پژوهش و سازندگي

دماي سطح زمين يکي از پارامترهاي مهم براي تعيين بيلان انرژي زمين، مطالعات هواشناسي و محيطي است. آلگوريتم هاي مختلفي براي برآورد دماي سطح زمين با استفاده از تصاوير ماهواره اي ارايه شده است و از ميان آنها آلگوريتم هاي روزنه مجزا براي تصاوير ماهواره NOAA که از دو باند مادون قرمز مجاور هم استفاده مي کند، موفقيت بيشتري داشته است. در اين بررسي، آلگوريتم هاي مختلف روزنه مجزا شامل (10) Price، Becker و (2) Li، Prata و (9) Platt، Ulivieri و همکاران (15) و Coll و همکاران (5) در حوزه آبريز درياچه اروميه مورد مقايسه قرار گرفتند. داده هاي دماي خاک در عمق 5 سانتيمتري که در ايستگاه هاي هواشناسي اندازه گيري مي گردد، به دما در سطح زمين شبيه سازي شد و مبناي مقايسه و تعيين بهترين آلگوريتم قرار گرفت. به منظور تحليل نتايج از پارامترهاي آماري انحراف اريب از ميانگين (MBD)، جذر ميانگين مربع خطاها (RMSE) و ضريب تبيين (R²) استفاده گرديد. نتايج نشان داد که آلگوريتم پرايس با ضريب تبيين 0.6، انحراف اريب از ميانگين -1.81 درجه کلوين و جذر ميانگين مربع خطاها 4.07 درجه کلوين بيشترين دقت را دارد و ديگر آلگوريتم ها دماي سطح زمين را بيشتر از ميزان واقعي و با دقت کمتر برآورد مي کنند.

 نسخه قابل چاپ

رقابت فزاينده براي منابع کمياب و تقاضاي پاسخ گويي از جانب سياستگذاران و برنامه ريزان و حتي استفاده کنندگان، موسسه ها و مراکز تحقيقاتي را تحت فشار قرار داده اند تا ارتباط و کيفيت نتايج فعاليت ها و همچنين بهبود و سازگاري تحقيقات را در اولويت قرار دهند. در نتيجه ارزيابي و بهبود عملکرد واحدهاي تحقيقاتي در بسياري از کشورهاي در حال توسعه در اولويت قرار گرفته است. شيوه هاي سنتي ارزشيابي در موسسه هاي تحقيقاتي عليرغم فوايد زياد از بعضي جهات مورد سوال قرار گرفته، بنابراين يافتن رهيافت ها و روش هاي دقيق تر و تواناتري ضرورت دارد. در اين مطالعه ديدگاه ها، مدل ها و روش هاي مختلف راجع به ارزشيابي مورد نقد و بررسي قرار گرفت. به نظر مي رسد در شرايط مناسبي، ارزشيابي مشارکتي مدل ايسنار در مقايسه با ساير مدل ها از ظرفيت و توانايي بيشتري برخوردار است. مدل تدوين شده توسط Ozgediz نيز به لحاظ جامعيت و ابعاد قابل اندازه گيري مي تواند نتايج دقيق و معتبري داشته باشد. در يک مطالعه موردي، مرکز تحقيقات و بررسي مسايل روستايي بر اساس مدل اوزگديز مورد ارزشيابي قرار گرفت. اطلاعات از کساني اخذ شد که از بعد علمي با مفاهيمي چون توسعه، توسعه روستايي، تحقيق اقتصادي اجتماعي آشنا بوده و در بعد تجربي هم آشنايي کافي با خصوصيات فعلي روستاها و فعاليت ها داشتند که اصطلاحا به آنها مطلع گفته مي شود. از جامعه آماري حدود 2000 نفري 562 نمونه انتخاب و پرسش نامه براي آنان ارسال گرديد. نتايج ارزشيابي حاکي از آن است که در مجموع ارزيابي متوسطي از مرکز وجود دارد که با افزايش تحصيلات ارزيابي مثبت تر مي شود. با توجه به ميزان همخواني نظر همکاران و مقام مافوق با پاسخگويان، ارزيابي را مي توان به جامعه بزرگتري تعميم دارد. ميزان تماس و معاشرت با مرکز رابطه مثبت و معني دار با ارزيابي را نشان مي دهد.

