رافع بن عبدالله مولی مُسلم اَزدی

رافع بن عبدالله مولی مسلم ازدی(1) 

رافع فرزند «عبدالله» و «غلام مسلم ازدی» است. او همراه مولای خود مسلم به امام حسین علیه السلام پیوست و بعد از او به مقام شهادت نائل آمد. «مامقانی» گفته شهادت ایشان پس از مسلم در حال مبارزه، بعد از نماز ظهر اتفاق افتاده است.(2) 

پی‌نوشت‌ها:

1- گفتنی است فضیل بن زبیر وی را غلام اهل شنوئة (شنوئة شاخه‌ای از قبیله ازد می‌باشد. معجم قبائل العرب، ج1، ص15 و ج2، ص614) دانسته است. تسمیة من قتل مع الحسین علیه السلام، ش 92 .

2- تنقیح المقال، ج1، ص236.

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

زُهَیر بن سَلیم اَزدی

«زهیر» از قبیله «ازد» فرزند «سلیم»(1) از سعادتمندانی است که در شب عاشورا به خیمه‌گاه حسینی علیه‌السلام چهره سایید و به یاران امام پیوست. این بزرگ‌مرد هنگامی که همه بر جنگ با اباعبدالله هم قسم شده‌ بودند، خود را به اصحاب امام رسانید و به آنها ملحق شد. او در روز عاشورا و در اولین حمله به شهادت رسید و او با ریختن خون خود دین محمدی را زنده کرد.(2)

پی‌نوشت‌ها:

1- تسمیة من قتل مع الحسین علیه السلام، ش 91.

2- منتهی الآمال، ج1، ص 654/ بحارالانوار، ج 45، ص 64.

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

مُسلِم بن کثیر اَعرَج اَزدی کوُفی

«مسلم» فرزند «کثیر» از قبیله «ازد»(1) و از مردان کوفه است. گفته‌اند او از یاران (تابعین) امام علی علیه‌السلام بود و در رکاب آن حضرت، در یکی از جنگ‌ها زخمی به پای او رسیده و آسیب دیده بود. (2)

شهادت مسلم

تاریخ نویسان گفته‌اند: «مسلم بن کثیر» برای یاری اباعبدالله الحسین علیه السلام خود را از کوفه به کربلا رسانید؛ اما در ورودی کربلا دستگیر شد و به شهادت رسید.(3) ابن شهر آشوب بر این باور است که مسلم در حمله نخستین به شهادت رسیده است.(4)

در زیارت ناحیه آمده است: «السلام علی مسلم بن کثیر الازدی؛ سلام بر مسلم بن کثیر ازدی» شیخ طوسی، مسلم بن کثیر را از یاران حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام به شمار آورده است. (5)

پی‌نوشت‌ها:

1- تسمیة من قتل مع الحسین علیه السلام، ش 89.

2- ابصار العین، ص 165 مقصد 10.

3- همان .

4- مناقب آل ابی طالب، ج 4، ص 113/ منتهی الآمال، ج1، ص 654.

5- رجال شیخ طوسی، ص 80 .

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

عُمَر بن ضَبیعَة بن قَیس بن ثَعلَبَة ضَبُعی تَیمی

«عمر» را نیز «عمرو» نامیده‌اند.(1) او مردی شجاع و رزم‌آور بود. او با ابن سعد از کوفه خارج شد و سپس با عده‌ای به سپاه امام حسین علیه السلام ملحق شد.(2)

شهادت عمر

سماوی به نقل از سروی گوید: عمرو در حمله نخستین در كربلا به فوز شهادت نائل شد. (3)

پی‌نوشت‌ها:

1- تسمیة من قتل مع الحسین(ع)، ش 42.

2- ابصار العین، ص 194.

3- همان.

