گامبیا کشوری است در غرب آفریقا . پایتخت آن بانجول است.
جغرافیا
جمهوری گامبیا با 11 هزار و 295 كیلومتر مربع مساحت در ساحل غربی قاره آفریقا قرار گرفته است. گسترش این كشور در جهت طول جغرافیایی است و طول آن به 320 كیلومتر می‌رسد. گامبیا همچون باریكه‌ای در طول شرقی ـ غربی در داخل سنگال قرار دارد و از طریق باریكه‌ای در غرب با اقیانوس اطلس هم مرز است.
طول مرزهای گامبیا با جمهوری سنگال به 740 كیلومتر و طول ساحل این كشور با اقیانوس اطلس به 80 كیلومتر می‌رسد. حداقل 18 درصد از خاك گامبیا قابل كشاورزی، 9 درصد مراتع طبیعی و 28 درصد جنگلی است.
رود گامبیا كه 1127 كیلومتر طول دارد با آبرفتهای خود، نواحی حاصلخیزی برای این جمهوری بوجود آورده است. موقعیت استوایی و قرار گرفتن در مجاورت اقیانوس اطلس موجب گرم و مرطوب شدن آب و هوای گامبیا شده است.
تاریخ
در سال 1455 میلادی پرتغالیها خاك گامبیا را اشغال كردند ولی این كشور 3 قرن بعد یعنی در سال 1765 مستعمره انگلستان شد. گامبیا پس از مبارزات طولانی در سال 1965 به استقلال رسید. در سال 1981 كنفدراسیونی از سنگال و گامبیا به نام «سنگامبی» تشكیل و مقرر شد رئیس جمهور سنگال به عنوان رئیس و همچنین رئیس جمهور گامبیا به عنوان نایب رئیس این كشور انتخاب شوند ولی در عین حال دو كشور حاكمیت خود را حفظ كنند. این قانون كماكان در گامبیا اجرا می‌شود.
سیاست
آقای «یحیی عبدالعزیز جامه» از سال 1996 تاكنون رئیس جمهوری دمكراتیك گامبیا است.
گامبیا علاوه بر سازمان ملل متحد (UN) ، در بانك توسعه آفریقا (ADB) ، كنگره اقتصادی آفریقا (ECA) ، سازمان خواروبار و كشاورزی ملل متحد (FAO) ، گروه 77 (G-77) ، بانك بین‌المللی ترمیم و توسعه وابسته به بانك جهانی (IBRD) ، سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری (ICAO) ، كنفدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های كارگری آزاد (ICFTU) ، جامعه توسعه بین‌المللی (IDA) ، بانك توسعه اسلامی (IDB) ، صندوق توسعه كشاورزی (IFAD) ، سازمان بین‌المللی كار (ILO) ، سازمان بین‌المللی مهاجرت (IMO) ، سازمان ارتباطات دریایی (INMARSAT) ، سازمان بین‌المللی پلیس جنائی (INTERPOL) ، سازمان كنفرانس اسلامی (OIC) ، اتحادیه ارتباطات دور (ITU) ، جنبش عدم تعهد (NAM) ، سازمان وحدت آقریقا (OAU) ، سازمان منع سلاحهای شیمیایی (OPCW) ، كمیسیون توسعه و تجارت سازمان ملل متحد، (UNCTAD) ، سازمان اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ملل متحد (UNESCO) ، سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (UNIDO) ، اتحادیه جهانی پست (UPU) ، سازمان بهداشت جهانی (WHO) ، سازمان جهانی مالكیت معنوی (WIPO) و سازمان تجارت جهانی (WTO) عضویت دارد.
تقسیمات کشوری
گامبیا از 6 بخش تشكیل شده و مركز حكومت آن شهر «بانجول » است. از دیگر مراكز پرجمعیت گامبیا می‌توان به شهرهای «سره كوندا » و «بریكاما » اشاره كرد.
سیاست
آقای «یحیی عبدالعزیز جامه» از سال 1996 تاكنون رئیس جمهوری دمكراتیك گامبیا است.
گامبیا علاوه بر سازمان ملل متحد (UN) ، در بانك توسعه آفریقا (ADB) ، كنگره اقتصادی آفریقا (ECA) ، سازمان خواروبار و كشاورزی ملل متحد (FAO) ، گروه 77 (G-77) ، بانك بین‌المللی ترمیم و توسعه وابسته به بانك جهانی (IBRD) ، سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری (ICAO) ، كنفدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های كارگری آزاد (ICFTU) ، جامعه توسعه بین‌المللی (IDA) ، بانك توسعه اسلامی (IDB) ، صندوق توسعه كشاورزی (IFAD) ، سازمان بین‌المللی كار (ILO) ، سازمان بین‌المللی مهاجرت (IMO) ، سازمان ارتباطات دریایی (INMARSAT) ، سازمان بین‌المللی پلیس جنائی (INTERPOL) ، سازمان كنفرانس اسلامی (OIC) ، اتحادیه ارتباطات دور (ITU) ، جنبش عدم تعهد (NAM) ، سازمان وحدت آقریقا (OAU) ، سازمان منع سلاحهای شیمیایی (OPCW) ، كمیسیون توسعه و تجارت سازمان ملل متحد، (UNCTAD) ، سازمان اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ملل متحد (UNESCO) ، سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (UNIDO) ، اتحادیه جهانی پست (UPU) ، سازمان بهداشت جهانی (WHO) ، سازمان جهانی مالكیت معنوی (WIPO) و سازمان تجارت جهانی (WTO) عضویت دارد.
