پژوهش و سازندگي

انعكاس موج از ديواره هاي ساحلي يكي از پارامترهاي مهم در طراحي اين سازه ها محسوب مي گردد. انعكاس موج از ديوار ساحلي از يك طرف باعث افزايش ارتفاع موج در جلوي سازه و در نتيجه افزايش ارتفاع طراحي ديوار و افزايش هزينه ساخت مي گردد و از طرف ديگر افزايش ميزان انرژي موج و اغتشاش در جلوي سازه و نهايتا كاهش ايمني شناورها را در پي خواهد داشت. از اين رو در طراحي ديوارهاي ساحلي به خصوص هنگامي كه به عنوان ديواره اسكله يا بندر به كار مي روند، سعي مي شود تا با انتخاب شكل مناسب براي ديوار، انعكاس موج به حداقل برسد. يكي از اشكال مناسب، استفاده از بلوك هاي بتني توخالي صندوقه اي (كيسوني) در ساخت ديوارهاي ساحلي مي باشد. ميزان راندمان اين گونه ديوارها براي جذب انرژي موج به پارامترهاي سازه اي از قبيل ابعاد حفره ها و نحوه چيدن بلوك ها و نيز پارامترهاي هيدروليكي از قبيل ارتفاع و پريود موج بستگي دارد. در اين مقاله تاثير هر يك از اين پارامترها بر روي ميزان انعكاس از ديوارهاي ساحلي صندوقه اي مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور مدل هايي از ديوار ساحلي با شكل هاي مختلف شامل: ديوار صاف، ديوار صندوقه اي با چيدمان شطرنجي و ديوار كاملا متخلخل تحت شرايط مختلف هيدروديناميكي در آزمايشگاه مورد آزمايش قرار گرفته است. نتايج اين آزمايشات نشان مي دهد كه با استفاده از بلوك هاي توخالي مي توان ضريب انعكاس را به ميزان قابل توجهي كاهش داد و ميزان كاهش تابع پارامترهاي مختلفي از جمله: ارتفاع آب در جلوي سازه، پريود و ارتفاع موج و ابعاد صندوقه ها مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

تشريح ساختار گياهان مانگرو يكي از مولفه هاي مديريت آن ها و بهره وري پايدار از كاركردهاي اكولوژيك اين تشكيلات گياهي ساحلي است. لذا براي تعيين ساختار جنگل هاي حرا در ذخيره گاه بيوسفري حرا در سواحل خليج فارس استان هرمزگان از ترانسكت خطي با توزيع بلوكي- تصادفي و قطعات مربعي شكل يك آري با توزيع تصادفي- سيستماتيك استفاده شد. به اين ترتيب با پياده كرده 68 قطعه نمونه، پارامترهاي رويشي 421 درخت حرا بررسي آماري شد. رويش هاي حرا در اين منطقه با وسعت 9206 هكتار با تراكم 859 اصله در هكتار، از متوسط ارتفاع 261.1 سانتي متر و ميانگين قطر تنه در محل يقه به ميزان 17.8 سانتي متر برخوردارند. ميانگين ارتفاع و قطر تاج اين درختان به ترتيب 220.9 و 230.1 سانتي متر است و در هر متر مربع از عرصه اين رويشگاه 243.8 عدد ريشه تنفسي هوايي وجود دارد كه به طور متوسط 13.4 سانتي متر بلندي دارند. تعداد برگ هاي ريخته شده در عرصه نيز در بهار 51.6 و در پاييز 107.5 قطعه است كه اختلاف معني داري در دو فصل با يكديگر دارند. به رغم آن متوسط سطح اين برگ ها در دو فصل با يكديگر اختلاف معني داري ندارد و بين 7.4 تا 8.2 سانتي متر مربع است. بررسي هاي آماري در اين رويشگاه نشان داد نمي توان اجتماعات حرا اين منطقه را از انبوهي به بخش هاي مستقل از يكديگر تفكيك كرد و از اين حيث توده وضعيت همگن دارد. همچنين پيوند آماري پارامترهاي مورد بررسي نشان داد با استفاده از معادله رگرسيون خطي مي توان با اندازه گيري سطح تاج بر روي عكس هاي هوايي به ديگر متغيرهاي رويشي درختان در منطقه دست يافت.

