با نگاهی به تاریخ ۳۳ ساله انقلاب اسلامی، می‌توان این نکته را به خوبی دید که قهر سفرای غربی از ایران، سابقه‌ای طولانی دارد و از قضا هر بار نیز این سفرا با سرافکندگی به محل کار خود در داخل خاک جمهوری اسلامی ایران بازگشته‌اند.
جوان آن‌لاین، هواپیمای حامل دیپلمات‌های کانادایی روز جمعه در حالی تهران را ترک کرد که سابقه قهر و آشتی سفرای کشورهای غربی و رفت و آمدشان به ایران برای مردم تازگی ندارد و به قصه‌ای تکرار برای رسانه‌ها تبدیل شده است.
با نگاهی به تاریخ ۳۳ ساله انقلاب اسلامی، می‌توان این نکته را به خوبی دید که قهر سفرای غربی از ایران، سابقه‌ای طولانی دارد و از قضا هر بار نیز این سفرا با سرافکندگی به محل کار خود در داخل خاک جمهوری اسلامی ایران بازگشته‌اند.
نخستین خروج مفتضحانه سفرای کشورهای غربی به ماجرای فتوای مشهور امام‌خمینی(ره) درباره ارتداد سلمان رشدی باز‌می‌گردد که طی آن سفرای کشورهای اروپایی تحت فشار لابی صهیونیست مجبور به ترک خاک ایران شدند اما دیری نپایید که با آغاز دوران سازندگی در جمهوری اسلامی، این سفرا به ایران بازگشتند، چراکه آنها حاضر نبودند سهم خود را در اقتصاد بزرگ ایران از دست بدهند، اما ماجرای دومین خروج سفرای غربی هم به قضیه میکونوس باز می‌گردد.
پس از اعلام رأی یکطرفه دادگاه آلمانی در خصوص ماجرای میکونوس، کشورهای اروپایی نیز در اقدامی هماهنگ سفرای خود را از ایران فراخواندند؛ حدود چند ماه پس از این خروج بود که رهبر معظم انقلاب در واکنشی قاطعانه عنوان کردند: «البته دستگاه دولتى ما که بحمدالله مواضع بسیار خوبى در مقابل حرکت‌هاى زشت اینها داشته است، از حالا به بعد هم بایستى با کمال قدرت عمل کند و در مرحله اول، سفیر آلمان را فعلاً تا مدتى نباید راه بدهد که به ایران بیاید؛ بقیه هم که مىخواهند به عنوان یک حرکت به اصطلاح آشتى‌جویانه برگردند، مانعى ندارد.
خودشان رفتهاند، خودشان هم برمىگردند؛ دیدند که رفتن‌شان هیچ اهمیتى ندارد؛ اینها مىخواهند برگردند، مانعى ندارد، اما در رفتن سفراى ایران به کشورهاى آنها، هیچ عجلهاى نباید بشود؛ باید سر صبر و فرصت ببینند چه چیزى مصلحت است، هر چه که عزت اسلامى اقتضا مىکند ـ همان طور که همیشه گفتهایم ـ همان گونه عمل کنند.»
درست پس از این مواضع مقتدرانه رهبر انقلاب بود که سفرای اروپایی یک به یک به محل کار خود بازگشتند و سفیر آلمان هم که عجله زیادی برای بازگشت به سفارتخانه خود در تهران داشت، آخرین نفری بود که پا در خاک ایران گذاشت.
این موضوع در خصوص روابط ایران و کانادا نیز صادق است؛ چراکه در ماجرای تسخیر سفارت امریکا در آبان سال ۵۸، سفارت کانادا که سعی در ایفای نقش برای آزادی کارکنان سفارت همسایه جنوبی خود را داشت و در این زمینه نیز سنگ تمام گذاشت، سفیر خود را از ایران خارج کرد و این کشور تا سال ۱۳۷۶ عملاً روابط دیپلماتیک در سطح سفرا با جمهوری اسلامی نداشت، اما اشتیاق برای حضور در جمهوری اسلامی باعث شد که این کشور، تمامی تلاش خود را برای جلب‌نظر دولت وقت ایران برای فرستادن سفیر به جمهوری اسلامی انجام داد.
