استان زنجان در یک نگاه
استان زنجان که آن را فلات زنجان نیز مینامند در ناحیه ی مرکزی شمال غربی ایران واقع شده است و مساحتی نزدیک به 369/39 کیلومتر مربع میباشد .این استان دارای 7 شهرستان، 16 بخش، 8 شهر، 44دهستان و 981 آبادی دارای سکنه است و یکی از مناطق تاریخی ایران به شمار می رود و تاریخ بنای آن را همزمان با سلطنت اردشیر بابکان دانسته اند و در آن زمان آن را(شهین) یعنی منسوب به شاه نایده اند. گفته میشود این نام طی قرون و اعصار بزنگان و سپس به زنجان تبدیل شده است. فتح زنجان به وسیله اعراب در زمان خلافت عثمان و توسط سردار عرب (براءبن عازب) صورت گرفت. در این دوره این شهر ،شهری آباد و پرنعمت بوده است.
در قرن های چهارم و پنجم هجری قمری زنجان به علت داشتن چراگاه های وسیع مورد توجه قبیله های ترک قرار گرفت و قبیله های گوناگون ترک در زنجان و نواحی مختلف آن به ویژه چمن سلطانیه مسکن گزیدند. در حمله ی مغول به این شهر آبادی های اطراف آسیب فراوانی دید. سپس ایلخانان مغول به این شهر توجه فراوان نشان دادند، مخصوصا سلطان محمد خدابنده از زمانی که مذهب تشییع را پذیرفت در توسعه این ناحیه کوشید و زمینه ی تبدیل آن به مرکز اسلامی و پایتخت ایران را فراهم آورد تا پس از آن اندک زمانی به یکی از مراکز مهم سیاست و تجارت تبدیل گردید.
تاریخ زنجان در سده های بعدی نیز گزارشگر حوادث مختلف سیاسی است. این استان شاهد رویدادهای سیاسی، اجتماعی و مذهبی بسیاری بوده است هرچند برخی از این رویدادها ره آوردی جز ناملایمات فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی برای مردم این استان نداشته است؛ اما هرگز فرهنگ و مدنیت استعماری در این شهر نفوذ نکرده است و کاثریت قریب به اتفاق مردم، همچنان در حفظ شعائر مذهبی و سنتی خود پابرجا و استوار مانده است. این منطقه زادگاه بزرگانی چون شهاب الدین سهروردی وعلمای نامی دیگری بوده است که مایه فخر فرهنگ ایران زمین هستند.
این استان به تنهایی با 7 استان کشور همسایه است که از دو منطقه کوهستانی و جلگه ای تشکیل یافته است. مناطق کوهستانی این استان اغلب دارای قله مرتفعی هستند که دارای دو نوع آب و هوای کوهستانی و آب و هوای گرم و نیمه مرطوب می باشد. شرایط جغرافیایی مشتمل بر تنوع آب و هوایی با برخورداری از منابع آب و حاصلخیزی خاک این استان را به یک منطقه مناسب کشاورزی فراهم آورده است و در حال حاضر زنجان یکی از قطبهای کشاورزی و دامداری غرب کشور به حساب می آید. در بخش صنعت و معدن نیز استان زنجان موقعیت ممتازی دارد به ویژه آنکه به دلیل همجواری و نزدیکی به پایتخت و استانهای همجوار روز به روز با توسعه و گسترش واحدهای صنعتی مواجه میشود.
این استان با داشتن مردم متدین و عاشق اهل بیت(ع) این استان را به پایختت شور حسینی ایران مشهور ساخته است و سالیانه پذیرای خیل زیادی از مسافرین و گردشگران به این استان میباشد.که مهمترین مرکز عزاداری ها و اجتماعات مذهبی در حسینیه اعظم زنجان می باشد ودر سالهای قبل به عنوان دهمین میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.
