وقتی زن من وظایفش را انجام نمی دهد، آیا باز باید حقوق او رعایت بشود ؟
پاسخ – حق و وظیفه از هم جدا نیستند. هر کسی که حقوقی دارد، این حقوق در برابر وظیفه و تکالیفی است که دارد. مثلا مدیر کل حقوقی دارد و به همین میزان وظایف و تکالیفی دارد ولی یک کارمند معمولی حقوق کمتری دارد و به همین میزان وظایف کمتری هم دارد. در مورد زن و شوهر هم این طور است که هر کدام حقوق و وظایفی دارند. اگر آنها انتظاردارند که حقوق شان رعایت بشود باید به وظایف شان عمل کنند.وظایف شرعی زن خیلی زیاد نیست .یکی تمکین خاص است یعنی رفع غرایز در زندگی و این تمکین وظیفه ی خانم است ولی مطلق نیست و استثنائاتی هم دارد. وظیفه ی دیگر خانم یا حق آقا این است که خانم از همسرش در هنگام خروج از منزل اطاعت کند که این هم استثنائاتی دارد و مطلق نیست. در مواردی اجازه شرط نیست. البته این وظیفه ی خانم حکمت هایی دارد. حق دیگر آقا این است که اگر لباس یا آرایش خاصی از همسرش بخواهد(برای بهره بردن )اطاعت خانم واجب است.اینها حقوقی است که مرد بر گردن زن دارد و وظایف شرعی یک خانم است که باید آنها را انجام بدهد.یکسری وظایفی است که خانمها آنرا انجام می دهند ولی انجام دادن آنها واجب نیست و مستحب است و روی آن تاکید شده است. از جمله حفظ کردن اموال شوهر، خانه داری، پخت و پز، آراستگی، به استقبال مرد رفتن ،بدرقه کردن مرد و کم توقع بودن.
من ازدواج کردم تا زندگی ام سر و سامان بگیرد و آرامش پیدا کنم ولی زندگی ام بدتر شده است ،هر وقت که به خانه می روم همسرم یا خانه ی پدرش است یا با دوستانش بیرون است. من دوست داشتم که هنگام ورود به خانه با استقبال گرم همسرم روبرو بشوم . راهنمایی بفرمایید.
پاسخ – رفتار این خانم درست نیست. خانم هایی که چنین روشی در زندگی دارند باید سبک زندگی شان را عوض کنند. زیرا شما ازدواج کرده اید و تعهدات و مسئولیت هایی دارید و عهد و پیمانی بسته اید. پس دنیای مجردی با متاهلی خیلی فرق دارد .تلقی من این است که این آقا دوست دارد وقتی به خانه می رود همسرش از او استقبال کند. این از حقوق واجب نیست ولی مستحب است .استقبال کردن از همسر خیلی تاکید شده است زیرا باعث صفا و صمیمیت در زندگی و باعث محبت بیشتر مرد به شما می شود. پیامبر فرمود: حق مرد بر زن این است که تا دم در، مرد را بدرقه بکند و هنگام ورود به او خوش آمد بگوید. آقایانی که وقتی به منزل می آیند با اتاق های تاریک روبرو می شوند، از نظر روحی خیلی لطمه می خورند. مرد در محیط کار بوده و فشارهایی داشته است ، وقتی به خانه می آید جسم خسته و روح پژمرده ای دارد و وقتی با منزل تاریک مواجه بشود روی او اثر منفی می گذارد ولی وقتی با چراغ روشن مواجه می شود و همسر از او استقبال بکند، خستگی اش از بین می رود و روحش تازه می شود. خوب است که این خانم شوهرشان را بدرقه کند. خانم های شاغل سعی کنند که بعد از همسرشان از خانه بیرون بروند و سعی کنید که قبل از همسرشان به منزل بیایند تا بتوایند از همسرتان استقبال کنید. خانم ها، بدرقه کردن و استقبال را جدی بگیرند.وقتی شما مرد را بدرقه می کنید و هنگام آمدن از او استقبال می کنید، شوق شما به مرد بیشتر می شود و این باعث می شود که مرد به خانه برگردد. یکی از راه کارها ،در بی وفایی آقایان ، این بود که آقا بی دلیل بیرون از خانه نباشد. وقتی آقا به خانه می آید و می بیند که خانه تاریک است ، انگیزه ای برای آمدن به خانه ندارد ،این خطرناک است. و ممکن است که مرد به انحراف برود.اگر در خانه عاطفه نباشد، ممکن است که مرد دربیرون با کمترین عاطفه ،از طرف خانمی جذب شود. امیرالمومنین می فرماید: دل مردان وحشی است و به سمت کسی روی می آورد که به او انس پیدا می کند. وقتی خانم در خانه نیست مرد با همسرش انس نمی گیرد و ممکن است که مرد در بیرون با خانمی انس بگیرد . برنامه های زندگی نیاز به هماهنگی دارد.