 نسخه قابل چاپ

بررسي كفزيان درياي خزر طي چهار فصل از پاييز 1374 تا تابستان 1375 در منطقه آب هاي گيلان از چهار عمق 10، 20، 50 و 100 متر انجام گرفت. گروه هاي زيستي در حد خانواده شناسايي و شمارش شده و زي توده آن ها تعيين گرديد و با استفاده از آن نقشه زي توده كفزيان ترسيم گرديد. ميزان صيد پره هاي ساحلي در سال هاي 1371 و 1375 بر حسب 7 منطقه تدوين و مقايسه گرديدند. نتايج بررسي ها نشان داد كه زي توده بنتوزها از 1.57 تا 65.78 گرم در متر مربع متغير بوده و داراي ميانگين (Mean± SE) 13.97± 1.6 بوده است. در اين بررسي عمق 100 متر كمترين زي توده و فراواني را داشته و عمق 10 متر بيشترين زي توده و اعماق 20 و 50 متر بيشترين فراواني را دارا بودند. همچنين بيشترين مقدار زي توده در فصل زمستان و كمترين مقدار در بهار مشاهده شده است. از بين گروه هاي زيستي شناسايي شده خانواده هاي Corophidae و Tubificidae از تعدد مشاهده و زي توده بالا برخوردار بوده اند. زي توده آن ها بالاتر از يك گرم در متر مربع بوده است. گروه هاي Scrobicularidae و Cardidae علي رغم فراواني اندك بالاترين زي توده را نشان داده اند. نقشه زي توده ماكروبنتوزها در سال 1374-75 نشان داد كه زي توده در بخش كوچكي در حد فاصل آستارا- هشتپر، منطقه روبروي تالاب انزلي و به صورت باريكه اي در روبروي مصب سفيدرود تا منطقه رودخانه پلرود بيشتر از ساير نقاط مي باشد. به طوركلي با مقايسه نقشه هاي ترسيمي اين مطالعه و بررسي سال 1371 شباهت هاي بسياري ديده مي شود. همچنين در برخي از مناطق در اعماق 10 تا 20 متر داراي توده زنده بالا بوده اند براي مثال ميزان توده زنده در غرب استان گيلان در اعماق كم بيشتر از اعماق بالا است. نتايج حاصل از بررسي مقادير صيد پره هاي ساحلي در سال هاي 1371 و 1375 نشان داد كه در هفت منطقه تفكيك شده تفاوت معني داري در ميزان صيد و مقدار صيد در واحد تلاش پره وجود نداشته است. مقدار صيد در واحد تلاش پره ها در سال 1375 از حداقل 88 تا 459 كيلوگرم در هر پره كشي و در سال 1371 از حداقل 31 كيلوگرم تا 418 كيلوگرم در هر پره كشي متغيير بوده است. مقايسه مقادير صيد و نقشه پراكنش كفزيان نشان داد كه اگر چه در برخي مناطق ارتباطي بين آن ها وجود ندارد اما در سيماي كلي در اكثر مناطق هم چون مصب سفيدرود، هم خواني مثبت بين ذخاير كفزيان و مقدار صيد وجود داشته است. بررسي مقادير صيد در سال 1379 در مناطق مختلف صيادي صحت نتايج به دست آمده را نشان داده است به طوري كه منطقه شرق گيلان (چمخاله تا چابكسر) و آستارا تا هشتپر از صيد اندك برخوردار بوده و با مقادير صيد در شرق و غرب انزلي تفاوت معني دار داشته است.

