چنشت

 

 

چنشت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

 

 

مختصات: ‏۶″ ۲۴′ ۵۹°شرقی ‏۰″ ۳۸′ ۳۲°شمالی[۱] (نقشه)

چنشت

اطلاعات کلی

کشور ایران

استان خراسان جنوبی

شهرستان سربیشه

بخش مود

دهستان نهارجان

نام محلی چِنِشت

چنشت

 

°۵۹٫۲۴۰۰شرقی °۳۲٫۳۸۰۰شمالی

مردم

جمعیت ۱۰۰۰

زبان‌های گفتاری فارسی

مذهب شیعه

جغرافیای طبیعی

ارتفاع از سطح دریا ۲۱۵۰ متر

چِنِشت، یکی از روستاهای دهستان نهارجان بخش مود شهرستان سربیشه در استان خراسان جنوبی است.

جمعیت این روستا در سال ۱۳۸۵ بنا به سرشماری مرکز آمار ایران ۱۰۰۹ نفر بوده‌است.[۲] این روستا به علت جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری در استان خراسان جنوبی شناخته می‌شود.

چنشت در میان رشته کوه باقران قرار گرفته و فاصله آن تا بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی، ۶۰ کیلومتر است.

محتویات  [نهفتن] 

۱ نام

۲ ویژگیهای طبیعی

۲.۱ غارهای تاریخی چنشت

۳ آثار تاریخی

۴ آداب و رسوم

۴.۱ لباس محلی

۴.۲ حرفه و پیشه

۴.۳ منابع

نام [ویرایش]

 

در مورد وجه تسمیه این روستا، چنین می‌گویند:

به علت وجود چهار رودخانه فصلی در این روستا، نام آن «چند شط» بوده که به مرور زمان تبدیل به چنشت شده‌است.

چنشت را هم وزن «بهشت» می‌دانند، که پیش از این به علت زیبایی طبیعی و وجود چهار رودخانه فصلی و نیز سرسبزی آن، گروهی از دامداران در سالیان دور، این منطقه را جهت سکونت خود برگزیدند و به مرور زمان، نام کنونی را به خود گرفته‌است.

ویژگیهای طبیعی [ویرایش]

 

روستای چنشت به علت قرار گرفتن در میان ۴ رودخانه و نیز کوهستانی بودن آن، دارای باغات و مزارع بسیاری است. آب و هوای آن معتدل کوهستانی بوده که از زمستانهای سرد و تابستانهای خنک برخوردار است. ارتفاع آن از سطح دریا برابر ۲۱۵۰ متر است.

غارهای تاریخی چنشت [ویرایش]

 

در این روستا و در دامنه کوه، ۲ غار به نام غار چنشت و غار چهل چاه قرار گرفته‌است.

غار چنشت، در شمال روستا قرار گرفته و بر اثر زمین لرزه‌های رخ داده در طول تاریخ، پدید آمده‌است. غار حدود ۶۰ متر طول دارد و عبور از مناطق مختلف آن به سختی امکان پذیر است. در این غار بازمانده اجساد، استخوانهای درهم شکسته انسان، ابزار و پارچه، چرخ نخ ریسی و ظروف مربوط به هزاره دوم و سوم پیش از میلاد، به چشم می‌خورد.

همچنین بازمانده اجساد سید حامد علوی و فرزندانش در این غار یافت شد و به بیرون غار انتقال پیدا کرد. [۳]

غار چنشت بنا به اسناد تاریخی در سال ۶۱۴ هجری قمری توسط سیدمحمد مشعشع کشف گردید. وی پس از کشف، نسبت به انتقال اجساد سیدحامد علوی و فرزندانش (که از خاندان وی بودند) به بیرون این غار اقدام نمود و آرامگاهی برای آنها در روستای چنشت بنا نمود.

سید حامد علوی و فرزندانش از شیعیان دوران خلافت عباسی بودند که به ناگزیر در این غار پنهان شده و سرانجام توسط سربازان حکومت عباسی در داخل غار کشته می‌شوند.

در غار چهل چاه که در نزدیکی غار چنشت قرار دارد، اجساد ۱۴ نفر مرد، زن و کودک مشاهده می‌شود که احتمالا در غار پناه آورده‌اند و بر اثر گل گرفتن ورودی غار و بستن راه فرار آنها، در داخل غار کشته شده‌اند.[۴]

در دهه ۱۳۴۰ خورشیدی، گروهی از زمین شناسان و باستان شناسان آمریکایی و ایرانی جهت مطالعات غارهای چنشت، به این منطقه می‌آیند. [۵]

آثار تاریخی [ویرایش]

 

بافت مسکونی روستا، آرامگاه یا مزار سیدحامد علوی و فرزندانش، غار چنشت و چهل چاه از جمله آثار تاریخی این روستا هستند.

