تحليل آثار سياست تعرفه واردات بر بازار برنج ايران
مساله سياست غذاي ارزان و خودکفايي در مورد محصول برنجِ ايران همواره باعث شده تا دولت مداخلات زيادي در بازار و تجارت اين محصول داشته باشد. از بين تمامي سياست هاي اعمال شده در مورد اين محصول مي توان از سياست تعرفه واردات ياد کرد که در سال هاي اخير کاربرد فراوان تري داشته است. با اين وجود نتايج حاصل از اين سياست در بين اقشار توليدي و مصرفي کاملا بحث برانگيز بوده و به صورت چالشي بزرگ در مقابل سياست گذاران و محققين قرار گرفته است. به همين جهت، مطالعه حاضر تلاش کرده تا با استفاده از پايگاه هاي اطلاعاتي مختلف و نيز توسعه يک مدل چند بازاره تعادل فضايي، آثار اين سياست را بر حجم تجارت و نيز توليد و مصرف داخلي اين محصول به صورت کمي مورد تجزيه و تحليل قرار دهد. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد که توليد برنج داخل با ابزار موانع غير تعرفه اي شديدا حمايت مي گردد و اين امر باعث ناکارايي سياست هاي تعرفه اي در بازار برنج شده است. همچنين اثر سياست افزايش تعرفه واردات در مناطق مختلف ايران بسته به نوع شهري و روستايي بودن هر منطقه متفاوت است. ولي با اين حال، افزايش تعرفه واردات توام با کاهش چشمگير مصرف و واردات و تاحدودي افزايش قيمت خرده فروشي، قيمت سرمزرعه و نيز توليد داخلي برنج مي باشد.
نسخه قابل چاپ
أَلْعِلْمُ ثَلاثَةٌ: أَلْفِقْهُ لِلاَْدْیانِ، وَ الطِّبُّ لِلاَْبْدانِ،وَ النَّحْوُ لِلِّسانِ. .
پاسخ به: تحقيقات اقتصاد كشاورزي
تعاوني هاي کشاورزي در بهبود نظام بهره برداري و همچنين افزايش توليد و درآمد، ايجاد اشتغال، تامين نيازهاي اساسي و توزيع عادلانه امکانات نقش مهمي را ايفا مي کنند. بر اين اساس هدف اصلي اين مطالعه، بررسي اثر شرکت هاي تعاوني دامداران بر ايجاد اشتغال و توليد در استان فارس مي باشد. داده هاي مورد نياز در اين مطالعه از طريق تکميل 95 پرسشنامه توسط اعضا و 12 پرسشنامه از مديران عامل تعاوني دامداران با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي دو مرحله اي گردآوري گرديد. بمنظور تحليل رياضي اين اثرات از روش رگرسيون فازي استفاده شد. نتايج حاصل از مدل رگرسيون فازي نشان مي دهد وام هاي اعطايي اثر متوسط به بالا و تنوع محصولات توليدي اثري خيلي زياد بر اشتغال داشته است. از بين متغيرهاي مورد بررسي فروش نهاده ها و تنوع محصولات دامي اثري متوسط و آموزش هاي ترويجي اثري بسيار کم بر توليد داشته است. در پايان پيشنهاداتي شامل اعطاي وام کم بهره و نظارت بر آن، آموزش هاي ترويجي و پرداخت به موقع قيمت محصولات براي بهبود شرايط موجود ارايه گرديده است.
