فتح بستان

7 آذرماه سال1360هجری شمسی شهر بُستان در عملیات پیروزمندانه «طریقُ القُدس» در جریان جنگ تحمیلی از رژیم بعثی عراق باز پس گرفته شد. عملیات طریق القدس با رمز «یا حسین(ع)» در غرب سوسنگرد و منطقه عمومی بستان آغازشد. این عملیات به منظور آزادسازی شهربستان و دسترسی به «هورُ الهویزه» انجام شد. عملیات طریق القدس طی 14روز با موفقیت كامل به پایان رسید و علاوه بربستان تا نقطه مرزی چَزّابه از وجود دشمن بعثی پاك شد.

فتح بستان

با عزل بنی صدر از فرماندهی كل قوا و انتصاب سرهنگ صیاد شیرازی ( امیر سپهبد علی صیاد شیرازی ) به فرماندهی نیروی زمینی ارتش و انجام عملیات ثامن الائمه كه به شكست حصر آبادان معروف شد ، هماهنگی سپاه و ارتش بیشتر و ارتباط فرماندهان این دو قوا تنگ تر و محكمتر گردید و زمینه هایی تبیین استراتژی جدید در جنگ با هدف آزادسازی مناطق تحت اشغال دشمن فراهم شد . از میان طرح هایی كه در شورای عالی دفاع مطرح بود ، طرح قطع ارتباط دشمن از شمال به جنوب با آزاد سازی تنگه چزابه و آزاد سازی شهر بستان برای رسیدن به نوار مرز بین المللی نیز وجود داشت . بنابراین در بامداد 8 آذر 1360 عملیات طریق القدس با رمز مقدس یا حسین به طور همزمان در چند محور و با هدف آزاد سازی شهر بستان و رسیدن به خطوط مرزی در چزابه آغاز شد . در این نبرد كه طراح آن شهید حسن باقری بوده و فرماندهی آن را سپاه پاسداران بر عهده داشت ، 23 گردان از سپاه و 9 گردان از ارتش در مصاف با 60 گردان مجهز دشمن از چند محور ، نبرد را آغاز كردند .

رزمندگان اسلام با عبور از منطقه رملی در شمال بستان ، دشمن را دور زده و بستان را فتح كردند . عبور از زمین های رملی صعب العبور سبب غافلگیری دشمن گردید و بدین ترتیب همه اهداف از پیش تعیین شده به دست آمد .

در طی یك هفته عملیات ، منطقه ای به گستره 650 كیلومتر مربع شمال شهر بستان ، تنگه استراتژیك چزابه ، 70 روستا و پنج پاسگاه مرزی آزاد شد و پس از گذشت 420 روز از آغاز جنگ تحمیلی ، رزمندگان توانستند در منطقه عمومی سوسنگرد و بستان ، در مرز بین المللی مستقر شوند .

همچنین فتح چزابه موجب شد تا اتصال قوای دشمن در غرب كرخه و غرب كارون گسسته شده و توان قوای سپاه سوم و چهارم ارتش عراق در جنوب تجزیه گردد .

این عملیات بهترین زمینه برای پیروزی در عملیات بزرگ فتح المبین تلقی می شود . در این عملیات 180 دستگاه تانك و نفربر ، 200 دستگاه خودرو ، 13 فروند هواپیما و 4 فروند هلیكوپتر منهدم و 45 گردان و گروهان از 12 تیپ و نیروهای كماندویی لشگر 5 مكانیزه ارتش عراق از بین رفته و 4046 تن از نیروهای دشمن كشته ، زخمی و اسیر شدند .

طی عملیات طریق القدس ، غنایمی نیز از دشمن به دست آمده است كه به این ترتیب گزارش شده است :

1- 100 دستگاه تانك

2- 150 دستگاه بولدوزر و ماشین های مهندسی – رزمی

3- 19 قبضه توپ 152 میلیمتری

4- 70 دستگاه نفربر

5- 250 دستگاه خودرو

6- 2 قبضه تیربار سنگین دوشكا با خودرو

7- میزان قابل توجهی سلاح مهمات

عملیات طریق القدس نخستین مرحله از استراتژی موسوم به راه كربلا بود . در این عملیات عباس كرد آبادی و احد فروغی از فرماندهان سپاه پاسداران به شهادت رسیدند.

نتایج عملیات بزرگ طریق القدس:

 تلفات نیروی انسانی دشمن : 546 نفر اسیر، 3500 نفر کشته و زخمی

سایر نتایج:

 آزاد شدن 650 کیلومتر مربع از خاك ایران و از جمله شهر بستان

تجهیزات و امکانات:

تانک و نفربر: 180 دستگاه انهدامی و 170 دستگاه اغتنامی

خودرو 200 دستگاه انهدامی و 250 دستگاه اغتنامی

هواپیما: 12 فروند انهدامی، هلیکوپتر: 4 فروند اندامی

دستگاه مهندسی: 150 دستگاه اغتنامی، توپ: 9 قبضه اغتنامی.

پاسخ امام به تلگرام به رئیس جمهور و رۆسای نیروهای مسلح:

آنچه برای اینجانب غرورانگیز و افتخارآفرین است روحیه بزرگ و قلوب سرشار از ایمان و اخلاص و روح شهادت‌طلبی این عزیزان که سربازان حقیقی ولی‌الله‌الاعظم ارواحنا فداه هستند می‌باشد و این است فتح ‌الفتوح. من به ملت بزرگ ایران و به فرماندهان شجاع قبل از آنکه پیروزی شرافتمندانه و بزرگ خوزستان(2) را تبریک بگویم، وجود چنین زرمندگانی را که در دو جبهه معنوی و صوری و ظاهر و باطن از امتحان سرافراز بیرون آمده‌اند، تبریک می‌گویم. مبارک باد بر کشور عزیز ایران و بر ملت شریف، رزمندگانی چنین قدرتمند و عاشقانی چنین محو جمالی ازلی و سربازانی چنین دلباخته دوست که شهادت را آرزوی نهایی خود و جانبازی راه محبوب  در را آرمان اصیل خویش می‌دانند. افتخار بر رزمندگانی که جبهه‌های نبرد را با مناجات خویش و راز و نیاز با محبوب خود عطرآگین نموده‌اند. فخر و عظمت بر جوانان عزیزی که در راهی قدم برداشته و پاسداری از مکتبی می کنند که شکست ناپذیر و سر تا پا پیروزی است. و ننگ بر آنان که در راهی جان خود را هدرمی‌دهند و عرض و آبروی خود را می‌برند که پیروزی‌شان شکست و زندگی‌شان ننگ آفرین است. 1. اشاره به عملیات طریق القدس در پنجم آذرماه 1360 که منجر به آزادی شهر بستان گردید.(صحیفه نور – 9/8/1360 )

خلاصه گزارش عملیات :

نام عملیات : طریق القدس ( فتح بستان )

زمان اجرا : 8/9/1360

مدت اجرا : 14 روز

مكان اجرا : منطقه عملیاتی چزابه – شمال شهر بستان

رمز عملیات : یا حسین

تلفات دشمن : 4046 كشته ، زخمی و اسیر

ارگان های عمل كننده : سپاه و ارتش

اهداف عملیات : قطع ارتباط شمال به جنوب دشمن در خاك ایران با آزاد سازی شهر بستان و تنگه چزابه و رسیدن نوار مرز بین المللی