چرا تازه مادران زود خسته مي شوند؟
مهراندخت نکاوند/کارشناس ارشد مامايي/عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي
چرا تازه مادران زود خسته مي شوند؟
غده فوق‌کليه، مسوول ترشح هورمون‌هاي آدرنالين، نورآدرنالين، کورتيزول و ساير هورمون‌هاي مهم بدن است. اين هورمون‌ها غريزه زنده ماندن را در ما ايجاد و کمک مي‌کنند در تهاجم‌هاي طبيعي پيروز باشيم...
بدن از هورمون‌هاي مترشحه از غده فوق‌کليه براي عملکرد مفيد و موثر اعضاي بدن استفاده مي‌کند، به خصوص زماني که در شرايط پرتنش قرار بگيرد. ما انسان‌ها مي‌توانيم بدون آب يا غذا مدتي زنده بمانيم اما بدون هورمون‌هاي غده فوق‌کليه نمي‌توان بيش از 48 ساعت زنده ماند بنابراين کاهش يا اختلال فعاليت اين غده به بدترين شکل روي بدن تاثير مي‌گذارد و عواقبي مانند خستگي دائم، احساس تخليه انرژي پس از يک تغيير عاطفي، سرگيجه پس از ايستادن، عدم‌تحمل صدا و تغييرات درجه حرارت، ميل به شکر يا نمک و... را در پي دارد.
ابتلا به کم‌کاري بسيار شديد غده فوق‌کليه که بيماري «آديسون» نام دارد و تهديدکننده حيات است، خوشبختانه بسيار نادر است، اما اشکال خفيف‌تر خستگي به علت کم‌کاري غده فوق‌کليه در مادراني که تازه زايمان کرده‌اند، ديده مي‌شود. خوشبختانه اين موارد را مي‌توان با تغيير در تغذيه و شيوه زندگي درمان کرد. اينکه چرا خانم‌هايي که تازه زايمان کرده‌اند دچار اين مشکل مي‌شوند، به درستي معلوم نيست اما شايد به اين علت باشد که پس از ترخيص از بيمارستان در دنياي تازه‌اي با يک دنيا مسووليت و درگيري و سوال پا مي‌گذارند و گويا در اين دنياي تازه غرق مي‌شوند. بيشتر تازه‌مادراني که فکر مي‌کنند بدون کمک مي‌توانند از عهده تمام کارها برآيند، با کمک انرژي حاصل از هورمون‌هاي غده فوق‌کليه تا مدتي مسووليت جديد را هم علاوه بر مسووليت‌هاي قبلي بر عهده مي‌گيرند اما يکباره با وجود ترشحات مدام غده فوق‌کليه، خستگي مفرط دامنگيرشان مي‌شود و فشار زياد به اين غده آن را کم‌کار مي‌کند و غده فوق‌کليه خسته مي‌شود. چه بايد کرد؟
اگر احساس خستگي و ناتواني در هضم غذا داريد، تحمل صداها برايتان سخت شده و استرس شما را به هم مي‌ريزد، به پزشک مراجعه کنيد تا با هيدروکورتيزون طبيعي مشکلتان درمان شود. علاوه بر اين بايد از همسرتان کمک بخواهيد. مردان بايد به همسر تازه‌مادر‌‌شده‌شان کمک کنند آرام باشد. در زماني که تنش دارد، حتي اگر دليلش موجه باشد، مغز به آدرنال (فوق‌کليه) دستور مي‌دهد هورمون ترشح کند و در کوتاه‌مدت اين مساله مفيد است اما اگر فرد به خودش آرامش ندهد، در درازمدت تهي از انرژي خواهدشد. وقتي همسرتان بي‌قراري مي‌کند يا مشغول کاري است و عجله دارد، به او يادآوري کنيد آرام باشد، نفس‌هاي عميق بکشد و کمي استراحت کند. با او در انجام کارهاي خانه و مراقبت از بچه همکاري کنيد. افسردگي و اضطراب حتي اگر خفيف باشد، به غده آدرنال فشار مي‌آورد. شرايط استراحت و خواب بيشتر را براي همسرتان فراهم کنيد. مصرف ويتامين‌هاي گروه b براي کنترل تنش بسيار مفيدند. مصرف ترکيب‌هاي منيزيم هم که به‌طور غيرقابل باوري در کاهش اضطراب و تنظيم کار غده آدرنال موثرند، در دوران شيردهي مجاز است اما اگر همسر شما بيماري کليوي دارد، حتما بايد قبل از مصرف اين مکمل‌ها با پزشک متخصص مشورت کنيد.
هفته نامه سلامت
__________________
عضو تحریریه علمی ایران سلامت
