ازدواج مرحله مهمى از تشکیل خانواده است که بیش از همه مراسم و رویدادهاى زندگى انسان در جنبههاى متعدد فردى، زیستى و اجتماعى، امرى جهانى و از نظر هدف ثابت و پایدار است.
این فرآیند عبارت است از کنش متقابل مرد و زنى که برخى شرایط قانونى را تحقق بخشیدهاند. ازدواج، بین فرهنگ و طبیعت تعادل برقرار میکند و از نوعى تقدّس برخوردار است و در مقایسه با سایر روابط انسانى، تمامیّتى بینظیر دارد؛ بدین معنا که ابعاد زیستى، اقتصادى، عاطفى، روانى و اجتماعى زندگى را پوشش میدهد.
بسیاری از جوانان مجرد در آستانه ازدواج میگویند به دنبال یک همسر خوب هستم در حالی که معیارهای خوب از دیدگاه افراد مختلف متفاوت است و میتواند معنای متعددی داشته باشد که همبستگی به دید اشخاص دارد.
در این میان مشکل مهمی که در تعیین معیارها وجود دارد، میزان و ضریب ملاکها و معیارهاست به عنوان مثال اگر جوانی 10 معیار و ملاک برای خود دارد، کدامیک اصلی و کدامیک فرعی است؟ اولویت این ملاکها چگونه تعیین میشود؟ از کدام ملاکها میتوان صرفنظر کرد و کدام ملاک را باید شرط لازم تداوم زندگی بر شمرد؟
* رسیدن به آرامش و تسکین آدمی فلسفه اصلی ازدواج است
مشاور و مدرس دانشگاه در این زمینه به خبرنگار فارس گفت: در عصر حاضر اغلب ازدواجهای ناموفق از آنجا ناشی میشود که دقت کافی در ملاک و معیارهای انتخاب صورت نگرفته است اگر ما به این سوال پاسخ دهیم که هدف ما از ازدواج چیست؟ مشکل قابل حل است.
صفر گلصنملو با تاکید بر اینکه اگر فلسفه ازدواج برای ما مشخص شود، معیارهای ما برای انتخاب همسرمان معیاری میشود که ما را به آن مقصود نزدیک میسازد، ادامه داد: در صورت تحقق این امر معیارهایی که با مقصود اصلی ما از ازدواج ارتباط نداشته باشد از فهرست ملاک و معیارها حذف میشود همانگونه که قرآن کریم نیز فلسفه ازدواج را رسیدن به آرامش و تسکین آدمی مشخص کرده است.
وی با بیان اینکه هر معیاری که آرامش بیشتری را برای جوانان تضمین میکند باید در اولویت اصلی جوانان در امر ازدواج قرار گیرد، افزود: اگر خصوصیات روحی، فکری، جسمی، اجتماعی، اعتقادی و خانوادگی از دریچه ایجاد آرامش نگریسته شوند داشتن ایمان، اخلاق نیکو، اصالت خانوادگی و عقل میتواند از ملاکها و معیارهای مهم در ازدواج و انتخاب همسری شایسته برای زندگی آینده جوانان تلقی شود.
گلصنملو خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه نزدیکترین فرد برای انسان همسر است که عمیقترین و طولانیترین ارتباط را با او دارد لذا در انتخاب همسر باید دقت و توجه جدی و اساسی شود به طوری که انتخاب از طریق فضای مجازی و آشنایی از این راه هرگز توصیه نمیشود.
این روانشناس با اشاره به معایب ازدواج از طریق فضای مجازی تصریح کرد: انتخاب با کمال آگاهی از راه گفتوگوی صادقانه با تعریف دقیق از مفاهیم، استفاده از انواع سوالات مستقیم و غیرمستقیم، اکتشافی با معرفی دقیق خود اعم از قوتها، ضعفها، پیروزی و شکستها و بالاخره انتخابی که با اعتماد به خدا و توکل و سپردن ازدواج به او و تسلیم شدن در مقابل او صورت گیرد از جمله شرایط بهترین انتخاب است که متاسفانه هیچ کدام از این موارد در آشناییهای مجازی و ازدواج این چنینی تحقق پیدا نکرده و نخواهد کرد.
وی تاکید کرد: ازدواج و آشنایی که از طریق فضای مجازی صورت گیرد، هرگز تحکیم لازم را نداشته و با شکست مواجه میشود.
