باغهای ایرانی، قلههای بلند سفیدپوش، معماری قدیمی و محصولات منحصر بهفرد، جاذبههایی است كه مسافران زیادی را به شهر ماهان میكشاند. برای رسیدن به ماهان باید از شهر كرمان و در جهت جنوب شرقی 35 كیلومتر پیش بروید كه همان مسیر كرمان به بم است. این شهر زیبا در دامنه ارتفاعات كوه جوپار قرار گرفته و چشمههای آب نسبتا فراوانی كه در این منطقه وجود دارد باعث آبادانی آن شده است. در این شهر جنوبی از طبیعت زیبا تا بناهای تاریخی را میتوانید كنار هم بیابید و از تماشای آنها لذت ببرید.
جایی برای چلهنشینی صوفیانه
مقبره شاه نعمتالله ولی كه از صوفیان و فیلسوفان دوران صفویه بوده در ماهان است. یكی از معروفترین فضاهای موجود در این مجموعه فضای چلهخانه است كه صوفیان برای چلهنشینی از آن استفاده میكردند. چلهنشینی در اصطلاح صوفیان نوعی مراقبت است كه برای سیر و سلوك استفاده میشده. این مجموعه شامل 2 سردر ورودی، حجرههای كوچكوبزرگ، بقعه، 4منار كاشیكاری شده، 2رواق و 4صحن است. هسته اصلی بنا را آرامگاه با گنبدی زیبا تشكیل میدهد.
معماری درخشان ایرانی
باغهای سنتی ایران برای نوع طراحیشان شهرت جهانی دارند و در شهر ماهان میتوانید نمونه جالبی از آن را ببینید. باغ شاهزاده ماهان یك نمونه مشهور از این باغهاست كه در دامنه كوه جوپار و در بستری كویری طراحی شده. برای رسیدن به این باغ زیبا باید 6كیلومتر از ماهان دور شوید. این باغ سنتی 126سال پیش ساخته شده و از نظر تاریخی مربوط به اواخر دوره قاجار است.
باغ شاهزاده ماهان را حمید میرزا فرمانفرما كه حاكم وقت كرمان و بلوچستان بوده بهعنوان یك تفرجگاه شخصی ساخته. در این باغ تركیب بینظیری از باغبانی و معماری وجود دارد و بر سر نهری كه كوههای جوپار سرچشمه میگیرد قرار دارد. این باغ علاوه بر سردری بسیار زیبا، عمارت شاهنشین و حمام هم دارد. در حال حاضر بخش شاهنشین تبدیل به رستوران شده. درختان میوه متنوع و حوضها و فوارههایی كه آبنمایی زیبا جلوی باغ میسازند از جاذبههای این باغ تاریخی است. تابستان گذشته این باغ جزو 10 باغ منحصر به فرد جهان به ثبت رسید.
یكی از رازهای زیبایی كمنظیر باغ شاهزاده ماهان، جاریشدن آب قنات تیگر است كه از كوههای بالا دست این باغ سرچشمه میگیرد و از میان باغ عبور میكند. برفهای كوه جوپار، حتی در تابستان هم آب نمیشود
برفهایی كه همیشه هستند
یكی از رازهای زیبایی كمنظیر باغ شاهزاده ماهان، جاریشدن آب قنات تیگر است كه از كوههای بالا دست این باغ سرچشمه میگیرد و از میان باغ عبور میكند.
برفهای كوه جوپار، حتی در تابستان هم آب نمیشود. كوه جوپار بیش از 4135 متر ارتفاع دارد و یخچالهایی دارد كه چشمانداز سفیدی از آن میسازد. هر سال كوهنوردان زیادی برای صعود به این كوه و قلههای زیبایش به كرمان میآیند. با وجود این برف دائمی و یخچالهای آن گیاهان دارویی فراوانی مثل آلاله، آویشن، مرزن جوش و از همه مهمتر زیره سیاه از كوه جوپار بهدست میآید.
زاویههای آرامبخش
در بقعه شاه نعمتالله ولی، سایه روشنهای لطیف و ملایمی وجود دارد كه حاصل نورگیرها و تركیب آنها با خطوط، نقشها، زوایا و تقسیمات هندسی و منظم رواقهای گرداگرد مزار است.
این ساختوسازها به دوره تیموری و صفوی مربوط میشود و در مجموع خطوط آرام و دلپذیری در این مكان بهوجود آوردهاند كه متناسب با حالوهوای معنوی این بقعه است. بقعه حرمی 4ضلع دارد و ارتفاع گنبد آن از كف حرم تا انتهای كاسه آن به 20 متر میرسد. 2تالار جانبی هم از طرف شرق و غرب گنبد را احاطه كردهاند.
حمام تاریخی كه هنوز دایر است
یكی از جاذبههای گردشگری در شهر ماهان حمامی بهنام حمام «خان ماهان» است كه زمان ساخت آن احتمالا دوره قاجار بوده.
قسمتهای مختلف این حمام عبارتند از: رختكن، گرمخانه و خزینه. نكته جالب توجه درباره این حمام سنتی، این است كه هنوز هم از آن استفاده میشود. حمام خان ماهان صبحها مخصوص خانمها و عصرها ویژه آقایان است. حتی خزینه این حمام نیز هنوز مانند گذشته استفاده میشود.
فوارهای كه صدای شتر میدهد
یكی دیگر از بناهای تاریخی شهر ماهان شترگلو یا كاروانسرای شتر گلو است كه میتوانید آن را همزمان با مقبره شاهنعمتاللهولی بازدید كنید، چون دقیقا روبهروی مقبره و كنار ساختمان هلال احمر قرار گرفته است. داخل این بنا یك فواره بزرگ قرار دارد كه وقتی آب داخل آن جریان داشته باشد، صدای كاروان شتر به گوش میرسد. این بنا چند اتاق و یك گنبد و 2 بادگیر دارد و گچبری نمای داخلی آن بسیار زیباست.
زیره از كرمان ببرید
اگر میخواهید از این سفر دست خالی برنگردید، بهترین سوغات استان كرمان دانههای معطر «زیره سیاه» است كه هم در آشپزی مصرف دارد و هم كاربرد پزشكی آن معروف است.
البته زیره سبز هم وجود دارد ولی نوع سیاه آن به زیره ایرانی معروف است. میوههای زیره، كشیده و نوكتیز هستند و قسمت مورد استفاده گیاه نیز همان میوههای آن است. بیشترین و بهترین زیره سیاه در ایران و در دامنه كوه جوپار رشد میكند.