پژوهش و سازندگي

منطقه حفاظت شده گنو با وسعت 27500 هکتار در 30 کيلومتري شمال غربي بندرعباس واقع است. سيماي منطقه متشکل از پيکره اي کوهستاني است که در گستره اي از دشت ها و تپه ماهورهاي باز قرار گرفته است. دامنه تغييرات ارتفاعي منطقه بين 50 الي 2347 متر متفاوت است. از نظر جغرافياي گياهي فلور منطقه متعلق به دو پهنه رويشي صحارا – سندي و ايرانو – توراني است. اين بررسي به منظور جمع آوري و شناسايي گياهان دارويي منطقه حفاظت شده گنو و تعيين مصارف درماني آنها به اجرا درآمد. با استفاده از منابع موجود، مسافرت به منطقه و مراجعه به افراد آگاه و مطلع، گياهان دارويي منطقه جمع آوري و اطلاعاتي از قبيل نام علمي، نام فارسي، نام محلي، نام تيره، ارتفاع از سطح دريا، اندام مورد مصرف، ميزان، مدت و مورد مصرف تعداد 124 گونه يادداشت شد. اين گياهان متعلق به 100 جنس و 52 تيره هستند و بيشترين گونه ها در تيره هاي Labiatae با 17 گونه و Compositae با 10 گونه قرار دارند. 95 گونه داراي مصارف درماني سنتي و 29 گونه از گياهان پرمصرف مي باشند، ضمن آنکه 11 گونه به صورت سنتي به کشورهاي حوزه خليج فارس و درياي عمان صادر مي شود.

 نسخه قابل چاپ

در اين بررسي با استفاده از چوب صنوبر (P. nigra) در سه زمان بخار زني 15، 20 و 25 دقيقه و سه زمان پرس 4، 5 و 6 دقيقه با استفاده از دو مقدار مصرف چسب 9 و 11 درصد، تخته فيبر با دانسيته متوسط (MDF) به روش خشک تهيه گرديد. از ترکيب عوامل فوق 18 ترکيب شرايط به وجود آمد و براي هر ترکيب 3 تخته (تکرار) و در مجموع 54 تخته ساخته شد. ابعاد الياف چوب صنوبر اندازه گيري و خواص فيزيکي و مکانيکي تخته هاي ساخته شده با استفاده از آزمون فاکتوريل مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و نتايج زير بدست آمد. ميانگين طول الياف و قطر کلي الياف چوب مورد نظر به ترتيب برابر با 1084 و 21,21 ميکرون اندازه گيري شد. نتايج حاصل از اندازه گيري مقاومت خمشي، مدول الاستيسيته، مقاومت چسبندگي داخلي تخته هاي ساخته شده نشان داد که در شرايط زمان بخار زني 15 دقيقه، زمان پرس 6 دقيقه و مصرف چسب 9 و 11 درصد، خواص فوق الذکر نسبت به تيمارهاي ديگر در حد مطلوبي قرار دارد. نتايج همچنين نشان داد که با افزايش زمان بخار زني، چسبندگي داخلي و مدول الاستيسيته تخته ها کاهش يافته در حالي که يک رابطه مستقيم بين اين خواص با زمان پرس مشاهده گرديد. واکشيدگي ضخامت تخته ها بعد از 2 و 24 ساعت غوطه وري در آب در شرايط استفاده از زمان بخار زني 15 دقيقه و زمان پرس 6 دقيقه به حداقل کاهش يافت.

 نسخه قابل چاپ

دو گونه مرتعي کهور و آکاسياي چتري (گبر) از خانواده ميموزاسه، پوشش عمده درخت و درختچه هاي سواحل خليج فارس و درياي عمان را تشکيل ميدهند. اين دو گونه گياهي ساليانه مقادير زيادي سرشاخه (برگ و ساقه هاي جوان) و ميوه (نيام) توليد ميکنند که غني از پروتئين و مواد معدني هستند و بوسيله دام ها از جمله بز، شتر، گاو و حيات وحش مصرف مي شوند. اين مطالعه سه منطقه را که پوشش عمده کهور و آکاسياي چتري (گبر) استان هرمزگان را تشکيل ميدهند در برگرفت که در آن از دو بخش گياه سرشاخه يکساله و نيام تعداد 240 نمونه جمع آوري شد و پس از مخلوط نمودن و کدبندي تعداد 60 نمونه (5 نمونه از هر بخش گياه در هر منطقه) تهيه و مورد تجزيه شيميايي قرار گرفت. ميانگين تجزيه شيميايي اندام هاي مورد آزمايش نشان داد که ميزان پروتئين خام، چربي خام، الياف خام، خاکستر، کلسيم، فسفر به ترتيب در سرشاخه کهور 10.16، 1.6، 23.5، 9.8، 2.5، 0.07 درصد، در نيام کهور 15.12، 1.13، 16.6، 5.18، 0.69، 0.12 درصد در سرشاخه يکساله آکاسياي چتري (گبر) 16.6، 2.4، 18.3، 6.8، 0.72، 0.19 درصد و در نيام آکاسياي چتري (گبر) 21.6، 0.73، 21.1، 7.9، 0.92 و 0.21 درصد مي باشد. مواد خوراکي ياد شده بر روي 8 راس بز نر اخته شده مورد تغذيه قرار گرفت و ضرايب قابليت هضم ماده خشک، پروتئين خام، الياف خام و عصاره عاري از ازت به ترتيب در سرشاخه يکساله کهور 54.74، 40.52، 51.57، 69.52 درصد و در نيام کهور 60.98، 48.1، 51.3، 71.1 درصد و سرشاخه آکاسياي چتري (گبر) 58.71، 50.70، 37.91، 78.17 درصد و در نيام آکاسياي چتري (گبر) 64.56، 47، 54.29 و 80.85 درصد اندازه گيري شد.