 نسخه قابل چاپ

اين تحقيق با هدف شناخت مناطق برداشت طوفان هاي غبار زا و چگونگي انتشار ذرات گرد و غبار با استفاده از پردازش تصاوير ماهواره اي در منطقه سيستان انجام پذيرفته است. طوفان هاي گرد و غبار در سطح وسيعي از اين منطقه گسترش دارند و قادرند ذرات گرد و غبار را تا مناطق دور دست انتقال دهند. لذا براي تشخيص آن ها تصاويري با پوشش زياد و قابليت تكرار مورد نياز است. سنجنده MODIS از ماهواره TERRA علاوه بر ويژگي هاي فوق، بازه وسيعي از انرژي تابشي را در محدوده هاي طيفي مريي و نامريي دريافت مي كند كه از اين نظر براي اهداف مورد نظر قابل استفاده مي باشد. به اين منظور از چهار تصوير سنجنده MODIS مربوط به سال 2001 ميلادي استفاده گرديد. علاوه بر اين از تصاوير لندست (ETM⁺)7 منطقه براي تهيه نقشه شاخص پوشش گياهي و از آمار باد ايستگاه هواشناسي زابل در روزهاي مورد بررسي نيز استفاده شد. اندازه گيري هاي انجام شده بر روي تصاوير نشان داد كه، جهت بادها در طوفان هاي منطقه سيستان، به طور عمده بين 339 تا 346 درجه مي باشد كه با جهت عمومي بادهاي فرساينده در ايستگاه هواشناسي زابل هماهنگي دارد. با تفسير چشمي تصاوير مشخص گرديد كه، اصلي ترين منطقه برداشت ذرات گرد و غبار بر روي درياچه هامون سابوري قرار دارد و مسير طوفان ها نيز به طور مجزا از دالان هاي موازي با گرد و غبار بسيار غليظ و دالان هاي ديگري با غلظت كمتر به سمت ايران، افغانستان و پاكستان ادامه مي يابد. نتايج حاصل از نقشه شاخص پوشش گياهي از روي تصاوير لندست 7 نيز مشخص كرد كه، مقادير بالاي اين شاخص (0.24) در حواشي شرقي درياچه هامون سابوري مربوط به وجود پوشش گياهي تقريبا انبوه مي باشد. مقايسه بين رفتار بازتابي نمونه ها در دالان هاي گرد و غبار با غلظت هاي كم و زياد نشان داد. رفتار بازتابي ذرات از محل برداشت تغييرات كمي با يكديگر دارند. اما پس از آن، دالان هاي گرد و غبار با غلظت كم و زياد تشكيل مي شوند.

 نسخه قابل چاپ

امروزه افزايش جمعيت و در نتيجه نياز بيشتر به تامين غذا و مواد خام اوليه كافي، باعث تخريب منابع طبيعي و زيست بوم ها در بسياري از كشورهاي جهان و از جمله ايران گرديده است كه شدت تخريب بر حسب موقعيت جغرافيايي و وضعيت آب و هوايي مناطق متفاوت است. در اين ميان بهره برداري مناسب از منابع آبي به خصوص سيلاب ها مي تواند در كاهش اثرات اين گونه تخريب ها و كمك به تامين غذا و بهبود محيط زيست نقش مهمي داشته باشد. در اين بررسي سعي بر آن است تا تاثير پخش سيلاب بر تغييرات پوشش و توليد گياهي در پهنه پخش سيلاب دشت سهرين- قره چريان زنجان طي سال هاي 1378-1382 ارايه گردد. اين دشت به فاصله 25 تا 35 كيلومتري شهر زنجان و در شمال غربي آن و در بين رودخانه هاي سهرين و قره چريان قرار گرفته و به طور عمده مشتمل بر اراضي ديم، آيش و ديم رها شده مي باشد. در انجام اين بررسي، ميزان بده ورودي سيلاب به پهنه پخش، با استفاده از اندازه گيري سرعت و ارتفاع سيلاب هاي ورودي در ايستگاه آب شناسي موجود اندازه گيري گرديد. 16 ترانسكت ثابت در چهار قطعه پهنه پخش و شاهد جهت انجام بررسي تغييرات كمي و كيفي پوشش گياهي مستقر، و با به كارگيري روش برخورد خطي تغييرات درصد تاج پوشش گياهي، خاك لخت و پوشش مرده بر روي خاك همراه با وزن توليد گياهي سرپا با استفاده از روش قطع و توزين اندازه گيري شد. نتايج به دست آمده از اين بررسي نشانگر افزايش درصد پوشش گياهي از 22.22 به 56.18 در مجموع قطعات پهنه پخش در سال هاي مورد مطالعه است. همچنين درصد خاك لخت از 60.06 درصد در سال اول به 33.40 درصد در سال آخر مطالعه كاهش داشته است. مقدار توليد گياهي سرپا نيز در سال آخر مطالعه در كل پهنه پخش 315 درصد نسبت به سال اول و 208 درصد نسبت به شاهد افزايش داشته است. بررسي هاي آماري با استفاده از آزمون t نشان داد كه تغييرات درصد پوشش گياهي در دو قطعه در سطح 5 درصد و يك قطعه در سطح يك درصد و نيز ميانگين درصد پوشش گياهي در پهنه پخش در سطح يك درصد نسبت به قطعه شاهد معني دار بود. تغييرات درصد خاك لخت نيز در سه قطعه و ميانگين پهنه پخش نسبت به شاهد در سطح يك درصد معني دار بود. تغييرات توليد نيز در سال هاي ابتدايي مورد مطالعه نسبت به شاهد معني دار نبوده ولي در سال هاي آخر مطالعه معني دار گرديد. اين امر نشان مي دهد كه وضعيت پوشش گياهي در پهنه پخش سيلاب رو به بهبود مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

