مكمل آهن
در دوران بارداري نياز به آهن تا دو برابر قبل از بارداري افزايش مي يابد. اين ميزان افزايش نياز به آهن براي رشد جفت و جنين به حدي است كه به هيچ وجه از طريق مصرف مواد غذايي تامين نمي شود بنابراين مصرف يك عدد قرص آهن (سولفات فرو) براي پيشگيري از كم خوني فقر آهن و عوارض ناشي از كمبود شديد و متوسط آن بر رشد و تكامل جنين و سلامت مادر از جمله مرگ و مير مادران، زايمان زودرس، رشد ناكافي جنين و افزايش خطر مرگ و مير جنين ضروري است. ، خانم هاي باردار بايد از شروع هفته 16 بارداري يك عدد قرص سولفات فرو در روز مصرف كرده و تا سه ماه پس از زايمان مصرف آن را ادامه دهند مصرف قرص آهن ممكن است عوارضي مانند تهوع، درد معده، اسهال و يا يبوست به دنبال داشته باشد به همين دليل توصيه مي شود قرص آهن بعد از غذا ميل شود تا عوارض جانبي به حداقل برسد. بهترين زمان براي مصرف مكمل آهن شب قبل از خواب مي باشد. در هر حال خانم باردار بايد بداند هيچگاه نبايد مصرف قرص آهن را قطع كند زيرا بعد از گذشت چند روز معمولا" اين عوارض قابل تحمل شده و يا كلا" برطرف خواهند شد.
از مصرف همزمان شير و فرآورده هاي لبني و قرص آهن خودداري شود زيرا كلسيم موجود در لبنيات در جذب آهن بدن اختلال ايجاد مي كند. همچنين تا 1 ساعت پيش و پس از مصرف قرص آهن چاي ننوشيد.
مكمل مولتي ويتامين (ساده يا مينرال)
در دوران بارداري نياز به ويتامين ها و املاح معدني افزايش مي يابد و بايد اطمينان حاصل شود كه برنامه غذايي روزانه، مواد مغذي مورد نياز خانم باردار را تا حد زيادي تامين مي كند. خصوصا" در شرايطي كه تركيب برنامه غذايي روزانـــه خانم باردار از تعادل و تنوع كافي برخوردار نيست و يا خانم باردار بعلت حاملگي هاي مكرر و به ويژه با فاصله كم، ذخاير بدني كافي ندارد بايد مصرف مكمل هاي مولتي ويتامين توصيه شود. معمولا" در كشورهاي در حال توسعه به دليل وضعيت نامطلوب اقتصادي و يا فرهنگي ممكن است خانم باردار دريافت كافي مواد مغذي از رژيم غذايي روزانه نداشته باشد در اين صورت مكمل ياري مولتي ويتامين بايد انجام شود. در كشور ما بر اساس دستور العمل كشوري، كليه خانم هاي باردار از شروع هفته 16 بارداري تا سه ماه بعد از زايمان بايد روزانه يك عدد كپسول مولتي ويتامين ساده يا مينرال مصرف نمايند.
مكمل اسيد فوليك
نياز به اسيد فوليك در دوران بارداري افزايش مي يابد. به دليل نقش اسيد فوليك در پيشگيري از نقص مادرزادي لوله عصبي، بهتر است مصرف اين مكمل از سه ماه يا حداقل يك ماه قبل از بارداري شروع شود و براي خانم هاي بارداري كه از قبل تصميم به بارداري نداشته اند به محض اطلاع از بارداري مصرف روزانه 400 ميكروگرم از اين مكمل توصيه مي شود. مصرف منابع غذايي غني از اسيد فوليك مانند جگر، سبزي هاي سبز تيره مثل اسفناج و حبوبات در برنامه غذايي روزانه توصيه مي شود.
با توجه به اينكه بخش عمده اي از اسيد فوليك در اثر پخت سبزي ها از بين مي رود، بايد توصيه شود از سبزي هاي تازه (مثل سبزي خوردن) در برنامه غذايي روزانه استفاده شود. البته بايد توجه داشت مصرف كافي منابع غذايي اين ويتامين به تنهايي نياز به بدن خانم هاي باردار به اسيد فوليك را تامين نمي كند و نمي تواند جايگزين مكمل اسيد فوليك شود.
