یکی از قدیمی ترین کتب به زبان آلمانی در کتابخانه ایرانشناسی مجلس شورای اسلامی، دایرهالمعارف جغرافیایی به نامgeographie ...Lexicon der ulten rittlern and neuen با شماره ثبت ۱۰۴۹۴ در کتابخانه ایرانشناسی (کتابخانه مجلس) موجود است.
به گزارش خبر آنلاین از مرکز اسناد مجلس این کتاب در شهر لایپزیک توسط verlags wolffgang در سال ۱۷۳۰ میلادی به چاپ رسیده است. مولف آن مشخص نیست.
این دایرهالمعارف یک مکمل جغرافیایی قدیمی است که در آن همه قلمروها، ملتها، ولایتها، جمهوریها، مقامها، شهرها، مدارس دنیا، کاخها، جنگلها، کوهستانها، جزایر، غارهای شگفت انگیز، دریاها و رودخانهها از همه جای دنیا که براساس معلومات و مشاهدات مولف گردآوری شده است. شیوه بازیابی آن الفبایی بوده و مجموعا ۱۲۳۲ صفحه میباشد که علاوه بر صفحات فوق در انتهای کتاب نمایهای الفبایی آمده است.
در این کتاب قسمت مربوط به ایران با کلمه persin میباشد که در توضیح آن آمده است: «قلمروی وسیع در آسیا شامل ۱۸ ولایت داغستان، شیروان، قره باغ، آذربایجان، کردستان، گیلان، عراق عجم، لارستان، سوزستان (خوزستان)، فارستان، سیورستان، خراسان، کرمان، بلخ، زابلستان، سیجستان (سیستان)، مکران (جنوب پاکستان)، قندهار، به علاوه بحرین، ماورای خلیج فارس، رودخانه دجله که طول آن۳۵۰ میل آلمان است، جیحون که ایرانیان آن را رودخانه میگویند بیشتر از ۲۰۰ میل است.
این کشور سرتاسر حاصلخیز است و با وجود اینکه ایرانیان شراب نمیخورند، آنجا تاکستان فراوان است. خلیج فارس که بین ایران و عربستان قرار گرفته است که طول آن ۱۵۰ میل و عرض آن ۵۰ میل آلمان است. پایتخت این قلمرو هسپهان (اصفهان) است. هسپهان اسم تازه هکاتمپیله! است.»
اول آبان ۱۳۸۹ خانم دکتر«کریستین نوله» از موسسه مطالعات ایرانی مرکز مطالعات فرهنگهای آسیایی و مردمشناسی اجتماعی وابسته به فرهنگستان علوم اتریش در وین از کتابخانه شماره ۲ (ایرانشناسی) بازدید کرد، که به کمک ایشان ارزش و اهمیت این کتاب شناسایی شد و در ترجمه آن ما را یاری دادند.