عمليات پخش سيلاب بر آبخوان يكي از راه هاي استحصال آب در مناطق خشك و نيمه خشك مي باشد كه مي توان از منابع آب سيلاب هاي زود گذر و خسارت زا استفاده بهينه نمود. پخش سيلاب و رسوب گذاري در سطح خاك با توجه به كيفيت و كميت املاح كه توسط سيل حمل مي شوند مي تواند موجب تغييراتي در خاك گردد. اين تغييرات شامل طيف وسيعي از خصوصيات خاك در سطح و عمق خاك مي تواند باشد، خصوصياتي مثل بافت و ساختمان، اسيديته، شوري، انواع كاتيون ها و آنيون ها و بالاخره نفوذ پذيري سطحي خاك از جمله عواملي هستند كه لازم است مورد بررسي قرار گرفته و روند تغييرات آن ها در اثر عمليات پخش سيلاب مشخص گردد. اين تحقيق با هدف بررسي تغييرات برخي خصوصيات فيزيكوشيميايي خاك در طول 4 سال انجام عمليات پخش سيلاب در ايستگاه پلدشت آذربايجان غربي انجام گرفته است. تيمارهاي مورد مطالعه شامل شاهد، بالا دست با نهال، بالا دست بدون نهال، پايين دست با نهال و پايين دست بدون نهال بوده است. مقايسه ميانگين هاي نتايج به دست آمده با استفاده از آزمون آماري LSD در سطح احتمال 5 درصد نشان داد كه در كل عرصه تفاوت معني داري بين برخي از خصوصيات خاك حاصل گرديده و هدايت الكتريكي، درصد رطوبت اشباع، درصد رس، درصد كربن آلي، درصد ازت، سديم و كلسيم و منيزيم محلول، درصد گچ، درصد آهك و نسبت جذب سطحي سديم افزايش و اسيديته، درصد شن و درصد سيلت كاهش يافته است. بنابراين پيش بيني مي شود به مرور زمان بافت خاك تغيير نموده و كاهش نفوذپذيري و افزايش شوري خاك كارآيي عرصه را براي پخش سيلاب با مشكل روبرو نمايد.

 نسخه قابل چاپ

روند رو به گسترش اراضي بياباني در اقصي نقاط جهان و از جمله ايران، از مشكلاتي است كه كنترل آن از دغدغه هاي جهاني محسوب مي گردد. گونه هاي مختلف تاغ (Haloxylon spp) از جمله مهم ترين گونه هاي تثبيت كننده شن هستند كه به طور وسيعي در عمليات بيولوژيك احيا مناطق بياباني به كار رفته است. به منظور ارزيابي ژنوتيپ هاي مختلف تاغ جهت اصلاح و توسعه تاغ زارها در مناطق بياباني تحقيقي طي سال هاي 76-81 در محل ايستگاه تحقيقات گياهان كويري بجستان در استان خراسان بر روي 40 ژنوتيپ مختلف تاغ جمع آوري شده از استان هاي مختلف كشور انجام گرفت. خصوصياتي چون ارتفاع، قطر تاج پوشش، محيط تنه، تعداد انشعاب، ارتفاع محل انشعاب، شدت آلودگي به سفيدك سطحي و توان رويش گياه مورد بررسي قرار گرفت. به طور كلي نتايج در سال هاي اجراي طرح نشان داد كه گونه هاي زرد تاغ (Haloxylon persicum) و سياه تاغ (H.aphyllum) در مقايسه با گونه سفيد تاغ (H.ammodendron) داراي تاج پوشش، محيط تنه و ارتفاع محل انشعاب بيشتري هستند و در گونه سفيد تاغ ميزان توان رويش و شدت آلودگي به سفيدك سطحي كمتر بود. ميزان شدت آلودگي به سفيدك سطحي تاغ در گونه سياه تاغ بيشتر از زرد تاغ و ميزان توان رويش گونه زرد تاغ بيشتر از سياه تاغ بود. از نظر ارتفاع گياه و تعداد انشعاب به ترتيب گونه هاي سفيد تاغ، زرد تاغ و سياه تاغ قرار داشتند.