کشف قيمت ها در بازار گوشت مرغ- کاربرد نمودارهاي غيرسيکلي جهت دار
بورس کالاي کشاورزي، بازاري سازمان يافته و متشکل است که در آن محصولات کشاورزي به صورت نقدي يا آتي مورد داد و ستد قرار مي گيرند. کشف قيمت ها به معني بررسي و شناسايي چگونگي ارتباط ميان قيمت يک کالا در چند بازار مرتبط مي باشد. از جمله کالاهايي که در بخش کشاورزي در بورس کالا معامله مي گردد، گوشت مرغ است که مقدار توليد اين محصول در سال 1386 حدود 1468 هزار تن در کل کشور بوده است. از اينرو در اين مطالعه سعي شده است که فرآيند کشف قيمتها ميان بازارهاي گوشت مرغ که از نظر مکاني از هم مجزا بوده و از طريق بازار حمل و نقل به يکديگر ارتباط مي يابند مورد بررسي قرار گيرد. براي اين منظور از داده هاي روزانه (15 فروردين تا 10مرداد) سال 1389 قيمت گوشت مرغ بازار بورس استانهاي تهران، قزوين و زنجان و نيز از روش تصحيح خطاي برداري و نمودارهاي غير سيکلي جهت دار به منظور بررسي عليت استفاده شده است. نتايج آزمون يوهانسون حاکي از آن است که قيمت گوشت مرغ در اين سه استان داراي يک ارتباط بلندمدت مثبت و معني دار است. همچنين نتايج تجزيه واريانس و نمودار غير سيکلي مستقيم نيز نشانگر اين مطلب است که بازار استان قزوين در فرآيند کشف قيمت داراي اهميت فراواني بوده و اطلاعات بازار اين استان به دو استان ديگر منتقل مي گردد. همچنين بازار استان زنجان اطلاعات بازارهاي تهران و قزوين را دريافت کرده و اين در حالي است که بازار تهران تنها اطلاعات قيمتي بازار قزوين را دريافت مي نمايد.
مزيت نسبي اصطلاحي است که پتانسيل بالقوه و بالفعل کشور را براي توليد محصولات مختلف در مقايسه با بازارهاي جهاني نشان مي دهد. ايران به عنوان يکي از بزرگترين توليدکنندگان خرما در جهان مطرح است و بررسي مزيت نسبي اين محصول ميتواند از نظر بررسي توان بالفعل توليدي از اهميت بالايي برخوردار باشد. در اين مطالعه از روش ماتريس تحليل سياستي (PAM) و شاخص هزينه منابع داخلي (DRC) براي محاسبه مزيت نسبي استفاده شده است. براي بررسي سياستهاي حمايتي از اين محصول نيز از شاخصهاي محاسباتي ماتريس تحليل سياستي بهره گرفته شده است. محدوده زماني و مکاني اين تحقيق سال زراعي 86-87 و شهرستانهاي جيرفت، بم و کهنوج است و اطلاعات لازم از طريق پرسشگري و با روش نمونه گيري خوشه اي دو مرحله اي اخذ گرديد. شاخص DRC مقدار 1.80 را براي خرما نشان مي دهد که حاکي از عدم مزيت نسبي اين محصول است. شاخص NPC، 1.05 محاسبه شده است که نشان مي دهد سياستهاي داخلي، درآمد کشاورزان را نسبت به درآمد آنها بر پايه قيمتهاي جهاني افزايش داده است. شاخص NPI اثر سياستهاي دولت را در زمينه نهاده ها نشان مي دهد. اين مقدار براي خرماي کرمان 0.60 است که نشان مي دهد که بر اساس سياست هاي داخلي، دولت به نهاده ها يارانه پرداخت نموده است. شاخص EPC يا ضريب حمايت موثر برآيند سياستهاي داخلي در دو زمينه درآمدي و نهاده اي را نشان مي دهد. مقدار EPC براي خرما در کرمان 1.23 است که حکايت از تاثير سياستهاي داخلي در حمايت از محصول در هر دو زمينه درآمدي و نهاده اي دارد و مقدار اين حمايت %23 است. در کل شاخص ها، عدم مزيت نسبي خرما در کرمان را نشان مي دهد و علت اصلي نيز پايين بودن قيمت صادراتي اين محصول به علت صادرات فله اي آن است. در اين خصوص توصيه ميشود به مباحث بازاريابي اين محصول، مخصوصا در بازارهاي خارجي توجه ويژه مبذول گردد.