این در حالی است که در جامعه کنونی بسیاری از فرهنگهای غربی در صدد ضربه زدن به این نهاد مقدس جامعه یعنی خانواده هستند به طوری که با از بین بردن فرهنگ اسلامی شرایطی همچون دوستیهای خیابانی، دوستیهای اینترنتی، چت و حتی ازدواج اینترنتی را در اذهان جوانان بیدار کرده است به طوری که روز به روز شاهد افزایش آمار این نوع دوستیها و آشناییها در جامعه هستیم.
* دو درصد آشناییهای منجر به ازدواج در ایران از طریق فضای اینترنتی صورت میگیرد
رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات آذربایجانغربی در این رابطه با اشاره به آمارهای رسمی ازدواجها در فضای مجازی کشور گفت: طبق آمارهای رسمی در ایران دو درصد آشناییهای منجر به ازدواج در فضای اینترنتی صورت میگیرد ازدواجهایی که این روزها با همه گیرتر شدن اینترنت کم کم رواج میگیرند و پابه پای آن سایتهای همسریابی رسمی و غیررسمی هم افزایش پیدا میکنند تا به ادعای خودشان گره از مشکلات ازدواج جوانان باز کنند.
حسن کورهبلاغی با بیان اینکه بر اساس آمار ادارهکل مطالعات اجتماعی و بررسیهای اجتماعی ناجا، 63 تا 68 درصد چترومها در اختیار جوانان قرار دارد، تصریح کرد: طبق این آمار به راحتی میتوان گفت که جوانان ایرانی حتی گوی سبقت را از آمریکاییها و کاناداییها هم ربودهاند به طوری که هماکنون بسیاری از جوانان ساعتها یا به طور متناوب روزها و ماهها پای این نوع دوستیابی مینشینند.
وی با اشاره به اینکه محتوای 50 درصد این چترومها را اطلاعاتی چون تصاویر کاذب در برگرفته است، اضافه کرد: چنین تصاویر و مطالبی بیشترین تاثیر را روی جوانان دارد به طوری که حتی در مراجعه به دادگاه خانواده و مراجع قضایی نیز جوانانی که از طریق فضای مجازی با یکدیگر ازدواج کردهاند و موجبات جدایی آنها فراهم شده، مشاهده میشود.
وی با بیان اینکه زیربنای تفکرات جامعه ما سنتی است و ازدواج مدرن در آن مفهومی ندارد، گفت: سایتهای همسریابی جز ایجاد آسیبهای روحی و روانی فراوان در دختران چیز دیگری را نصیب آنها نمیکند.
رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات آذربایجانغربی ادامه داد: اگر روزی فرارسد که جامعه به این سایتها نیاز پیدا کند باید از لحاظ فرهنگی آمادگی چنین روشی در جامعه رشد و توسعه یابد چرا که هماکنون هیچ خانوادهای همسریابی دختران و پسرانشان را از طریق اینترنت و سایت نمیپذیرد.
وی ازدواج، اشتغال و تامین مسکن را بزرگترین مشکل اجتماعی و اقتصادی جامعه کنونی عنوان کرد و اظهار داشت: با توجه به وجود مشکلاتی همچون ترویج چشم و همچشمی و تشریفات ازدواج دختران منوط به اشتغال و درآمد پسران است که با ایجاد موقعیتهای موقت و زودگذر هرگز نمیتوان از حل این بحران سربلند بیرون آمد.
*ترویج ازدواج آسان نیازمند فرهنگسازی و تامین امکانات لازم برای جوانان است
استاد حوزه و دانشگاه نیز در گفتوگو با خبرنگار فارس ایجاد نگرش ازدواج آسان و به دور از تجملات را نیازمند فرهنگسازی دانست و بیان داشت: در صورتی که خانواده از سطح توقعات خود بکاهند و جامعه نیز زمینههایی برای اشتغال جوانان، خرید مسکن و غیره فراهم سازد، رغبت جوانان به ازدواج افزایش مییابد.
حجتالاسلام سیدجواد میرمهدیپور با اشاره به فرمایشات امام علی (ع) مبنی اینکه اگر فردی در جوانی ازدواج کند شیطان وای بر خود میکند که این مسلمان نصف دین خود را از تباهی حفظ کرده است، بر لزوم سهل گرفتن ازدواج برای جوانان از سوی خانوادهها تاکید کرد و گفت: زمانی که فردی به سن جوانی میرسد و با توجه به ویژگیهای عاطفی و جنسی این دوران که بر جوانان حاکم است و افزایش بروز معضلات اجتماعی در این سنین در جامعه بیشتر به چشم میخورد باید خانواده و جامعه با ترغیب جوانان به امر ازدواج گام بردارند.