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

عمار بن حسّان بن شریح طائی

«عمار» فرزند «حسان بن شریح» از قبیله «طّی» و از شیعیان پاکباخته و عاشق ولایت و شجاع است.(1) او برای درک امام، ایشان را از مکه تا کربلا همراهی کرده است. پدر عمار، «حسان» از یاران امام علی علیه‌السلام بوده است که در رکاب آن عدل گستر نام‌آور در جنگ جمل شرکت کرده و در جنگ صفین شهید شده است.(2)

فرزندان عمار بن حسّان بن شریح طائی

فرزندان و نوادگان این بزرگ‌مرد، همه از شیعیان و دوستداران اهل‌بیت علیهم السلام شناخته شده‌اند. از جمله آنها «عبدالله بن عامر بن سلیمان بن صالح بن وهب بن عمار» است که از علما و راویان حدیث امامیه است. او دارای آثار و نوشته‌هایی چند، همچون کتاب «قضایا امیرالمومنین علیه السلام» بوده پدر بزرگوارش از امام هشتم حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام حدیث نقل نموده است.(3) در این کتاب او از پدرش «ابوالجعد احمد بن عامر» و «شیخ نجاشی» رجالی بزرگ شیعه، روایت نقل کرده است. از «عبدالله بن احمد» نقل شده است که گفت:

"پدرم «احمد» در سال 157 ولادت یافته و او حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام را در سال 194 هجری ملاقات کرده است؛ در حالی که شهادت آن حضرت روز سه‌شنبه، 18 جمادی الاول، سال 202 در طوس رخ داده است، بنده، حضرت ابوالحسن ابومحمد علی بن موسی علیه السلام را خود نیز ملاقات کرده‌ام. پدرم موذّن دو امام بزرگوار حضرت جوادالائمه و امام هشتم علیهماالسلام نیز بوده است. (4)

شهادت عمار بن حسان بن شریح طائی

سروی گفته است «عمار» فرزند «حسان بن شریح الطائی» در حمله نخستین، جان خود را در راه حمایت از دین در كربلا فدا کرد.(5)

پی‌نوشت‌ها:

 1- ابصار العین، مقصد 13، ص 197.

2- همان .

3- رجال النجاشی، ج2، ص250.

4- منتهی الآمال، ج1،ص 653 و 654/ رجال النجاشی، ج1، ص251.

5- مناقب آل ابی طالب، ج4، ص 113.

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

اَدهَم بن امیه

اَدهَم بن اُمَیّه (1)

«ادهم» پسر «امیه» از شیعیان بصره بوده است. در «وسیلة الدارین»، او از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله که از آن بزرگوار نقل حدیث کرده؛ دانسته شده است.(2) او در اجتماع شیعیان منزل «ماریه» حضور داشته است. او به دعوت و همراهی «یزید بن ثُبیط» خود را از بصره در ابطح به سالار شهیدان رسانید و تا کربلا همراه امام بود. (3) 

شهادت اَدهَم

صاحب حدائق گفته است که او در كربلا در كنار امام حسین علیه السلام کشته شد.(4) اما دیگران نقل کرده‌اند که در حمله نخستین با عده‌ای از یاران امام به شهادت نائل آمده است.(5)

پی‌نوشت‌ها:

1- تسمیة من قتل مع الحسین علیه السلام، ش 49.

2- وسیلة الدارین، ص99.

3- ابصار العین، ص 192.

4- الحدائق الوردیة، ج 1، ص 210.

5- ابصار العین، ص 192.

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

زُهَیر بن بُشرِ خَثعَمِی

زهیر پسر بشر است که در کربلا حضور یافت و در حمله نخستین به فوز شهادت نائل آمده است. در زیارت رجبیه این گونه آمده است:(1) «السلامُ علی زُهیر بن البُشر؛ سلام بر زهیر پسر بشر (بشیر). (2)

پی‌نوشت‌ها:

1- مناقب آل ابی طالب، ج 4، ص 113/ وسیلة الدارین، ص 94/ الامام الحسین فی کربلا، ج 4، ص 268، ش 25/ ابصار العین، ص 170.

2- اقبال الاعمال، ج 3، ص 78/ بحارالانوار، ج 45، ص 72. 

