کم خوني انواع مختلفي دارد. کم خوني وضعيتي است که در آن مقدار گلوبول هاي قرمز خون براي تامين نياز اکسيژن بدن با کمبود مواجه مي شود. دريافتن انواع مختلف اين نوع بيماري مي تواند به تشخيص علائم و پيشگيري از آن به شما کمک کند.
کم خوني ناشي از کمبود آهن
کمبود آهن وضعيتي است که در آن ميزان آهن موجود در جريان خون بسيار کم ميشود. اين نوع کم خوني بيشتر بين نوجوانان و خانم ها قبل از دوره يائسگي متداول است. از دست رفتن خون به خاطر عادت هاي ماهيانه طولاني، خونريزي هاي داخلي از معده و روده و يا اهداء خون به مقدار زياد مي تواند با اين بيماري در ارتباط باشد. از دلايل ديگر اين بيماري مي توان به عادات بد غذايي و يا بيماري هاي روده اي شديد اشاره کرد.
علائم و نشانه ها:
1. رنگ پريدگي
2. سردرد
3. تحريک پذيري
علائم و نشانه هاي نوع شديدتر اين کم خوني:
1. تنگي نفس
2. تشديد ضربان قلب
3. شکننده شدن موها و ناخن ها
درمان اين نوع کم خوني معمولاً از طريق مصرف مکمل هاي غذايي آهن و داروهاي رژيمي صورت مي گيرد.
کم خوني ناشي از کمبود اسيد فوليک
اين نوع کم خوني به خاطر کمبود اسيد فوليک، يکي از انواع ويتامين هاي B، در جريان خون بدن ايجاد مي شود. اين مشکل معمولاً به خاطر مصرف ناکافي اسيد فوليک، که بيشتر در سبزيجات يافت مي شود، اتفاق مي افتد. مصرف بي رويه مشروبات الکلي نيز مي تواند در اين نوع کم خوني دخيل باشد. طي دوران بارداري يا کودکي که اسيد فوليک بيشتري توسط بدن مصرف مي شود، ممکن است اين بيماري بروز کند. همچنين ممکن است بعنوان يکي از عوارض جانبي ساير مشکلات و اختلالات خوني ايجاد شود.
علائم و نشانه ها:
1. ضعف
2. خستگي
3. زوال حافظه
4. تحريک پذيري
مي توان با مصرف موادغذايي که حاوي اسيد فوليک باشند مثل جگر گاو، مارچوبه و لوبياي قرمز از اين بيماري جلوگيري کرد.
کم خوني بدخيم
اين نوع کم خوني معمولاً در افراد بين 50 تا 60 ساله اتفاق مي افتد و به خاطر کمبود ويتامين B12 ايجاد مي شود. اين بيماري ممکن است ارثي باشد اما برخي از انواع اين بيماري مي تواند به خاطر بيماري ها و مشکلات خودايمن بدن باشد. افراديکه دچار بيماري هاي خودايمن هستند، بيشتر در معرض ابتلا به کم خوني مهلک و بدخيم قرار دارند.
علائم و نشانه ها:
1. خستگي
2. تنگي نفس
3. تپش قلب
4. بيحسي و کرختي شديد
کم خوني ناساختني
کم خوني آپلاستيک به خاطر کمبود يا فقدان گلوبول هاي قرمز خون در بدن ايجاد ميشود. اين مشکل ممکن است به خاطر جراحت هايي که در آن بافت هاي سازنده خون در مغز استخوان از بين مي رود. به اين دليل، بيمار قادر به مقابله با بيماري ها نيست و خونريزي زيادي خواهد داشت.
علائم و نشانه ها:
1. بيحالي و سنگيني
2. رنگ پريدگي
3. لکه هاي خونريزي زيرپوستي
4. خونريزي
5. تشديد ضربان قلب
6. عفونت
7. نارسايي قلبي وابسته به تراکم
بروز اين نوع کم خوني دليل قطعي ندارد اما گفته مي شود به خاطر برخي سموم و يا ويروس هپاتيت ايجاد مي شود.
کم خوني ياخته داسي
اين نوع کم خوني طبيعتي ارثي دارد و درنتيجه يک نوع غيرعادي از گلوبول هاي قرمز خون ايجاد مي شود. کم خوني ياخته داسي بيماري خطرناک و کشنده است و هيچ راه پيشگيري براي آن وجود ندارد.