به منظور تعيين قابليت هضم پروتيين پودر آرتميا در شرايط in vitro و in vivo، از سه منطقه درياچه اروميه، استخرهاي خاكي حاشيه درياچه اروميه و درياچه نمك قم توده زنده آرتميا جمع آوري و پس از آب گيري توسط خشك كن در دماي 50-60 درجه سانتي گراد خشك و به صورت ورقه ورقه درآمدند. قبل از استفاده در آزمايشات توسط آسياب چكشي آسياب شدند. در آزمايشگاه تغذيه از هر يك از سه نوع پودر آرتميا همراه با نمونه اي از پودر ماهي پرو آناليز شيميايي از نظر مواد مغذي، مطابق دستور العمل روش استاندارد صورت گرفت. در مرحله بعد قابليت هضم پروتيين نمونه ها با استفاده از روش قابليت هضم در آنزيم پپسين مورد آزمايش قرار گرفت. نتايج حاصل از اين آزمايش نشان داد كه بين تيمار آرتمياي درياچه اروميه با ساير تيمارها از نظر اين صفت اختلاف معني داري وجود دارد (p<0.05). بيشترين درصد قابليت هضم پپسين مربوط به تيمار آرتمياي درياچه قم 92.74) درصد) و كمترين درصد مربوط به تيمار آرتمياي درياچه اروميه 90.47) درصد) بود. در آزمايشي ديگر قابليت هضم ظاهري و حقيقي پروتيين سه نوع پودر آرتميا و همچنين پودر ماهي پرو با استفاده از روش نمونه برداري از محتويات ايلئومي پس از كشتار، بر روي 109 قطعه جوجه نر گوشتي از سويه راس 308 انجام شد. نتايج به دست آمده از اين آزمايش با داده هاي حاصل از آزمايش قابليت هضم در آنزيم پپسين مطابقت داشت. در اين آزمايش نيز بين تيمار آرتمياي درياچه اروميه با ساير تيمارها اختلاف معني داراي مشاهده شد (p<0.05). بيشترين درصد قابليت هضم ظاهري و حقيقي مربوط به تيمار پودر ماهي (به ترتيب 88.02 و 92.12 درصد) و كمترين درصد مربوط به تيمار آرتمياي درياچه اروميه (به ترتيب 82.96 و 86.87 درصد) بود. نتايج اين تحقيق نشان داد، با توجه به بالا بودن ميزان پروتيين پودر آرتميا و قابليت هضم بالاي آن، مي توان اين ماده خوراكي را در جيره غذايي طيور به عنوان مكمل پروتييني مورد استفاده قرار داد.

 نسخه قابل چاپ

در بررسي هايي كه از تير ماه سال 1382 بروي پرورش توام ميگو Penaeus Indicus با خيار دريايي گونه Holothuria Leucospilota با هدف تاثير همزيستي اين دو آب زي بر روي رشد وزني و طولي ميگو صورت گرفت، 9 حوضچه فايبر گلاس 5) عدد ده تني با سطح حدود 7.5 متر مربع و 4 عدد حوضچه 5 تني با سطح حدود 4.5 متر مربع) كه كف آن ها از قبل با خاك مزارع پرورش ميگو به ارتفاع 10 سانتي متر خاك ريزي و به سيستم هواده مجهز شده بود. آبگيري شد. (خاك از مزرعه اي برداشت گرديد كه براي اولين بار شروع به فعاليت كرده بود و فاقد مواد آلي حاصل از دوره پرورش بود). تعداد 1 عدد خيار دريايي گونه H. Leucospilota به ازاي هر متر مربع در تانك هاي شماره 1، 2 و 3 (تيمار (1، تعداد 2 عدد خيار دريايي به ازاي هر متر مربع در تانك هاي شماره 4، 5 و 6 (تيمار (2 ذخيره سازي شد و تانك هاي شماره 7، 8 و 9 (تيمار (3 نيز به عنوان تانك هاي شاهد در نظر گرفته شد كه فاقد خيار دريايي بود. ميگوهاي گونه P.indicus نيز در سن 60 روزگي از مزارع پرورش ميگو تهيه و به تعداد 15 عدد در هر متر مربع به تانك هاي حاوي خيار دريايي و تانك هاي شاهد اضافه گرديد. شوري، دما، اسيديته به كمك دستگاه هاي سنجش پرتابل و اكسيژن به روش وينكلر اندازه گيري و ثبت گرديد. در نهايت ميانگين وزني ميگوهاي تيمار يك از 6.46 به 18.66 گرم، در تيمار دو از 6.1 به 19.33 گرم و در تيمار شاهد از 6.43 به 16.86 گرم رسيد. همچنين ميانگين رشد طولي ميگوهاي تيمار 1 از 9.7 در ابتداي دوره به 13.4 ميلي متر، در تيمار 2 از 9.5 به 13.8 ميلي متر و در تيمار 3 از 9.7 به 12.6 ميلي متر در انتهاي دوره رسيد. ميگو و خيار دريايي هر دو از كف تغذيه مي كنند. در صورت پاك شدن بستر از آلودگي ناشي از رسوب مواد زايد و اضافي توسط خيار دريايي كه به عنوان يك رفتار تغذيه اي در اين آبزي به حساب مي آيد. شرايط مطلوب از نظر تغذيه و رشد بيشتر براي ميگو فراهم مي گردد و اين امر سبب اختلاف رشد وزني و طولي در بين تيمارهاي مختلف گرديده است.