سفارتخانه‌هایی برای جاسوسی
اما نکته‌ای که در این میان کمتر مورد توجه قرار گرفته است، نقش سفارتخانه‌های خارجی در جمع‌آوری اطلاعات و ارائه آن به سرویس‌های جاسوسی است؛ موضوعی که چندان توجهی به آن نشده و همواره شاهد مماشات بخش‌های مختلف نظام با این سفارتخانه‌های جاسوسی بوده‌ایم؛ پایگاه‌هایی که نقش اصلی در هدایت بسیاری از اقدامات علیه جمهوری اسلامی را به عهده دارند.
سفارت کانادا نیز از این قاعده مستثنا نیست و در جریان حوادث پس از انتخابات سال ۸۸ تحرکات زیادی برای جمع‌آوری اخبار، هدایت برخی جریانات و پناه‌دادن به نیروهای معاند جمهوری اسلامی انجام داد؛ موضوعی که این سؤال را در اذهان بسیاری به وجودآورد که با توجه به تلاش دنیای غرب برای تحریم و به انزوا کشاندن جمهوری اسلامی ایران و همچنین اقدامات ضد‌امنیتی که سفارتخانه‌های کشورهای غربی در داخل خاک ایران انجام می‌دهند، چه نیازی به میزبانی از سفارتخانه‌های کشورهای متخاصم با جمهوری اسلامی و ارائه خدمات به آنها وجود دارد؟
چگونه برخورد کنیم؟
اما با نگاهی به تمام آنچه که در خصوص رفت و برگشت‌های دیپلمات‌های غربی و نقش آنها در وقایع ایران ذکر شد، به راستی شیوه برخورد جمهوری اسلامی با کشورهایی که با زیر پاگذاشتن تمامی قوانین دیپلماتیک و کنوانسیون‌های بین‌المللی به صورت یکطرفه اقدام به تعطیلی سفارتخانه‌های خود کردند، چیست؟ این سؤالی است که از احمد بخشایش اردستانی، محمد‌صالح جوکار و حسن کامران اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس پرسیده‌ایم.
قطع روابط اقتصادی با شرکت‌های کانادایی
در همین ارتباط، احمد بخشایش اردستانی با اشاره به تعطیلی غیر‌معمول سفارتخانه کانادا در تهران، به خبرنگار جوان گفت: ما نیز باید بر اساس عرف دیپلماتیک کانادا را تحت فشار قرار دهیم، اگرچه این شیوه درستی نیست که همانند آنان جنگ روانی راه بیندازیم؛ وی در خصوص شیوه‌های برخورد با دولت کانادا عنوان کرد: ما چندین راه در این خصوص داریم که گزینه اول ما صدور بیانیه علیه دولت کانادا و اعتراض رسمی نسبت به این موضوع است.
این نماینده مجلس در خصوص راه دوم برخورد با کانادا افزود: راه دوم، پیگیری این اقدام یک طرفه دولت کانادا، در مجامع بین‌المللی و سازمان ملل است و از این طریق تلاش کنیم که دولت کانادا را به خاطر این اقدام در سطح بین‌المللی محکوم کنیم.
بخشایش اردستانی در ادامه افزود: یکی دیگر از شیوه‌های برخورد با دولت کانادا قطع روابط اقتصادی با شرکت‌های کانادایی است و فکر می‌کنم این موضوع بسیار برای آنها گران تمام شود، چراکه با توجه به شرایط اقتصادی دنیا، آنها هرگز حاضر به از دست دادن بازار ایران نیستند.
وی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی باید از طریق رسانه‌های خود این موضوع را به مردم کانادا تفهیم کند که این حرکت تحت تاثیر رژیم صهیونیستی صورت گرفته و یک نوع انتقام‌گیری از جمهوری اسلامی به دلیل برگزاری موفقیت آمیز اجلاس سران عدم تعهد است.
