شکستگیها
آسیبهای ورزشی جسمانی، بخصوص در ورزشهای فشرده و نزدیک مثل فوتبال ، راگبی ، فوتبال آمریکایی، هندبال تیمی، هاکی زمین و روی یخ و ورزشهای انفرادی مثل اسکی آلپ و صحرائی، ژیمناستیک و سوارکاری نسبتاً شایع است.
یک شکستگی را باید به طور بالقوه آسیب خطرناک قلمداد کرد ، زیرا تنها استخوان نیست که آسیب میبیند، بلکه نسوج نرم اطراف، مثل تاندونها ، رباطها، عضلات، اعصاب ، رگ های خونی و پوست نیز دچار آسیبدیدگی میشوند. شکستگی ممکن است در اثر ضربه مستقیم به ساق ایجاد شود. یا در اثر ضربه غیرمستقیم، مانند گیر افتادن پا و زمین خوردن ناگهانی که منجر به شکستگی ساق شود. ادامه مطالب ............
شکستگی استخوانها به انواع عرضی، مایل، مارپیچی و خردشدگی تقسیم میشود.
وقتی لبه های تیز استخوان شکسته، پوست را سوراخ کند، یا به هر طریقی محل شکستگی با محیط بیرون ارتباط داشته باشد، شکستگی بسته یا ساده گفته میشود.
در شکستگی باز احتمال خطر عفونت زیاد است و احتیاج به درمانهای مخصوص دارد. چنانچه شکستگی در مفصل ایجاد شود شکستگی داخلی مفصلی نامیده میشود و کندگی حالتی است که قسمتی از استخوان در محل چسبندگی عضله یا رباط از جا کنده شود.
انواع مختلف جابجائی در شکستگیها عبارت است از زاویه دار شدن، چرخش و کوتاهی . هدف اولیه هر نوع درمان شکستگی بازگرداندن دقیق وضعیت استخوان به حالت اولیه آن است؛ یعنی با جا اندازی قطعات شکسته شده را اصلاح نمود.
نوع ورزش در حال انجام، هنگام آسیب دیدگی، محل شکستگی ساق اکثراً در فوتبال اتفاق میافتد، در حالی که شکستگی ساعد در ژیمناستها و شکستگی ترقوه در سوارکاران بیشتر دیده میشود.
نسوح نرم اطراف محل شکستگی اغلب توسط قطعات تیز استخوان دچار آسیب میشوند و هر نوع ضربه شدیدتر باشد، خطر آسیب شدید نسوج نرم نیز بیشتر است. این آسیبدیدگی باعث افزایش خونریزی در محل شکستگی و تاخیر در التیام و جوش خوردن شده و در حقیقت ممکن است بیشتر از خودشکستگی ایجاد مشکلات نمایند.
آسیبدیدگی رگهای خونی و اعصاب بزرگ و اصلی در شکستگیها نادر است، ولی ممکن است این حالت در شکستگیهای باز و در ناحیه بالای آرنج و در شکستگیهای مچ دست اتفاق افتد.
علائم زیر ما را به سوی تشخیص شکستگی هدایت میکند:
تورم و کبودی پیشرونده در محل صدمه دیده که علت آن آسیب نسوج و رگ های خونی کوچک است.
درد و حساسیت در محل آسیبدیدگی که با حرکت دادن و اعمال فشار روی عضو تشدید میشود.(ایستادن روی ساق شکسته) در فورمیتی و کجی و ایجاد حرکات غیرمعمولی هنگام دستکاری استخوان شکسته.
در حالت خاصی ممکن است شکستگی هیچیک از علائم فوق را نداشته باشد و این در مورد شکستگی هیچیک از علائم فوق را نداشته باشد و این در مورد شکستگیهای گردن استخوان ران و گردن استخوان بازو ات که در اثر ضربه ، قطعات شکسته شده به داخل یکدیگر فشرده شده و چنین وانمود میشود که شکستگی اتفاق نیافتاده است.
وقتی به شکستگی مشکوک شدیم فرد ورزشکار یا مربی باید کارهای زیر را به ترتیب انجام دهد:
1- پوشانیدن زخم باز با باند یا پارچه تمیز
2- بیحرکت کردن اندام با آتل
3- بالا نگه داشتن اندام آسیب دیده
4- ترتیب دادن انتقال به بیمارستان در حداقل زمان ممکن جهت رادیوگرافی و درمان. در اغلب موارد امکانات استفاده از بانداژ و اسپیلنت در دسترس نیست و در این مورد ابتکار لازم است. دستمال تمیز، کمربند، تسمه، تکههای لباس و تجهیزات ورزشی چیزهایی هستند که مییتوان از انها استفاده کرد. سلیقه و ریزهکاری مهم نیست ، ولی بیحرکتی برای جلوگیری از درد و آسیب بیشتر ، ضروری است.
معمولاً برای بیحرکتی ، اندام فوقانی آسیب دیده را سریع میبندیم.
ساق آسیب دیده نیز به ساق سالم بسته میشود. بیحرکتی باید مفصل بالا و سک مفصل پایین محل شکستگی را دربرگیرد. اصلاح و هر گونه جابجائی کار پزشک است. با این کار خونریزی را میتوان کنترل کرد. درد کم شده و جریان خون عضو بهتر میشود.
در شکستگیهای بدون جابجائی قسمت آسیب دیده را بیحرکت کرده و با گچگیری آن را درمان می کنیم. در درمان بسیاری از شکستگیها راه رفتن و حرکت حساب شده و با محافظت، اهمیت بسزائی داشته و باعث میشود بازگشت به تمرین و مسابقات تسریع شود. این کار با استفاده از پریسها و اورتوزها (کفشها و وسائل ارتوپدی محافظ و نگهدارنده اندام) و اکترنال فیکس تور (دستگاههائی که با کار گذاشتن میلههای باریک در استخوان از راه پوست و متصل کردن میلهها با چفت و بست به میلههای قویتری شکستگی را ازه راه پوست ثابت میکنند.)
در مواردی جراحی ، قطعات شکسته شده را با سیم پیچ کردن با سیم استیل ، پیچ ، میخ ، میله یا صفحه ثابت میکنیم.
معمولاً با ثابت کردن داخلی نیز از گچگیری ، ولی به مدت نسبتاً کوتاهتری استفاده میکنیم. در بعضی موارد ثابت کردن داخلی احتیاج به بیحرکت کردن با گچ ندارد.
جهت برقراری آمادگی قلبی، عروق و پیشگیری از ضعف و آتروفی عضلانی ، تمام قسمتهائی از بدن که خارج از گچ است باید به طور فعال تحت تمرینات عضلانی قرار گیرد.
عضلانی که زیر گچ واقع شدهاند باید تحت تمرینات ایزومتریک قرار گیرند. بعضاً در انواع خاصی از گچ که به نام (استفاده از لولا در ناحیه مفصل مثل مفصل زانو یا آرنج)نامیده میشود، میتوان ورزشهای دینامیک انجام داد. مدت زمانی که لازم است عضو در گچ قرار گیرد بسته به نوع و محل شکستگی ، شدت آن و سرعت جوش خوردن فرق میکند. به عنوان مثال در شکستگی مچ دست ممکن است حدود 4 الی 6 هفته و در شکستگی ساق حداقل سه ماه عضو مربوطه در گچ بماند. پس از باز کردن گچ حداقل همین مدت زمان جهت توانبخش