استانداردهای بدنه خودرو در مقابل برخورد
مقدمه
استاندارد خودرو " برخورد از روبرو – ویژگیها و روش آزمون" كه پیش نویس آن توسط شركت بازرسی كیفیت واستاندارد ایران دركمیسیونهای مربوط تهیه و تدوین شده و در چهل و پنجمین جلسه كمیته ملی استاندارد خودور و نیرو محركه مورخ20/12/81 مورد تایید قرار گرفته است , اینك به استناد بند یك ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می گردد .
همچنین استاندارد " برخورد جانبی- ویژگیها و روش آزمون " نخستین بار در سال 1376 تهیه شد. این استاندارد بر اساس پیشنهادهای رسیده و بررسی و تایید كمیسیون های مربوطه توسط شركت بازرسی كیفیت و استاندارد ایران برای اولین بار مورد تجدید نظر قرار گرفت و در چهل و چهارمین جلسه كمیته ملی استاندارد خودرو و نیرومحركه مورخ 10/12/81 تصویب شد .
1.هدف
هدف از تدوین این استانداردها تعیین روش انجام آزمون های برخورد روبرو و جانب تعیین ویژگیها و الزامات آزمون برخورد, به منظور محافظت سرنشینان خودرو در برخورد از روبرو می باشد .
2.دامنه كاربرد
این استاندارد درمورد خودروهای گروه M1 مطابق باتعریف استاندارد ملی ایران به شماره ...1 با جرم مجازكمتر از5/2 تن , به استثنای خودروهای با ساخت چند مرحلهای2 با تولید محدود بكار میرود. بنا به درخواست سازنده وسایل نقلیه گروه M1 سنگین تر از 5/2 تن و خودروهای با ساخت چند مرحله ای را میتوان بر اساس این استاندارد تایید كرد .
3.مراجع الزامی
مدارك الزامی زیر حاوی مقرراتی است كه در متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است . بدین ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد محسوب میشوند . در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ و/ یا تجدید نظر, اصلاحیه ها و تجدید نظرهای بعدی این مدارك مورد نظر نیست . معهذا بهتر است كاربران ذینفع این استاندارد امكان كاربرد آخرین اصلاحیه ها و تجدید نظرهای مدارك الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاریخ چاپ و/ یا تجدید نظر , آخرین چاپ و/ یا تجدید نظر آن مدارك ارجاع داده شده مورد نظر است .
4.اصطلاحات و تعاریف مربوط به استاندارد برخورد از رو برو
در این استاندارد اصطلاحات و/یا واژه ها با تعاریف زیر به كار میرود :
1.4سیستم محافظ
وسایل و ملحقات داخلی است كه سرنشینان رانگهداشته وتطابق باالزامات بند5را تضمین می كند.
2.4نوع سیستم محافظ
گروهی از وسایل محافظ میباشد كه در موارد اساسی زیر تفاوتی با هم ندارند:
- فن آوری
- هندسه
مواد تشكیل دهنده
3.4پهنای خودرو
فاصله بین دو صفحه موازی با صفحة طولی میانی خودرو كه در طرفین این صفحه با خودرو مماس هستند , میباشد, ولی شامل آینههای دید عقب ، چراغهای نشانگر جانبی ، نمایشگرهای فشار تایر4 ، چراغهای راهنما ، چراغهای موقعیت ، گلگیرهای انعطافپذیر و قسمت های خم شدة دیوارة جانبی تایر بلافاصله بالای نقطةتماس تایر با زمین , نمی شود.
4-4هم پوشانی
درصدی ازپهنای خودرو میباشد كه مستقیما باسطح مانع دریك خط(روبروی هم) قرارمی گیرند.
5.4وجه تغییر شكل پذیر مانع
بخشی از مانع با قابلیت له شوندگی است كه در جلوی یك بلوك صلب نصب میشود.
6.4نوع خودرو
گروهی از خودروهای موتوری میباشد كه در موارد اساسی زیر تفاوتی با هم ندارند :
*طول و عرض خودرو تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی روی نتایج آزمون ضربه نداشته باشند .
*سازه ، ابعاد ، خطوط و مواد قسمتهای جلوی صفحة عرضی گذرنده از نقطة R صندلی راننده تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
*خطوط و ابعاد داخلی اتاق سرنشین و نوع سیستم محافظ، تا حدی كه در موارد كاربردی روی نتایج آزمون ضربه اطاق سرنشین تاثیر منفی نداشته باشند .
*محل استقرار(جلو، عقب یا وسط) و جهت (عرضی یا طولی) موتور:
جرم بارگذاری نشده(به بند 4-10 رجوع شود.) ، تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد روی نتایج آزمون ضربه تاثیر منفی نداشته باشند .
*چیدمان یا ملحقات اختیاری كه توسط سازنده مهیا شده ، تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی روی نتایج آزمون ضربه نداشته باشند .
