پژوهشهاي زراعي ايران

 نسخه قابل چاپ

به منظور بررسي روش هاي مختلف خاک ورزي حفاظتي و رايج و مقدار بذر بر عملکرد و اجزاي عملکرد کلزا، آزمايشي در سال 87-1386 در مزرعه مرکز آموزش کشاورزي امامزاده جعفر واقع در 20 کيلومتري شهرستان گچساران انجام گرفت. اين آزمايش در قالب طرح کرت هاي نواري يک بار خرد شده و بر پايه بلوک هاي کامل تصادفي و در سه تکرار به مرحله اجرا درآمد. تيمار اصلي شامل روش هاي مختلف خاک ورزي حفاظتي و مرسوم در پنج سطح شامل 1- بي خاک ورزي، 2- قلمي + ديسک، 3- ديسک + ديسک، 4- کمبينات و 5- برگردان دار (روش رايج) بود. تيمار فرعي نيز شامل مقدار بذر در سه سطح به صورت 5، 7 و 9 کيلوگرم بذر کلزا در هکتار بود. صفات مورد اندازه گيري شامل عملکرد و اجزاي عملکرد دانه بودند. نتايج نشان داد تاثير روش خاک ورزي و کاشت با کمبينات بر عملکرد و اجزاي عملکرد دانه بهتر از چهار تيمار ديگر روشهاي خاک ورزي بود. همچنين مقادير 7 و 9 کيلوگرم بذر در هکتار نسبت به مقدار 5 کيلوگرم بذر در هکتار برتري معني داري به لحاظ تاثير بر عملکرد و اجزاي عملکرد دانه نشان داد. روش کمبينات با مقدار 7 کيلوگرم بذر در هکتار (2957 کيلوگرم در هکتار) و روش بي خاک ورزي با مقدار 5 کيلو گرم بذر در هکتار (1300 کيلوگرم در هکتار) به ترتيب بيشترين و کمترين عملکرد دانه را دارا بودند. بيشترين و کمترين درصد روغن با وجود آنکه تفاوت معني داري با يکديگر نداشتند نيز به ترتيب مربوط به تيمارهاي کمبينات با مقدار 5 کيلوگرم بذر در هکتار (38.60 درصد) و برگردان دار با مقدار 9 کيلوگرم بذر در هکتار (35.58 درصد) مي باشد. از بين اجزاي عملکرد تعداد شاخه فرعي و تعداد غلاف در هر بوته بيشترين و وزن هزار دانه، شاخص برداشت، درصد روغن و درصد پروتئين کمترين تغيير را دارا بودند. اين بررسي نشان داد که روش خاک ورزي و کاشت با دستگاه کمبينات و مقدار 7 کيلوگرم بذر در هکتار بالاترين ميزان عملکرد را دارا بود.

 نسخه قابل چاپ

محصول زرشک بي دانه از جمله گياهان بومي ارزشمندي است که فقط در ايران به عنوان يک محصول باغي پرورش داده مي شود. بنابراين مطالعه مسايل مرتبط با، به زراعي اين محصول از اهميت ويژه اي برخوردار است. در اين راستا در سال زراعي 1387-1386 آزمايشي در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با سه تکرار در منطقه سورند از توابع زيرکوه قاينات در استان خراسان جنوبي به اجرا درآمد. تيمارهاي آزمايشي شامل 4 تاريخ برداشت (19 شهريور، 10 مهر، 1 آبان و 22 آبان) بود. نتايج حاصله نشان داد که تيمارهاي مورد بررسي اثر معني داري بر شاخص هاي کمي (عملکرد محصول تر همراه شاخه، عملکرد محصول تر بدون شاخه، وزن تر شاخه، عملکرد محصول خشک، وزن تر صد حبه و وزن خشک صد حبه) و کيفي گياه (pH، درصد مواد جامد محلول، اسيديته و مقدار آنتوسيانين) داشت. بيشترين عملکرد ميوه تر و خشک در آخرين تاريخ برداشت حاصل شد. همچنين با تاخير در برداشت درصد مواد جامد محلول، مقدار آنتوسيانين ها و pH ميوه روندي افزايشي و اسيديته روندي کاهشي داشت. نتايج همبستگي نشان داد که بين pH و درصد مواد جامد موجود در عصاره ميوه همبستگي مثبت و بين pH و اسيديته همبستگي منفي وجود داشت. همچنين مقدار آنتوسيانين موجود در عصاره ميوه، با درصد مواد جامد محلول و pH همبستگي مثبت و با اسيديته همبستگي منفي نشان داد. بر اساس نتايج حاصله به نظر ميرسد بهترين تاريخ برداشت در منطقه از نظر شاخص هاي کمي و کيفي ميوه زرشک، تيمار 22 آبان ماه بود.

