فاطمه پور اسمعيل
روش عملى براى تقويت عزت نفس از « تولد تا 18 سالگى »
تصورى كه كودكان از خود دارند چگونگى برخورد آنان را با دنياى پيرامونشان شكل مي دهد. يكى از بزرگ ترين تفاوت هاى افراد موفق و ناموفق اين است كه انسان هاى موفق به خود اعتماد دارند و خود را شايسته ي آن مى دانند كه در زمره ى آدم هاى موفق قرار گيرند.
كمك كردن به كودكان براى اينكه خود را دوست داشته و تصورى مثبت از خويش داشته باشند يكي از بزرگترين موهبت هايى است كه هر مادر يا پدرى مي تواند به فرزند خويش پيشكش كند. عزت نفس كامل كليد رمز زندگي موفقيت آميز است .
هيچ پدر يا مادري كامل نيست . اما والدين در هر خانواده اى ـ با هر نوع ويژگي كه داشته باشند ـ مى توانند راههايى را بياموزند كه به فرزندانشان كمك كنند خود را بپذيرند و محترم بدانند. باور كنند كه افرادي لايق و باكفايتند و همچون ديگران توان لازم براى رويارويي با ناملايمات زندگى را دارند.
ضعف عزت نفس زاييده ي خود كودكان نيست . بلكه بزرگ ترها و عموما مادران و پدران مسبب اين موضوع هستند. از اين رو ما مادران و پدران كه مهم ترين تاثير را بر زندگى فرزندانمان مى گذاريم وظيفه داريم به آنان كمك كنيم تا طعم موفقيت را بچشند مرتكب خطا شوند بى آن كه احساس شرم كنند و از وجود خود احساس غرور و سربلندى كنند. اين امر زماني به حقيقت مى پيوندد كه به فرزندانمان نشان دهيم كه آنان مهم بى همتا و داراى ويژگى هاى خاص و منحصر به فردند و از شايستگى و توان كاميابى در تحصيل و زندگي برخوردارند.
تربيت درست كودكان تا حد زيادي در گرو انجام دادن بسيارى كارهاى درست و كوچك است . هر پدر و مادرى مى تواند بسيارى كارهاى درست و مناسب انجام دهد تا در فرزندش احساس « خود ارزشمندى » به وجود آورد. شما مى توانيد از طريق مراقبت گوش دادن ستودن قوت قلب بخشيدن دلگرم كردن و جدي گرفتن فرزند خود به او عزت نفس ببخشيد و انسانى كامياب از وي بسازيد. پيشنهادهايى كه در پى مى آيند شما را به جاده ى منتهى به اين مقصود رهنمون مى كند.
روش هاى عملى براى تقويت عزت نفس فرزندان
1 ـ نخستين گام را براى تقويت عزت نفس فرزندتان هم اكنون برداريد : اسمى نامناسب براى فرزند خود انتخاب نكنيد كه يك عمر مايه ى ناراحتى و سرافكندگى شود.
2 ـ هر روز فرزند خود را در آغوش بگيريد .
3 ـ همواره خوبى ها نقاط قوت و ويژگي هاى مثبت را در فرزند خود جست وجو كنيد .
4 ـ به حرف و درد دل هاى فرزند خود خوب گوش دهيد . حرف او را قطع يا جمله هايش را كامل نكنيد . به همه ى حرف هاى او و احساسى كه در آن ها نهفته است توجه كنيد.
5 ـ وقتى فرزندتان نياز به آرامش دارد نگران نباشيد كه موهايتان آشفته يا لباس هايتان چروك شود . اهميت قائل شدن براى فرزندتان سبب مى شود تا بتوانيد رابطه اى صميمانه و عاطفى با او برقرار كنيد. اين يكي از پايه هاى تقويت عزت نفس فرزند شماست .
6 ـ به خواب هاى آشفته فرزندتان ـ كه براى شما بازگو مى كند خوب گوش بدهيد .
7 ـ براى اسباب بازى هاي مورد علاقه ى فرزندتان ارزش قائل شويد .
8 ـ همواره به فرزند خود فرصت ديگري بدهيد تا خطا و اشتباهش را اصلاح كند .
9 ـ وقتى فرزندتان خردسال است هر كارى داريد كنار بگذاريد هر شب او را به رختخوابش برده و برايش قصه بگوييد .
10 ـ هنگام بازى كردن با فرزند خود او را درنظر بگيريد و به حرفش گوش بدهيد تا دريابيد كه نظرش درباره ى خودش و شما چيست .
11 ـ موفقيت هاى فرزند خود راـ هر چند كوچك و ناچيز ـ بستاييد .
12 ـ عادت نكنيد كه فرزند خود را با فرزند ديگران مقايسه كنيد .
13 ـ تا آن جا كه ممكن است شرايطي پيش نياوريد كه به فرزندتان بگوييد : « اگر نكني واى به حالت ! »
14 ـ برخى كتاب هاى مورد علاقه ى شما ممكن است براى فرزندتان جالب و قابل فهم باشد آن را براي او بازخوانى كنيد .
15 ـ اجازه دهيد فرزند شما كودك نوزادتان را كمى بغل كرده او را ناز و نوازش كند .
16 ـ اگر هنوز فرزند خردسال شما خودش را خيس مى كند و قادر به استفاده از دستشويى نيست كاري نكنيد كه او احساس كند بچه ى بدى است .
17 ـ برخى اوقات پاى تلويزيون بنشينيد و برنامه هاى مورد علاقه ى او را همراه كودكتان تماشا كنيد .