 نسخه قابل چاپ

منطقه هشتاد پهلو (شيب شمالي) با مساحت 3000 هكتار در جنوب غربي خرم آباد واقع شده است. حداقل ارتفاع 1000 متر و حداكثر ارتفاع 2800 متر از سطح دريا مي باشد. مطالعات انجام شده نشان داد كه در منطقه 49 خانواده، 155 جنس و 205 گونه گياهي وجود دارد. از مهم ترين خانواده هاي منطقه مي توان Labiatae 22) گونه، (%10.73، Compositae 19) گونه، (%9.2، Graminae 17) گونه، (%8.9 و Liliaceae 16) گونه، (%7.8 را نام برد. از نظر شكل زيستي، %29.26 تروفيت، %38.53 ژئوفيت، %16.58 كامفيت، %6.84 همي كريپتوفيت، %8.78 فانروفيت هستند. از نظر عناصر رويشي منطقه، %69.27 عنصر ايران- توراني، %24.39 عنصر مديترانه اي و ايران توراني، %1.59 اروپا- سيبري و ايران توراني و %4.39 عنصر جهاني مي باشند.

 نسخه قابل چاپ

تعيين مسير آبراهه ها در حوزه هاي آبخيز، براي روند يابي مسير جريان آب هاي سطحي از اهميت ويژه اي در مدل هاي رستري برخوردار مي باشد. به طور كلي يكي از مشكلات عمده در استفاده از شبكه هاي آبراهه اي نقشه هاي توپوگرافي، منطبق نشدن كامل آن ها با نقشه هاي جهت جريان آب مي باشد. در چنين شرايطي استفاده از چنين نقشه هايي باعث توقف عمليات روند يابي جريان شده و برنامه را با مشكل مواجه مي نمايد. در اين تحقيق كه در زيرحوزه آبخيز امامه (يكي از زير حوضه هاي رودخانه جاجرود در بالاي سد لتيان) با به كارگيري نرم افزار (ArcView) و با استفاده از كلاس هاي موجود در زبان برنامه نويسي شي گرا Avenue، به اجرا در آمده است، الگوريتم جديدي طراحي شده كه منطبق بر روش D8 (يكي از روش هاي هدايت جريان از سلولي به سلول ديگر) مي باشد، به طوري كه در اين روش مي توان نقاط سرشاخه هاي آبراهه هاي حاصل از نقشه هاي توپوگرافي را استخراج و سپس با توجه به نقشه جهت جريان آب، مسير جريان را علامت گذاري نموده و در نهايت نقشه جديد و كاربردي را براي شبكه آبراهه ها در حوزه هاي آبخيز توليد نمود. از محاسن توليد نقشه شبكه آبراهه ها با اين روش علاوه بر فرمت برداري توليد نقشه شبكه آبراهه ها، تطبيق كامل آن ها با الگوي جهت جريان آب مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

توسعه استفاده از بتن كوبيده بدون پوشش در سازه هاي هيدروليكي در سال هاي اخير، ايجاب مي كند كه عوامل موثر بر مقاومت سايشي آن، به ويژه در بخش سرريز بررسي گردد. در اين مقاله، با تحليلي بر مشاهدات آزمايشگاهي از چگونگي وقوع پديده سايش كه در برخورد مالشي جريان هاي دوفازي با سرعت زياد به وجود مي آيد و ضمن در نظر گيري اثر پارامترهاي مختلفي از قبيل دانه بندي مصالح سنگي، جنس و سطح ويژه سنگ دانه ها، انرژي تراكمي (كه اين عوامل مي تواند با پارامتري به نام شعاع هيدروليكي متوسط معرفي گردد)، سن نمونه، عيار سيمان در طرح اختلاط و...، معيارهاي لازم براي نشان دادن مقاومت سايشي بتن غلطكي معرفي مي گردد. براي سادگي انجام مشاهدات و قابليت تعميم داده ها براي پروژه هاي اجرايي، از دستگاه سنجش مقاومت سايشي و فرسايشي بتن با جريان فوراني چند فازي بهره گيري شده است. يافته هاي از تحليل هاي آماري بر مشاهدات حاكي از آن مي باشد كه: اولا مقاومت سايشي تابعي خطي از مقاومت فشاري بوده، ثانيا هر چه شعاع هيدروليكي سنگ دانه ها بيشتر باشد، مقاومت سايشي بالاتر خواهد بود و ثالثا با افزايش سن نمونه و عيار سيمان مقاومت سايشي افزايش معني داري پيدا مي كند.