 نسخه قابل چاپ

اين بررسي به منظور تعيين مقدار انتقال مجدد در ژنوتيپ هاي گندم (.Triticum aestivum L) تحت شرايط مطلوب رطوبتي و کمبود رطوبتي آخر فصل رشد اجرا شد. تعداد 16 ژنوتيپ حاصل از برنامه به نژادي اقليم سرد کشور که داراي تيپ رشد زمستانه و بينابين در مقايسه با رقم شهريار و لاين C-80-4 به عنوان شاهد، در قالب طرح بلوک کامل تصادفي با سه تکرار در دو شرايط مطلوب و محدوديت رطوبتي انتهاي فصل رشد در ايستگاه تحقيقات کشاورزي طرق مشهد مورد مقايسه قرار گرفتند. در اين تحقيق 4 صفت مقدار ماده خشک انتقال يافته (DMT)، درصد مشارکت مواد پرورده ذخيره اي قبل از ظهور بساک در پرشدن دانه (CPAAG)، بازدهي انتقال مجدد (RE)، شاخص برداشت سنبله (SHI) بحث و بررسي شد که همگي با موضوع انتقال مجدد مرتبط بوده و در تمام اين صفت ها به اتفاق ژنوتيپ 14 بالاترين مقدار را به خود اختصاص داده بودند.

 نسخه قابل چاپ

ويژگي هاي فلور علف هرز باغ هاي سيب، گردو، انگور، زردآلو، شليل، هلو و آلو شهرستان خرم آباد با انتخاب تعدادي باغ به روش نمونه گيري تصادفي در مناطق مختلف طي سال 1387 مورد بررسي قرار گرفت. در بين 86 گونه علف هرز شايع در سطح باغ هاي ميوه بالاترين سطح فراواني (86.9 درصد) به علف هرز چندساله پيچک صحرايي اختصاص داشت. درصد فراواني براي گونه پيچک صحرايي نسبت به ساير گونه ها بيشتر بود. علاوه بر پيچک صحرايي سه گونه ارزني، پنجه مرغي و قياق نيز داراي فراواني معادل يا بيشتر از 50 درصد بودند. از اين چهار گونه داراي بيشترين فراواني سه گونه چندساله به شمار مي روند. کاهوي وحشي و سلمه تره به ترتيب با فراواني 36.7 و 33.3 درصد نيز نسبت به ساير گونه ها از برتري نسبي برخوردار بودند. در مورد گونه هاي علف هرز با فراواني بيشتر از 10 درصد غالبيت با خانواده گياهي گندميان بود. بالاترين سطح يکنواختي پراکنش (51.4 درصد) به علف هرز پيچک صحرايي مربوط بود. يکنواختي پراکنش علف هرز پيچک صحرايي به طور کاملا فاحشي بيشتر از ساير گونه ها بود. يکنواختي پراکنش براي سه گونه ارزني، پنجه مرغي و قياق نيز نسبت به ساير گونه ها برتري بارزي داشت. بالاترين سطح تراکم (15.9 بوته در مترمربع) به علف هرز کشيده برگ چندساله پنجه مرغي اختصاص داشت. علاوه بر پنجه مرغي سه گونه ارزني، قياق و پيچک صحرايي از سطح تراکم بالاتري برخوردار بودند. از اين چهار گونه حائز بالاترين سطح تراکم فقط يک گونه پهن برگ و سه گونه ديگر کشيده برگ محسوب مي شوند. از ميان شش نوع باغ ميوه مورد ارزيابي بالاترين سطح تراکم علف هرز (137.5 بوته در مترمربع) به باغ آلو اختصاص داشت. بالاترين سطح نسبت تعداد گونه هاي چندساله به کل جمعيت علف هرز به باغ آلو اختصاص داشت. در مجموع 22 گونه کشيده برگ در سطح باغ هاي ميوه مشاهده شد. گونه هاي علف هرز کشيده برگ به سه خانواده گندميان، جگنيان و پياز اختصاص داشت. تعداد گونه براي خانواده هاي گندميان، جگنيان و پياز به ترتيب برابر 18، 2 و 1 گونه بود. خانواده هاي نيام داران با 8 گونه، خانواده هاي چليپاييان و چتريان هر يک با 4 گونه و خانواده هاي تاج خروس، نعناييان، پنيرک و علف هفت بند هر کدام با 3 گونه ديگر خانواده هاي گياهي غالب بودند.

