این کتاب ما را با ابریشم آشنا میسازد و مراحل تولید این الیاف ارزشمند را با بیانی ساده شرح میدهد. ابریشم از دیگر الیاف طبیعی مثل پشم و پنبه بسیار محکمتر و سبکتر است. گرما را در خود نگه میدارد و مقاومت آن از یک رشته فولادی با همان قطر بیشتر است. همچنین کاربردهای فراوانی نیز دارد.
در این کتاب نویسنده در مقدمهای علت توجه خود را به ابریشم در نوجوانی میگوید. سپس دربارهء تاریخچه و مراحل تولید و دیگر مطالب دانستنی و خواندنی پیرامون ابریشم فصل هایی را میآورد که به اختصار چنین نامیده شدهاند.
فصل اول: جاده ابریشم
شامل تاریخچه ابریشم، داستان امپراتور چین و همسرش، ابریشم یک راز ملی، جادهء ابریشم جاده تمدن ابریشم در ایران، انواع ابریشم و موارد مصرف آن میشود.
فصل دوم: مراحل رشد و نمو کرم ابریشم
به مواردی چون کرم ابریشم، پرورش کرم ابریشم به روش خانگی، تلمبار، کرم خوابآلود (خواب کرم)، وسایل اختصاصی برای تنیدن پیله، عقبافتادهها، دوره دگردیسی و انواع پیله اشاره میکند.
فصل سوم: پرورش کرم ابریشم به روش صنعتی
فصل چهارم: بیماریها و آفتها و روش پیشگیری از بیماریهای کرم ابریشم
در پایان کتاب نیز درباره شرکت سهامی پرورش کرم ابریشم ایران از آغاز تأسیس، وظایف و واحدهای وابسته به این شرکت که در تولید این الیاف باارزش طبیعی نقش و فعالیت دارند مطالبی آمده است.
در میان نوشتههای متن، تصویرهای زیبا و زنده از این فراوردهء شگفتانگیز طبیعی آمدهاست که جلوههای هنری کتاب را دوچندان میکند.
بخشی از فصل اول کتاب را با عنوان «ابریشم چیست؟» میخوانیم:
ابریشم چیست؟
ابریشم، رشته پروتئینی است که بر اثر انجماد موادی که از دهان کرم ابریشم ترشح میشود، پدید میآید.
ابریشم از دو رشته پیوسته و موازی به نام فیلامنت (Filament) که با مادهء چسبناک سریسین (Serissin) به هم چسبیدهاند، تشکیل شده است.
کرم ابریشم با تنیدن مداوم این رشته، خودش را درون پیلهای که میسازد زندانی میکند.
ابریشم از لطیفترین، نازکترین، درخشانترین، زیباترین، محکمترین و بادوام ترین الیاف است و ضخامت آن به حدود یک هزارم تا دوهزارم میلیمتر میرسد. رنگ ابریشم، سفید شیری یا نزدیک به قهوهای است. این رشته به خاطر زیبایی و درخشندگی خیرهکنندهاش به ملکهء الیاف مشهور است.
ملکولِ ابریشم از کربن، هیدروژن، نیتروژن و اکسیژن تشکیل شده است.
بنابراین، ابریشم کالایی منحصر به فرد است با وزنی اندک، حجمی ناچیز و بهایی بسیار گران، به طوری که در یونان و رُم آن را با طلا معامله میکردند.
نویسنده: نسرین طاهرنژاد