تعيين کارايي توليدکنندگان بادام استان کرمان (مطالعه موردي شهرستان سيرجان)
بادام يکي از محصولات مهم باغي در استان کرمان مي باشد. شهرستان سيرجان يک از قطب هاي توليد اين محصول در استان مي باشد. بنابراين جهت تعيين موفقيت بادام کاران استان و موقعيت آنها در استفاده بهينه از منابع و امکان افزايش توليد محصول اقدام به تعيين کارايي فني، تخصيصي و اقتصادي بهره برداران گرديد. براي تعيين تعداد نمونه از جامعه آماري تحت مطالعه در سال زراعي 1387-88 با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي تعداد 41 بهره بردار انتخاب و ضمن مصاحبه حضوري و تکميل پرسشنامه آمار و اطلاعات مورد نياز تهيه گرديد. سپس با استفاده از برنامه هاي SPSS و Front.4 نسبت به تخمين تابع توليد مناسب و سپس تخمين سيستمي تابع مرزي تصادفي اقدام گرديد و با استفاده از قضيه دو گانگي، تابع هزينه مرزي از تابع توليد مرزي استخراج و ميزان کارايي اقتصادي بهره برداران محاسبه گرديد. نتايج نشان مي دهد که ميانگين کارايي فني، تخصيصي و اقتصادي بهره برداران به ترتيب 69، 64 و 44 درصد مي باشد. بر اساس نتايج حاصل عدم توفيق بهره برداران در تخصيص منابع موجب گرديده که کارايي اقتصادي در سطح پايين تري از کارايي فني قرار گيرد.
برآورد تمايل به پرداخت و عوامل موثر بر آن درميان بازديدکنندگان منطقه تفرجي سردابه، استان اردبيل
توسعه فعاليت هاي اقتصادي، رشد جمعيت، افزايش مشغله هاي زندگي و بالا رفتن سطح استانداردهاي زندگي سبب افزايش چشمگير تقاضا براي محيط هاي طبيعي و نياز به گردشگري شده است. کميابي اين منابع از يک طرف و از سوي ديگر کمبود منابع مالي براي احيا و ايجاد محيط هاي مناسب تفريحي از طرف ديگر، مديريت منابع طبيعي را به سوي ارزش گذاري اين منابع و استفاده از مشارکت مردم در جهت حفظ و احيا اين منابع سوق مي دهد. مطالعه حاضر مقدار تمايل به پرداخت مردم براي استفاده از منطقه تفرجي سردابه را با استفاده از روش هاي ارزشگذاري مشروط و هکمن دو مرحله اي مورد بررسي قرار مي دهد که اين منطقه يکي از مناطق مهم گردشگري در استان اردبيل مي باشد. اطلاعات مورد نياز در بهار و تابستان 1389 از طريق تکميل پرسشنامه و مصاحبه با 200 بازديدکننده از اين منطقه جمع آوري شد. نتايج نشان مي دهد که 41 درصد افراد تمايل به پرداخت پول براي استفاده از منطقه تفرجي سردابه را دارند، علت پايين بودن تمايل به پرداخت، عدم رضايت مردم از امکانات موجود در اين منطقه مي باشد. با استفاده از روش ارزش گذاري مشروط ميزان تمايل به پرداخت سالانه افراد 4150 ريال به دست آمد و قيمت پيشنهادي، تاهل، جذابيت منطقه، سطح تحصيلات و تعداد افراد خانواده از عوامل اثرگذار بر ميزان تمايل به پرداخت در اين روش مي باشد و همچنين ميانگين تمايل به پرداخت سالانه افراد، با استفاده از روش هکمن دو مرحله اي 6585 ريال به دست آمد و سن افراد، جذابيت منطقه، ميزان درآمد خانواده و تعداد افراد شاغل در خانواده از عوامل اثرگذار بر ميزان تمايل به پرداخت هستند و ارزش تفريحي سالانه منطقه با استفاده از روش هاي ارزشگذاري مشروط و هکمن دو مرحله اي به ترتيب1660 و 2634 ميليون ريال به دست آمد.