 نسخه قابل چاپ

مطالعات نشان مي دهد که چغندرقند در طي نگهداري در سيلو دچار افت وزني و تغيير در عيار مي شود. عوامل مختلفي از جمله اندازه چغندرها و ارتفاع ذخيره سازي در سيلو مي تواند، در تغييرات وزني و قندي موثر باشد که در اين تحقيق مورد توجه قرار گرفته است. به منظور مطالعه اين موضوع، از چغندرهايي که جهت ذخيره سازي از سه منطقه مختلف به سيلوهاي کارخانه قند شيروان آورده شده بود به طور تصادفي و مجزا نمونه برداري و در 4 اندازه مختلف (درشت، متوسط، ريز و مخلوط) گروه بندي شد. اين گروه ها در 4 ارتفاع مختلف، در سيلوهاي صنعتي کارخانه قند شيروان نگهداري شد و پس از مدت 18 روز نگهداري در سيلو، عيار و وزن آنها اندازه گيري و مقادير آنها با قبل از نگهداري در سيلو (ابتداي شروع زمان نگهداري) مقايسه شد. نتايج اين پژوهش نشان داد که در اثر نگهداري چغندر در سيلو بيشترين ضايعات وزني و قندي در چغندرهاي هر سه منطقه متعلق به چغندرهاي ريز است که ميزان آن به ترتيب بين 5.54 تا 6.97 درصد براي ضايعات وزني و بين 3.86 تا 4.13 براي ضايعات قندي مي باشد. همچنين کمترين ضايعات وزني متعلق به چغندرهاي نگهداري شده درکف بوده و مقدار آن بين 1.69 تا 1.91 درصد است. هر چه چغندر به لايه هاي فوقاني و سطح سيلو نزديک تر مي شود، اين ضايعات افزايش يافته، بطوريکه بيشترين ضايعات وزني متعلق به چغندرهايي است که در سطوح فوقاني سيلو نگهداري شده و مقدار آن بين 6.37 تا 9.84 درصد است. همچنين نتايج نشان مي دهد که بيشترين ضايعات قندي (کاهش عيار) متعلق به چغندرهائي است که در کف سيلو قرار دارد و مقدار آن بين 4.80 تا 5.20 درصد است و هر چه به طرف لايه هاي فوقاني چغندر و به سطح سيلو نزديک تر مي شود، ضايعات قندي کمتر شده بطوريکه ضايعات قندي چغندرهائي که در سطح سيلو قرار دارد بين 1.77 تا 2.20 درصد است.