 نسخه قابل چاپ

اين تحقيق به منظور تعيين ارزش غذايي ني انجام گرديد. بدين منظور نمونه هاي ني را از تالاب هاي هويزه، شادگان و الهايي در سه مرحله زماني با فاصله يك ماه جمع آوري شده و قابليت هضم ماده خشك و ماده آلي با استفاده از شيرابه شكمبه گاوميش به روش in vitro تعيين گرديد و نتايج به دست آمده در قالب طرح كاملا تصادفي در سه تيمار (سه مرحله زماني برداشت) و سه تكرار (محل نمونه برداري) تجزيه و تحليل آماري شدند. به منظور تعيين ارزش غذايي به روش in vivo از تعداد 3 راس گاوميش نر اخته شده استفاده گرديد. تغذيه دام ها به صورت اختياري انجام شد و با استفاده از باكس و روش جمع آوري كل مدفوع قابليت هضم مواد مغذي مختلف، (TDN) و قابليت هضم انرژي تعيين گرديد. ميانگين پروتيين خام، عصاره اتري، الياف خام، عصاره عاري از ازت، ماده آلي، خاكستر، كلسيم و فسفر نمونه هاي ني جمع آوري شده از سه تالاب به ترتيب 10.5 (CP)، و (Ee) 1.7، و (CF) 32.62، و (NEE) 42.96، و (Ash) 13.2، و (OM) 86.8، و (Ca) 0.47، و (P) 0.36 درصد بود. ميانگين ضرايب هضم به روش in vivo براي ماده خشك، ماده آلي، پروتيين خام، عصاره اتري، الياف خام، عصاره عاري از ازت به ترتيب (DM) 41.36، و (OM) 43.68، و (CP) 49.4، و (Ee) 33.63، و (CF) 51.45، و (NEE) 38.43 درصد و مجموع مواد مغذي قابل هضم 39.5 درصد و انرژي قابل هضم 1.89 مگا كالري در كيلوگرم بود. ميانگين ضريب هضم به روش in vitro براي ماده خشك در سه مرحله زماني در تالاب هويزه به ترتيب 40.53، 33.84 و 29.27 درصد و تالاب شادگان به ترتيب 31.05، 35.07، 20.7 و تالاب الهايي 37.62، 32.56، 33.47 و ضريب هضم ماده آلي در تالاب هويزه به ترتيب 42.89، 32.59، 30.28 و تالاب شادگان به ترتيب 32.32، 35.23، 19.26 و تالاب الهايي شامل 42.7، 33.28 و 34.99 درصد به دست آمد.

 نسخه قابل چاپ

جهت مطالعه تاثير استفاده از بلوك هاي ملاس و اوره بر مصرف خوراك، توليد و تركيبات شير گاوميش هاي شيرده آزمايشي در قالب طرح مربع لاتين در دو مربع 4×4 با استفاده از 8 راس گاوميش شيرده انجام شد. رديف هاي مربع شامل دوره هاي 28 روزه اجراي آزمايش و ستون هاي مربع شامل شكم هاي مختلف زايش گاوميش ها بود. تيمارها (جيره هاي غذايي) شامل: 1 جيره غذايي رايج در منطقه، 2 جيره غذايي استاندارد بر اساس 100 درصد مصرف روزانه 3 جيره غذايي براساس 80 درصد مصرف روزانه و 4 جيره غذايي براساس 70 درصد مصرف روزانه بودند. در تيمارهاي 3 و 4 علاوه بر خوراك داده شده از بلوك هاي ملاس- اوره به طور آزاد در تغذيه دام ها استفاده شد. تركيب بلوك هاي ملاس و اوره شامل 50 درصد ملاس، 10 درصد اوره، 20 درصد پيت ني شكر، 10 درصد آهك، 5 درصد نمك و 5 درصد آرد استخوان بود. از نظر توليد شير روزانه و تركيبات شير بين تيمارها اختلاف معني داري مشاهده نشد (p<0.05). ميانگين هاي توليد شير تصحيح شده بر اساس 4 درصد چربي در تيمارهاي اول تا چهارم به ترتيب 11.98، 12.57، 12.03 و 11.44 كيلوگرم در روز بود كه اختلافات بين آن ها معني دار بود (p<0.05). كمترين ماده خشك مصرفي روزانه 12.49) كيلوگرم(، كمترين هزينه خوراك مصرفي روزانه 6354.90) ريال) و كمترين هزينه خوراك با ازاي يك كيلوگرم شير توليدي تصحيح شده 568.40) ريال) مربوط به تيمار چهارم بود و اختلاف بين تيمارها معني دار بود (p<0.05). ميانگين مصرف روزانه بلوك ملاس و اوره در تيمارهاي سوم و چهارم به ترتيب 1.47± 0.14 و 1.41 ±0.11 كيلوگرم بود با اين حال، ايجاد محدوديت غذايي در اين دو تيمار باعث كاهش وزن دام ها شد. به طور كلي نتايج اين آزمايش نشان داد كه بلوك هاي ملاس و اوره مي توانند جايگزين 10 درصد مجموع خوراك مصرفي روزانه گاوميش هاي شيرده شوند.

