دماسنج بسازید!
در حدود 300 سال پیش آقای سلسیوس دماسنجی را درجه بندی کرد که امروزه در اغلب کشور ها شاخص اندازه گیری دما می باشد. در این کاردستی می خواهیم نمونه ای از دماسنجی که توسط وی ساخته شده بود را بازسازی کنیم. وسایلی که به این منظور مورد نیازند عبارتند از:
یک عدد نی نوشیدنی
یک عدد قوطی فیلم عکاسی
مقداری جوهر رنگی
یک عدد شمع یا مقداری چسب آکواریوم
یک عدد پیچ گشتی
یک برگه کاغذ و یک ماژیک
اولین مرحله از ساخت این دماسنج سوراخ نمودن درب قوطی فیلم است. این کار را می توان به راه های گوناگون انجام داد. اولین راه استفاده از یک دریل است. البته باید توجه داشت که مته شما خیلی بزرگتر از قطر نی نباشد.
راه دیگر برای انجام این کار استفاده از یک میخ یا پیچ گشتی داغ به منظور ذوب کردن درب قوطی است. این بار نیز به تناسب قطر سوراخ با نی توجه کنید.
پس از آن که سوراخ مناسب را ایجاد کردید، نی را از درون آن عبور داده و مقداری از نی را در پایین درب باقی بگذارید. طول انتهای نی می بایست به گونه ای باشد که تا انتهای قوطی برسی ولی به کف آن نچسبد.
بعد از عبور نی لازم است دور تا دور سوراخ را کاملا ببندید. این کار را به کمک اندکی چسب آکواریوم انجام دهید ولی اگر چسب در اختیار ندارید از آب نمودن شمع در دورتا دور نی استفاده کنید.
اکنون آب را با مقداری از جوهر رنگی ترکیب نموده و در قوطی بریزید. میزان آب به اندازه نصف قوطی کافیست. هنگامی که در قوطی را می بندید آب به دلیل فشار هوایی که بر روی سطح آب است، مقداری از نی بالا می آید. توجه کنید که این مقدار نباید زیاد باشد و لازم است که بیشتر ارتفاع نی خالی باشد تا فضای کافی جهت افزایش ارتفاع آب با افزایش دما موجود باشد.
اگر هنگام بستن در قوطی ارتفاع نی بیشتر از حد لازم بود با قیچی آن را کوتاه کنید.
اکنون دماسنج شما در ظاهر آماده است اما یک مرحله اصلی از کار همچنان باقی مانده و آن کالیبره کردن آن است.
اولین قدم یافتن نقطه صفر دماسنجتان است. برای این منظور مقداری یخ را در ظرفی ریخته و کناری بگذارید.
هنگامی که یخ ها شروع به آب شدن کردند و درون ظرف شما مخلوطی از آب و یخ داشتید، این هنگامی است که یخ شما در دمای ذوب قرار گرفته که این همان دمای صفر درجه سانتی گراد است. در این حالت سطح آب در نی شما پایین می رود.
اگر مشاهده کردید که سطح آب خیلی پایین رفت به طوریکه از دید شما خارج شد، این کار را مجدد بعد افزایش میزان آب رنگی درون قوطی تکرار کنید.
کاغذی را که آماده نموده بودید همچون پرچمی به نی بچسبانید و ارتفاع آب را در حالت صفر درجه روی آن علامت بزنید.
در مرحله بعد تقطه انتهای کار این دماسنج را که نقطه 100 درجه سانتی گراد است را پیدا می کنیم. آب را برای این منظور بجوشانید و هنگامی که به جوش رسید آن را در ظرفی ریخته و قوطی را درآن قرار دهید.
به علت انبساط آب رنگی، سطح آن در نی بالا می رود. این ارتفاع را روی کاغذ به عنوان نقطه 100 درجه علامت بزنید.
اکنون تنها کار که مانده، تقسیم کردن فاصله بین دو علامت صد و صفر درجه به صد قسمت مساوی است.
به این ترتیب دماسنج آماده است و می توانید از آن جهت اندازه گیری دمای محیط های مختلف استفاده نمایید.
به نظر شما آیا می توان از این دماسنج جهت اندازه گیری دمای فریزر استفاده کرد؟ چرا؟ برای این منظور چه راه حلی پیشنهاد می کنید؟
