عقل زندگى و دورانديشى
امام على (عليه السلام ) مى فرمايد:
العقل يوجب الحذر.
عقل ، مايه دورانديشى است .
لازمه زندگى ، به كار بردن حزم و دور انديشى است .
على (عليه السلام ) فرمود:
الحزم كياسه .
دور انديشى گونه اى زيركى و تيز هوشى است .
ده ها حديث و سخن زيبا از حضرت على (عليه السلام ) و ديگر امامان معصوم (عليهم السلام ) درباره حزم وارد شده است و سفارش كرده اند كه انسان در امور زندگى بايد دورانديش و مـحـكـم كـار باشد. همه جوانب كار را ببيند و سبك و سنگين كند، خير و شر آن را در نظر گيرد. مصالح دينى و اجتماعى را بسنجد و آن گاه براى انجامش برخيزد.
حـزم پـيـش از عـزم اسـت ، يـعـنـى تفكر و دور انديشى بايد پيش از تصميم به انجام كار باشد. از اين رو يكى از راه هاى دورانديشى مشورت است .
امام على (عليه السلام ) فرمود:
الحزم النظر فى العواقب و المشاوره ذوى العقول .
حزم همانا به عاقبت كار نگريستن و مشورت با خردمندان است .
و نيز فرمود:
الحزم حفظ التجربه .
دور انديشى به نگهدارى تجربه ها است كه در وقت مناسب از آن بهره گيرد.
احتياط نيز گونه اى دورانديشى است . حضرت فرمود:
من الحزم الوقوف عند الشبه .
گونه اى حزم است كه در امور مشتبه باز ايستند.
بـنـابـرايـن ، اگـر انـسـان بـخواهد اشتباه كند و كارها را درست انجام دهد و در راه نلغزد و پـشـيـمـان نشود و نيرو و فرصت و امكانات را بى جا صرف نكند بايد پيش از تصميم و اقـدام ، بـررسـى كـنـد و شـناخت پيدا كند و پس از روشن شدن با احتياط تصميم بگيرد و انجام دهد.
پـس بـا احـتـيـاط گـام بـرداشـتـن و بـا بـصـيرت و شناخت حركت كردن ، نشان بهره مندى عقل زندگى است .
زندگى موفق رازهاى خوب زيستن
عباس رحيمى