|
فوت‌و‌فن‌هاي نشستن بر صندلي مديريت خانواده
همه خرت و پرت‌ها را مي‌ريزند وسط تا چيزهاي به درد بخور را جدا و چيزهاي اضافه را رد كنند، ببخشند يا دور بريزند.زن مي‌گويد: اين كتاب‌ها اضافه است. آقا مي‌گويد: نه اينها را لازم دارم.مرد مي‌گويد: اين لباس‌ها اضافه است.زن مي‌گويد: نه اينها را لازم دارم.او مي‌گويد و اين مي‌گويد و دست آخر خيلي چيزها همان‌طور كه بود، مي‌ماند.ليست خريدي كه زن مي‌نويسد با تغييرات زيادي توسط مرد اجرا و درخواست‌هايي كه مرد دارد با تعلل زيادي از سوي زن مواجه مي‌شود. بچه‌ها هم اين ميان ساز خود را مي‌زنند.اما اين سوال باقي مي‌ماند كه اين خانه را چه كسي مديريت مي‌كند. مديريت خانواده فقط مختص مدير است يا همه در آن نقش دارند؟در واقع مديريت خانه، كارى تمام وقت است كه همه خانواده بايد به آن توجه كنند.مديريت خانواده كارى مستمر است كه از والدين به خانواده و فرزندان تسرى پيدا مى كند.
خانه را چگونه مديريت كنيم
مرجان شريفي، مشاور خانواده اعتقاد دارد يك خانواده پيش از هر چيز بايد براي زندگي خود اهداف بلند مدت، كوتاه مدت و ميان مدت تعيين كند. اهدافي كه منافع خانواده و هريك از افراد آن را به تنهايي در بر بگيرد. مثلا خريد يك زمين براي سرمايه‌گذاري آينده تمام خانواده ، ادامه تحصيل پدر خانواده، كلاس‌هاي آموزشي مادر خانواده و پيش‌بيني تحصيلات تكميلي فرزندان برنامه‌ريزي‌هايي است كه در خانواده ممكن است صورت گيرد. وي مي‌افزايد:
در نظر گرفتن ابعاد مختلف اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى در برنامه‌ها ضروري است.
از نكات ديگر مديريت خانواده اين است كه به هر يك از افراد خانواده به اندازه توان او مسووليت واگذار شود و هر عضو خانواده به تناسب بودجه و نياز خود از امكانات استفاده كند.
مديريت آشپزخانه
يك بانو يا آقاي آشپز تنها كاري كه مي‌كند مديريت پخت و پز نيست. نادره كه يك بانوي خانه دار است و مديريت آشپزخانه را به بهترين نحو اجرا مي‌كند، مي‌گويد: من ليست غذاهايي كه مي‌توانيم بخوريم را تهيه و طبق آن برآورد مي‌كنم كه طي سال چه مقدار مواد‌نياز داريم، مثل برنج و حبوبات. بعد برآورد مي‌شود كه چه مقدار مواد را ماهانه بايد بخريم. اين مواد شامل روغن، قند و شكر و... است و در آخر موادي كه روزانه بايد تهيه شود، مثل ميوه‌ها و تره‌بار.
به اين ترتيب برآورد اين‌كه طي هر ماه و سال به طور متوسط چقدر هزينه مي‌شود، كار راحتي است و ضمنا هنگام خريد يا موقع تصميم‌گيري براي پخت غذا بلاتكليف نيستم.
وي مي‌افزايد: مديريت غذا شامل نوع غذايي است كه هر فرد به لحاظ كمبود‌ها يا بيماري‌هايي كه دارد، بايد بخورد.
اين بانوي خانه‌دار كه تحصيلاتش در زمينه تغذيه است، مي‌گويد: ساعت شير خوردن، چاي خوردن و مصرف ريزمغذي‌ها را طوري تعيين مي‌كنم كه سبب دفع يكديگر نشود و در كنار مديريت غذا، مديريت داروي افراد خانواده را هم به عهده دارم.
سلسله مراتب
نادر تقوي، كارمند يك اداره دولتي است. اين پدر 40 ساله معتقد است سلسله مراتب را فقط براي اداره نگذاشته‌اند. در واقع سلسله مراتب از خانواده به اداره تسري پيدا كرده است.
احترام به بزرگ‌تر‌ها و حرف شنوي از مو سفيد‌هاي خانواده به نوعي همين سلسله مراتب است. اين‌كه بچه‌ها اول از پدر حساب ببرند و بعد از مادر و مادر خانواده نيز از پدر حرف شنوي داشته باشد و با آگاهي او امور را انجام دهد نيز به نوعي سلسله مراتب را نشان مي‌دهد كه اگر نباشد نظام خانواده به هم مي‌ريزد. همچنين بزرگ‌تر‌ها نيز بايد نقش خود را بپذيرند و كوچك‌ترها را تحت توجه و حمايت خود قرار دهند.
اين احترام به مقام و جايگاه است كه زمينه‌ساز تقسيم عادلانه كارها ميان افراد خانواده مي‌شود در غير اين صورت بچه‌هاي بزرگ‌تر مي‌خواهند به بچه‌هاي كوچك‌تر زور بگويند و عدالتي در بين نخواهد بود. كم‌كم بچه‌ها به هركس حتي والدين زور خواهند گفت و اين نهايت هرج و مرج است كه متاسفانه در برخي خانواده‌ها ديده مي‌شود.
در خانواده‌اي كه هر يك از افراد وظيفه خود را مي‌دانند، والدين آموزش فرزندان براى انجام بهتر كارها را فراموش نمي‌كنند. آنها به بهانه اين كه كودك بلد نيست، مسووليت او را به عهده نمي‌گيرند.
شيوه‌هاي نوين
طى 2 قرن گذشته علاوه بر شيوه مديريت سنتى، شيوه مديريت مشاركتى نيز مورد استفاده قرار گرفته كه نتايج خوبى داشته است.وجود قوانين براى ايجاد انضباط در جوامع و گروه‌هاى انسانى لازم است. ولى در خانواده‌هايى كه قوانين بدون مشاركت اتخاذ مى شود، هميشه اعضا اين قوانين را تحميلى تلقى مى‌كنند. اگر مردم و گروه‌ها در وضع قوانين دخالت داشته باشند، آن را بهتر درك كرده و با انگيزه قوى‌ترى در اجراى آن مى كوشند و با ديده احترام به آن مى نگرند.در خانواده‌هاى جديد، كودكان و نوجوانان حكم انسان صاحب عقل و احساس را دارند. وقتى به افراد خانواده اين فرصت داده شود كه در تدوين قوانين و خط مشى خانواده مشاركت داشته باشند، آنان احساس بهترى نسبت به خود خواهند داشت.به منظور اجراى يك روش مديريت مشاركتى، لازم است خانواده‌ها به صورت مرتب جلسات خانوادگى داشته باشند.در اين جلسات حرف‌ها و درددل‌ها مطرح و كارهاى خانه تقسيم مي‌شود.شكايات بررسي، اختلاف‌ها روشن و راه‌هاي جديد براي رفع مشكلات كشف مي‌شود و مقررات جديد وضع مي‌گردد.
http://www.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100889894951
|