خانم من شاغل است و می گوید که بر اساس دستور اسلام پخت و پز و شست و شو وظیفه ی من نیست . آیا خانم من در این زمینه هیچ مسئولیتی ندارد ؟
پاسخ – ار نظر شرعی خانه داری جزو وظیفه ی واجب شرعی زن نیست ولی جزو وظایف مستحب است .انجام دادن کارهای منزل صفا و صمیمیت می آورد و باعث می شود که خانم محبوب مرد بشود و آقا هم در مقابل این ایثار و فداکاری زن، جبران کند. مرد هم یکسری وظایف واجب و یکسری مستحب دارد. مثلا دادن نفقه یکی از وظایف واجب مرد است و وظیفه ی دیگر مرد این است که هر چهار ماه یک بار واجب است که به همسرش نزدیک بشود. ابراز محبت کردن یکی از وظایف مستحب مرد است.( ارتباطات عاطفی) وقتی خانم به وظایف شرعی مستحب عمل نکند ، مرد هم به وطایف مستحب عمل نمی کند.یعنی به شما ابراز محبت نمی کند و با شما گفتگو نمی کند. این وظایف مستحب آثار زیادی دارد. پیامبر فرمود : اگر هر یک از شما زنان به همسر خودش خدمت بکند این خدمت برابر است با ثواب جهاد در راه خدا. حضرت می فرماید: جهاد زن خوب شوهرداری کردن است . پیامبر فرمود : اگر خانمی در منزل شوهرش چیزی را جابجا کند( از باب خیر) خدا به او به دیده رحمت نگاه می کند و کسی که خدا به دیده ی رحمت به او نگاه کند عذاب نمی شود. روایت داریم : خانمی که هفت روز به همسرش خدمت بکند خدا هفت در جهنم را به روی او می بندد و هشت در بهشت را به روی او باز می کند که از هر دری که دوست دارد وارد بهشت بشود. درست است که کارهای منزل واجب نیست ولی اثرات زیادی دارد. امام صادق (ع) می فرماید: بهترین زنان شما خوش بوترین و آشپز ترین آنها هستند. حضرت امیر می فرماید : بهترین زنان شما خوش بوترین و آش پزترین آنها هستند. زنی که یک جرعه آب به همسرش می دهد به ازای این آبی که به همسرش می نوشاند ثواب یک سال عبادت را می برد در حالیکه یک سال روزه بوده و شبها در تحجر بوده است . خداوند او را از کارگزاران خودش در روی زمین قرار می دهد و شصت گناه از او را می بخشد.
اگر زن در زندگی آرامش داشته باشد همه ی این کارها را با عشق انجام می دهد و لذت می برد. این آقا باید ببیند که ریشه ی این صحبت خانم در کجاست .
با اینکه شب و روز برای آسایش همسرم تلاش می کنم اینها هرگز به چشمش نمی آید و همیشه شکایت دارد و نق می زند و بیشتر از توان من انتظاردارد. به خانم ها توصیه کنید که توقعات شان را کم کنند.راهنمایی بفرمایید .
پاسخ – این رفتارهای شکایت آمیز به زندگی لطمه می زند و آفت و آسیب زیادی دارد. کسانی که خیلی نق می زنند خودشان انسان آرامی نیستند زیرا این نق زدن روح و ران خود فرد را هم آزرده می کند. و علاوه بر آن شوهر را هم متنفر می کند. چک ها ضرب المثلی دارند که می گوید :دود ، چکه و زنی که غُر می زند، مرد را فراری می دهد. وقتی خانم غر می زند مرد به بیرون از خانه می رود و این آفت دارد. امام صادق (ع) می فرماید : زبان هایتان را از نق زدن حفظ کنید. روایت داریم که اگر خانمی به همسرش بگوید که خیری از تو به من نرسیده است ،اعمال نیک او از بین می رود. بیش از توان مرد به او تحمیل نکنید .در روایت داریم : زنی که بر مردش تحمیل می کند اعمالش از بین می رود و روز قیامت خدا را در حالی ملاقات می کند که خدا از او خشمگین است . آموزه های پیامبر اسلام عکس کاری است که این خانم انجام می دهد. حضرت زهرا (س) می فرماید: علی جان،من از خودم شرم می کنم که از تو چیزی بخواهم که در توان تو نیست . شخصی به پیامبر گفت: من زنی دارم که وقتی از خانه بیرون می آیم مرا بدرقه می کند و وقتی به خانه می روم از من استقبال می کند و وقتی مرا غمگین می بیند ،می گوید که اگر غم روزی را می خوری ،خدا روزی را می رساند و اگر غم تو برای آخرت است خدا غم تو را بیشتر کند .پیامبر فرمود : این زن کارگزار خدا در روی زمین است و نیمی از ثواب شهید را می برد. زن ها نباید زیاد توقع داشته باشند و نق بزنند. البته این کار طرفینی است .این وظایف در صورتی است که آقا حقوق زن را رعایت بکند. اگر ما این مسائل را رعایت بکنیم زندگی های مان گلستان می شود.