 نسخه قابل چاپ

بر اساس نتايج حاصل از پژوهش هاي انجام شده در ايران، مدل PSIAC اصلاح شده از جمله مدل هاي برآورد توليد رسوب به شمار مي آيد كه در ارزيابي فرسايش و رسوب حوزه هاي فاقد آمار و اطلاعات از دقت نسبتا خوبي برخوردار است. با توجه به نتايج به دست آمده، از اين مدل بيشتر از ديگر مدل ها براي مطالعه و بررسي فرسايش خاك و توليد رسوب در طرح هاي منابع طبيعي و آبخيزداري استفاده شده است. در اين پژوهش، برآورد فرسايش و رسوب حوزه آبخيز نوژيان با استفاده از مدل PSIAC اصلاح شده و با بهره گيري از سيستم اطلاعات جغرافيايي مورد بررسي قرار گرفته است. براي اجراي مدل MPSIAC با به كارگيري اصول و مفاهيم همگني واحدهاي كاري، حوزه آبخيز مورد مطالعه به 527 واحد كاري همگن تفكيك شده سپس با بررسي هر يك از عوامل نه گانه مدل اقدام به برآورد فرسايش و توليد رسوب در آن ها شده است. نتيجه به دست آمده نشانگر اين است كه ميزان رسوب برآورد شده با استفاده از مدل MPSIAC حدود 489372 تن در سال مي باشد. با توجه به اين كه ميزان رسوب اندازه گيري شده در ايستگاه رسوب سنجي معادل 812410 تن در سال است، بين مقدار رسوب برآورد شده با استفاده از مدل و ميزان رسوب اندازه گيري شده اختلاف فاحشي معادل 323038 تن در سال وجود دارد. اختلاف موجود بيانگر اين واقعيت است كه از يك سو نمي توان با اطمينان لازم از اين مدل هم چنانكه در اغلب طرح هاي مطالعاتي- اجرايي آبخيزداري استفاده شده بهره گيري نمود و از سوي ديگر بايد براي اختلاف فاحش به دست آمده دلايل منطقي وجود داشته باشد. بررسي دلايل اختلاف در برآورد توليد رسوب نشان داده است كه منشا اصلي، در نارسايي و عدم كفايت جداول پايه و روش تعيين امتياز هر يك از عوامل لحاظ شده در مدل است كه نمي تواند پاسخگوي كليه شرايط و وضعيت حاكم بر منطقه مورد مطالعه باشد. از اين رو ضرورت دارد پيش از آن كه با اطمينان اقدام به رد يا قبول نتيجه حاصل از به كارگيري اين مدل نمود. در آبخيزهاي معرف كشور كاليبره كردن مدل در تطبيق كامل با شيوه هاي ابداع آن مد نظر قرار گرفته سپس اقدام به واسنجي آن نمود.

