مدارهاي كنترل وراه اندازي به دو قسمت تقسم ميشوند:
الف :مدارهاي قدرت:
كه مانند يك كليد سه فاز جريان سه فاز را به مصرف كننده ميرسانند.
ب)مدارهاي فرمان
:
اين مدار هيچ رابطه
اي با مدار قدرت ندارد و به وسيله آن بوبين كنتاكتور را تحريك ميكنند تا كنتاكتور
به حالت وصل يا قطع در آيد
وسايل كنترل و راه اندازي:
-
كنتاكتور
-
شستي استوپ و استارت
-
لامپ سيگنال
-
رله حرارتي
-
رله مغناطيسي
-
تايمر (رله زماني)
-
رله فلوتر
-
كليدهاي تابع فشار
-
ليميت سوئيچ يا ميكروسوئيچ(كليد هاي محدود كننده)
-
وسايل حفاظتي
-
كليدهاي شناور
-
كليدهاي تابع حرارت(ترموستات)
-
كليدهاي تابع دور
-
چشمهاي الكتريكي(سنسورها)
-
رله كنترل فاز
در اين بخش به كنتاكتورها مي پردازيم:
كنتاكتورها
:
كنتاكتورها كليدهاي الكترو
مغناطيسي هستند كه مهمترين جزءمدارات ميباشند.در صنعت نمي توان از اين كليدها صرف
نظر كرد.مهمترين مزيت كنتاكتورها نسبت به كايدهاي معمولي به شرح زير ميباشد
:
-
كنترل و فرمان راه اندازي
دستگاها از راه دور
-
كنترل وراه اندازي ماشين از دو
يا چند نقطه
-
خطر راه افتادن مجدد ماشين ناشي
از اثر قطع ناگهاني برق(بنظر من يكي از مهمترين عوامل حفاظتي ميباشد.بند چند مورد
حادثه بعلت عدم استفاده از كنتاكتور و در لحظه راه افتادن ماشين كه در اثر قطع برق
مجددا راه افتاده سراغ دارم
)
-
عمر مكانيكي كنتاكتور نسبت به
كليدهاي ديگر بيشتر است
.
-
امكان طراحي مدار
اتوماتيك
.
-
حفاظت دستگاه توسط كنتاكتور
خيلي بيشتر است
.
معمولا بوبين كنتاكتورها د رچند
ولتاژمختلف جهت مصارف گوناگون ساخته ميشود
.
مشخصات پلاك كنتاكتور
:
جرياني است كه ميتواند در شرايط
عادي از كنتاكتهاي قدرت كنتاكتورو
در زمان نامحدود بدون قطع عبور
نمايد
.( Ith2)
جرياني است كه با اتصال يك بار در
هر هفته از كنتاكتهاي كنتاكتور بدون
تاثير در كاركرد كنتاكتور عبور
نمايد
.(Ith1)
جرياني است كه با اتصال يك بار در
هر هشت ساعت از
كنتاكتهاي كنتاكتور بدون تاثير
در كاركرد كنتاكتور عبور نمايد
. (Ith1)
جريان قابل تحمل براي كنتاكتهاي
اصلي
. (Ie)
مقدار جرياني است كه كنتاكتها
متوانند در زمان اتصال كوتاه تحمل نمايند
. (Is)
مقدار ماكزيمم ولتاژي است كه
كنتاكتهاي كنتاكتوردر شرايط كار
عادي ميتوانند تحمل
نمايند
.(Ue)
مقدار ماكزيمم ولتاژي است كه به
بوبين كنتاكتور ميتوان اعمال كرد
. Uc(
طول عمر مكانيكي كنتاكتورها 10به
توان هشت بار قطع و وصل ميباشد
(
بدون عبور جريان از كنتاكتها)در
حالي كه اين مقدار براي كليدهاي
معمولي 1000 بار قطع و وصل
ميباشد
.
جدول استفاده از كنتاكتور بر
اساس نوع كاربرد
|
مثال براي استفاده
|
علامت طبقه بندي
|
نوع جريان
|
|
|
بار غير اندوكتيو_ بار با
اندكتيوته كم _ گرم كن برقي
|
Ac1
|
متناوب
(Ac)
|
|
|
بدون ترمز جريان مخالف
|
راه انذازي موتور
آسنكرون روتور
سيم پيچي شده
|
Ac2
|
|
|
|
|
|
|
|
Ac2
|
|
|
|
|
قطع موتور در حين كار
|
راه اندازي موتور آسنكرون
روتور قفسي
|
Ac3
|
|
|
براي تعداد زياد قطع و وصل با فواصل زماني كم
ترمز جريان مخالف
تغيير جهت موتور در حال
كار
|
Ac4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
كوپل
مغناطيسي
|
كنتاكتور كمكي
|
Ac11
|
|
|
بار غير اندوكتيو_ بار با
اندكتيوته كم _ گرم كن برقي
|
|
Dc1
|
مستقيم
(Dc)
|
|
|
قطع موتور در حين كار
|
راه اندازي موتور شنت
|
Dc2
|
|
|
|
براي تعداد زياد قطع و وصل با فواصل زماني كم
ترمز جريان مخالف
تغيير جهت موتور در حال
كار
|
|
|
|
|
|
Dc3
|
|
|
|
|
|
براي تعداد زياد قطع و وصل با فواصل زماني كم
ترمز جريان مخالف
تغيير جهت موتور در حال
كار
|
راه اندازي موتور سري
|
Dc4
|
|
|
|
Dc5
|
|
|
|
|
|
كوپل
مغناطيسي
|
كنتاكتور كمكي
|
Dc11
|
|
|
ا
ستاندارد كنتاكتورها
:
-
استاندارد المان
VDE_DIN
-
استاندارد فرانسه
UTE_NF
-
استانداردانگليسي
B.S
-
استانداردكانادائي
G.S.B
علامت اختصاري كنتاكتور
:
ورددي سه فاز اصلي با
اعداد1و3و5ويا ال 1 ال3 ال5
عددهاي34و33 و23و24در حالت عادي
ميباشد
. N.O 4
و3 كنتاكت بسته وعلامت
عددهاي31و32 و21و22در حالت عادي
ميباشد
. N.C 1
و2 كنتاكت بسته وعلامت
پلاك خواني كنتاكتور طبق استاندارد ألمان
مثال
:
1=
تعداد كنتاكتهاي بسته 5= تعداد كنتاكتهاي باز 06=تعداد كنتاكتها
HL=
تيپ
كنتاكتور
HL 06/51
|
E
طول عمر مكانيكي
|
علامت نوع كاربرد
مثلا
Ac11
|
|
Ie
جريان نامي
|
Ith2
جريان دائمي
|
|
Ui
ولتاژ عايقي
|
Ue
ولتاژ كار نامي
|
در بخش بعدي به بي متال مي پردازيم.