* ایجاد بسترهای لازم و کاهش تشریفات مراسم ازدواج دو هدف اصلی تشکیل کانون ازدواج آسان جوانان
سرپرست کانون ازدواج آسان جوانان کشور شعبه آذربایجانغربی در این راستا با اشاره به فلسفه تشکیل این کانون و اهداف آن اعلام کرد: کانون ازدواج آسان جوانان کشور شعبه آذربایجانغربی از تیرماه سال 90 در این استان تشکیل شده و با توجه به اینکه تامین مسکن و انجام مراسمات ازدواج دو دغدغه اصلی جوانان محسوب میشود بنابراین این کانون با ایجاد بسترهای لازم و کاهش تشریفات امر مراسم ازدواج در کشور راهاندازی شده است.
فراز غفارزاده با تشریح فعالیت این کانون در کمکرسانی به جوانان گفت: این کانون با دریافت وجهی به مبلغ 550 هزار تومان از زوجین، تمام امکانات مراسم ازدواج را (شامل مکان مراسم، برپایی سفرههای عقد، پذیرایی، مکان آرایشگاه و تزیین ماشین و غیره) اجرا میکند.
وی از اهدای وام بلاعوض برای اهدای جهیزیه نیز در این کانون خبر داد و تصریح کرد: همچنین این کانون با دریافت 3 میلیون تومان در ابتدا و پرداخت 180 هزار تومان به صورت ماهانه نسبت به اهدای مسکن به زوجین گام بر میدارد.
غفارزاده با ارائه گزارشی از عملکرد کانون ازدواج آسان استان در سال گذشته و امسال افزود: از ابتدای تاسیس این کانون تا اسفندماه سال 90، 497 مورد مراسم ازدواج و 251 سرویس جهیزیه به زوجهای جوان در استان ارائه شده در حالی که در شش ماه نخست سال جاری 693 مراسم ازدواج و 401 مورد سرویس جهیزیه از طریق این کانون به زوجین استان ارائه شده است.
وی اظهار داشت: افزایش 25 درصدی آمار ازدواج بر اساس آمار کانون نشان از موثر واقع شدن و قابل قبول بودن این کانون در استان بوده است.
وی ادامه داد: وقوع یک هزار و 190 مورد ازدواج ثبت شده از طریق این کانون در طی مدت زمان کوتاه تاسیس کانون ازدواج آسان استان در کشور بیسابقه است که نشان از فرهنگسازی مناسب آن در جامعه دارد.
سرپرست کانون ازدواج آسان جوانان کشور شعبه آذربایجانغربی با اشاره به تاسیس کانونهای جدید در داخل این کانون گفت: این کانونها در صدد ترویج و ایجاد زندگی ایدهآل همراه با زندگی علمی است.
غفارزاده همچنین با بیان اینکه زوجین جوان نباید هرگز نگران سرزنش دیگران در زمینه برگزاری مراسم از سوی کانون ازدواج آسان باشند، خاطرنشان کرد: زوجین جوان باید بدانند که آنها تنها در سه مرحله اطلاعرسانی، ثبتنام و تسویه حساب با اعضای این کانون دیدار خواهند داشت و در مواقع غیر از این هیچ گونه نام و نشانی از کانون نخواهد بود.
کمک به مشکلات ازدواج جوانان نیازمند اهتمام بیشتر مسئولان ذیربط است ولی در این میان نباید از نقش خانواده و شرایط جامعه نیز چشم پوشید چرا که فرهنگ حاکم بر جامعه و گسترش راهکارهای نوین همسریابی و حتی ترویج چشم و هم چشمی ابعاد مختلف یک انتخاب درست را تحت تاثیر قرار داده و حتی در برخی مواقع به عنوان شرط اصلی ازدواج از سوی جوانان در نظر گرفته میشود.
چنین به نظر میرسد با وجود تاسیس ارگانهای مختلف برای تسهیل ازدواج جوانان در جامعه بار دیگر نیازمند ایجاد تحولی در نگرشهای عمومی به ویژه خانوادهها و جوانان و حاکم شدن احکام اسلامی در آن هستیم تا علاوه بر کاهش پدیده طلاق و معضلات اجتماعی در راستای سالمسازی و تحکیم فضای اسلامی در خانوادهها گام برداریم.
----------------------------
گزارش از: رویا سیدولیلو
----------------------------