با توجه به اينكه براي كنترل كنه واروآ، به عنوان مهم ترين انگل زنبور عسل، تا كنون عمدتا از روش مبارزه شيميايي استفاده شده كه اين روش نه تنها باعث آلودگي فرآورده هاي كندو به مواد شيميايي مي گردد بلكه موجب بروز مقاومت كنه در برابر سموم شيميايي مي شود، لذا امروزه توجه بيشتري به روش هاي غير شيميايي كنترل از جمله توليد و پرورش نژادهاي مقاوم زنبورعسل به كنه واروآ معطوف شده است. يكي از عوامل مهم در مقاومت زنبور به كنه، كوتاه بودن طول مرحله سربسته بودن سلول هاي نوزادي است كه باعث مي شود كنه نتواند دوره دگرديسي و زاد و ولد خود را كامل كند و جمعيت آن كاهش مي يابد. در اين تحقيق توده هاي زنبور عسل استان هاي اصفهان، تهران، مركزي و قزوين از نظر طول دوره سربسته بودن سلول هاي نوزادي مورد بررسي قرار گرفتند. روش ارزيابي اين مكانيسم مقاومت بر اساس طرح كاملا تصادفي بود. بدين صورت كه تيمارها، استان هاي مختلف موجود در طرح ملي اصلاح نژاد 4) تيمار) بودند كه در چهار تكرار اجرا گرديد. هر تكرار شامل يك كندوي به طور متوسط 7 قاب جمعيت بود كه در زمان معيني ملكه ها توسط محصور كننده ملكه (Queen excluder) محصور مي گشتند و پس از 24 ساعت محدوده تخم گذاري، علامت گذاري شد. حدود روز نهم پس از آن سلول ها شروع به بسته شدن مي كردند و ساعت دقيق بسته شدن سلول ها ثبت شد. حدود 11 روز بعد قاب هاي مورد نظر به انكوباتور 34± 1) درجه سانتي گراد و رطوبت نسبي 60 درصد و تاريكي مطلق) منتقل شده و زمان دقيق باز شدن در سلول ها ثبت گرديد. نتايج نشان داد كه به طور كلي تفاوت معني داري از نظر آماري بين طول دوره سربسته بودن سلول هاي نوزادي در چهار استان وجود نداشت. با بررسي ميانگين كلي طول دوره سربسته بودن سلول ها بين استان هاي مختلف تفاوتي در حدود 5 ساعت مشاهده گرديد. استان قزوين با 290 ساعت بالاترين ميانگين طول دوره سربسته بودن سلول ها و استان مركزي با 285 ساعت كمترين ميانگين طول دوره سربسته بودن سلول ها را داشتند. كوتاه بودن دوره رشد زنبور عسل يا مرحله بسته بودن سر سلول هاي آن سبب مي شود كه كنه واروآ از نظر دوره رشد دچار اشكال شده و جمعيت كنه آن قدر زياد نمي شود كه سبب مرگ كلني هاي زنبورعسل گردد و اين مورد در رابطه با استان هاي مركزي و اصفهان كه كمي دوره رشد كوتاه تري دارند، ديده مي شود.

عيار منيزيم سرم خون در 200 راس گوساله هولشتاين شيري يك تا 4 ماهه 103) راس نر، 97 راس ماده) در فصول مختلف سال 1380 جهت: 1- تعيين و مقايسه عيار سرمي منيزيم در گوساله هاي نر و ماده، 2- تعيين تغييرات سني و فصلي غلظت منيزيم سرم گوساله، 3- تاثير سن، جنس و فصل در غلظت سرمي منيزيم گوساله و 4- تعيين هيپومنيزمي تحت باليني در گوساله ارزيابي گرديد. تعداد گوساله هاي ماده و نر به ترتيب در تابستان 24 و 24، در پاييز 23 و 18 در زمستان 22 و 29 و در بهار 28 و 32 راس بودند. تعداد گوساله هاي ماده و نر يك ماهه به ترتيب 48 و 32، دو ماهه 21 و 31، سه ماهه 12 و 27 و چهار ماهه 16 و 13 راس بودند. منيزيم سرم به وسيله روش كالريمتري و با استفاده از كيت منيزيم در دستگاه اسپكتروفتومتري در طول موج 500 نانومتر بر حسب ميلي مول در ليتر محاسبه گرديد. از نرم افزار آماري Panacea و روش هاي آناليز منحني نرمال، واريانس يك طرفه و دو طرفه براي تجزيه و تحليل اطلاعات استفاده گرديد. ميانگين غلظت منيزيم سرم گوساله هاي ماده (1.06 mmol/l) از نر (0.79 mmol/l) بيشتر بوده است (p<0.001). ميانگين عيار منيزيم سرم گوساله ها در تابستان، بهار، پاييز و زمستان به ترتيب 0.82، 0.96، 0.95 و 0.93 ميلي مول در ليتر بوده كه تفاوت خاصي را نشان نداده ولي ميانگين منيزيم سرم گوساله هاي نر در تابستان با پاييز (p<0.001) و گوساله ماده در زمستان با تابستان (p<0.001) متفاوت بوده است. ميانگين غلظت منيزيم سرم گوساله هاي ماده يك تا چهار ماهه به ترتيب 1.29، 0.82، 0.84 و 0.67 و براي نرها به ترتيب 0.99، 0.72، 0.78 و 0.52 ميلي مول در ليتر بوده كه حداكثر و حداقل آن در گوساله هاي ماده و نر بوده است. آناليز واريانس يك طرفه نشان داد كه ميانگين عيار منيزيم سرم در گوساله هاي نر چهار ماهه با يك و دو ماهه (p<0.005) و در گوساله هاي ماده چهار ماهه با يك ماهه (p<0.001) متفاوت بوده است. مقايسه فصلي و سني ميانگين منيزيم سرم گوساله هاي نر و ماده (واريانس دو طرفه) نشانگر تاثير فصل و سن در منيزيم سرم گوساله هاي نر و ماده (p<0.001) بوده است. لذا مي توان نتيجه گرفت كه ميانگين منيزيم سرم در گوساله هاي ماده بيشتر از نر بوده است. فصل تاثير خاصي در ميزان منيزيم سرم گوساله ها دارد. منيزيم سرم گوساله با افزايش سن كاهش يافته و در نرها تا حد هيپومنيزمي تحت باليني مي رسند. بنابراين فصل، جنس و سن در ميزان منيزيم سرم گوساله ها موثر بوده و گوساله هاي نر سه ماهه در زمستان و بهار مستعد ابتلا به هيپومنيزمي تحت باليني هستند.

