آيا مايليد با نوجوانتان يک ارتباط نزديک تر و صميمانه تر داشته باشيد؟ توانايي شما براي ايجاد يک ارتباط موثر با نوجوانان يکي از مهارت هاي ارزشمند و مفيد است که شما بايد آن را روزبه روز بهتر کنيد. ما فکر مي کنيم گفت و گو راهي است که از طريق آن مي توانيم حرف هايمان را بزنيم و خود را ابراز کنيم. اين مطمئنا مهم است اما گوش کردن هم يکي از مهارت هاي مهم ارتباط برقرار کردن است. گفت و گو و ارتباط برقرار کردن با نوجوانان کار زياد آساني نيست. مخصوصا وقتي آنها زياد مايل نيستند با والدينشان صحبت کنند. اين جا تکنيک هايي وجود دارد که به شما در اين رابطه کمک مي کند: 1- به فرزند خود توجه بيشتري کنيد به نوجوانتان توجه کنيد و به او اهميت دهيد. مشکل است چون کمي کارتان سخت و وظايفتان سنگين تر مي شود، با اين حال براي گفت و گوي درست و روشن بايد روش هاي اشتباه خود را کنار گذاشته و واقعا به حرف هاي فرزندتان گوش کنيد. وقتي ببيند شما به او اهميت داده و به حرف هايش گوش مي دهيد، فرصت بيشتري پيش مي آيد که او هم حرف هاي شما را گوش کند. 2- به دنبال جزييات باشيد معمولا نوجوان ها مختصر حرف مي زنند و به سوالات، جواب هاي کوتاه مي دهند، در صورتي که ممکن است جزييات مهم باشند و اين وظيفه شماست تا بحث را باز کنيد و بيشتر با آنها حرف بزنيد. براي مثال: بچه : از معلمم متنفرم. والدين: منظورت اين نيست که از او بدت مي آد؟ - نه ازش متنفرم. - نمي خوام اين حرف ها رو بشنوم مطمئنم ازش متنفر نيستي. - نه من از همه معلما بدم مي آد! - فکر مي کني اگر ازش متنفر باشي نمره ات خوب مي شه؟ و اين جر و بحث همين طور ادامه دارد... يک راه پيشنهادي: بچه: از معلمم متنفرم. والدين: عجيبه! تو معمولا از کسي متنفر نمي شي، اون چه کار کرده که اين طوري درباره اش حرف مي زني؟ - چند تا از بچه ها تکاليفشان رو انجام ندادند اما او همه رو تنبيه کرد و مي خواد فردا دوباره امتحان رياضي بگيره. - به نظر منصفانه نيست. - نه اصلا منصفانه نيست براي امتحان مسخره فردا هم درس نمي خونم و مي رم خون دوستم. اين معلم همه رو ديوونه کرده. والدين فقط گوش داده و با اين کار اجازه مي دهند فرزندشان حرف هايش را بزند و احساس کند که از سوي والدينش تاييد شده. متوجه شديد که اين پدر يا مادر با فرزندشان جر و بحث نکردند. شما مجبور نيستيد با احساسات او موافق باشيد اما حالا مي دانيد که چه احساسي دارد. ما نمي توانيم به او کمک کنيم چه احساسي داشته باشد بايد محدوديت هايي براي رفتارهايي که خوشايند ما نيست داشته باشيم و رفتار مناسب را بررسي کنيم. ابزار بيان احساسات خوب است، اما بايد از بيان احساسات منفي که همراه با فرياد زدن و داد و بيداد کردن است، جلوگيري کرد و براي اين کار بايد کمي صبر کنيم و بگذاريم آرام شود و دوباره گفت و گو را شروع کنيم. 3- سوالاتي بپرسيد که جاي بحث و گفت و گو داشته باشد سوالاتي نپرسيد که جواب آنها فقط بله و نه باشد. در مثالي که در بالا آمده والدين مي توانند بپرسند: مي تواني از معلمت بخواهي نظرش را درباره امتحان تغيير دهد؟ بچه: مطمئن نيستم آدم سرسخت و سمجيه. والدين: با او صحبت کنيد و راه هاي بهتري براي برخورد با بچه هايي که تکاليفشان را انجام نداند پيشنهاد کنيد. بچه : شايد بتونم با او صحبت کنم. سعي مي کنم. 4- رفتار انتقادي براي نوجوان؟ نه حالا بهتر است بعد از گوش کردن، صحبت کنيد و اگر مي خواهيد تغييري در رفتار نوجوانتان ببينيد به شخصيت او توهين نکنيد بلکه درباره کاري که کرده صحبت کنيد و بگوييد کارت درست نبوده. برايش توضيح دهيد که چرا از او مي خواهيد رفتارش را عوض کند. ممکن است شما با اين مساله مواجه شده باشيد: نوجوان شما به جاي اينکه کارهاي روزانه اش را انجام دهد بيرون رفته. در اين مثال نشان داده مي شود که توهين نکردن به شخصيت او بهترين برخورد است: والدين: چرا کارهايت را انجام ندادي؟ تو بچه نا مرتب و تنبلي هستي، من هميشه بايد کارهاي تو رو انجام بدم. نوجوان احساس بدي نسبت به خود دارد حالا اينجا مثالي هست که نشان مي دهد که چگونه بايد برخورد کرد: والدين: وقتي بيرون مي ري و کارهايت را انجام نمي دي من خيلي ناراحت و عصباني مي شم. ما قبلا توافق کرديم که تو کارهاي خودت را انجام بدي بعد بيرون بري. من به تو احتياج دارم که در بعضي کارها به من کمک کني نه اينکه کارهاي تو را هم انجام بدهم. او با خودش فکر مي کند که حرف هاي شما درست است و حق با شماست. به خاطر داشته باشيد که اگر حرفتان را با اين جمله که تو چنان و چنين هستي و توهين کردن به او شروع کنيد در واقع انتقاد مي کنيد نه گفت و گو. 1- اجازه دهيد نتيجه اعمالش را ببيند يک مشکل نسبتا بزرگ که پدر و مادرها با آن مواجه اند اين است که به دنبال تنبيه مناسب براي نوجوانانشان هستند. معمولا براي اين رده سني تنبيه بايد اين گونه باشد که والدين اين حق انتخاب را به آنها بدهند تا نتيجه کارشان را ببينند. محدود کردن برنامه هاي تفريحي، بازي ها و کارهاي مورد علاقه شان مي تواند يک تنبيه منصفانه باشد. با اين کار آنها پيامد کار خود را مي بينند. شما بااين کار به آنها مي فهمانيد که مسوول اعمال خود هستند و براي امتياز گرفتن از شما بايد تلاش کنند. 2- تحسين توصيفي همه ما آگاهي بچه ها را تحسين مي کنيم مثلا: تو پسر باهوشي هستي. تو خيلي خوب پيانو مي زني. متاسفانه اين نوع حسين و تمجيد روي احساس خوبي که بچه ها نسبت به خود دارند تاثير مطلوبي نمي گذارد چرا؟ چون ما کارهايشان را ارزيابي مي کنيم. با اين نوع تحسين شاهد و مدرکي براي تصديق ادعايمان نداريم. بايد جزييات کارشان را توضيح دهيم. اين طوري مي فهمد شما براي تحسين او مدرکي داريد و کلمات صادقانه و مناسبي براي ارزيابي اعمال آنها به کار برديد و مهر تاييد بر آنها زديد. براي روشن شدن اين موضوع به مثال زير توجه کنيد: تحسين ارزيابي - بچه: من از درس هندسه نمره 20 گرفتم. - والدين : عاليه تو نابغه هستي. او با خودش فکر مي کند من اين نمره را چون دوستم در درس خواندن به من کمک کرد گرفتم، در واقع او نابغه است نه من. تحسين توصيفي - بچه : من از درس هندسه نمره 20 گرفتم. - والدين: تو بايد خيل يخوشحال باشي چون براي امتحانت خيلي تلاش کردي. او با خودش فکر مي کند وقتي زياد روي هندسه کار مي کند نمره اش خوب مي شود. اعمال فرزندانتان را توصيف کنيد به جاي اينکه با کلماتي مثل خوب، عالي و يا تنبل و گيج ارزيابي کنيد. ابتدا اين کار سخت است چون کمي غير عادي به نظر مي رسد، اما به تدريج که از اين روش استفاده کنيد، براي شما عادي مي شود. بچه ها نياز دارند به يک نوع احساس برسند تا به آنها کمک کند مستقل، خلاق و متفکر باشند و هميشه دنبال اين نباشند که کسي آنها را تاييد کند. اين نوع تحسين باعث مي شود آنها به خودشان اعتماد کنند و نيازي به عقايد ديگران نداشته باشند تا به آنها بگويند چه کار کنند. يک مشکل ديگر اين است که چگونه از نوجوان انتقاد کنيم. به جاي اينکه با کلمات نادرست به آنها توهين کنيم بهتر است کاري را که درست است و آنچه را که بايد انجام دهند براي آنان شرح و توضيح دهيم. مثال: نوجوان شما قرار بوده لباس هاي چرک را در ماشين لباس شويي بريزد اما هنوز اين کار را نکرده. والدين: لباس ها را ريختي توي ماشين؟ بچه: دارم انجامش مي دم. - مي بينم لباس هاي خودت و بقيه را جمع کردي و توي سبد لباس چرک ها گذاشتي نصف کارت رو انجام دادي. اين شکل صحبت کردن دلگرم کننده است. کاري را که انجام داده تاييد مي کند در حالي که اشاره اي به آنچه انجام نداده نمي کند.
منبع: مجله رازموفقيت شماره 182