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

عبیدالله بن یزید ثُبیط

عُبَیدُالله بن یَزید ثُبیط (1)

«عبیدالله» فرزند «یزید بن ثیبط» اهل بصره و از شیعیان است. عبیدالله با برادرانش مجموعاً ده برادر بوده‌اند که از این تعداد فقط عبدالله و عبیدالله همراه پدرشان از بصره به ابطح و سپس از ابطح تا کربلا آمده‌اند. (3) 

شهادت عبیدالله

بر مبنای گزارش صاحب مناقب و طبری عبیدالله در حمله نخستین شهید شده است.(3)

پی‌نوشت‌ها:

1- تسمیه من قتل مع الحسین علیه السلام، ش 45 .

2- تاریخ الامم و الملوک، ج 5، ص 353.

3- تاریخ الامم و الملوک، ج 5، ص 353/ مناقب آل ابی طالب، ج 4، ص 113.

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

جِبِلَّة بن عَلی شَیبانی

«جبله» پسر «علی» است. او از شجاعان اهل کوفه بوده است. بیشتر وقایع نگاران نگاشته اند که جبله با حضرت مسلم در کوفه در بدو امر قیام کرد و ایشان را همراهی نمود. سپس به سوی امام حسین علیه السلام حرکت کرد.(1)

شهادت جِبله

صاحب حدائق گفته است که جبله همراه امام حسین علیه السلام در کربلا شهید شده است.(2) اما درباره هنگام شهادت او، ابن شهر آشوب گفته او در حمله نخستین به فوز شهادت نائل آمده است.(3)

پی‌نوشت‌ها:

1- ابصار العین، ص 215.

2- الحدائق الوردیة، ج 1، ص 211.

3- مناقب آل ابی طالب، ج4، ص 113.

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

عبدالرحمن بن مسعود بن حجّاج

«عبدالرحمن» فرزند «مسعود بن حجاج» است. او نیز چون پدر از شیعیان شناخته شده کوفه بوده است. «عبدالرحمن» مردی شجاع بود که همراه پدر با لشکر ابن سعد از کوفه خارج شد و در فرصتی مناسب خود را به امام حسین علیه السلام رسانید. او تا روز عاشورا در خدمت امام بود. (1)

شهادت عبدالرحمن

عبدالرحمن همچون پدرش در روز عاشورا به فوز شهادت نائل آمده است. (2)

پی‌نوشت‌ها:

1- ابصار العین، ص 194- 193.

2- تسمیة من قتل مع الحسین علیه السلام، ش 62.

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

مسعود بن حَجّاج

مسعود بن حجاج (1)

«مسعود» از شیعیان بنام بود. در کتب از او به شجاعت و رزم‌آوری یاده شده است. او به همراه ابن سعد از کوفه خارج شد تا این که در ایام مداهنه (که هنوز جنگ برپا نشده و امام در حال گفت و گو با دشمن بود) فرصت یافت و خود را به سپاه امام حسین علیه السلام رسانید. (2)

شهادت مسعود

طبق سخن ابن شهر آشوب، مسعود در حمله نخستین به مقام شهادت نائل آمده است.(3)

پی‌نوشت‌ها:

1- تسمیة من قتل مع الحسین علیه السلام، ش 61.

2- ابصار العین، ص 193- 194.

3- مناقب آل ابی طالب، ج 4، ص 113. 

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

جابر بن حجاج مولی عامر

«جابر» پسر «حجاج» غلام عامر پسر «نهشل» از قبیله «تمیم» است. جابر مردی شجاع و رزم‌آور بود.(1) صاحب ابصار العین می‌گوید: جابر با حضرت اباعبدالله علیه السلام در کربلا حضور یافت و در كنار امام به شهادت رسید. (2)

پی‌نوشت‌ها:

1- ابصار العین، ص 193.

2- همان .