18 ـ وقتى براى فرزندتان قصه يا افسانه اى تعريف مى كنيد كه آن را دوست دارد بكوشيد نام فرزند خود را روى شخصيت هاى مثبت يا قهرمان آن قصه يا افسانه بگذاريد.
19 ـ به فرزندتان نگوييد : « تو ديگر بزرگ شده اى نبايد بچگى كنى . »
20 ـ فرزندتان را وادار به كارهايي نكنيد كه از آن ها هراس دارد .
21 ـ وقتى فرزندتان با شما صحبت مي كند حتما پاسخش را بدهيد يكى از ارزشمندترين هديه ها اين است كه وقت خود را در اختيار او بگذاريد. ناديده گرفتن حرف ها و درد دل هاى فرزندتان سبب مى شود كه او احساس كند فرد بي ارزش و بى مقدار است .
22 ـ افراد را از سر اجبار مجبور به انجام كارى نكنيد .
23 ـ به فرزندتان ياد دهيد بعد از خوردن غذا شكرگزار نعمت هاى خداوند باشد .
24 ـ با كمك فرزندتان دانه اي بكاريد يا گياهى برويانيد .
25 ـ در اواخر زمستان با فرزندتان نخستين نشانه هاى بهار را جست و جو كنيد . (برانگيختن حس كنجكاوي فرزندتان براى درك شگفتى هاى طبيعت )
26 ـ وقتى در سفر هستيد به فرزندتان تلفن كنيد و بگوييد دلتان برايش تنگ شده است .
27 ـ همواره اين بينش را به فرزندتان القا كنيد « مى دانم كه تو از عهده ى انجام دادن آن برمى آيى . »
28 ـ هرگاه خطايى از شما سر زد از فرزندتان عذرخواهى كنيد .
29 ـ به اين نكته ى مهم توجه كنيد كه چگونگى رفتار والدين با يكديگر به اندازه ى نحوه ى رفتار آنان با فرزندشان اهميت دارد.
30 ـ با دادن مسئوليت كارهاي عادى روزانه به فرزند خود او را فردى مسئوليت پذير بار آوريد . (مثل آب دادن به گلدان )
31 ـ همراه فرزندتان دعا و نيايش كنيد .
32 ـ اگر فرزندتان گوشه گير و خجالتى است و در جمع احساس راحت بودن نمى كند در حضور ديگران برايش احترام قائل شويد و در خلوت در آغوشش بگيريد.
33 ـ به ياد داشته باشيد هيچ بچه اى نبايد با احساس زيادى بودن و سر بار بودن زندگي كند .
34 ـ در حضور فرزندتان از موفقيت هاى او براى ديگران تعريف كنيد .
35 ـ به فرزندتان ياد بدهيد كه با ادب و با نزاكت باشد . ادب و نزاكت سبب مى شود كه او در اجتماع عزت نفس بيشترى داشته باشد.
36 ـ نگذاريد فرزندتان به بازي هاى ويدئويى يا رايانه اى خشونت آميز رو آورد .
37 ـ اگر قرار است اتفاق مهمى (چه خوب چه بد) در خانواده رخ دهد صبر نكنيد تا آخرين دقيقه خبر آن را به فرزندتان بدهيد. اگر جز اين باشد او احساس مى كند كه وجودش در خانواده اهميتى ندارد.
38 ـ از به كار بردن كلمه ها و عبارت هاي توهين آميز (مانند : گوساله ! يا تو به هيچ دردى نمي خورى ) خطاب به فرزندتان جدا خوددارى كنيد.
39 ـ تا آن جا كه امكان دارد در مسائل و مشكلات مربوط به روابط خواهرها و برادرها دخالت نكنيد . معمولا خود آنان مسائل شان را بهتر حل مى كنند.
40 ـ حريم خصوصى و امور شخصي فرزند خود را محترم شماريد .
41 ـ در روز جشن نيكوكارى يا جشن عاطفه ها همراه فرزندتان براى كمك برويد .
42 ـ به فرزندتان كمك كنيد تا از تغييرات جسمى اى كه در دوران نوجوانى و جواني در او ايجاد مى شود آگاه باشد.
43 ـ مراقب باشيد كه استفاده از رايانه بخش عمده اى از وقت و زندگى فرزند جوانتان را نگيرد تا او را از داشتن زندگى فعال و اجتماعى بازدارد. و به فردي منزوى و محروم از حضور در جمع همسالان تبديل كند.
44 ـ در پايان هر سال همراه با فرزندتان كاميابى ها و دستاوردهاى فردى و خانوادگي دوازده ماه گذشته را مرور و ارزيابى كنيد.
45 ـ سعى نكنيد در رفتار بينش يا لباس پوشيدن فرزند جوانتان الگويش شما باشيد .
46 ـ فرزند خود را با پوشش و سر و وضع مناسب روانه ى مدرسه كنيد .
47 ـ به فرزندتان اجازه دهيد تا با شما در برنامه ريزى براى بهبود امور جارى خانه و خانواده هم فكرى كنند .
48 ـ به فرزندتان نشان دهيد كه چگونه وظايف و تكاليف بزرگ را به مراحل يا اجزاى كوچك تر تقسيم كند و آن ها را يك به يك (قدم به قدم ) انجام دهد تا از دشوارى كار كاسته شود.
49 ـ براى واداشتن فرزندتان به انجام كارى به او رشوه ندهيد . اين ابزار مناسبى براي ايفاى نقش مادر يا پدر بودن نيست .
50 ـ به انديشه ها ايده ها و نظرهاى فرزندتان بى اعتنا نباشيد و آن ها را بى اهميت و ناچيز نشماريد .
« والسلام »
منبع : پايگاه باشگاه انديشه