 نسخه قابل چاپ

به منظور بررسي فون و بوم شناسي پشه ها (دوبالان: كوليسيده) (Diptera:Culicidae) در استان گيلان، مطالعاتي از فروردين ماه تا آذر ماه 1379 انجام شد. در طي اين تحقيق 2478 پشه بالغ از 64 زيستگاه و 6656 لارو از 127 لانه لاروي در استان گيلان جمع آوري شد و مجموعا شش گونه از جنس كولكس (Culex Linnaeus,1758) شامل: Culex (Culex) mineticus Noe,1889، و Cx.(Cux.) pipiens Linnaeus, 1758، و Cx. (Cux.) theileri Theobald,1903 و Cx. (Cux.)tritaeniorhynchus Giles, 1901 و Cx. (Maillotia) hortensis Ficalbi, 1889 و Cx. (Neoculex)territans Walker,1856 به صورت لارو و بالغ جمع آوري و شناسايي شد. گونه هاي كولكس (پي پينز، تريتنيورينكوس، ميمتيكوس) در مرحله لاروي با %47.19، %30.99 و %10.29 و در مرحله بالغ با %58.18، %28.42 و %11.71 به ترتيب بيشترين فراواني و پراكنش را در استان گيلان نشان دادند. بوم شناسي دقيق دو گونه Culex pipiens و Culex tritaeniorhynchus كه ناقل بيماري هاي متعددي مي باشند نيازمند بيشتري در استان مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

تالاب اميركلايه از جمله تالاب هاي مهم و بين المللي ايران است كه در استان گيلان و شمال شهر لاهيجان واقع شده است. در اين تالاب 15 گونه ماهي زيست مي كنند كه اردك ماهي (Esox lucius) از فراوان ترين ماهيان تالاب مي باشد. در طول سال 1380 به منظور مشخص نمودن عادت هاي غذايي اردك ماهي تالاب امير كلايه لاهيجان 156 قطعه اردك ماهي به وسيله دام گوشگير، پره، الكتروشوكر، ساليك و ساچوك صيد و پس از زيست سنجي، تعيين سن و كالبد گشايي مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج به دست آمده حاكي از آن است كه اردك ماهي تالاب اميركلايه از طيف وسيعي از موجودات زنده 9) گونه جانوري) تغذيه مي كند. بالاترين درصد فراواني مربوط به لاي ماهي (%24) و گاو ماهي مرمري (%16) و كمترين درصد فراواني مربوط به سوزن ماهي، كاراس و گاماروس (هريك با درصد فراواني (%4 بود و اردك ماهي، پلي كوپترا، قورباغه و سوسك آبي نيز هر يك با درصد فراواني %8 در مرتبه مياني قرار داشتند. اين ماهيان در گروه هاي سني + 1 تا + 6 با ميانگين طول كل 44.8 سانتي متر15.6-63) سانتي متر)، ميانگين وزني 717.9 گرم 24-1700) گرم(، متوسط طول نسبي روده (شاخص طول روده به طول بدن) 0.69 (0.19-0.97)، ميانگين شاخص شدت تغذيه (0.7-422) 91.8، متوسط شاخص ضريب رشد (388.8-1097.3) 723.5 بودند. با توجه به نتايج به دست آمده مي توان گفت كه اردك ماهي اين تالاب، يك آبزي گوشتخوار، ماهي خوار و هم نوع خوار است. ضمن اين كه تمامي مواد غذايي در داخل معده شناسايي شدند كه بيان كننده خوش هضم بودن اين مواد غذايي و داشتن قدرت انتخاب بيروني (براساس اندازه طعمه و با كمك قدرت بينايي و بويايي) مي باشد. همچنين رژيم غذايي اردك ماهي بر اساس فصل، سن و جنسيت تغييراتي داشت.