زن من به بهانه های مختلف من را کتک می زند و داد و فریاد می کند. راهنمایی بفرمایید .
پاسخ – کمتر پیش می آید که زن، مرد را بزند زیرا این در توان خانم نیست .ما در مورد آزار زن توسط مرد روایت های زیادی داریم. این آزار می تواند زبانی باشد . پیامبر فرمود :خانمی که شوهرش را آزار می دهد خدا نماز او را قبول نمی کند و هیچ عمل خوب و نیکویی را از او قبول نمی کند. در روایت داریم: نفرین شده است، نفرین شده است، زنی که مردش را آزار می دهد. در مورد خشونت روایت داریم که اگر زنی بر مردش غضب کند و خشونت داشته باشد ، خدا او نمی بخشد. به فرض، ممکن است که این مرد به وظایف شرعی و قانونی خودش عمل نمی کند.ولی شما با کتک زدن نمی توانید او را اصلاح کنید. اینکار شما لطافت کش است و روح لطیف خودتان را از بین می برد و غرور و اقتدار مرد را از بین می برود و او احساس بی لیاقتی و بی کفایتی می کند و از شما متنفر می شود. مرد از زن دلبری می خواند نه دلیری . شما می توانید به حاکم شرع شکایت کنید و حاکم او را وادار به وظایفش می کند و اگر زیر بار نرفت او را کتک (شلاق ) هم می زند.
یکی از مهمترین علل ناخوشی ها در زندگی غُر زدن خانمها است. من همیشه بخاطر نق زدن خانمم از خانه فراری هستم .راهنمایی بفرمایید.
پاسخ – نق زدن هم روح و روان خود شخص را از بین می برد و هم آقایان را از خانه فراری می دهد. درپژوهشی که در نیویورک انجام داده اند به این نتیجه رسیده اند که یکی از علل ترک خانه ی آقایان همین نق زدن خانم ها بوده است. ما در تاریخ شخصیت هایی داریم که از دست نق زدن خانم هایشان دچار مشکلات جدی شده اند. خانم ناپلئون سوم (برادرزاده ی ناپلئون بناپارت) بقدری نق می زد که ناپلئون دست به کارهایی می زد که در شان یک امپراطور نبود یا تولستوی نویسنده ی روسی ( کتاب جنگ و صلح)از دست نق زدن های خانمش مُرد و خانم او در هنگام مرگش به دخترانش اعتراف کرد که من با نق زدن هایم پدر شما را کشتم . همسر رئیس جمهوری امریکا ابراهام لینکن بیست و سه سال به همسرش نق می زد و او به بهانه ی کار، شش ماه از سال همسرش را ندید. در بستون امریکا تحقیقاتی کرده اند و نوشته اند که خیلی از خانم ها گور زندگی زناشویی خودشان را با دستهای خودشان می کنند، اگر می خواهید زندگی سعادتمندانه ای داشته باشید ابتدایی ترین اصل که نق نزدن است را رعایت کنید. نق زدن صفت خوبی نیست . شما می توانید این صفات را تغییر بدهید . مثلا همسر ایشان، اگر هفته ای هفت بار نق می زنند، آنرا تبدیل به پنج بار تا یک ماه بکنند و بعد آنرا تبدیل به سه بار در هفته تا سه ماه و... تا اینکه این نق زدن از بین برود. این کار شدنی است . شما می توانید به خودتان تلقین کنید و بگویید که من غُرغُرو نیستم. زیرا غر زدن مرد را از خانه فراری می دهد و ممکن است که باعث انحراف مرد بشود. ما در مورد قانون جذب صحبت کرده ایم ،ما باید دنیا را زیبا ببینیم و از لحظات زندگی مان لذت ببریم و کسی که نق می زند از زندگی اش لذت نمی برد.