 نسخه قابل چاپ

در اين تحقيق اثر عوامل ژنتيكي افزايشي و محيطي مادري بر صفات وزن 6 هفتگي، وزن تخم مرغ، سن بلوغ جنسي و توليد تخم مرغ 25 تا 50 هفتگي يك لاين تجارتي گوشتي از طريق مقايسه مولفه هاي واريانس ژنتيكي افزايشي مستقيم، ژنتيكي افزايشي مادري، محيطي مشترك مادري و كوواريانس بين اثر ژنتيكي افزايشي مستقيم و مادري با استفاده از روش حداكثر درست نمايي محدود شده و مدل حيوان بررسي شد. براي هر صفت، با در نظر گرفتن اثر عوامل مادري و بدون آن، 6 مدل مختلف برازش و مناسب ترين مدل از طريق آزمون نسبت درست نمايي تعيين گرديد. براي صفت وزن 6 هفتگي، اثر ژنتيكي افزايشي مادري، اثر محيطي مشترك مادري و كوواريانس بين اثر ژنتيكي افزايشي مستقيم و مادري معني دار بود. وراثت پذيري مستقيم، وراثت پذيري مادري، نسبت واريانس محيطي مشترك مادري به واريانس فنوتيپي و همبستگي بين اثر ژنتيكي افزايشي مستقيم و مادري اين صفت به ترتيب، 0.340، 0.050، 0.040 و 670.0- برآورد شد. براي وزن تخم مرغ، سن بلوغ جنسي و توليد تخم مرغ 25 تا 50 هفتگي اثر ژنتيكي افزايشي مادري تنها عامل موثر بود. وراثت پذيري مستقيم و مادري براي وزن تخم مرغ به ترتيب، 0.470 و 0.128، براي سن بلوغ جنسي، 0.150 و 0.060 و براي توليد تخم مرغ 25 تا 50 هفتگي، 0.240 و 0.050 برآورد شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه تجزيه و تحليل داده هاي وزن بدن در 6 هفتگي با مدل حيوان بدون در نظر گرفتن اثر عوامل ژنتيكي افزايشي و محيطي مادري و داده هاي وزن تخم مرغ، سن بلوغ جنسي و توليد تخم 25 تا 50 هفتگي بدون در نظر گرفتن اثر عوامل ژنتيكي افزايشي مادري باعث برآورد بيش از حد مقدار واريانس ژنتيكي افزايشي مستقيم و وراثت پذيري حاصل از آن مي شود.

 نسخه قابل چاپ

براي تعيين اثر يك بار يا دوبار پشم چيني در سال بر روي خصوصيات الياف پشم تعداد 58 راس شيشك ماده نژاد بلوچي از ايستگاه عباس آباد مشهد انتخاب شد و بعد از گروه بندي آن ها براساس يك بار و دوبار چيدن در سال به مدت دو سال پي در پي نمونه الياف از ناحيه پهلوي راست برداشت شد. صفات مورد آزمايش عبارت از وزن پشم، طول دسته الياف، طول الياف، قطر، تناسيتي و بار پارگي دسته ليف بود. طرح مورد آزمايش به صورت كاملا تصادفي با روش فاكتوريل انجام شد و براي تجزيه واريانس متغيرها از روش خطي عمومي (GLM) و مدل Repeated measurement استفاده گرديد. گوسفنداني كه يك بار در سال پشم چيني شده بودند از گوسفنداني كه دوبار پشم چيني شده بودند به ترتيب در چين اول در ابتداي بهار از نظر پشم بهاره 1.89± 0.05 در برابر 1.57± 0.05 كيلوگرم و طول دسته الياف در تمام نواحي 9.3± 0.25 در برابر 8 ±0.2 سانتي متر و ضريب تغييرات طول در سطح (p<0.0005) با هم اختلاف داشتند. گرچه بيده سالانه توليد شده از گوسفندان دوبار چيده شده 2.23) كيلوگرم) بيش از گوسفندان يک بار چيده شده بود ولي از اين نظر اختلاف معني داري بين اين دو گروه مشاهده نشد.

