همه آنهایی كه با هم ازدواج میكنند، دوست دارند زندگیشان دوام داشته باشد. دانش امروز نشان میدهد، احتمالا نوع عمل هورمونهای ما در داشتن یك زندگی سعادتمند دخیل است؛ هورمونهایی که احساس محبت و دیگر احساسات ارزشمند زندگی را به وجود میآورند.
سالهاست كه علم در حال كاوش منشا عصبی- زیستی احساسات ماست. علم میخواهد کشف کند چرا ناگهان دو نفر آنقدر عاشق هم میشوند که حاضرند به خاطر هم، پا روی همه چیز بگذارند تا عشقشان را به هم ثابت کنند؟ چطور میشود که زوجی بعد از ازدواج هم تا سالها و گاهی در تمام عمر عاشق هم باقی میمانند؟ و سؤالاتی از این قبیل. علم، تمام این حالتها را به هورمونها نسبت میدهد و میگوید این هورمونها هستند که کنترل احساسات را بهدست دارند و گاهی باعث احساس نفرت میشوند و گاهی باعث احساس عشق. اما این موضع علم موردپسند خیلیها نیست و آنها میگویند این حرف کذب محض است، اما واقعا به جز خدا هیچکس حقیقت ماجرا را نمیداند.
هورمون عشق چه نقشی در زندگی زناشویی دارد؟
وقتی دو نفر به هم وابسته میشوند و اعتماد کامل بین آنها شکل میگیرد، ترشح هورمون عشق در بدن آغاز میشود و میتوان گفت این هورمون جزء معدود هورمونهایی است که ترشح آن نه تنها دلایل فیزیولوژیک، بلکه احساسی دارد. اکسی توسین باعث وابسته شدن و عشق دو فرد به هم میشود و افراد را به داشتن یک زندگی بادوام، داشتن فرزندان و... ترغیب میکند.
خلاقیت، عشق شما را جاودانه میکند
شاید این سؤال در ذهنتان بهوجود بیاید که با وجود ترشح هورمون اکسی توسین(عشق)، چطور گاهی همسران عشق را فراموش میکنند و جدا میشوند؟ باید گفت برای ترشح مداوم این هورمون لازم است که زوجین دینامیک و فعال باقی بمانند و سعی کنند از عشقشان مثل یک گل مراقبت کنند، چون به مرور زمان میزان دوپامین ترشحی بدن کاهش مییابد و از میزان اشتیاق کاسته میشود. برای افزایش آن لازم است زن و مرد خلاق باشند و مدام در مورد خاطرات یا آرزوهایشان صحبت کنند. هر جرقهای میتواند سبب ترشح اکسی توسین شود. اگر جرقهای نباشد، طبیعی است که به مرور آتش خاموش میشود. برای تداوم زندگی، ایجاد خلاقیت و تازگی لازم است در غیر این صورت عشق به راحتی از بین میرود و کاری از دست هورمونها برنمیآید.
تاثیرات هورمون عشق
محققان میگویند اکسی توسین روی پارهای از رفتارها تاثیر فراوان دارد:
-
رفتارهایی از قبیل اطمینان و فداکاری
-
بروز رفتارهای کاملا متضاد مانند حسادت و غرور
-
افزایش احساس همدردی و پیوند به ویژه بین والدین و فرزندان
-
بهبود و تقویت مهارتهای اجتماعی در افراد خجالتی و کمرو
-
افزایش میزان حس دلسوزی و همدلی انسانها نسبت به یکدیگر
-
بهبود حافظه و عملکرد مغز
-
وقتی رابطه فرد مثبت باشد←هورمون عشق، رفتارهای اجتماعی را تقویت میکند.
-
وقتی ارتباط منفی باشد←هورمون عشق، احساسات منفی را افزایش میدهد.
-
این هورمون تاثیر بسیار ناچیزی روی افرادی دارد که به طور طبیعی اعتمادبهنفس دارند.
-
واکنشهای متفاوت افراد در برابر ترس، به سطح گیرندههای اکسی توسین بستگی دارد. هرچه این گیرندهها فعالتر باشد، افراد شجاعتر میشوند.
