شمال گردی همیشه مشتریان خاص خودش را دارد؛ حتی اگر مثل این روزها هوا سرد و جاده برفی باشد، باز مسافران زیادی هستند که سختی راه را به جان می خرند تا تعطیلات آخر هفته شان را در تمیزی و زیبایی شمال سر کنند. اگر شما هم جزو این مسافران هستید، بار و بندیلتان را ببندید و برای اولین تعطیلی آخر هفته ای که در پیش دارید، راهی مریان شوید.

روستای مریان را باید در گیلان ببینید. این روستا از توابع بخش مرکزی شهرستان تالش است که در 37 کیلومتری شمال غربی هشتپر و 143 کیلومتری رشت قرار گرفته است. مریان از شمال به روستای ناوان، از شرق به روستای سینا هونی، از جنوب به اراضی جنگلی و از غرب به روستای آق اولر محدود می‏‌شود و از طریق شهر هشت‌پر با جاده‏ای هموار و دیدنی قابل دسترسی است.

این روزها اگر گذارتان به مریان بیفتد، می بینید که این روستای مرتفع سرد و زمستانی است اما اگر در تابستان راهی آن شوید، هوای معتدلی برایتان خواهد داشت که حتی احتمالا بارندگی هم دارد. مریان به خاطر همین ویژگی های کوهستانی اش، معماری متفاوتی هم پیدا کرده که با معماری بخش های جلگه ای گیلان متفاوت است.

 در این روستا سقف چوبی خانه‏‌ها لته کوبی است و درهای ورودی و پنجره‌‏ها، برای جلوگیری از سرما کوچک انتخاب شده‏اند. خانه‏‌های قدیمی روستا از سنگ و کاهگل و چوب ساخته شده اند اما بعد از زلزله سال 69 رودبار و خرابی هایی که به بار آمد، خانه های تیرآهنی و سیمانی کم کم جای کاهگلی های زیبای روستا را گرفتند. اماهنوز در این خانه ها ردپای انبار و طویله، فضاهای مشابه به چشم می آید.

اگر گذارتان به مریان بیفتد، می توانید سری به رودخانه پرآب کرگان رود، ارتفاعات پیرامون روستا، جنگل‏‌های انبوه و سرسبز بزنید و در هوای مه‌‏آلود و رویایی آن غرق شوید. جایی که دور تا دورتان را مراتع سرسبز و مزارع طلایی گندم در برگرفته‏‌اند. 

تاریخ در مریان

روستای مریان یک روستای تاریخی به حساب می آید و پیشانی آن، گورستان باستانی روستا است که نشان می دهد از قدیم اقوام تالشی در این روستا سکونت داشته اند. آثار به جا مانده از حمام قدیمی منسوب به دوره صفوی و یا قاجاری هم قدمت کهن این منطقه را تایید می کند.

گفته می شود که محوطه باستانی گورستان مریان، بزرگترین گورستان پیش از تاریخ ایران است که در فضایی 400 هکتاری، در مناطق ییلاقی مریان، آق اولر و تندبین قرار دارد. این گورستان تا اوایل دوران اسلامی رونق داشته و گورهایش به صورت سه طبقه دخمه‌‏ای سنگچین شده اند که در آنها لوازم مورد نیاز زندگی مردگان کشف و استخراح شده‌‏است.

حمام قدیمی مریان هم که به احتمال قوی از آثار اواخر دوره صفوی و به احتمالی دیگر از آثار اوایل دوره قاجاری است با خشت، ملاط، گچ و سنگ ساخته شده و تا همین چند سال قبل در بعضی قسمت‏‌های آن، آثاری از کاشی‏‌های تزیینی و نقاشی دیواری به جا مانده بود که الان تقریباً تمام آن‏ها به سرقت رفته.

مردمان مهربان مریان

مریانی ها به زبان‏‌های آذری و تالشی صحبت می کنند. مسلمان و شیعه هستند و روزگارشان را با کشاورزی و باغداری و دامداری می گذرانند. گندم مهم‏ترین محصول دیمی آن ها است و در کنارش توتون، ذرت، سیب‏زمینی، یونجه و لوبیا هم کاشت می کنند. باغداران مریانی هم زردآلو، سیب، به و گلابی می کارند و برداشت می کنند.

اما در کنار این کارها، زنان روستا هم به بافت و تولید صنایع دستی مانند گلیم، جاجیم، شال و جوراب مشغولند. آنها خودشان هم لباس های محلی می پوشند و لباسشان شامل پیراهن بلند با دامن پرچین، جلیقه با رنگ تیره، پیژامه طرح‏دار و روسری‏‌های رنگی و منقش است.