7.4اطاق سرنشین
فضای لازم برای جادادن سرنشین می باشدكه بوسیلة سقف ،كف و دیوارههای جانبی ،درب، شیشههای خارجی ودیواره های جلویی وعقبی یاصفحه تكیه گاه پشتی صندلی عقبی محدود شده باشد.
8.4نقطه R 2
یك نقطة مرجع برای هرصندلی میباشدكه توسط سازنده ونسبت به سازة خودروتعریف میشود.
9.4نقطة H 3
یك نقطة مرجع برای هر صندلی میباشد كه بوسیلةواحد خدمات فنی مسوول انجام آزمونهای تایید نوع تعیین میشود .(این نقطه در استاندارد ملی ایران به شماره ...4تعریف شده است)
10.4جرم بارگذاری نشده
جرم خودروی آمادةحركت ، بدون سرنشین و بدون بار اما با مخزن سوخت پر ، مایع خنك كننده، روانكار ، ابزار و یك چرخ زاپاس (اگر این وسایل بطور استاندارد توسط سازندة خودرو مهیا شده باشد )می باشد .
5.اصطلاحات و تعاریف مربوط به استاندارد برخورد از رو برو
استاندارد اصطلاحات و/ یا واژه ها با تعاریف زیر به كار می رود :
1.5تایید نوع خودرو
به تأیید نوع یك خودرو بر اساس عملكرد سازه اتاق سرنشین در برخورد جانبی گفته می شود.
2.5نوع خودرو
گروهی از خودروهای موتوری است كه در موارد اساسی زیر تفاوتی باهم ندارند :
* طول ،عرض و فاصله از زمین , تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
* ساختار ،ابعاد ، خطوط و مواد دیوارة جانبی اطاق تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
* خطوط و ابعاد داخلی اتاق سرنشین و نوع سیستمهای محافظ تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
* محل موتور(جلو ،عقب ،وسط)
* جرم بارگذاری نشده تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
* چیدمان اختیاری یا ملحقات داخلی تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
* نوع صندلی(های) جلویی و موقعیت نقطه R تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
3.5 اتاق سرنشین
فضای لازم برای جادادن سرنشین ، كه بوسیلة سقف ،كف و دیوارههای جانبی ،درب، شیشههای خارجی ودیوار ه های جلویی و عقبی یا صفحه تكیه گاه پشتی صندلی عقب محدود شده باشد.
4.5 نقطه R یا نقطه مرجع نشیمن
نقطه مرجعی است كه بوسیله سازنده خودرو معین میشود و :
5.5دارای مختصاتی است كه نسبت به سازه خودرو معین میشود
* متناظر با موقعیت تئوریك نقطة چرخش كمر/ران (نقطه H) برای پایینترین وضعیت رانندگی عادی یا وضعیت استفاده كه توسط سازنده برای هر موقعیت معین نشیمن ارائه شده است.
6.5نقطة H1
این نقطه در استاندارد ملی ...2تعریف شده است .
7.5 ظرفیت مخزن سوخت
ظرفیت مخزن سوخت همانگونه كه توسط سازنده خودرو مشخص شده است, می باشد.
8.5 صفحه عرضی
یك صفحه عمودی ، عمود بر صفحه قائم طولی میانی خودرو می باشد.
9.5 سیستم محافظ
وسائلی كه به منظور نگهداری و یا حفاظت سرنشینان در نظر گرفته شده اند .
10.5 نوع سیستم محافظ
گروهی از وسایل محافظ می باشند كه در موارد اساسی زیرتفاوتی با هم ندارند :
11.5 فن آوری
*شكل هندسی
*مواد تشكیل دهنده
12.5 جرم مرجع
جرم بارگذاری نشده خودرو به علاوه یك جرم 100 كیلوگرمی میباشد (یعنی جرم آدمك در برخورد جانبی و تجهیزات آن )
13.5جرم بار گذاری نشده
جرم خودرو آماده حركت بدون راننده ،سرنشین یا بار , با مخزن سوخت كه تا 90 درصد ظرفیت پر شده به همراه مجموعة ابزار متداول و چرخ زاپاس , در صورت كاربرد, میباشد .
14.5 مانع تغییر شكل پذیر متحرك
دستگاهی است كه به خودروی تحت آزمون برخورد میكند و شامل یك ارابه و ضربه زننده میباشد .
15.5 ضربه زننده
مقطع قابل له شدن می باشد كه در جلوی" مانع تغییر شكل پذیر متحرك" نصب می شود .
16.5 ارابه
یك چارچوب چرخ دار می باشد كه دارای قابلیت حركت آزاد در امتداد محور طولی اش در نقطه برخورد آن میباشد كه بلوك جلوییاش ضربهزننده را نگه می دارد .
ساخت چند مرحلهای
روش كاری است كه به موجب آن دو یا چند سازنده جداگانه و بدنبال هم در ساخت یك خودروشركت میكنند .