در اين مطالعه ارزش تفريحي پارک هاي جنگلي شهر مشهد و ميزان تمايل به پرداخت (WTP) بازديدکنندگان اين پارکها با استفاده از روش ارزش گذاري مشروط (CVM) و پرسشنامه انتخاب دوگانه تعيين و اندازه گيري شده است. نمونه گيري به صورت تصادفي و از بين بازديدکنندگان از پارک هاي جنگلي شهر مشهد و در دو مقطع زماني بهار و تابستان 1389 صورت گرفته است. تعداد نمونه نيز بر اساس ميانگين و واريانس جامعه آماري (بازديد کنندگان پارک هاي جنگلي مشهد)، 650 پرسشنامه تعيين شده است. براي اندازه گيري ميزان تمايل به پرداخت بازديدکنندگان از مدل Logit استفاده کرده و بر اساس روش حداکثر درست نمايي، پارامترهاي اين مدل برآورد شده است. نتايج نشان مي دهد 87 درصد افراد بررسي شده، حاضر به پرداخت مبلغي براي استفاده تفريحي از پارک هاي جنگلي شهر مشهد هستند و متوسط تمايل به پرداخت بازديدکنندگان براي ارزش تفريحي اين پارک ها، 1287 ريال براي هر بازديد و ارزش کل تفريحي سالانه آن بيش از3.6 ميليارد ريال برآورد شده است. نتايج نشان مي دهد متغيرهاي بعد خانوار، درآمد فرد و اهميت حفاظت از منابع طبيعي از ديد فرد با اطمينان 99 درصد داراي تاثير معني دار بر تمايل به پرداخت مي باشند، متغيرهاي پيشنهاد با اطمينان 95 درصد، فاصله محل سکونت با اطمينان 90 درصد و تحصيلات با اطمينان 85 درصد بر تمايل به پرداخت افراد جهت استفاده از پارک هاي جنگلي موثر مي باشند. بيشترين تاثير بر احتمال تمايل به پرداخت به ترتيب مربوط به متغيرهاي بعد خانوار، تحصيلات، درآمد، اهميت حفاظت از منابع طبيعي از ديد فرد و فاصله محل سکونت تا پارک مي باشد.
با توجه به اهميت انرژي الکتريکي و گازوئيل به عنوان دو نهاده مهم در بخش کشاورزي، در اين مطالعه با استفاده از الگوي تصحيح خطاي برداري، توابع تقاضاي گازوئيل و برق در بخش کشاورزي طي دوره زماني 1353-86 و 1365-86 برآورد شده و عوامل موثر بر تقاضاي آنها مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. نتايج مطالعه نشان مي دهند که مهم ترين عوامل اثرگذار برتقاضاي گازوئيل در بخش کشاورزي، سطح زير کشت محصولات و قيمت هستند. مهم ترين عوامل اثرگذار بر تقاضاي برق در بخش، ارزش افزوده بخش، درجه حرارت هوا و قيمت برق مي باشند. از آنجا که شرط اساسي افزايش کارايي انرژي، قيمت گذاري مناسب کليه حامل هاي انرژي و هدفمند کردن يارانه ها مي باشد، بنابراين بايد حامل هاي انرژي به شکل مناسبي قيمت گذاري شوند تا زمينه شکوفايي تکنولوژي هاي جديد در بخش ها و از جمله بخش کشاورزي فراهم شود.
کاربرد برنامه ريزي چندهدفه و پارامتر هاي کنترل کننده ميزان محافظه کاري در برنامه ريزي زراعي مطالعه م
تصميم گيري در مورد طرح هاي کشاورزي بدون توجه به عدم حتميت باعث بروز مشکلات فراواني براي کشاورزان و مديران اجرايي خواهد شد. در مطالعه حاضر، با استفاده از برنامه ريزي چند منظوره در شرايط عدم حتميت به تعيين الگوي بهينه کشت در شهرستان مشهد پرداخته شد. براي حل مدل مورد مطالعه از روش مجموعه غيرپست استفاده و براين اساس، ماتريس بازده نهايي براي تعيين وزن اهداف، حداکثر کردن درآمد ناخالص و حداقل کردن هزينه محاسبه شد. براي اعمال شرايط عدم حتميت در مدل از بهينه سازي با پارامترهاي کنترل کننده ميزان محافظه کاري استفاده شد. داده هاي مورد نياز مطالعه از جهاد کشاورزي شهرستان مشهد براي سال زراعي 1386 اخذ گرديد و يافته ها نشان داد که با کاهش ميزان عدم حتميت، سطح زيرکشت کل و درآمد ناخالص کشاورزان افزايش مي يابد. با توجه به يافته ها، سياست هاي بيمه اي در جهت کاهش ريسک قيمتي يا توليدي و سياست قيمت تضميني براي محصولاتي که با افزايش ميزان عدم حتميت در مدل، الگوهاي بهينه کشت را تحت تاثير قرار مي دهند، توصيه مي شود.