 نسخه قابل چاپ

شوري به عنوان يک مشکل عمده استقرار گياهچه هاي گندم را تحت تاثير قرار مي دهد. به منظور ارزيابي واکنش 20 رقم گندم به دو سطح شوري 8 و 16dS/m مطالعه اي آزمايشگاهي انجام گرفت. بيشترين طول ريشه چه در سطح شوري 16dS/m در رقم دبيرا (5.73 ميلي متر) بدست آمد. ارقام گندم ماکاروني شامل D81-17، ياواروس، D79-15 ،D82-16 و تارو 3 در مقايسه با ارقام گندم نان در تيمار شاهد داراي طول ريشه چه بيشتري بودند اما با افزايش سطح شوري تا 16dS/m، کمترين طول ريشه چه در رقم D82-16 به ميزان 0.3 ميلي متر مشاهده شد. با افزايش سطح شوري طول ساقه چه همه ارقام گندم کاهش يافت و در ارقام D82-16 و D79-15 کمترين طول ساقه چه بدست آمد. رقم تارو 3 در تيمار شاهد داراي بيشترين وزن خشک نهايي دانهال (108.6 ميلي متر) بود اما در سطوح شوري 8 و 16dS/m به ترتيب وزن خشک دانهال به 92.33 و 78.43 ميلي گرم کاهش يافت. در ارقام D82-16، تارو 3 و کراس بولاني و چمران در سطح شوري 16dS/m کليه بذرها (100 درصد) جوانه زدند اما در رقم مرودشت درصد جوانه زدن در تيمارهاي 8 و 16dS/m به ترتيب به 65 و 50 درصد رسيد. ارقام شيراز (10.8 بذر در روز)، کراس عدل (10 بذر در روز) و کراس بولاني (9.1 بذر در روز) در مواجهه با سطح شوري 16dS/m بيشترين سرعت جوانه زني را داشتند. شاخص تنش جوانه زني (سرعت جوانه زني در تيمار تنش تقسيم بر سرعت جوانه زني در تيمار شاهد) نيز در بين ارقام متفاوت بود و ارقام شيراز، کراس عدل و کراس بولاني بيشترين شاخص جوانه زني را داشتند در حاليکه ياواروس و D82-16 داراي کمترين شاخص تنش جوانه زني بودند. افزون بر اين، با افزايش سطح شوري بين ارقام گندم از نظر ويژگي هاي جوانه زني مانند طول ريشه چه، طول ساقه چه، سرعت جوانه زني و شاخص تنش جوانه زني واکنش هاي متفاوتي بروز کرد که نشان دهنده تنوع ژنتيکي ارقام گندم در مواجهه با تنش شوري در مراحل اوليه رشد مي باشد. به نظر مي رسد ارقام گندم ماکاروني شاخص تنش جوانه زني و سرعت جوانه زني کمتري نسبت به ارقام گندم نان داشته باشند. بعلاوه در بين ارقام گندم نان، رقم هاي کراس بولاني، شيراز و کراس عدل به نظر مي رسد رقم هاي مقاوم به شوري و ارقام مرودشت، ياواروس و کرخه حساس به شوري باشند که اين موضوع مي تواند توسط کشاورزاني که گندم را در خاک هاي شور به عمل مي آورند قابل توجه باشد.

 نسخه قابل چاپ

اين بررسي به منظور ارزيابي و مقايسه سير انرژي در دو نظام کشت متداول و مکانيزه در مزارع سيب زميني استان آذربايجان شرقي در سال زراعي 86-85 انجام شد. داده ها با استفاده از آمار و اطلاعات سازمان جهاد کشاورزي استان و تهيه پرسشنامه از زارعين سيب زميني کار استان برآورد گرديد. داده هاي مربوط به نهاده ها و ستاده ها به ميزان هاي معادل انرژي هاي مصرفي و توليدي تبديل شدند و سپس راندمان انرژي محاسبه گرديد. ميزان کل انرژي عوامل و نهاده هاي بکار برده شده در سيستم کشت متداول برابر 60783.24 مگاژول در هکتار (44.43% انرژي مستقيم، 55.57% غير مستقيم، 46.96% انرژي قابل تجديد و 53.03% انرژي غير قابل تجديد) و ميزان انرژي خروجي 148268.12 مگاژول در هکتار و در سيستم کشت مکانيزه ميزان کل انرژي عوامل و نهاده هاي بکار برده شده 52635.73 مگاژول در هکتار (54.17% انرژي مستقيم، 45.83% انرژي غير مستقيم، 39.01% انرژي قابل تجديد و 60.94 انزژي غير قابل تجديد) و ميزان انرژي خروجي آن 232992.76 مگاژول در هکتار برآورد گرديد. ميزان کارايي انرژي (نسبت ستاده به نهاده) در روش کشت متداول 2.44 و در روش کشت مکانيزه برابر 4.43 محاسبه گرديد. همچنين مقدار انرژي خالص توليدي، انرژي ويژه و بهره وري انرژي سيب زميني در روش کشت مکانيزه در هر هکتار به ترتيب برابر 180357.03 مگاژول، 0.96 مگاژول کيلوگرم و 1.04 کيلوگرم مگاژول و در روش کشت متداول به ترتيب 87484.88 مگاژول، 1.74 مگاژول کيلوگرم و 0.58 کيلوگرم مگاژول در هکتار محاسبه شد. داده ها نشان دادند که بيشترين انرژي مصرفي در روش کشت متداول به ترتيب آبياري 24.9%، کود ازته 22.36%، بذر سيب زميني 19.72%. و بيشترين انرژي مصرفي در روش کشت مکانيزه به ترتيب آبياري 23.21%، کود ازته 19.32% و ماشين الات کشاورزي 15.27% بود. که اين مي تواند ناشي از شرايط آب و هوايي، توپوگرافي زمين و حتي مسائل خاص مربوط به فرهنگ منطقه باشد.