این نماینده مجلس در پایان خاطرنشان کرد: من اعتقاد دارم که با توجه به شرایط اقتصادی جهان و اهمیت جمهوری اسلامی در تحولات جهانی، کانادایی‌ها برای حفظ منافع اقتصادی و سیاسی خود در جمهوری اسلامی، سفارت خود را در ایران بازگشایی کنند.
دولت کانادا دست نشانده انگلیس است
همچنین در ادامه محمد صالح جوکار، دیگر عضو کمیسیون امنیت ملی نیز در این خصوص عنوان کرد که دولت کانادا از مدت‌ها قبل سفارتش در داخل کشور ما غیرفعال بود و مشکلاتی را هم برای مردم ما و دانشجویان ما و نیز در زمینه تأمین ارز دانشجویی برای دانشجویان و حتی بستن بعضی از حساب‌های شهروندان ما در کانادا ایجاد کرده بود.
وی دولت کانادا را یک دست نشانده حکومت انگلیس خواند و افزود: وقتی که سفارت انگلیس بسته می‌شود و طرح قطع ارتباط با انگلیس به صورت مصوبه قانونی در می‌آید، از کانادا که نوکر و دست پرورده انگلیس است نیز انتظار غیر این می‌رود.
نماینده مجلس خاطرنشان کرد: در این دو دهه اخیر لابی صهیونیستی در دولت کانادا حاکم بوده و به صراحت می‌توان گفت که با فشار صهیونیست‌ها هیئت حاکمه کانادا تصمیم به تعطیلی سفارت خود گرفته و ارتباطش را با جمهوری اسلامی قطع کند.
وی تصریح کرد: ما باید خیلی قبل‌تر اقدام به تعطیلی سفارت کانادا می‌کردیم چراکه با این تعامل و سطح دیپلماتیک ضعیف چیزی عاید ما نمی‌شد، ضمن اینکه واقعاً ما در سایه دیپلماسی فعال در دنیا می‌توانیم منافع خودمان را تأمین کنیم نه این دیپلماسی‌های سطح پایین؛ ما از بستن سفارت کانادا استقبال می‌کنیم و می‌گوییم که اصلاً سودی برای ما نداشت و اگر منفعتی هم بود برای طرف مقابل بود.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس به یکپارچه نبودن دولت و مردم کانادا اشاره کرد و افزود: ما شاهد هستیم که سیاستمداران کانادا با این موضوع مخالفت کردند و حتی برخی رسانه‌ها گفته‌اند که وزیر خارجه کانادا، نتانیاهو است و او برای سیاست خارجی کانادا تصمیم‌گیری می‌کند.
کانادا پشیمان خواهد شد
حسن کامران یکی دیگر از اعضای کمیسیون امنیت ملی در همین ارتباط با اشاره به تعطیلی سفارت کانادا در تهران عنوان کرد که اصولاً ما نیازی به این روابط نداریم، البته ما همیشه در روابط با کانادا سعه صدر نشان دادیم و در روابط دوجانبه و چند‌جانبه سعی کردیم رفتار شایسته‌ای نشان دهیم.
وی تصمیم تعطیلی سفارت کانادا در تهران را تصمیمی صهیونیستی دانست و افزود: مقامات عالی‌رتبه کانادا به خصوص نخست وزیرشان، ریشه‌هایی صهیونیستی دارند، مؤید این موضوع هم استناد آنان به یک سری حرف‌های تکراری و مصرف شده صهیونیست‌ها است که تازگی هم ندارد. حسن کامران در ادامه ابرازی امیدواری کرد که ملت کانادا از دولت‌شان بخواهند که منافع مردم‌شان را دنبال کنند.
این عضو کمیسیون امنیت ملی در ادامه خاطرنشان کرد: ما اصولاً سعی کردیم بر مبنای مصلحت و عزت و حکمت و آنچه که به نفع منافع ملی‌مان هست، سیاست خارجی‌مان را دنبال کنیم و سعی کردیم که در تعطیلی سفارت کانادا پیشقدم نشویم و قطعاً آنها که خود پیشقدم شدند، خودشان پشیمان می‌شوند.