 نسخه قابل چاپ

به منظور بررسي امكان كاهش وزن دنبه و چربي لاشه از طريق دورگ گيري، تعداد 126 راس ميش زندي با قوچ هاي زندي و زل آميزش داده شدند. از تعداد 85 راس بره متولد شده، تعداد 9 راس بره نر و ماده خالص و 19 راس بره نر و ماده دورگ به مدت 114 روز پروار شدند. با توجه به ميانگين وزن پايان پروار، تعداد 24 راس بره نر و ماده جهت بررسي صفات لاشه كشتار شدند. ميانگين وزن پايان پروار و افزايش وزن روزانه تركيب نژادي زندي خالص كمتر از بره هاي دورگ بود و ضريب تبديل غذايي بره هاي دورگ بهتر از بره هاي خالص بود ولي اين تفاوت ها معني دار نبود (p<0.05). درصد گوشت و استخوان بره هاي دورگ بيشتر از بره هاي خالص و اين تفاوت براي درصد استخوان معني دار بود (p<0.05). درصد چربي زيرجلدي، بين عضلاني و احشايي بره هاي دورگ بيشتر (p<0.01). و درصد دنبه كمتر از زندي خالص بود (p<0.01). چربي لاشه (چربي زيرجلدي، بين عضلاني و دنبه) نسبت به وزن لاشه سرد بره هاي دورگ و خالص به ترتيب برابر 35.1 و 38.7 و چربي اتري در بره هاي دورگ و خالص به ترتيب برابر 33.0 و 37.0 درصد و اين تفاوت ها معني دار بود (p<0.05). چربي كل دام (مجموع چربي لاشه و چربي احشايي) نسبت به وزن لاشه سرد براي بره هاي دورگ و خالص به ترتيب برابر 48.1 و 46.3 درصد بود (p>0.05).

 نسخه قابل چاپ

به منظور بهبود منابع بالقوه ذخاير طبيعي ماهي سفيد در جنوب درياچه خزر، توليد بچه ماهيان مقاوم و درشت تر در محيط هاي بسته در يك زمان نسبتا كوتاه، نيازمند تعيين احتياجات غذايي به ويژه ميزان پروتيين آن مي باشد. با توجه به اينكه تاكنون مطالعات جامعي بر روي نيازهاي غذايي بچه ماهي سفيد صورت نگرفته است؛ از اين رو يك آزمايش تغذيه اي به مدت 8 هفته بر روي بچه ماهيان 2 گرمي جهت دستيابي به تعيين پروتيين مطلوب صورت گرفت. در اين آزمايش سه تيمار در سطوح پروتييني 25، 30، 35 درصد و سه تكرار براي هر يك با انرژي قابل هضم (DE) ثابت 3400 كيلوكالري در كيلوگرم براي هر يك از تيمارها در نظر گرفته شد. همچنين تعداد 180 قطعه بچه ماهي سفيد با ميانگين وزني 2± 0.6 گرم در قالب طرح كاملا تصادفي انتخاب و بين 9 عدد مخزن فايبرگلاسي 400 ليتري كه با 300 ليتر آب تازه پرشده بود و روزانه 60 درصد آب تعويض مي شد. توزيع گرديدند.
معيارهاي شاخص رشد مانند افزايش وزن يا رشد مطلق (WG)، درصد رشد نسبي (RGR)، ضريب تبديل غذا (FCR)، نسبت بازده پروتيين (PER) و درصد بقا در هر يك از تيمارها مقايسه شد. نتايج به دست آمده نشان دادند كه با افزايش ميزان پروتيين در تيمارها، شاخص معيارهاي رشد مانند افزايش وزن و درصد رشد نسبي بهبود يافته و اختلاف معني داري را نشان مي دهند (p>0.05)، ساير شاخص هاي رشد نظير ضريب تبديل غذا و نسبت بازده پروتيين بين تيمار 1 و 2 اختلاف معني داري را نشان نمي دهند (p<0.05) اگر چه بين آن ها با تيمار 3 يا پروتيين 35 درصد اختلاف معني دار مي باشد. درصد بقا در تيمارها داراي اختلاف معني داري نيستند (p<0.05). لاشه بدن بچه ماهي سفيد به لحاظ تركيبات مواد مغذي بين تيمارهاي 1 و 2 داراي اختلاف معني دار نمي باشند (p<0.05) اگر چه بين آن ها با تيمار 3 اختلاف معني دار است (p>0.05).