اهداف اصلي استفاده از بيمه فراورده هاي کشاورزي، ارتقا سطح درآمد و کاهش نوسانات درآمدي بهره برداران، افزايش امنيت سرمايه گذاري در اين بخش و در نتيجه استفاده کارا از نهاده ها ذکر شده است. لذا در اين مطالعه چگونگي تاثير بيمه بر کارايي توليد بهره برداران كشاورزي و گرايش به مخاطره آنها ارزيابي شده است. افزون بر آن با تعيين تابع تقاضاي بيمه بهره برداران عوامل موثر بر آن مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. وجود مسايلي از جمله ريسک سيستمي، انتخاب معکوس يا زيان آور و مخاطرات اخلاقي ميتواند موجب کارايي نامناسب نظام بيمه گردد. از اين رو، وجود اين پديده ها نيز در اين مطالعه بررسي شده است. داده هاي مورد نياز با استفاده از اطلاعات مقطعي بهره برداران سيب زميني کار شهرستان اقليد در استان فارس با روش نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي و از طريق مصاحبه با سيب زميني کاران بيمه شده و بيمه نشده، در سال زراعي 89-1388 جمع آوري گرديده است. تعداد بهره برداران وارد شده در جمعيت نمونه اين مطالعه به ترتيب شامل 87 و 90 سيب زميني کار بيمه شده و بيمه نشده بود. کارايي بهره برداران در استفاده از نهاده ها با استفاده از تابع مرزي تصادفي پس از تعيين فرم مناسب تابع توليد تخمين زده شد. روحيه كشاورزان در برخورد با مخاطرات و عوامل موثر بر تقاضاي بيمه بهره برداران، به ترتيب با استفاده از "روش معادل قطعي محتمل برابر" و "روش گودوين" برآورد شد و مورد تحليل قرار گرفت. وجود ريسک سيستمي، انتخاب معکوس يا زيان آور و مخاطرات اخلاقي به ترتيب با استفاده از روش هاي ميراندا و گلابر (1997) و کويگين و همکاران (1993) بررسي شد. نتايج حاصل از اين مطالعه نشان داد كه بيمه بر كارايي فني سيب زميني کاران اثر مثبت معني دار ندارد. با اين حال محاسبه و مقايسه ضرايب ريسك گريزي بهره برداران عضو نمونه نشان داد كه بيمه محصولات كشاورزي بر نحوه نگرش زارعين نسبت به مخاطرات تاثير مثبت گذاشته و در كاهش سطح ريسك گريزي موثر بوده است. بررسي امکان وجود مسايل مختلف در عملکرد نظام بيمه نمايانگر احتمال وجود ريسک سيستمي ضعيف و همچنين مخاطرات اخلاقي و انتخاب زيان آور بود. تخمين تابع تقاضا نشان دهنده تاثير مثبت ويژگيهاي شخصي و مديريتي بيمه گذار از جمله درجه ريسك گريزي، تحصيلات، تجربه، سن بهره بردار و همچنين مالكيت مزرعه بر تقاضاي بيمه مي باشد.
