رخشنده اعتصامی مشهور به پروین اعتصامی در25 اسفند1285 شمسی در تبریز تولد یافت و از ابتدا زیر نظر پدر به رشد پرداخت.
در کودکی با پدر به تهران آمد . ادبیات فارسی و ادبیات عرب را نزد وی فراگرفت و از محضر ارباب فضل و دانش که در خانه پدرش گرد می آمدند بهره ها یافت و همواره آنان را از قریحه سرشار و استعداد خارق العاده خویش دچار حیرت می ساخت .
در هشت سالگی به شعر گفتن پرداخت و مخصوصا با به نظم کشیدن قطعات زیبا و لطیف که پدرش از کتب خارجی(فرنگی-ترکی و عربی) ترجمه می کرد طبع آزمایی می نمود و به پرورش ذوق می پرداخت.
در تیرماه1303 شمسی برابر با سال1924 میلادی دوره مدرسه دخترانه آمریکایی را که به سرپرستی خانم میس شولر در ایران اداره می شد با موفقیت به پایان برد و در جشن فارغ التحصیلی خطابه ای با عنوان ((زن و تاریخ)) ایراد کرد.
پروین گرچه در همان اوان تحصیل در مدرسه آمریکایی نیز معلومات فراوان داشت اما تواضع ذاتیش به حدی بود که به فراگرفتن مطلب و موضوع تازه ای که در دسترس خود می یافت شوق وافر اظهار می نمود.
پروین در تمام سفرهایی که با پدرش به داخل و خارج ایران می نمود شرکت می کرد وبا سیر و سیاحت به گسترش دید و اطلاعات و کسب تجارب تازه می پرداخت.
این شاعر آزاده پیشنهاد ورود به دربار را با بلند نظری نپذیرفت و مدال وزارت معارف ایران را رد کرد.
پروین در تیرماه 1313 با پسرعموی خود ازدواج کرد و چهار ماه پس از عقد ازدواج به کرمانشاه خانه شوهر رفت.
شوهر پروین هنگام وصلت رئیس شهربانی در کرمانشاه بود و اخلاق نظامی او با روح لطیف و آزاده پروین مغایرت داشت . او که در خانه ای سرشار از مظاهر معنوی و ادبی و به دور از هرگونه آلودگی پرورش یافته بود پس از ازدواج ناگهان به خانه ای وارد شد که یک دم از بساط عیش و نوش خالی نبود و طبیعی است همگامی این دو طبع مخالف نمی توانست دیری بپاید و سرانجام این ازدواج ناهمگون به جدایی کشید و پروین پس از دو ماه و نیم اقامت در خانه شوهر با گذشتن از کابین طلاق گرفت.
بعد از آن واقعه پروین مدتی در کتابخوانه دانشسرای عالی تهران سمت کتابداری داشت و به کار سرودن اشعار ناب نیز ادامه می داد. تا اینکه دست اجل او را در 34 سالگی از جامعه ادبی گرفت .
او در شب 16 فروردین سال1320 خورشیدی به بیماری حصبه در تهران زندگی را بدرود گفت و پیکر او را به قم بردند و در جوار قبر پدر دانشمندش در مقبره خانوادگی به خاک سپردند.