خانم من زبان بسیار تندی دارد و دائم فریاد می زند و بی حرمتی می کند و این باعث شده است که من محبتی به او نداشته باشم . آیا این رفتار درست است ؟
پاسخ- قطعا این رفتار درست نیست .یکی از عوامل کتک کاری همین داد و فریاد زدن ها است .بعضی از آقایان می گویند که به خانمهای ما بگویید که این قدر زبان تند نداشته باشد و جواب ندهد تا کتک نخورد. البته ما نمی خواهیم کار آقایان را توجیه کنیم ولی گاهی زبان تند خانم بر قلب آقا نیش می زند و آقا را عصبانی می کند. فرانسوی ها ضرب المثلی دارند که می گوید: زن لال هرگز از همسرش کتک نخورده است .منظور این نیست که خانم حرف نزند بلکه منظور این است که خانم تند زبانی نکند.
زن و شوهر می توانند با هم تبادل فکر ،گفتگو ، مهارت ارتباط کلامی و جدال کنند. گفتگو برای مسائل خانه و رفع مشکلات زندگی است و جدال برای اثبات حرف حق است .پیامبر فرمودند: ما اهل مجادله هستیم . خدا می فرماید :با شیوه ی خوب جدال کنید. یعنی در جدال داد و فریاد نباشد و اگر جدال بی حاصل شد و روی دور افتاد، خیلی خطرناک است . صدا بالا بردن و داد و فریاد زدن و آبرو بردن کار خوبی نیست. این کارها با لطافت زن سازگاری ندارد زیرا زن جلوه ی لطافت الهی است و این با این صفت منافات دارد . پیامبر فرمود : اگر زنی با زبانش شوهر خود را بیازارد خدا هیچ عملی از او را قبول نمی کند مگر اینکه شوهرش را راضی کند. چرا خانمها می خواهند با قشقرق و تندی خواسته هایشان را بیان کند ؟ چرا شما از عنصر عاطفه استفاده نمی کنید؟ زیرا این بیشتر جواب می دهد .مرد در مقابل داد و فریاد زن مقاومت می کند . مرد از زن دلیری نمی خواهد بلکه دلبری می خواهد .قطعا تند زبانی در مرد ایجاد مقاومت می کند
اگر زن پخت و پز و کارهای خانه را که شما فرموده اید وظیفه ی شرعی اش نیست، انجام ندهد نظام زندگی بهم می ریزد. راهنمایی بفرمایید .
پاسخ – ما نمی توانیم از خودمان حرفی بزنیم و مسئول هستیم که احکام دین را بگوییم و وظیفه ی واجب شرعی زن تمکین خاص و اجازه گرفتن از شوهر برای بیرون رفتن از منزل است . پخت وپز و کارهای منزل وظیفه ی شرعی زن نیست ولی وظیفه ی اخلاقی زن است. همه ی خانم های ما به وظیفه ی اخلاقی شان عمل می کنند . خانمی که کارهای خانه را انجام می دهد طبق روایات ما ثواب می برد . مرد هم یکسری وظایف شرعی و یکسری وظایف اخلاقی دارد که باید به آن عمل کند. وظیفه ی شرعی مرد نفقه دادن است و هر چهارماه به همسرشر نزدیک شدن است و بقیه ی کارهایی که مردها می کنند واجب شرعی نیست مثل سفر ،میهمانی رفتن ، تفریح ، توجه به خانواده ی همسر و ابراز کردن محبت و توسعه دادن به زندگی است . از نظر شرعی مرد باید به اندازه ی شأن خانم برای او امکانات فراهم کند و بیشتر از آن واجب نیست ولی خیلی از آقایان بیش از حد توان شان امکانات فراهم می کنند و نیازهای فراتر از شان خانم را هم فراهم می کنند . این احکام خدا برای خروج از بن بست ها است یعنی اگر بین زن و مرد اختلاف پیش آمد بدانند که وظیفه ی شرعی و اخلاقی شان چیست .اگر در زندگی زن ومرد عشق حاکم باشد جایی برای این حرفها نیست . در زندگی هایی که عشق حاکم است خانم از صمیمم قلب کارهای خانه را انجام می دهد و اگر در زندگی آرامش داشته باشد، ازاین کارها لذت می برد. خانم های شاغلی هستند که همراه با مرد در بیرون از خانه کار می کنند و کارهای خانه را هم با لذت انجام می دهند. اگر بین زن و مرد عشق باشد با یکدیگر زندگی شان را می سازند. مثل دو تا کبوتر که هر دو روی تخم می نشینند و با عشق زندگی می کنند .در مورد گربه می گویند که وقتی گربه ماده بچه می آورد گربه ی نر درصدد این است که بچه ها را بخورد .پس زندگی گربه ها عاشقانه نیست ولی زندگی کبوتر ها عاشقانه است .اگر در زندگی عشق باشد فضای زندگی لذت بخش می شود. ما در اسلام داریم که اگر زن استقلال مالی دارد باز هم مرد باید نفقه بدهد و لازم نیست که زن آن درآمد را در زندگی اش خرج کند. باید در زندگی عشق و معنویت باشد تا مشکلات حل بشود.