تاثير نااطميناني نرخ ارز واقعي بر رشد بخش کشاورزي در ايران
بسياري از تحليل گران اقتصاد بين الملل اتفاق نظر دارند که فراگير شدن نظام ارزي شناور بعد از نظام برتون وودز، نااطميناني قابل توجهي را در اقتصاد کشورهاي در حال توسعه و توسعه يافته ايجاد کرده است. اين مطالعه اثر نااطميناني نرخ ارز واقعي را بر رشد بخش کشاورزي ايران در دوره 1386-1348 مورد بررسي قرار داده است. به اين منظور، الگوي واريانس ناهمساني شرطي اتورگرسيو تعميم يافته (GARCH)براي شاخص سازي نااطميناني نرخ ارز واقعي استفاده شد. براي برآورد رابطه همجمعي و پويايي هاي کوتاه مدت نيز رهيافت همجمعي خودتوضيح با وقفه هاي گسترده (ARDL) به کار گرفته شد. بر اساس يافته هاي اين پژوهش، روابط کوتاه مدت و بلندمدت قوي و معني داري بين متغيرها در مدل رشد بخش کشاورزي ايران وجود دارد و نااطميناني نرخ ارز واقعي اثر منفي و معني داري بر رشد بخش کشاورزي در کوتاه مدت و بلندمدت داشته است. ضريب تصحيح خطا (0.71-) نيز با علامت منفي و معني دار گوياي سرعت بالاي فرايند تعديل است. با توجه به نتايج پژوهش، سياست هاي ارزي، تجاري، پولي و مالي بايد به صورت هماهنگ و در راستاي کاهش نااطميناني طراحي و اجرا شوند. علاوه بر اين پيشنهاد مي شود براي جبران ضرر ناشي از نااطميناني نرخ ارز واقعي، استفاده از الگوهاي بيمه اي در دستور کار سياستگزاران قرار گيرد.
امکان سنجي اقتصادي به منظور سرمايه گذاري در احداث صنايع لبني در شرايط عدم قطعيت
با توجه به اهميت و نقش صنايع فرآوري شير و محصولات لبني در بخش کشاورزي، هدف اين پژوهش مکان يابي بهينه صنايع فرآوري شير و محصولات لبني در استان هاي کشور در شرايط عدم قطعيت مي باشد. براي اين منظور ابتدا شاخص هاي موثر بر هدف نهايي مساله تعيين گرديد، سپس ميزان اثرگذاري آنها (اوزان) به کمک نظر کارشناسان تعيين شد. در مرحله بعد، به منظور وارد کردن ابهامات و عدم دقت در قضاوت هاي کلامي و تجربي کارشناسان در تعيين اوزان شاخص ها و عدم قطعيت در مقادير شاخص ها با بهره گيري از اطلاعات يک دوره زماني معين و به کمک منطق بازه اي، داده ها و اوزان شاخص ها به صورت اعداد بازه اي و شناور در فرآيند حل مساله قرار گرفت. همچنين از آنجايي که نوع تصميم گيري در مساله بر اساس چندين شاخص مي باشد، لذا مدل مورد استفاده در اين تحقيق روش تاپسيس بازه اي (يکي از بهترين تکنيک هاي تصميم گيري چند شاخصه) انتخاب گرديد. اين تحقيق بر روي تمامي استان هاي کشور و در طي دوره زماني 1380 تا 1387 صورت پذيرفته است. نتايج اين تحقيق شاخص سرمايه گذاري و درصد بهينه سرمايه گذاري براي هر استان در احداث صنايع شير و لبنيات را با توجه به عدم قطعيت در مقادير و اوزان شاخص ها تعيين نمود. همچنين نشان داد که الگوي فعلي سرمايه گذاري در صنايع لبني در تمامي استان هاي کشور بهينه نبوده و نياز به تعديل در مقادير فعلي سرمايه گذاري مي باشد. در پايان پيشنهاد مي گردد که به منظور از بين بردن شکاف ايجاد شده بين الگوي فعلي و بهينه سرمايه گذاري در صنايع لبني، سمت و سوي سرمايه گذاري هاي آتي بر اساس درصدهاي محاسبه شده در اين تحقيق از استان هاي داراي سرريز سرمايه گذاري به استان هاي داراي کمبود هدايت گردد.