 نسخه قابل چاپ

اين تحقيق به منظور تعيين اثر انرژي و پروتيين قابل متابوليسم بر خصوصيات الياف بزغاله هاي نر راييني با وزن زنده 17.5 ±2.5 كيلوگرم و سن حدود هفت تا هشت ماه، با 25 جيره غذايي در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي به روش فاكتوريل با پنج سطح انرژي قابل متابوليسم و پنج سطح پروتيين قابل متابوليسم (5×5)، با سه تكرار انجام شد. جيره هاي غذايي بزغاله ها با استفاده از جداول استاندارد غذايي AFRC سال 1998 متوازن شدند. در ابتدا و انتهاي آزمايش كل الياف بدن چيده، و از ناحيه پهلوي سمت چپ بزغاله ها نمونه اي براي اندازه گيري خصوصيات كمي و كيفي الياف برداشته شد. نتايج اين پژوهش نشان داد: ميانگين رشد كرك بزغاله ها به ترتيب برابر 5.27، 4.30، 4.09، 4.01 و 4.10 گرم در روز براي سطوح انرژي يك تا پنج بود، بالاترين سطح انرژي جيره ها (11.1) باعث افزايش معني دار كرك توليدي روزانه شد (P<0.01) و بهترين عملكرد را نشان داد. پروتيين قابل متابوليسم جيره نيز، اثر معني داري (p<0.05) بر روي ميزان رشد كرك داشت كمترين مقدار رشد روزانه 3.72) گرم) مربوط به پايين ترين سطح پروتيين قابل متابوليسم در جيره ها بود. قطر، طول و درصد كرك توليدي تحت تاثير سطوح انرژي و پروتيين قرار نگرفت. با توجه به نتايج به دست آمده از اين پژوهش، اگر منظور از پرورش بزغاله ها فقط توليد كرك باشد مقادير 11.10 مگاژول انرژي قابل متابوليسم و 7.58 درصد پروتيين قابل متابوليسم در هر كيلوگرم ماده خشك جيره پيشنهاد مي گردد.

 نسخه قابل چاپ

به منظور مقايسه رشد و رسيدگي جنسي صافي ماهيان گونه هاي Siganus sutor و Siganus javus در حوضچه هاي بتوني، اقدام به صيد ماهيان جوان از اطراف بندر لنگه، بندر حسينه، بندر كنگ با استفاده از تور گوشگير، گرگور و قلاب گرديد. صافي ماهيان صيد شده به سالن تكثير و پرورش پژوهشكده اكولوژي خليج فارس و درياي عمان منتقل گرديده و هر گونه به طور جداگانه در سه حوضچه بتوني 6 تني با تراكم 15 عدد در متر مكعب ذخيره سازي شدند. دوره پرورش از دي ماه سال 79 تا شهريور سال 80 به طول انجاميد. تغذيه صافي ماهيان با استفاده از غذاي كنسانتره ميگو و گوشت خرچنگ به ميزان 3 تا 5 درصد وزن بدن انجام گرفت. برخي از فاكتورهاي فيزيكي و شيميايي آب از قبيل درجه حرارت، شوري و اكسيژن هر 5 روز يك بار اندازه گيري شد. از اسفند ماه سال 79 تا شهريور سال 80، ماهانه تعداد 5-10 عدد ماهي از هر گونه صيد و پس از كالبد شكافي، قطعاتي از گنادها برداشت و مراحل مختلف رسيدگي جنسي تعيين گرديد. رشد صافي ماهيان نيز با استفاده از زيست سنجي هاي ماهانه محاسبه گرديد. بر اساس نتايج حاصل از اندازه گيري فاكتورهاي فيزيكي و شيميايي درجه حرارت آب در طي دوره پرورش بين 16 تا 33 درجه سانتي گراد، اكسيژن بين 4.74 تا 5.86 ميلي گرم در ليتر و شوري بين 37 تا 38 گرم در ليتر در نوسان بود. صافي ماهيان گونه S.sutor داراي رشد بهتري نسبت به گونه S.javus بوده و در محيط پرورشي به راحتي اهلي مي گردند. ميانگين وزن صافي ماهيان گونه S.sutor از 127.6 ±21.52 گرم به 292 ±62.04 و ميانگين وزن صافي ماهيان گونه S.javus از 117.31± 40.37 گرم به 181.3± 39.9 گرم رسيد. نتايج حاصل از زيست سنجي هاي ماهانه و همچنين كالبد شكافي و مطالعات ميكروسكوپيك نشان داد كه گونه S.sutor از رشد بالاتري برخوردار بوده و در محيط پرورشي به مرحله رسيدگي جنسي مي رسد و در صورت شرايط مناسب مي تواند از ارديبهشت ماه تا تيرماه تخم ريزي نمايد. اين گونه مي تواند به عنوان يك گونه مناسب براي تكثير و پرورش در محيط هاي دريايي معرفي گردد.