علائم و نشانه ها:
1. حملات درد در دست ها، پاها و شکم
2. زرد شدن سفيدي چشم
3. تب
4. خستگي مزمن
5. تشديد ضربان قلب
6. رنگ پريدگي
مشکلات اين بيماري شامل ايجاد زخم هايي در پاها، شوک، خونريزي بيني، و مشکلات و اختلالات استخواني مي باشد.
زياد شدن گويچه هاي سرخ يا پلي سيتمي حقيقي
اين بيماري بيشتر در مردان ميانسال اتفاق مي افتد و در آن گلوبول هاي قرمز و سفيد خون و پلاکت هاي خوني افزايش مي يابند. در اين بيماري توليد اين گلوبول ها سرعت پشمگيري پيدا مي کند و سلول هاي مغزاستخوان زودتر از حالت عادي بالغ مي شوند. علت اين بيماري هنوز ناشناخته است.
علائم و نشانه ها:
1. ارغواني شدن رنگ پوست
2. قرمز شدن چشمها
3. سردرد
4. گيجي
5. بزرگ شدن طحال
گرچه ممکن است علائم و نشانه هاي کم خوني کمي دشوار باشد اما خوشبختانه مي توان گفت که اکثر انواع آن را مي توان از طريق دارو و ايجاد تغيير در رژيم غذايي به طور موثري کنترل کرد.
واريس
سياهرگ، يک رگ خوني است که خون را در تمام نقاط بدن حمل مي کند. به طور طبيعي، اين سياهرگ ها کار خود را مانند يک دستگاه پمپ سالم و خوب روغنکاري شده انجام مي دهند، اما گاهي اوقات اين رگ ها شکسته شده و جريان خون غيرعادي خواهد شد.
مطمئن هستم که اکثر ما کساني را مي شناسيم که در قسمت هاي پايين و قوزک پا دچار گشاد شدن و پيچيده شدن رگ هاي خوني هستند که واريس نام دارد.
واريس مي تواند در هر قسمت بدن ايجاد شود اما در قسمت هاي پاييني بدن متدول تر است.
اين سياهرگ ها ممکن است به خاطر عوامل ژنتيکي به اين صورت درآيند اما اين تنها دليل آن نيست. از عوامل مهم ديگر در بروز واريس مي توان به بارداري و يا ايستادن هاي طولاني مدت اشاره کرد. چاقي نيز مي تواند در اين زمينه نقش داشته باشد. فشار ناشي از وزن اضافه نيز مي تواند منجر به ايجاد واريس و شکسته شدن رگ هاي خوني شود.
علائم و نشانه هاي واريس نه تنها رگ هاي بدمنظر طناب شکل است، بلکه دردها و گرفتگي هاي مداوم، ورم و خستگي پس از مدتي سرپا ايستادن نيز جزء علائم اين بيماري است.
رنگ پوست نيز ممکن است تغيير کرده و قهوه اي مانند شود که رکود رنگدانه هاي پوستي نام دارد. اين مشکل نيز از شکسته شدن رگ هاي خوني و تراوش خون به منطقه آسيب ديده ايجاد شود و در افرادي که به مدتي طولاني به اين مشکل مبتلا بوده اند اتفاق مي افتد.
معمولاً تشخيص اين مشکل از طريق مشاهده قابل انجام است اما گاهي اوقات از طريق پروسه اي که فلبوگرافي (پرتونگاري از سياهرگ ها) ناميده مي شود. اين عمليات کاملاً بدون درد يوده و در آن محلولي خاص را وارد جريان خون مي کنند. آنگاه تصوير رگ ها را براي تشخيص اختلالات و ناهنجاري هاي موجود در جريان خون و فشار رگ ها، برمي دارند.
شيوه تشخيص ديگر استفاده از اشعه فرابنفش براي آزمايش جريان خون در شريان هاي اصلي خون در دست ها و پاها است. اين شيوه اولتراسونوگرافي دوپلر نام دارد. فرابنفش، يکي از امواج صوتي با فرکانس بالاست. اين عمليات با اعمال يک ژل محلول در آب در بدن انجام مي شود و سپس يک ابزار دستي به نام ترانسدوکتور روي ناحيه مورد نظر کشيده مي شود.
درمان واريس مي تواند به سادگي استفاده از جوراب هاي کشي متراکم، کنترل وزن، انجام ورزش در سطح متوسط، اجتناب از ايستادن هاي طولاني مدت و بالا نگه داشتن پاها در صورت امکان باشد.
روش درماني ديگر اسکلرودرماني فشرده نام دارد. در اين عمليات، نقاطي از رگ ها که جريان خون در آنها غيرعادي است، تشخيص داده شده و با تزريق مداوم ماده اي به نام اسکلروسانت، رفع مي شود.