با توجه به نياز روزافزون جوامع بشري به توليدات كشاورزي، افزايش كارايي مصرف آب آبياري علاوه بر افزايش توليد به ازاي هر واحد آب مصرفي باعث استفاده پايدار از منابع محدود آب مي شود. در پژوهش حاضر، با استفاده از مدل هاي CCR و BCC كارايي نسبي واحدهاي تصميم گيرنده حوضه آبريز قره قوم (استان خراسان رضوي) تعيين شد. با استفاده از مدل BCC با محدوديت هاي وزني، كارايي مصرف آب آبياري بر اساس قضاوت هاي ارزشي واحدهاي تصميم گيرنده بررسي شد. نتايج نشان داد کارايي واحدها در مدلCCR و BCC درحالت بدون محدوديت وزني به طور قابل توجهي پايين مي باشد. بر اساس نتايج مدل BCC با محدوديت هاي وزني، اكثر واحدهاي تصميم گيرنده كارا بودند. مقادير هدف نهاده ها و محصول براي واحدهاي ناکارا تعيين شد. با توجه به يافته ها، يك سياست قيمتي مناسب براي نهاده آب و دوره هاي آموزشي و ترويجي در بهبود كارايي واحدهاي مورد مطالعه مي تواند موثر مي باشد.
بررسي رقابت پذيري محصولات عمده زراعي استان مازندران با استفاده از الگوي برنامه ريزي رياضي
بخش کشاورزي، نقش مهمي در کسب درآمدهاي ارزي را دارد. همچنين ورود به عرصه تجارت بين المللي نياز به دارا بودن شرايط لازم جهت پيوستن به سازمان تجارت جهاني (WTO) و نيز رقابت پذيري محصولات زراعي است. اين مطالعه به بررسي امكانات توليدي و مزيت نسبي بخش زراعي استان مازندران بعنوان يكي از قطب هاي مهم كشاورزي كشور، در سال زراعي 86-1385 با استفاده از شاخص هاي معمول و رهيافت برنامه ريزي خطي مي پردازد. براي اين منظور از دو نرخ ارز يورو و دلار استفاده شد. با بکارگيري نرخ ارز يورو، برآورد شاخص هاي مزيت نسبي با استفاده از مدل هاي برنامه ريزي خطي نشان داد که از ميان محصولاتي که داراي مزيت نسبي بوده اند، عمدتا محصولات انواع برنج، سيب زميني آبي، جو آبي و ديم، سويا بهاره ديم، لوبيا چيتي آبي، گوجه فرنگي آبي و عدس ديم وارد الگوي بهينه کشت شده اند. محدودکننده ترين عامل توليد محصولات فوق، زمين مي باشد. بطوريکه با اضافه شدن هر هکتار به زمين هاي موجود آبي و ديم، سود خالص اجتماعي در شهرستان ها مي تواند بترتيب به ميزان 25 و 18.5 ميليون ريال به کل شهرستان افزوده شود. تحليل حساسيت براي هر يک از محصولات و نهاده ها انجام گرفت. در نهايت برآورد مدل با استفاده از نرخ ارز دلار نتايج مشابهي با نرخ ارز يورو بدست داد. باتوجه به نتايج بدست آمده در الگوي برنامه ريزي بر مبناي مزيت نسبي توسعه کشت برنج و دانه هاي روغني در استان توصيه مي شود.
آيا اعمال قيد همگني، دقت الگوهاي تصحيح خطاي برداري (VECM) را در پيش بيني مصرف افزايش مي دهد؟ مطالعه
اين مطالعه با بکارگيري داده هاي سالانه مربوط به مصرف کل انواع گوشت شامل گوشت قرمز، مرغ و ماهي در مناطق شهري کشور براي سالهاي 1386-1353، به ارزيابي دقت پيش بيني الگوهاي تصحيح خطاي برداري در پيش بيني مصرف اين محصولات در شرايط اعمال قيد همگني و بدون اعمال اين قيد در فضاي همگرايي مي پردازد. در اين ارتباط با استفاده از الگوهاي برآورد شده، پيش بيني هاي خارج از نمونه اي انجام و دقت پيش بيني با استفاده از معيار ميانگين مجذورخطا (MSE) مورد مقايسه قرار گرفته است. نتايج بدست آمده بيانگر معني داري اختلاف خطاي پيش بيني الگوهاي مقيد و غيرمقيد در هر سه مورد بوده و حاکي از آن است که در زمانيکه برقراري قيد همگني در الگو رد نمي شود، اعمال اين قيد به بهبود دقت پيش بيني در الگوهاي VECM منجر مي شود.