شرع چارچوب را مشخص می کند تا زندگی قانونمند باشد. بر اساس قوانین نمی شود زندگی کرد زیرا قوانین فرمول های ریاضی است . باید بر زندگی ما عشق و صفا و معنویت حاکم باشد . زن پناهگاه و مرد تکیه گاه است .پس جایگاه مشخص است .
شما گفتید که زن نباید بدون اجازه ی شوهرش از خانه بیرون برود ، چرا خدا چنین حقی را برای مرد قرار داده است که زن برای هر موردی که می خواهد از خانه بیرون برود، باید اجازه بگیرد ؟
پاسخ – چون مرد مسئول خانواده است ،خدا چنین حقی را به مرد داده است. یکی از اقتضائات این مسئولیت این است که مرد از خانواده اش محافظت کند .اگر خانواده ی مرد به انحراف برود ، در روز قیامت مرد باید پاسخگو باشد .در قرآن داریم : خودتان و خانواده تان را از آتش جهنم حفظ کنید .خانمها نیاز به مراقبت های ویژه دارند و مردها باید در بعضی مواقع کنترل داشته باشند .یکی از علل انحرافات اخلاقی خانم ها بی اعتنا به این مسئله است . خانم هایی که رها هستند و کنترلی روی آنها نمی شود ،چون زنان گوهر هستند سارقان در کمین آنها هستند .مرد جواهر نیست ،تیرآهن است و سارقان تیر آهن را نمی دزدند.
اجازه گرفتن از مرد مطلق نیست و استثنائاتی دارد . فتوای مراجع تقلید این است که بیرون رفتن زن از خانه جایز نیست مگر برای واجب شرعی یا ضرورت پیش آمده .برای واجب شرعی می توان حج را نام برد که اجازه ی شوهر شرط نیست .اگر زن بخواهد واجبات دین را بیاموزد و امکانات آن در خانه نباشد زن می تواند بدون اجازه ی شوهر از خانه بیرون برود. اگر بودن در منزل برای زن ضرر مالی یا جانی داشته باشد ، زن می تواند بدون اجازه ی شوهرش از منزل خارج شود. اگر خانمی در هنگام عقد با شوهرش شرط ضمن عقد کرده باشد که شاغل است یا دانشجو است و آقا آنرا بپذیرد، خانم می تواند بدون اجازه ی شوهرش کار کند یا تحصیلاتش را ادامه بدهد .اگر آقا نمی تواند نفقه بدهد خانم می تواند برای تامین مخارج زندگی اش کار کند و نیازی به اجازه گرفتن از آقا را ندارد یا ممکن است که آقا درآمد دارد ولی نفقه نمی دهد، در اینجا هم اجازه شرط نیست و زن می تواند برای تامین معاش تلاش کند. اگر در زندگی عشق باشد ما دچار چنین مشکلاتی نمی شویم. اگر در زندگی زن و مرد عاشق هم باشند و مرد به خانمش اعتماد داشته باشد این بحث ها وجود ندارد ولی ممکن است که خانم کاری کرده است که اعتماد آقا از او سلب شده است ، بنابراین آقا از خانم می خواهد که از او اجازه بگیرد.مثلا اگر الان آقایی خانمش را حبس کند دیگر همسرداری نمی کند بلکه برده داری می کند.من بیست وهشت سال قبل به همسرم گفتم که من به شما اجازه می دهم که هر وقت کاری داشتید بدون اجازه ی من از خانه بیرون بروید .اگر در زندگی عشق باشد دیگر نیازی به این بحث ها نیست ولی اگر در زندگی بن بستی پیش بیاید، این قوانین می تواند کمک کند.
خانم یا آقا باید کاری بکنند که مسئولیت پذیری از درون ایجاد بشود. دراین زمان اگر خانم بخواهد به انحراف برود، با توجه به امکاناتی مثل اینترنت و ... در درون منزل هم می تواند به خطا برود و آقا هم خبردار نشود.
