آيا مي دانيد كه چوگان ، قديمي ترين بازي دنيا در ايران ابداع شده است؟
چوگان نوعي بازي باستاني و بسيار كهن است كه روي اسب انجام مي شود. آثار به دست آمده نشان مي دهد كه ايرانيان اين بازي را ابداع كرده اند. در واقع از حدود 2500 سال پيش( از سال 525 قبل از ميلاد) چوگان در ايران رواج داشته است. اين بازي قسمتي از تمرينات سواره نظام ايران بوده است.
چوگان از ايران به تركيه، كشورهاي عربي، تبت، چين، ژاپن و شمال هند راه يافته است. از آنجا كه هند مدت ها در استعمار انگليس قرار داشت، انگليسي ها نخستين اروپايياني بودند كه با اين بازي آشنا شدند.آنها به شدت از اين بازي استقبال كردند و در دهه 1860 ميلادي تيم هاي ورزشي و باشگاههاي چوگان بازي را در بخش هاي مستعمره نشين هند راهاندازي كردند. به نظر ميآيد كه چوگان بازي براي مغول ها بسيار جالب بوده است. به خصوص كه آنها اسب و سواركاري را از داراييها و قابليت هاي اصيل و مردانه مي دانستند. در داستاني آمده است كه مغول ها هنگام چوگان بازي، به جاي گوي، از جمجمه دشمنانشان استفاده مي كردند.
در بازي چوگان، دو گروه چهار نفره مقابل يكديگر قرار مي گيرند. همه بازيكنان از سواركاران بسيار ماهرند. در واقع، براي چوگان بازي بايد بيش از هر چيز در سواركاري مهارت داشت. هر سوار چوبي (چوگان) به طول 2/1 متر در دست ميگيرد كه در انتهاي آن تكه چوبي 20 تا 25 سانتي متري نصب شده است. اين چوب را معمولاً از ساقه بامبو(خيزران) تهيه مي كنند. توپ چوگان را نيز، كه گوي نام دارد و كمي بزرگتر از توپ تنيس است، از ريشههاي بامبو يا بيد مي سازند. زمين بازي مستطيلي به ابعاد 275 در 146 متر است. هر بازي چهار، شش يا هشت دوره دارد. مدت هر دور بازي نيز هفت يا هفت و نيم دقيقه است. بازيكنان بايد به كمك چوبهايشان، گوي را به هدف بزنند.
از آنجا كه چوگان، بازي پرشتاب و پر تحركي است، اسبها خيلي زود خسته ميشوند. به همين دليل، بين دوره هاي مختلف بازي، سواران اسبهايشان را عوض ميكنند و با اسبهاي تازهنفس بازي را ادامه مي دهند هيچ اسبي نبايد بيش از دو دور در روز بازي كند. در نتيجه، هر بازيكن بايد چند اسب داشته باشد تا بتواند در انتهاي هر دور، آن را عوض كند. به همين دليل، چوگان، بازي گرانقيمتي شده است و آن را سرگرمي اشراف و شاهان ناميده اند.
ثروتمندان هند گاهي به جاي اسب با حيوانات ديگر به چوگان بازي ميپردازند. بذاي مثال، مهاراجهها و ثروتمندان جيپور، سوار بر شتر يا فيل، چوگانبازي مي كنند. اما اين شيوه بازي شايد بسيار مشكل تر باشد.