 نسخه قابل چاپ

ماهي سيم با نام علمي Abramis brama orientalis يكي از ماهيان با ارزش اقتصادي درياي خزر مي باشد. صيد اين ماهي در سال 1379-1380 به مقدار 17 تن بوده كه 0.1 درصد از كل صيد ماهيان استخواني را شامل مي شود. متوسط طول، وزن و سن اين ماهي به ترتيب 21.7± 3.3 سانتي متر، 191.2± 99.88 گرم و 2.72± 0.91 سال (X± SD) اندازه گيري شد. رابطه نمايي طول- وزن اين ماهي L^2.90 و W=0.2312 بود R2=%83.34)، R=0.91 و (n=160. معادله رشد بر تلانفي ماهي سيم براساس داده هاي طول و سن به صورت زير برآورد شد. [(Lt=45 [(1-exp-0.125 (t+2.768 ضريب مرگ و مير كل (z)، طبيعي (M) و صيادي (F) به ترتيب برابر 0.92، 0.28 و 0.64 در سال و نسبت بهره برداري (E=Exploitation ratio) برابر 0.7 در سال محاسبه شد. براساس آناليز كوهورت ميزان توده زنده 46.362 تن و MSY به ميزان 14.99 تن برآورد شد.

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش به منظور بررسي تغييرات تركيب شيميايي در طول فصل رشد و خصوصيات سيلويي علوفه ني انجام شد. جهت بررسي تغييرات تركيبات شيميايي، نمونه گيري از علوفه ني در طول فصل رشد هر دو هفته يك بار، به مدت 3 ماه انجام شد. تركيبات شيميايي اندازه گيري شده شامل ماده خشك، ماده آلي، پروتيين خام، خاكستر، ديواره سلولي، ديواره سلولي بدون همي سلولز، قابليت هضم ماده خشك و قابليت هضم ماده آلي بودند. نتايج در يك طرح كاملا تصادفي با 6 تيمار و 5 تكرار تجزيه و تحليل گرديدند. ميانگين مقادير پروتيين خام، قابليت هضم ماده خشك و قابليت هضم ماده آلي در طي فصل رشد به ترتيب از 16.56، 42.10 و 39.95 به 10.31، 28.68 و 27.83 درصد و مقادير ديواره سلولي و ديواره سلولي بدون همي سلولز به ترتيب از 63.54 و 35.13 به 77.76 و 41.64 درصد افزايش يافتند. جهت سيلو نمودن علف ني، مقدار 200 كيلوگرم علف ني از هور هويزه برداشت و به قطعات 3-1 سانتي متري خرد گرديدند آن گاه با چهار سطح ملاس 0)، 5، 10 و 15 درصد) و دو سطح باكتري Lactobacillus plantarum 0) و 2.5 ميلي گرم در كيلوگرم و حاوي CFU 1×10¹⁰ در هر گرم) مخلوط و در سطل هاي پلاستيكي سيلو گرديد. آزمايش در قالب طرح كاملا تصادفي با روش فاكتوريل (2×4×5=40) اجرا گرديد. افزودن 15 درصد ملاس باعث كاهش معني دار pH (از 4.62 به 4.16(، ديواره سلولي بدون همي سلولز (از 37.10 به 30.34 درصد) و سلولز (از 29.16 به 22.49 درصد) و افزايش معني دار پروتيين خام (از 10.21 به 10.98 درصد) و قابليت هضم ماده خشك (از 27.58 به 36.76 درصد) مواد سيلويي شد. تلقيح باكتري لاكتوباسيلوس اثر معني داري روي بهبود كيفيت مواد سيلو شده نداشت. نتايج اين آزمايش نشان داد كه با توجه به تغييرات پروتيين خام و ماده خشك گياه در طي فصل رشد زمان مناسب برداشت علف ني جهت سيلو كردن براي كسب ميزان مناسب پروتيين خام و ماده خشك اواسط تا اواخر ارديبهشت مي باشد. براي تهيه سيلاژ مناسب علوفه ني افزودن 15 درصد ملاس بر اساس ماده خشك توصيه مي شود اما كاربرد باكتري لاكتوباسيلوس فاقد سودمندي است.

 نسخه قابل چاپ