 نسخه قابل چاپ

به منظور مطالعه اثرات استفاده از سطوح مختلف پودر بقاياي كشتارگاهي طيور در تغذيه جوجه هاي گوشتي، آزمايشي با استفاده از تعداد 228 قطعه جوجه گوشتي سويه تجاري آرين با وزن اوليه يكسان در قالب طرح آماري كاملا تصادفي با 4 تيمار و 3 تكرار انجام گرفت. جوجه ها بعد از توزين در پايان هفته اول تقسيم بندي شده و به تعداد 19 قطعه در هر جايگاه قرار گرفتند. جيره هاي آزمايشي با استفاده از سطوح، صفر، 2، 4 و 6 درصد پودر بقاياي كشتارگاهي طيور تنظيم گرديد. انرژي، پروتيين، كلسيم، فسفر، متيونين، ليزين و متيونين+ سيستين جيره ها در هر دوره بين تيمارها يكسان بود و جيره ها بر اساس احتياجات قيد شده در دفترچه راهنماي پرورش جوجه آرين تنظيم شدند. در طول دوره آزمايش آب و غذا به طور آزاد در اختيار جوجه ها قرار گرفت. در پايان آزمايش از هر تكرار دو جوجه انتخاب، كشتار و درصد اجزا لاشه آن ها تعيين گرديد. صفات مورد بررسي در طول آزمايش عبارت بودند از: افزايش وزن هفتگي، مصرف خوراك، ضريب تبديل غذايي، وزن نهايي ودرصد تلفات. صفات تجزيه لاشه نيز در پايان آزمايش ركورد گيري ش ده و كليه صفات مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند. بر اساس نتايج به دست آمده مشخص شد، در كل دوره آزمايش 49) روز(، با استفاده از پودر بقاياي كشتارگاهي طيور در جيره جوجه هاي گوشتي بين تيمارهاي مختلف از نظر صفات خوراك مصرفي و افزايش وزن تفاوت معني دار آماري وجود داشت (p<0.05). از نظر صفت خوراك مصرفي در كل دوره، تيمارهاي شاهد و سطح 6 درصد با مقدار يكسان، بيشترين خوراك مصرفي را داشته و تيمارهاي 2 و 4 درصد به ترتيب در مراتب بعدي قرار داشتند. از نظر صفت افزايش وزن در كل دوره، تيمار سطح 6 درصد بيشترين مقدار افزايش وزن و سپس تيمارهاي 4 درصد، شاهد و 2 درصد به ترتيب در مراتب بعدي قرار داشتند. ولي صفات ديگر از جمله ضريب تبديل غذايي، درصد تلفات، و صفات مربوط به تجزيه لاشه اختلاف معني داري نشان ندادند (p>0.05). به طور كلي استفاده از اين پودر در جيره تا سطوح 2 و 4 درصد در كل دوره منجر به كاهش معني دار مصرف خوراك نسبت به گروه شاهد شده (p<0.05)، اما افزايش آن تا سطح 6 درصد تغييري در ميزان خوراك مصرفي نسبت به گروه شاهد ايجاد نكرد (p>0.05). از نظر صفت افزايش وزن در كل دوره، سطح 6 درصد بيشترين و سطح 2 درصد كمترين ميزان افزايش وزن را داشتند (p<0.05)، اما سطح 6 درصد با سطوح 4 درصد و گروه شاهد تفاوت معني داري نشان نداد (p>0.05). از نظر صفات ضريب تبديل و درصد تلفات در كل دوره، تغيرات تيمارها نسبت به هم معني دار نبود (p>0.05). از نظر هزينه خوراك مصرفي به ازاي هر كيلوگرم وزن زنده، سطح 6 درصد كمترين 3445.8) ريال) و گروه شاهد بيشترين 3954.4) ريال) هزينه را داشته و سطوح 4 و 2 درصد (به ترتيب با 3526.4 و 3671.3 ريال(، در مراتب دوم و سوم قرار داشتند.

 نسخه قابل چاپ