 نسخه قابل چاپ

در مطالعات پهنه بندي براي برآورد عملکرد پتانسيل معمولا داده هاي مربوط به مديريت زراعي نظير تاريخ يا تراکم کاشت از يافته هاي ايستگاه هاي تحقيقاتي استخراج شده و در مدلهاي شبيه سازي تعريف مي شوند. از آنجا که مناسب ترين روش مديريت الزاما با نتايج آزمايشي منطبق نمي باشند پيش بيني هاي حاصل از مدل هاي شبيه سازي با عدم قطعيت يا ريسک توام خواهد بود. در اين تحقيق ريسک ناشي از داده هاي مديريت در برآورد عملکرد پتانسيل گندم در استانهاي خراسان شمالي، رضوي و جنوبي با استفاده از شبيه سازي مونته کارلو مورد بررسي قرار گرفت. عملکرد گندم در شرايط پتانسيل بوسيله مدل WOFOST که قبلا توسط داده هاي آزمايشي تعيين اعتبار شده بود برآورد شد. پيش از آناليز ريسک، با انجام آناليز حساسيت بر روي ورودي هاي مدل مشخص شد که تغيير تاريخ کاشت به ميزان 50± روز نسبت به تاريخ مبنا تاثير قابل ملاحظه اي بر عملکرد پيش بيني شده دارد در حاليکه عملکرد پتانسيل گندم نسبت به تغيير تراکم کاشت در دامنه 50± درصد نسبت به تراکم مبنا چندان حساس نبود، بنابراين آناليز ريسک بر روي تاريخ کاشت انجام گرفت. براي اجراي شبيه سازي مونته کارلو 100 مقدار تصادفي براي تاريخ کاشت گندم بر اساس توزيع آماري بتا توسط يک نرم افزار مولد داده هاي تصادفي توليد گرديد و مدل براي شبيه سازي عملکرد گندم در فاصله سالهاي 1375 تا 1385 با هر يک از اين مقادير تصادفي اجرا شد تا توزيع احتمالات عملکرد پتانسيل بر حسب تاريخ هاي مختلف کاشت تعيين شود. نتايج براي ميانگين تاريخ کاشت توصيه شده (مطلوب) و 15± يا 30± روز زودتر يا ديرتر از اين تاريخ برآورد شد و توزيع احتمال براي عملکرد گندم آبي در هر سه استان خراسان محاسبه گرديد. نتايج نشان داد که ريسک عملکرد گندم نسبت به تغيير تاريخ کاشت در سه استان تحت بررسي متفاوت است. در استان خراسان شمالي کاشت زودتر به ميزان 15 روز نسبت به ميانگين تاريخ توصيه شده ريسک عملکرد را کاهش داده در حاليکه 30 روز تاخير در کاشت باعث افزايش قابل توجه ريسک خواهد شد. در استان خراسان رضوي تاريخ کاشت فعلي در ميانگين مطلوب بوده و کاشت زودتر نسبت به تاريخ توصيه شده ريسک عملکرد را افزايش مي دهد. در استان خراسان جنوبي تاريخ کاشت توصيه شده باعث افزايش ريسک عملکرد شده و تاخير کاشت تا 30 روز نسبت به ميانگين تاريخ توصيه شده باعث ثبات بيشتر عملکرد و کاهش ريسک خواهد شد. با توجه به يافته هاي اين تحقيق بنظر مي رسد که پايين بودن عملکرد پتانسيل گندم آبي بويژه در استان خراسان جنوبي تا حد زيادي ناشي از روشهاي مديريت بوده و بهبود اين روشها، از جمله تنظيم تاريخ کاشت باعث افزايش عملکرد پتانسيل توام با ريسک کمتر خواهد شد.

در يک آزمايش مزرعه اي انتقال مجدد ماده خشک در پنج رقم گندم در دو سطح تنش خشکي ملايم، شديد و آبياري کامل بعد از گرده افشاني در مزرعه دانشگاه کشاورزي و منابع طبيعي رامين (ملاثاني) مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش به صورت کرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با چهار تکرار اجرا شد. در شرايط تنش ملايم و شديد رقم فلات بالاترين عملکرد دانه را در مقايسه با ساير ارقام نشان داد. در حالي که در شرايط آبياري کامل بالاترين عملکرد مربوط به رقم چمران بود. تيمار تنش، تاثير معني داري بر روي ميزان انتفال مجدد مواد فتوسنتزي از اندام هوايي به طرف دانه دارا بوده است، بطوري که تيمارها در سطح 1% با هم تفاوت معني دار نشان دادند. ارقام نيز از لحاظ ميزان انتقال مجدد نسبت به هم اختلاف معني داري در سطح 1% نشان دادند به طوري که ارقام وريناک و فلات بيشترين انتقال مجدد مواد فتوسنتزي را داشته است. رقم شعله با توجه به خصوصيات آن از کمترين مقدار انتقال مجدد برخوردار بود. با توجه به اين نتايج و اين که انتقال مجدد مواد فتوسنتزي، يکي از عمده ترين طرق جبران کاهش حاصل از تنش خشکي در فتوسنتز جاري گياه است، يکي از نقاط قوت ارقام پاکوتاه جديد در مقايسه با ارقام قديمي در ميزان بالاي اين صفت مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

به منظور بررسي اثر فواصل آبياري بر عملکرد و اجزاي عملکرد سه رقم گلرنگ بهاره در شرايط آب و هوايي بيرجند، آزمايشي در سال 1386، به صورت کرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي و با چهار تکرار اجرا گرديد. سه تيمار فواصل آبياري 7، 14 و 21 روز در کرت هاي اصلي و سه رقم گلرنگ بهاره شامل کوسه، P₁ و IL₁₁₁ در کرت هاي فرعي قرار گرفتند. بر اساس نتايج آزمايش، بيشترين عملکرد دانه از رقم کوسه به ميزان 2653.2 کيلوگرم در هکتار در دور آبياري 7 روز بدست آمد. در همين تيمار آبياري، عملکرد دانه رقم P₁ با 16 درصد کاهش و عملکرد دانه رقم IL₁₁₁ با 30 درصد کاهش تفاوت معني داري با رقم کوسه داشتند. در هر سه رقم کمترين عملکرد دانه از تيمار آبياري 21 روز بدست آمد. ميانگين عملکرد دانه در تيمار اخير حدود 1069.4 کيلوگرم در هکتار بود که نسبت به فاصله آبياري 7 روز، حدود 53 درصد کاهش داشت. اثرات افزايش فاصله آبياري در اين شرايط روي رقم IL₁₁₁ به مراتب بيشتر از دو رقم ديگر بود. بر اساس نتايج آزمايش رقم کوسه در شرايط آب و هوايي بيرجند در دور آبياري 7 روز بالاترين عملکرد را دارا بود.

 نسخه قابل چاپ

گلدهي زعفران شامل يک دوره تلقيح در درجه حرارت هاي بالا براي القاي گلدهي و يک دوره درجه حرارت پايين براي ظهور گلها مي باشد. با توجه به حساسيت فرآيند گلدهي اين گياه به تغييرات دما به نظر مي رسد که افزايش درجه حرارت ناشي از تغيير اقليم بر گلدهي آن موثر باشد بنابراين با اجراي آزمايش در محيط کنترل شده رفتار گلدهي زعفران در پاسخ به افزايش درجه حرارت در اين مراحل نموي مورد بررسي قرار گرفت. بنه هاي زعفران با وزن مشابه از دو نوع بوته هاي مادري سبز يا کاملا خشک شده از مزرعه جمع آوري شده و پس از کاشت در گلدان هاي پلاستيکي در سه درجه حرارت 25، 27 و 30 درجه سانتيگراد و در هر درجه حرارت به مدت 70، 90 و 120 روز قرار گرفتند تا دوره تلقيح سپري شود. سپس بنه هاي تلقيح شده در درجه حرارت هاي 25، 27 و 30 به ترتيب به دماي 17، 19 و 21 درجه سانتيگراد انتقال يافتند تا مرحله ظهور گل تکميل گردد. به اين ترتيب تعداد روز تا گلدهي، سرعت نمو و خصوصيات رويشي زعفران در سه رژيم حرارتي 25.17، 27.19 و 30.21 درجه سانتيگراد در ترکيب با سه دوره تلقيح و دو زمان انتقال بنه در سه تکرار مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد که با افزايش درجه حرارت دوره تلقيح تغييراتي در رفتار گلدهي زعفران بروز نمود بطوريکه در دماي 30 درجه سانتيگراد بدون توجه به طول دوره تلقيح، گلدهي انجام نشد. افزايش طول دوره تلقيح نيز اثرات منفي بر ظهور گلها داشت و در دوره تلقيح 120 روره گلدهي تنها در رژيم دمايي 27.19 درجه سانتيگراد صورت گرفت. با وجوديکه بالاترين سرعت نمو در رژيم حرارتي 27.19 درجه سانتيگراد و در دوره تلقيح 120 روزه مشاهده شد ولي با توجه به ساير صفات بررسي شده، رژيم دمايي 27.19 درجه سانتيگراد با دوره تلقيح 90 روزه براي هر دو زمان انتقال بنه هاي بعنوان مناسب ترين محيط براي گلدهي شناخته شد زيرا زمان ظهور جوانه هاي رويشي و تعداد اين جوانه ها در رژيم دمايي مذکور در حد مطلوبي قرار داشت. واکنش بنه هاي انتقال يافته از بوته هاي سبز يا خشک شده به افزايش درجه حرارت و طول دوره تلقيح تفاوت معني داري نداشت ولي بطور کلي تعداد روزهاي کاشت تا گلدهي در بنه هاي منتقل شده از بوته هاي سبز در حدود 5 روز طولاني تر بنه هاي انتقال يافته از بوته هاي خشک بود. مقايسه يافته هاي اين تحقيق با ميانگين درجه حرارت در مناطق کشت زعفران در استان هاي خراسان نشان داد که در صورت افزايش ميانگين دماي تابستان و پاييز به ميزان 2 درجه سانتيگراد، گلدهي اين گياه به ميزان قابل توجهي به تاخير خواهد افتاد.

 نسخه قابل چاپ

روشهاي خاک ورزي حفاظتي که با مديريت مناسب پسمان زراعي همراه باشد يکي از راهکارهاي جلوگيري از حذف يا سوزاندن پسمان در کشاورزي پايدار به شمار مي رود. به منظور بررسي تاثير مديريت پسمان هاي گندم بر ويژگي هاي مورفوفيزيولوژيک، عملکرد و اجزاي عملکرد ذرت آزمايش مزرعه اي دو ساله در قالب طرح کرت هاي خرد شده سه فاکتوره که فاکتور اصلي روشهاي مختلف خاک ورزي (گاوآهن برگردان دار، 1 بار گاوآهن قلمي و 2 بار گاوآهن قلمي) و فاکتورهاي فرعي، شامل مقادير مختلف پسمان گندم (صفر، 25، 50 و 75%) و مقادير مختلف نيتروژن (69، 103.5 و 138 کيلوگرم در هکتار) بود، انجام گرديد. با افزايش مقادير پسمان، کاهش نيتروژن و کاهش خاک ورزي، عملکرد دانه، عملکرد بيولوژيک و تعداد دانه در بلال به ويژه در سال اول کاهش يافت ولي وزن هزار دانه تحت تاثير تيمارهاي مختلف قرار نگرفت. هر چند خاک ورزي اثري معني دار بر شاخص سطح برگ نداشت، ولي افزايش مقادير پسمان و کاهش نيتروژن موجب کاهش شاخص سطح برگ گرديد. از آنجا که عملکرد دانه ذرت بين دو تيمار خاک ورزي با 2 بار گاوآهن قلمي در 25% پسمان گندم و کاربرد 103.5 کيلوگرم نيتروژن در هکتار، و خاک ورزي با گاوآهن برگردان دار در شرايط بدون پسمان گندم و کاربرد 138 کيلوگرم نيتروژن در هکتار، تفاوت معني داري وجود نداشت، مي توان نتيجه گرفت که مقادير کم پسمان گندم همراه با اجراي خاک ورزي متوسط به کاهش مصرف کود نيتروژن کمک مي کند، که از اهداف اصلي سامانه هاي مديريت پسمان در راستاي کشاورزي پايدار مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