اسپری عشق تولید شد
شاید این خبر خیلی رمانتیک نباشد اما دانشمندان توانستهاند به وسیله دارویی، یکی از مهمترین حسهای انسانی را افزایش دهند. آنها ابتدا با مطالعه شیمی مغز انسان متوجه شدند که چرا احساسات پیچیده و خاص که باعث تمایل به جنس مخالف میشود در انسان به وجود میآید و بعد با آزمایشهایی که روی حیوانات انجام دادند درباره ترکیبات و هورمونهای متفاوت مغز و اثر آن روی احساسات نتایجی را بهدست آوردند.
پروفسور لری یانگ از دانشگاه جورجیای کانادا در مقالهای در مجله علمی طبیعت نوشته است، اگر بتوان میزان هورمون اکسیتوسین را دستکاری کرد در واقع سیستم مغزی تحتتاثیر قرار میگیرد و درنهایت احساس عشق نسبت به فرد دیگر کم و زیاد میشود. دانشمندان موفق شدهاند یک اسپری بینی حاوی هورمون اکسیتوسین یا همان هورمون عشق تولید کنند که میتواند باعث شود افراد نسبت بههم اعتماد و عشق بیشتری احساس کنند.
دارویی که احساسات را تشخیص میدهد
اسپری بینی عشق میتواند توانایی اشخاص را در تفسیر عواطف اطرافیان ارتقا دهد. این موفقیت میتواند به ارائه راهبردهای جدید برای درمان تعدادی از اختلالات روانی منجر شود. در مطالعهای که توسط محققان نروژی صورت گرفت به 40 دانشجو اسپریهای بینی حاوی دوز کنترل آب شور یا دوز اکسی توسین داده شد. در ادامه به این دانشجویان تصاویر چهرههای عصبانی، خوشحال یا خنثی نشان داده شد. تعدادی از این چهرهها دارای حالات عاطفی ظریفی بودند که رمزگشایی آنها بسیار مشکل بود. سیری لکنس، یکی از محققان این تحقیق و عصبشناس شناختی در دانشگاه اسلو درباره نتیجه آزمایش میگوید: «دوز اکسی توسین میزان آگاهی از عواطف بیان شده در تصاویر را افزایش داد به خصوص کسانی که قبل از استشمام این ماده دارای کمترین توانایی برای قضاوت درست عواطف بودند. در واقع این هورمون افراد را مجهز به تعبیر سیگنالهای اطرافیان میکند.»
هورمون عشق و تاثیر آن بر مادر و نوزاد
هورمون عشق در محبت مادری نیز تاثیر زیادی دارد. اینکه میگویند اگر مادر یکبار کودکش را ببیند دیگر نمیتواند از او دل بکند به همین دلیل است و معمولا توصیه میشود بلافاصله مادر کودک را شیر دهد تا ترشح هورمون عشق در مادر به بیشترین مقدار خود برسد و در نتیجه منقبض شدن رحم، سریعتر خارج شدن جفت و نیز کاهش میزان خونریزی پس از زایمان مادر را موجب میشود. زمانی که ترشح این هورمون افزایش مییابد به پیوستگی و همبستگی مادر و نوزاد کمک میکند.
این اسپری مردان را با احساس میکند
محققان دانشگاه بن و موسسه بابراهام در کمبریج با استفاده از یک اسپری ساده هورمونی اکسیتوسین موفق شدند مردان را با احساس کنند.در این تحقیقات 48 مرد مورد آزمایش قرار گرفتند. برای نیمی از آنها یک اسپری بینی اکسی توسین و برای نیمی دیگر داروی بیاثر تجویز شد.
سپس برای ارزیابی میزان احساسات آنها به این داوطلبان تصاویری از موقعیتهای احساسی مثل کودکی که گریه میکند، یک مرد غمگین و... نشان داده شد و از آنها خواسته شد که احساسات خود را از اعماق وجود بیان کنند. به این ترتیب مشاهده شد سطح احساسات همنوع دوستی مردانی که از اسپری اکسیتوسین استفاده کرده بودند تا حد چشمگیری افزایش یافت.
براساس گزارش تایم، این محققان در این خصوص توضیح دادند: «این هورمون توانایی حس کردن تجربیات دیگران را افزایش میدهد. سطح احساسی مردانی که در این آزمایش شرکت کردند به سطح احساسی رسید که به طور طبیعی ما از زنان انتظار داریم. این هورمون حتی میتواند برای بیماریهایی مثل اسکیزوفرنی و اوتیسم مفید باشد چون میتواند سطح اجتماع ستیزی و اجتماع گریزی را به ترتیب در افراد مبتلا به اکسیزوفرنی و اتویسم کاهش دهد.»