در موارد حاد، استفاده از عمليات جراحي که ليگاسيون يا بستن رگ نام دارد، ضروري خواهد بود. طي اين عمل جراحي، يک يا دو شکاف بر روي رگ هاي واريسي ايجاد کرده و بعد رگ بسته مي شود. اگر چندين قسمت رگ گسسته شده و خود رگ شديداً آسيب ديده باشد، رگ (يا بخش اسيب ديده آن) معمولاً برداشته مي شود. شکافي در زير رگ واريسي ايجاد کرده، ابزاري انعطاف پذير روي رگ تا شکاف اوليه کشيده ميشود و بعد رگ را گرفته و برمي دارند.
اگر شما نيز به واريس مبتلا هستيد، حتماً بايد به دنبال درمان هاي پزشکي باشيد. پرشک شما راه ها و روش هاي مختلف درماني را به شما معرفي کرده و به شما براي مراقبت از وضعيتتان کمک مي کند.
خطرات ترومبوز رگ هاي خوني
ترومبوز به وضعيتي الحاق مي شود که در آن در رگ هاي خوني، به ويژه در ناحيه پا، لخته ايجاد مي شود. اين مسئله مي تواند در ساير قسمت هاي بدن نيز اتفاق بيفتد. لخته هاي خون درون رگ ها معمولاً در ناحيه ران پا وخيم تر از لخته هاي ايجاد شده در قسمت هاي پاييني پا هستند. اين مشکل با درد همراه بوده و اگر به ريه ها برسد مشکلات مختلفي را به دنبال خواهد داشت. اگر لخته موجود در يک رگ خوني قطع شده و در جريان خون شروع به حرکت کند، ممکن است به ريه برسد. اين مشکل انسداد خون ريوي نام دارد که مشکلي بسيار جدي و خطرناک است و ممکن است منجر به مرگ شود.
اين مشکل در افراد چاق و افراد بالاي 40 سال شايع تر مي باشد. دلايل اين بيماري عبارتند از: سفرهاي طولاني هوايي و سفرهاي طولاني مدت با اتومبيل، قطار و ... يا نشستن هاي طولاني مدت.
علائم اين مشکل: ورم کردن پاها، درد و ناراحتي در پا—اين درد ممولاً در يکي از پاها احساس مي شود و معمولاً در مواقع ايستادن يا راه رفتن رخ مي دهد، احساس گرماي بيش از حد در قسمتي از پا که ورم کرده يا درد مي کند، قرمز شدن رنگ پا.
اهداف اصلي در درمان اين مشکل عبارتند از: جلوگيري از بزرگ شدن لخته ها، جلوگيري از قطع شدن لخته ها و رسيدن به ريه ها، کاهش احتمال ايجاد لخته هاي خوني ديگر.
تمرين دادن پاها هر يک ساعت يکبار مي تواند از بروز اين مشکل جلوگيري کند. در موقع رانندگي حتماً هر از چند گاهي به خود استراحت داده و از ماشين پياده شويد و کمي راه برويد و يا در قطار و هواپيما از جاي خود برخاسته و کمي قدم بزنيد..
راه هاي پيشگيرنده ديگر عبارتند از:
از مصرف قرص هاي خواب آور خودداري کنيد. اين قرص ها فرد را دچار سکون و بي حرکتي کرده و احتمال لخته شدن خون را در شريان ها افزايش مي دهد؛ لباسهاي گشاد و راحت تن کنيد؛ از چهارزانو نشستن به مدتي طولاني خودداري کنيد؛ آب بدنتان را با مصرف کافي مايعات تامين کنيد؛ از جوراب هاي مخصوص ضد واريس استفاده کنيد. اين جوراب ها فشار خفيفي در پا ايجاد مي کند که البته عوارض جانبي خاصي هم دارند: اگر يکسره در طول روز پوشيده شوند در فرد ايجاد ناراحتي مي کند، پوشيدن آنها مخصوصاً براي افراد سالخورده يا چاق کمي دشوار است، در فرد ايجاد گرما مي کند.
برخي از پزشکان مصرف آسپيرين را به خاطر تاثير رقيق کنندگي خون آن توصيه ميکنند. البته مصرف اين قرص براي کودکان مناسب نيست و ممکن است عوارض جانبي داشته باشد. از اينرو مصرف آن حتماً بايد با توصيه پزشک باشد.
برگرفته ازسایت:فان پاتوق
