چوگان یا کپ

آيا مي دانيد كه چوگان ، قديمي ترين بازي دنيا در ايران ابداع شده است؟

نام بازی: چوگان
نام محلی: کُپ
اهداف کلی: تعاون و همکاری، دقت و هوشیاری و تقویت اندامها
اهداف جزئی: تمرکز حواس، ایجاد سرعت عمل، کسب مهارت در نشانه گیری
تعداد بازیکن: حداقل دو گروه 5 نفره
سن بازیکنان: محدودیتی ندارد
ابزار لازم: 5 عدد چوب دستی، یک عدد گوی چوبی یا پلاستیکی
محوطه بازی: روی زمینی صاف و وسیع که در وسط آن یک دایره به قطر 4 متر که در مرکز آن چاله ای به قطر 40 سانتی متر و عمق 20 سانتی متر حفر شده است.

شرح بازی:

ابتدا هر یک از گروه های شرکت کننده، یک نفر از بازیکنان خود را که از لحاظ هوش و قدرت بدنی برتر باشد، به عنوان سرگروه انتخاب می کنند. که هر کدام از آنها به نوبت در مرکز دایره قرار گرفته و توپی را که در فاصله ی 10 قدمی چاله قرار دارد با چوب دستی نشانه می روند و هر کدام بتواند آن را بزند، در داخل دایره و آن یکی گروه در خارج از دایره مستقر خواهند شد. شروع بازی به این شکل است که نفرات گروه خارج از دایره، به نوبت توپ را با دست به سمت چاله که منظور، انداختن به داخل آن است، پرتاب می کنند و اگر، موفق شوند بازی را به نفع خود تغییر می دهند و اما وظیفه ی گروه داخل دایره، حراست و مراقبت از چاله است که توپ یا گوی پرتاب شده، در آن نیفتد و به همین جهت، سرگروه در کنار چاله مراقب است و چهار نفر دیگر، در اطراف چاله، مانع رسیدن آن می شوند، یعنی آن را به وسیله ی ضربات چوب دستی، از مرکز دایره دور می کنند.

چنانچه اگر یکی از افراد گروه داخل دایره، در حین بازی، غفلتاً از دایره خارج شود، یکی از بازیکنان گروه دیگر می تواند با اعلام کردن موضوع پایش را به درون بگذارد و گردش بازی را به نفع گروه خود تغییر دهد و برای همین است که همیشه یکی دو نفر از آنها، نزدیک به خط محیط دایره می ایستند تا در صورت به وجود آمدن چنین وضعی، وارد دایره شوند.

نکات: از بازیهای سنتی آذربایجان غربی، به خصوص شهرستان شاهیندژ، بازی چوگان می باشد و هنوز هم بین کودکان و نوجوانان رواج دارد. قدمت آن در این شهرستان تا عصر ساسانیان، تخمین زده می شود و از چوگان شاهزادگان آن سلسله الهام گرفته شده است.

نتیجه بازی: چون این بازی، به صورت گروهی اجرا می شود، بازیکنان به اهمیت همکاری و همفکری در کارها پی برده و مراقبت از حریم خانه را در بازی تجربه می کنند.