تقسیمات کشوری
گامبیا از 6 بخش تشكیل شده و مركز حكومت آن شهر «بانجول » است. از دیگر مراكز پرجمعیت گامبیا می‌توان به شهرهای «سره كوندا » و «بریكاما » اشاره كرد.
اقتصاد
گامبیا همچون بسیاری از كشورهای آفریقایی از اقتصادی ضعیف و نامتعادل برخوردار است. اثر سالها بهره كشی كشورهای استعمارگر، هنوز قدرت توسعه اقتصادی را به گامبیا نداده و بی‌سوادی شمار زیادی از جمعیت این كشور و نیز كمبود منابع اقتصادی قابل اتكا موجب شده است تا گامبیا در ردیف یكی از كشورهای فقیر جهان قرار گیرد.
نرخ تولید ناخالص داخلی گامبیا كه در سال 1990 حدود 317 میلیون دلار بود اكنون با اندكی افزایش به 437 میلیون دلار رسیده است. این در حالی است كه متوسط نرخ رشد تولید ناخالص داخلی این جمهوری در فاصله سالهای 1990 تا 1998 حدود 46/3 درصد بود.
حداكثر سرمایه‌های جذب شده خارجی در این كشور طی 10 سال گذشته حدود 15 میلیون دلار است و نرخ تورم اقتصادی در این جمهوری حدود 5/2 درصد برآورد می‌شود. متوسط درآمد سرانه مردم گامبیا حدود 340 دلار در سال است.
محصولات كشاورزی 23 درصد، تولیدات صنعتی 13 درصد و فعالیتهای خدماتی 64 درصد از تولید ناخالص داخلی گامبیا را شامل می‌شود. بانك جهانی و صندوق بین‌المللی پول در پایان سال 2000 میلادی با اختصاص بخشی از یك وام 34 میلیارد دلاری به كشورهای فقیر آفریقا و ازجمله گامبیا به منظور كاهش بدهیهای خارجی این كشورها موافقت كردند.
85 درصد از مردم گامبیا از طریق كشاورزی و دامداری امرار معاش می‌كنند و بادام زمینی 90 درصد از تولیدات كشاورزی و صادرات گامبیا را تشكیل می‌دهد. ارزن، ذرت، برنج، كاساوا (نوع میوه مخصوص مناطق استوایی) و دانه‌های روغنی جزو دیگر تولیدات كشاورزی گامبیا هستند.
گامبیا در سال 1995 و 1996 به ترتیب 23 و 32 هزار تن انواع ماهی از دریا صید كرد. ضمن آنكه در سال 1998 مجموع تولید سبزیجات این كشور به 8 هزار تن، انواع میوه به 4 هزار تن و انواع مواد پروتینی به 8 هزار تن رسید.
فرآورده‌های بادام زمینی، تن ماهی، پوست، نوشابه، جمع‌آوری و بسته‌بندی محصولات كشاورزی، صنایع چوب، پوشاك و صنایع فلزكاری جزو تولیدات صنعتی گامبیا به شمار می‌روند.
از سوی دیگر الماس، لاتریت و سنگهای ساختمانی جزو منابع معدنی گامبیا هستند.
در سالهای اخیر آمریكا، سنگال، بلژیك، ایرلند، اسپانیا، انگلستان، هلند، فرانسه ایتالیا، آلمان، سوئیس و پرتغال جزو مهمترین شركای گامبیا بوده‌اند.
واحد پول گامبیا «دالاسی» نام دارد كه به یكصد «بوتوت» تقسیم می‌شود. هر دلار آمریكا تقریباً با 6/11 دالاسی برابری می‌كند.
تراز پرداختهای تجاری گامبیا در سالهای 1997 و 1998 به ترتیب (172-) و (206-) میلیون دلار بود.
فرهنگ
حدود ۹۰ درصد مردم این كشور مسلمان سنی مذهب هستند . ضمن آنكه ۹ درصد از ساكنین این جمهوری پیرو مسیحی و مابقی آنیمیست می‌باشند.
زبان رسمی مردم گامبیا انگلیسی است ولی در اغلب محاورات روزمره از زبانهای مختلف بومی نظیر « ولوف » ، « فیولا » « ماندینكا » استفاده می‌شود.
منبع:ویکی پدیا
