پیوند ازدواج، یک قرارداد بین زن و مرد است و با جاری شدن صیغه‌ی عقد، هر کدام از زن و مرد، از نظر عرفی، اخلاقی و قانونی، حقوقی را نسبت به هم پیدا می‌کنند. به عنوان مثال، به محض صورت گرفتن عقد نکاح، مهریه بر ذمه‌ی مرد قرار می‌گیرد و زن نیز هرگاه اراده نماید می‌تواند آن را دریافت کند. اما تا قبل از ازدواج هر یک از آن‌ها می‌توانند از تصمیم خود برگردند و نامزدی را به هم بزنند. در این هنگام از نظر قانونی نیز آن‌ها نمی‌توانند طرف مقابل را مجبور به ازدواج نمایند
دختر و پسر قبل از ازدواج، دورانی را سپری می‌کنند به نام دوران نامزدی که بیشتر به جهت آشنایی آن دو و خانواده‌های دوطرف صورت می‌گیرد. در این دوران، اگر یکی از نامزدها، بدون هیچ دلیل موجهی، نامزدی را به هم بزند، طرف مقابل می‌تواند طبق قوانین مربوط به نامزدی در قانون مدنی (ماده‌ی 331 قانون مدنی و ماده‌ی یکم قانون مسؤولیت مدنی) ادعای مطالبه‌ی خسارت نماید.
در صورتی که یکی از نامزدها بدون هیچ دلیل موجهی، نامزدی را به هم بزند و در پی آن، به آبرو و عواطف و احساسات طرف مقابل لطمه وارد شود، آن فرد می‌تواند با استناد به ملاک اصل 171 قانون اساسی و قانون مسؤولیت مدنی مصوب 1339، علاوه بر مطالبه‌ی خسارات مادی، در مورد زیان‌های معنوی نیز ادعای خسارت نماید. بنابراین اگرچه که قانون مدنی برهم زدن نامزدی را جایز دانسته است، اما از طرفی اگر موجب سوءاستفاده و ضرر و زیان به نامزد شود، مقصر باید جبران خسارت کند.
یکی از مواردی که در این دوران رخ می‌دهد، هدایایی است که بین دوطرف رد و بدل می‌گردد. حال باید دانست که در صورت به هم خوردن نامزدی، تکلیف این هدایا چیست و آیا شرایط خاصی برای باز پس گیری این هدایا برای طرفین وجود دارد یا خیر؟
در قانون مدنی، به روشنی درباره‌ی وضعیت حقوقی هدایای دوران نامزدی، صحبت شده است. در مواد 1037 و 1038 قانون مدنی عنوان شده است که هر یک از نامزدها در صورتی که در دوران نامزدی تصمیم به جدایی گرفتند و وصلتی صورت نگرفت، می‌تواند هدایایی که در این دوران به طرف مقابل داده است را مطالبه نماید. هدایایی که مصرف‌شدنی هستند، مثل گل، شیرینی، لوازم آرایش و... چون مصرف می‌شوند وجود ندارند. بنابراین نمی‌شود آن‌ها را پس گرفت. اما اگر چیزی که به عنوان هدیه داده می‌شود، قابل نگهداری باشد مثل جواهرات یا اتومبیل یا ملک و... می‌توان آن را پس گرفت. اما اگر همین هدایا هم به دلایلی از بین رفته و موجود نباشد، در صورتی که این اموال از سوی خود نامزد از بین رفته یا آن را فروخته باشد، باید خسارت آن را پرداخت کند. بدین معنا که مجبور است یا مثل همان کالا را بخرد و به طرف مقابل بدهد، یا قیمت آن کالا را محاسبه و پول آن را به او پرداخت نماید. اما اگر شخص، تقصیری در از بین رفتن مال نداشته باشد، مثلاً بر اثر سیل اتومبیل از بین رفته باد، شخص هیچ‌گونه مسؤولیتی در این باره ندارد.
شرایط باز پس گیری هدایای نامزدی:
1. نامزدی به هم بخورد و هیچ وصلتی صورت نگیرد، در این زمان، طرفین می‌توانند هدایایی که به نامزد یا خانواد‌ه‌ی او داده‌اند را مطالبه نمایند.
2. اگر هدایای رد و بدل شده فقط به منظور ازدواج باشد و هیچ هدف دیگری نداشته باشد.
3. هدایا نباید مثل عطر و البسه مصرف شدنی باشندپ. در غیر این صورت نمی‌توان آن‌ها را مطالبه کرد.
4. به هم خوردن نامزدی به دلیل فوت یکی از طرفین نباشد.