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

عَمّار بن (ابی) سلامة دالانی

عمار بن (ابی) سلامة دالانی (1)

عمار پسر «ابی سلامة بن عبدالله بن عمران راس بن دالان» است. فرزندان دالان همگی از تیره «هَمدان» بوده‌اند. (2)

سماوی از «کلبی» و «ابن حجر» نقل کرده که ابو سلامه و عمار هر دو از صحابه بوده‌اند و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را رویت کرده بودند.(3) «ابو جعفر طبری» گزارش کرده است: عمار بن ابی سلامه از اصحاب امام علی علیه السلام و مجاهدین امام در جنگ‌های سه‌گانه (صفین، جمل و نهروان) بوده است. گفت و گوی او با امام، هنگامی که حضرت از ذی قار به سوی بصره حرکت می‌فرمود، چنین است:

ای امیرمومنان، وقتی که (به اهل بصره) فرود آمدید چه می‌کنید؟ آن حضرت فرمود: آنها را به سوی خداوند و اطاعت او دعوت می‌کنم. پس اگر سر پیچیدند با آنها می‌جنگیم. ابو سلامه گفت: در این هنگام است که آنها به دعوت کننده به سوی خداوند غلبه نخواهند کرد.(4)

شهادت عمار بن ابی سلامه

«ابن حجر» گفته است، که عمار در کربلا در خدمت امام حسین علیه السلام بود و همراه با آن حضرت با دشمن جنگید تا به شهادت رسید.(5) صاحب مناقب شهادت او را در حمله نخستین دانسته است. او همراه عده‌ای از یاران به شهادت رسید.(51)

پی‌نوشت‌ها:

1- تسمیه من قتل مع الحسین علیه السلام، ش 97.

2- ابصار العین، ص 133.

3- همان .

4- همان، ص 134 .

5- الاصابة فی تمییز العابة، ج 5، ص107.

6- مناقب آل ابی طالب، ج4، ص 113.

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی

حُلاس بن عَمرو اَزدی رّاسبیِّ

«حُلاس» برادر نعمان و فرزند «عمرو راسبی» است. او چون برادرش اهل کوفه و از یاران امیرمومنان علیه‌السلام بوده است.(1) گویند او از ماموران انتظامی امام علی علیه السلام در کوفه نیز بوده است.(2) شیخ طوسی وی را از اصحاب امام حسین علیه السلام دانسته است. (3)

شهادت حلاس

صاحب ابصار العین گزارش کرده که ایشان همچون برادرش به همراه سپاه ابن سعد از کوفه به کربلا وارد شد و وقتی عدم پذیرش شروط امام را توسط ابن سعد دید، شبانه رو به امام حسین علیه السلام حرکت کرد و در راه به شهادت رسید.(4) سروی شهادت او را در حمله نخستین دانسته است. (5)

پی‌نوشت‌ها:

1- رجال شیخ طوسی، ص 39.

2- ابصار العین، ص 178.

3- رجال شیخ طوسی، ص 73.

4- ابصار العین، ص 187.

5- مناقب آل ابی طالب علیه السلام، ج 4، ص 113.

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .

نُعمان بن عَمرو الرّاسبیِّ

«نعمان» فرزند «عمرو راسبی» و از قبیله «بجیلة» بوده است.(1) ایشان از اهالی کوفه و از اصحاب و یاران حضرت علی علیه السلام بوده است.(2)

شهادت نعمان

صاحب حدائق گوید: جناب «نعمان» همراه با لشکر عمر سعد از کوفه به کربلا آمد. وقتی ابن سعد شروط امام حسین علیه السلام را رد کرد، شبانه به امام پیوست. او پیوسته در خدمت امام بود تا این که به فوز شهادت نائل آمد. (3)

ابن شهر آشوب شهادت او را در حمله نخستین دانسته است. (4)

پی‌نوشت‌ها:

1- تسمیة من قتل مع الحسین علیه السلام، ش 84 .

2- ابصار العین، ص 187.

3- همان .

4- مناقب آل ابی طالب، ج 4، ص 113 .

منبع:

یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی .