زنان و شوهران جوان غالبا از این جنبه آسیب می بینند که مرز منطقی و غیر منطقی بودن انتظاراتشان از یکدیگر مشخص نیست و احساساتشان در این رهگذر ، جریحه دار می شود.

نقطه بحران در زندگی ، زمانی فرا می رسد که انتظارات غیر منطقی و تامین نشده بر روی هم انباشته شده وآستانه مقاومت زن و شوهر به تدریج کمتر می شود.

به راستی زن و شوهر برای آگاهی از حقوق متقابل و شناخت انتظارات معقول از یکدیگر ، چه گامهایی باید بردارند ؟

در این مجال ، مواردی را مورد بررسی قرار می دهیم که بی شک می تواند راهگشای زوج های جوان گردد :

گام اول این است که از همسرمان یک تصویر انسانی مطلوب داشته باشیم . این امر مقدمه ای است که برای او حقوقی را قائل شویم . کسانی که هیچ گونه حقی برای همسرشان قائل نیستند ، از حیث تصوری که از وی دارند ، دچار مشکل هستند .

در اینجا ماده۱۱۰۲ قانون مدنی را یادآور می شویم :

« همین که نکاح به طور صحت واقع شد ، روابط زوجین بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل یکدیگر برقرار می شود .»

نقطه بحران در زندگی ، زمانی فرا می رسد که انتظارات غیر منطقی و تامین نشده بر روی هم انباشته شده وآستانه مقاومت زن و شوهر به تدریج کمتر می شود .

گام دوم ، شناخت دقیق حقوق در زندگی مشترک است ، مشتمل بر :

**حقوق قانونی خود

**حقوق قانونی همسر

گام سوم ، تطبیق انتظارات خود از همسر با حقوقی که وی از آن برخوردار است . در این مرحله ، میان انتظارات منطقی و غیر منطقی ، تفکیک قائل شده ، خواسته های معقول فضا را برای تفاهم زندگی هموار می کند .

گام چهارم ، ایفای وظیفه متقابل و انجام مسئولیت هایی است که هر یک در قبال دیگری بدانها متعهد شده است . این مرحله که جدی ترین و مهمترین گام برای تکوین آگاهی به شمار می رود ، باید با نیتی خالصانه و فقط برای اطاعت امر پروردگار ، طی شود تا هر لحظه انجام وظیفه ، از روح عبادت و معنویت آکنده باشد .

گام بعدی را می توان اینگونه توصیف کرد که هر یک از زوجین ، هرازگاهی با انجام خدمتی ناخواسته در حق همسر ، می توانند او را در فضایی مطلوب و انسانی ، قرار داده و قلبا مسرور و فعال نمایند .

در مورد خدمت زن در منزل ، گرچه اکثریت قریب به اتفاق زنان ، این مهم را علاقه مندانه و با صمیمیت انجام می دهند ، ولی از نظر حقوقی ، مرد نمی تواند زن را مجبور به این امر کند
حق همسر از نگاه امام سجاد (ع)

حضرت علی ابن الحسین (ع) در اثر مشهور به «رساله حقوق » حق زن بر شوهر را این گونه بیان می فرماید :

** باید وی را گرامی بداری .

** با او از در تکریم ( احترام ) و رفق و ملایمت درآیی ، با او به نرمی و ملاطفت رفتارنمایی، گرچه حق تو بر وی افزون و رعایت این کار بر وی واجبتر است .

** اما چون وی در اختیار تو است ، بر تو لازم است که بر وی به رحمت و رافت رفتار کنی (مدارا کنی )

** در خوراک و پوشاک او به نیکی اقدام نمایی .

** و اگر درکاری به نادانی رود بر وی بخشایش آوری .

حقوق مرد بر زن

آنچه در شرع مقدس اسلام به عنوان حقوق مرد و زن آمده است ، عبارتند از :

**زن باید از شوهر خود تمکین و پذیرش داشته باشد .

** زن بدون اجازه همسر از منزل بیرون نرود ، هر چند برای دیدار خانواده اش باشد .

** زن با اجازه همسر می تواند صدقه ،بخشش ونذر پرداخت کند .

**در روابط زوجین ، ریاست خانواده از خصایص شوهر است و زن باید ریاست (مدیریت ) او را بپذیرد .

حقوق زن بر مرد

** وسایل خوراک و پوشاک وی را فراهم کند .( نفقه بر عهده شوهر است )

** نسبت به کارهایی که همسرش ندانسته انجام می دهد ، گذشت داشته باشد .

** با وی خوشرویی کند و برایش روی درهم نکشد .

** شبها وی را رها و مهجور نسازد .

**در هر چهار ماه یک مرتبه ملزم به انجام وظیفه زناشویی است .

توضیحات : در ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی آمده است که در عقد دائم، نفقه زن بر عهده شوهر است . ولی چنانچه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند ، مطابق ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی ، زن مستحق نفقه نخواهد بود .

در مورد خدمت زن در منزل ، گرچه اکثریت قریب به اتفاق زنان ، این مهم را علاقه مندانه و با صمیمیت انجام می دهند ، ولی از نظر حقوقی ، مرد نمی تواند زن را مجبور به این امر کند .

در مسأله ۲۴۲۱ رساله عملیه ، حضرت امام خمینی (ره) عنوان می کند که :

« مرد ، حق ندارد زن خود را به خدمت خانه مجبور کند .»

البته لازم به ذکر است که این مسأله گرچه جنبه اجبار ندارد ، ولی از حیث اخلاقی و معنوی زن این کار را انجام می دهد تا مسئولیت سنگین زندگی مشترک با همکاری و همیاری زوجین به خوبی اجرا شود.