عفرشاد اميرى نژاد
دوسـت براى نوجوان ازاهميت زيادى برخوردار است. وقتى نوجوان ناراحت است ومشکلى دارد دوستانش از او حمايت مى کنند. اگرچه دوست در سراسرزندگى انسان نقش مهمى دارد اما دردوران نوجواني اين نقش پررنگ‌تر مى شود، زيرا نوجوان دوست دارد دراوقات فراغت مدت بيشترى را دور از خانواده درکنار دوستان خود سپرى کند. در ضمن نياز نوجوان به حمايت اجتماعى دراين سن بيشتر است.
دوسـت براى نوجوان ازاهميت زيادى برخوردار است. وقتى نوجوان ناراحت است ومشکلى دارد دوستانش از او حمايت مى کنند.
دوسـت براى نوجوان ازاهميت زيادى برخوردار است. وقتى نوجوان ناراحت است ومشکلى دارد دوستانش از او حمايت مى کنند. اگرچه دوست در سراسرزندگى انسان نقش مهمى دارد اما دردوران نوجواني اين نقش پررنگ‌تر مى شود، زيرا نوجوان دوست دارد دراوقات فراغت مدت بيشترى را دور از خانواده درکنار دوستان خود سپرى کند. در ضمن نياز نوجوان به حمايت اجتماعى دراين سن بيشتر است. زيرا از يک طرف به دليل تغييرات جسمى و عاطفي، نوجوان احساس ناامنى مى کند و حمايت دوستان براي او مهم است واز طرف ديـگـــردوســتـــان نـــوجـــوان، اورا در يـــادگـيــري مهارت‌هاى اجتماعى وارتباطى کمک مى کنند. خوب است کـه نوجوان با کسانى که با او مـتـفـاوت هـسـتـند دوست شود. وقتى او با شخصيت‌هاى جديد ارتباط برقرارکند، افق‌هاى ديد او وسيع ترمى شود، ديدگاه‌هاى جديدى يافته و با ديگران بهتر ارتباط برقرارمى کند.
نوجوان براى دوست يابى تمايل زيادي دارد وبراى هماهنگ کردن خود با ديگران بسيار مشتاقانه عمل مى کند و بعضى از دوستان به راحتى مى توانند ديگران را به راه‌هاي خلا‌ف هدايت کنند. دوستى نوجوان براى والدين نگران کننده است،زيرا مى ترسند که فرزندان تحت تاثير رفتارهاى بد آنها قرار گيرند. والدين بايد نظارت غيرمستقيم بردوستان نوجوان خود داشته باشند. زيرا اين دوستان گاهى باعث مى گردند تا نوجوان با مشکلا‌ت زيادى روبه رو شود. بهترين روش براي قضاوت کردن درمورد دوستان نوجوان ، شناخت کامل آنها مى باشد. براي شناخت بيشتر آنها ، راحت‌ترين کار اين است که تشخيص داد آيا آنها تاثيرات منفى و ناخوشايندى روي نوجوان دارند يا خير؟ براى ازبين بردن نگـرانى خـود از جانب دوستان نوجوان خود مى توانيد کارهاى زير را انجام دهيد:
الف) دوستان خود را بشناسيد. با دوستان جديد فرزند خود دوست شويد و وانمودکنيد که زندگى آنها براى شما جالب است. با ترتيب دادن مهماني، تولد و... آنها را در خانه خود گردهم جمع کنيد. اين کار علا‌وه بر اينکه خيال شما را ازبـابـت فـرزنـدتان راحت مى سازد، باعث مى شودکه دوستان او را نيز بهتر و بيشتر بشناسيد.
ب) داشتن برنامه صحيح براى سرگرم کردن فرزندتان . بهترين راه براى محدود کردن زمانى که فرزندتان بادوستان نامطلوب مي گذراند ، اين است که کارهاى ديگرى براى او درنظر بگيريد. فعاليت‌هايى را ترتيب دهيدکه فرزندتان دوست دارد، مثلا به او کمک کنيدکه وارد يک تيم فوتبال شده ويا نام او را در يک کلا‌س هنرى بنويسيد . خلا‌صه اينکه او را درگير برنامه‌هايى کنيد که دراجتماع فعالترباشد.
ج) والدين او را ببينيد. سعى کنيد مادر و پدر دوستان فرزندتان را بشناسيد. ملا‌قات شخصى بهتراست،اما اگراين کارمشکل است مى توانيد تلفنى با آنان ارتباط برقرارکنيد. با آنها دوستانه و بى غرضانه صحبت کنيد واصل کلا‌م را اينگونه عنوان کنيد: بچه‌هاى ما وقت زيادى را با هم صرف مى کنند. بنابراين مى خواستم خودم را معرفى کرده و قوانيني را که براى فرزندم دارم براى شما بگويم.
د) او را زير نظر داشته باشيد. وقتى فرزندتان با دوستان بد رفت و آمدمى کند حواستان کاملا به او باشد. مثلا اگر تغييررفتاري ،نمرات پايين،رفتار خشن ،حالت هاى غيرمعمول و... دارد بدانيد که دوستان بد، تاثير خود را روى او گذاشته‌اند شما بايد هرکارى که مى توانيد انجام دهيد تا ارتباط او با آنان قطع شود. اگرلا‌زم است از معلم‌هايش، مشاور مدرسه يا يک پزشک روانشناس کمک بگيريد.
هـ) قوانين خود را براى فرزندتان بازگو کنيد. براي جلوگيرى از نفوذ همسالا‌ن بد در او، براى او قوانين مشخصي در نظر بگيريد و اطمينان حاصل کنيد که به همه آنها واقف است. اين قوانين را طورى ترتيب ندهيدکه درمخالفت مستقيم با دوستان باشد.
بلکه آن را بازنگرى قوانين خانوادگى جلوه دهيد و او را ازعواقب تخلف ازاين قوانين مطلع کنيد. همانگونه که بيان شد نوجوانى يکى از مراحل حساس زندگى است. والدين با کمک به نوجوان خود درزمينه گزينش دوست مى توانند به نوجوان درگذر ازاين مرحله به مراحل بعدى و درکل زندگى اورا کمک نمايند. دوست هرکس،نشان دهنده هويت وموقعيت خاص او درزندگى است ، تا آنجا که گفته مى شود: <بگو با که دوستى تا بگويم کيستي> براى حفظ و تعميق هويتى راستين، گزينش يک دوست مناسب ضرورى است. قرآن کريم نيز دوست خوب را بهترين ياريگرانسان دررسيدن به اوج سعادت دانسته و درمقابل، دوست بد را مهمترين عامل ناکامى و فرو غلتيدن درشوره زار شقاوت معرفى کرده است.
منابع:
کاشفى محمدرضا. نگاهى قرآنى به دوست و دشمن . تهران . کانون انديشه جوان،
کاظمى محسن-آيين دوستيابى . قم . موسسه فرهنگى سماء،
مدرسى سيد هادى .دوستى و دوستان. ترجمه حميدرضا شيخى وحميد رضا آژير. مشهد. بنياد پژوهش‌هاي اسلا‌مى آستان قدس رضوي
قائمى على . خانواده ومسائل نوجوان و جوان، قم .انتشارات شفق.