آداب و رسوم [ویرایش]

 

لباس محلی [ویرایش]

 

لباس مردم این روستا از نوع خاصی است که کمتر در نقاط دیکر استان خراسان جنوبی یافت می‌شود. البته لباس مردان در چند سال اخیر به لباس سایر مردم منطقه شبیه شده‌است. اما بزرگان و پیران از لباس دیگری که شامل یک پالتوی بلند که تمام بدن را می‌پوشد و شال سر و در برخی مواقع از کلاه معمولی استفاده می‌کنند.

لباس زنان آنها از رنگهای شاد و متنوع تشکیل شده و شامل سه قسمت چارقد قرمز یا آبی گلدار، کلاه نقره‌ای و نقره دوزی شده و پیراهن زنانه به رنگهای سبز و قرمز یا آبی است که امروزه بیشتر در مراسمها از ان استفاده می‌نمایند.

حرفه و پیشه [ویرایش]

 

شغل اصلی مردم روستا کشاورزی و دامداری است . در این روستا تعداد17 مرکز پرورش مرغ ( مرغداری ) بوده و تعدادی از مردم شریف این روستا به این شغل مشغول می باشند . زنان این روستا به صنایع دستی علاقه و اشتغال دارند بر خی از مردم به شغل قالی بافی و فرش بافی نیز اشتغال دارندو در ایام بهار و تابستان مردم به جمع آوری داروهای گیاهی در کوهستانهای اطراف مشغول می باشند

منابع [ویرایش]

 

↑ : کمیته تخصصی نام نگاری و یکسان سازی نام های جغرافیایی ایران :

↑ پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران

↑ پایگاه اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی خراسان جنوبی، غار چنشت

↑ کتاب بیرجند نگین کویر، غار چنشت و چهل چاه

↑ سفر به روستای تاریخی و شگفت انگیز چنشت، سرزمین رنگها، سرزمینی که زنان حکومت می‌کنند!

 

شهرستان سربیشه

بخش مرکزی

شهر

سربیشه

دهستان روستاهای مهم بخش مرکزی

درح

بیشه | تجشک | چاه پنسر | خوشاب | درح | درخت توت | علی هدیه علیا | کفاز | کلاته شب | گلوباغ | لانو | ماخونیک | ماهی رود | مشوکی

مومن آباد

اسکیونگ | تاج میر | چاه خو | خونیک | زولسک | سلم اباد | شیرگ اقا | علی اباد  کسراب | کون رودسیاهو | گزدز | نازدشت | نیک

بخش مود

شهر

مود

دهستان روستاهای مهم بخش مود

مود

اسفزار | بشگز | بیژائم | چهکند مود | حاجی آباد | شواکند | فنود | نوکند

نهارجان

اصغول | چنشت | رزق | زیدر | کلاته سلیمان | گز | مختاران | میان رود

[نهفتن]

ن • ب • و

استان خراسان جنوبی

 

مرکز

بیرجند

 

 

 

 

شهرستان‌ها

بشرویه بیرجند خوسف درمیان زیرکوه سرایان سربیشه فردوس قائنات نهبندان

 

شهرها

آرین‌شهر ارسک اسدیه اسفدن اسلامیه آیسک بشرویه بیرجند حاجی‌آباد خضری دشت بیاض خوسف زهان سرایان سربیشه سه‌قلعه شوسف طبس مسینا فردوس قائن قهستان مودنهبندان نیمبلوک

 

جای‌های دیدنی

آبگرم معدنی فردوس آرامگاه ابن حسام خوسفی آرامگاه ابوحامد ارگ کلاه‌فرنگی باغ شوکت‌آباد تخت سردار زیارتگاه باش‌آباد عمارت اکبریه غار چنشت قلعه پائین قلعه حسن‌آباد قلعه فورگ قلعه نیهقنات بلده فردوس کوه قلعه فردوس مجموعه تاریخی کوشک مدرسه شوکتیه مدرسه علمیه علیا مسجد جامع تون مسجد جامع هندوالان موزه بیرجند