به منظور مطالعه اثرات تنش خشکي بر صفات مختلف لوبيا، تعدادي از ژنوتيپ هاي لوبيا سفيد (30 رقم) در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با چهار تکرار در دو شرايط تنش آبي و بدون تنش مطالعه شدند. تجزيه واريانس اختلافات معني داري براي برخي صفات نشان داد. اکثر صفات مورد مطالعه در برابر تنش عکس العمل نشان دادند. تجزيه رگرسيون گام به گام نشان داد که در ارقام لوبيا سفيد تحت شرايط تنش صفات وزن غلاف، شاخص برداشت، وزن صد دانه و تعداد دانه در بوته و در شرايط بدون تنش صفات وزن غلاف، شاخص برداشت و عملکرد بيولوژيک بعنوان مهمترين صفات شناخته شدند. تجزيه به عامل ها براي ارقام لوبيا سفيد در شرايط تنش آبي و بدون تنش انجام گرفت و در تمام شرايط سه عامل مشترک استخراج شد که بيشترين تغييرات صفات را توجيه مي کردند. جهت تعيين ژنوتيپ هاي مقاوم، شاخص هاي مقاومت به تنش محاسبه شدند. شاخص هاي ميانگين بهره وري، ميانگين هندسي بهره وري و شاخص تحمل به تنش بعنوان بهترين شاخص براي شناسايي ژنوتيپ هاي مقاوم به خشکي معرفي شدند. همچنين با استفاده از ترسيم باي پلات، ژنوتيپ هاي لوبياي سفيد شماره 21 و 30 بعنوان ارقام مقاوم انتخاب شدند.

 نسخه قابل چاپ

به منظور بررسي توانايي عصاره آبي اندام هاي هوايي سويا بر کنترل جوانه زني و رشد گياهچه هاي چهار گونه علف هرز تاج خروس سفيد (Amaranthus albus)، تاج خروس هيبريد (Amaranthus hybridus)، تاج ريزي سياه (Solanum nigrum) و سلمه تره (Chenopodium album) آزمايشي به صورت فاکتوريل در قالب طرح کاملا تصادفي با 3 تکرار انجام شد. بخش هوايي سويا در مرحله گلدهي جمع آوري و خشک شد. از ماده خشک بدست آمده عصاره آبي تهيه و سپس از اين عصاره، غلظت هاي 5، 10، 20 و 40 درصد تهيه و از آب مقطر به عنوان شاهد (غلظت صفر) استفاده شد. بذر علف هاي هرز مذکور در ظروف پتري محتوي اين عصاره قرار داده شد و پس از يازده روز درصد جوانه زني آنها تعيين شد. نتايج نشان داد با افزايش غلظت عصاره سرعت جوانه زني، درصد جوانه زني و طول ريشه چه گونه هاي علف هرز کاهش يافت. به لحاظ درصد جوانه زني، طول ريشه چه و يکنواختي جوانه زني تاج ريزي سياه با دارا بودن مقادير به ترتيب 88.14%، 46.4 ميلي متر و 1.5 روز نسبت به ساير گونه ها کمتر تحت تاثير مواد دگرآسيب قرار گرفت. از نظر سرعت جوانه زني، مدت زمان لازم تا حصول 10، 50 و 90% حداکثر جوانه زني تاج خروس سفيد با دارا بودن مقادير حدود 3، 2، 2.5 و 4 روز بهتر از ساير گونه ها بود. بيشترين اثر بازدارندگي عصاره ها بر جوانه زني تاج خروس هيبريد بود.

 نسخه قابل چاپ