اشكالات و معايب چند همسرى چيست ؟
معايبى كه مى شود براى تعدد زوجات ذكر كرد زياد است و ما از جنبه هاى مختلف وارد بحث مى شويم (استاد شهيد از نظر روحى ، از نظر تربيتى و از نظر اخلاقى ، حقوقى و فلسفى بحث مى كنند كه ما فقط به يكى از آنها اشاره مى كنيم به خاطر مختصر شدن اين رساله .)
از نظر روحى :
روابط زناشويى منحصر به امور مادى و جسمانى ، يعنى تماسهاى بدنى و حمايتهاى مالى نيست . اگر منحصر به اين امور بود تعدد زوجات قابل توجيه بود، زيرا امور مادى و جسمانى را مى توان قسمت كرد و به هر كدام سهمى داد.
در روابط زناشويى آنچه عمده و اساس است ، امور روحى و معنوى است ، عشق و عاطفه و احساسات است ، كانون ازدواج و نقطه پيوند دو طرف به يكديگر دل است ، عشق و احساسات مانند هر امر روحى ديگر قابل تجزيه و تقسيم نيست ، نمى توان آنها را ميان افراد متعدد سرشكن و جيره بندى كرد. مگر ممكن است دل را دو نيم كرد يا در دو جا به گرو گذاشت . مگر مى شود قلب را به دو نفر تسليم كرد؟ عشق و پرستش يكه شناس است ، شريك و رقيب نمى پذيرد. جو و گندم نيست كه بشود پيمانه كرد و به هر نفر سهمى داد. بعلاوه احساسات قابل كنترل نيست ، آدمى در اختيار دل است ، نه دل در اختيار آدمى ، پس آن چيزى كه روح ازدواج است و جنبه انسانى آنست و روابط دو انسان را از روابط دو حيوان كه صرفا شهوانى و غريزى است متمايز مى كند نه قابل قسمت است و نه قابل كنترل . پس تعدد زوجات محكوم است .
استاد شهيد مى فرمايند: به عقيده ما، در اين بيان قدرى اغراق وجود دارد، چرا كه ظرفيت روحى آدمى آنقدر محدود نيست كه نتواند دو علاقه را در خود جاى دهد. مثلا پدرى صاحب ده فرزند مى شود و هر ده تا را تا حد پرستش دوست مى دارد، براى همه آنها فداكارى مى كند.
بلى يك چيز مسلم است و آن اينكه عشق و احساسات هرگز در صورت تعدد آنقدر اوج نمى گيرد كه در وحدت مى گيرد. اوج اعلاى عشق و احساسات با تعدد سازگار نيست ، همچنانكه با عقل و منطق سازگار نيست
بهار روح
(استاد مطهرى و نسل جوان )
محمد صالحى