 نسخه قابل چاپ

کوير ميقان منطقه اي است که در فاصله 15 کيلومتري شمال شرق اراک قرار دارد. در اين تحقيق تنوع گونه اي به عنوان يکي از مهمترين پارامترهاي نشان دهنده تغييرات در اکوسيستم ها با استفاده از نرم افزار Diver و Nucosa و بر اساس شاخص ها و مدل هاي مختلف تنوع گونه اي شامل Logaritmic, Lognormal, Broken-stick و Geometric در جوامع گياهي کوير ميقان مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد که جامعه Nitrarietum schoberi داراي پايين ترين تنوع گونه اي و جامعه Limonietum iranici داراي بالاترين تنوع گونه اي در بين 9 جامعه گياهي مي باشند که به ترتيب با مدل هاي Geometric (جوامع شکننده و بي ثبات) و Lognormal (جوامع با ثبات) منطبق شده اند. سپس داده هاي خاک شناسي و سطح آب زيرزميني با استفاده از نرم افزار Statistica مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. تجزيه و تحليل عاملي متغيرها (Factor analysis) نشان داد که از بين متغيرهاي مورد مطالعه، 6 متغير اصلي شامل هدايت الکتريکي، مقدار يون منيزيوم، ميزان گچ، درصد کربن آلي و بافت خاک و همچنين سطح ايستابي با ريشه پنهان ماتريسي (Eigenvalues) برابر 76.8 درصد در تعيين نقاط اکولوژيک يکسان و تغييرات تنوع گونه اي از اهميت بالايي برخوردار هستند.

 نسخه قابل چاپ

رويشگاه سرخدار افراتخته با وسعت 352 هکتار در جنوب شرقي شهرستان علي آباد کتول در ارتفاع 1350 تا 2000 متر از سطح دريا واقع شده است (4)، که در سال 1371 به عنوان ذخيره گاه جنگلي معرفي شده است. بررسي به عمل آمده از فلور منطقه نشان مي دهد که در ذخيره گاه سرخدار افراتخته 51 خانواده، 86 جنس و 97 گونه گياهي وجود دارند که از اين ميان 7 گونه بومي ايران هستند. از مهمترين خانواده هاي منطقه مي توان Asteraceae (12 گونه، 13.04 درصد)، Rosaceae (10 گونه، 10.87 درصد) و Papillionaceae (6 گونه، 6.52 درصد) را نام برد. از نظر شکل زيستي رانکاير، همي کريپتوفيت ها (41.24 درصد) و فانروفيت ها (37.11 درصد) و با استفاده از زير تقسيمات سوزوکي – آراکانه، همي کريپتوفيت هاي تک ساقه اي (HC) و درختان پهن برگ خزان کننده (DML) فرم هاي رويشي غالب منطقه مي باشند. بررسي طيف جغرافيايي منطقه نشان مي دهد که از ميان گونه هاي شناسايي شده 28.57 درصد عنصر اروپا – سيبري، 14.29 درصد عنصر ايران – توراني، 11.91 درصد عنصر چند منطقه اي (اروپا – سيبري، ايران – توراني، مديترانه اي، پونتيک و ايران – آناتولي)، 10.71 درصد عنصر اگزين – هيرکاني، 9.52 درصد عنصر هيرکاني، و 25 درصد باقيمانده گونه ها مربوط به نواحي رويشي دو منطقه مختلف مي باشند.

 نسخه قابل چاپ

مطالعات مربوط به تکنولوژي آماده سازي خمير کاغذ به سازنده خمير کاغذ کمک مي کند تا به خواص مطلوب و مورد دلخواه براي توليد درجات مختلف کاغذ با خواص مطلوب و برگزيده دست يابد. اخيرا تمايل زيادي براي به دست آوردن عدد کاپا پايين و در نتيجه استفاده کمتر از مواد شيميايي در واحد رنگبري به منظور کاهش آلودگيهاي زيست محيطي وجود دارد. اين تحقيق درباره پخت بر روي چوب E. camaldulensis به روش کرافت با قليائيت هاي موثر 18، 20، 22، 24% در يک زمان پخت، دما و نسبت مايع به چوب ثابت با هدف بررسي تاثير آن بر بازده، عدد کاپا، وازده ها و قلياي باقيمانده مايع سياه پخت صورت گرفت. نتايج به دست آمده نشان داد درصد بيشتر قليائيت موثر اثر قابل توجهي بر کاهش بازده و عدد کاپا دارد که با کاهش عدد کاپا، مي توان خمير کاغذي با وازده هاي کمتر توليد کرد. هم چنين غلظت قليائيت موثر بيشتر رابطه مستقيمي با مقدار قلياي باقيمانده مايع سياه نشان داد. با توجه به نتايج به دست آمده افزايش در غلظت قليائيت موثر که به منظور اصلاح کردن پخت کرافت و به دست آوردن عدد کاپاي کمتر با بازده مطلوب لازم است.

 نسخه قابل چاپ

منطقه ونک با وسعتي در حدود 40000 هکتار بخشي از منطقه کوهستاني جنوب استان اصفهان مي باشد که در فاصله يکصد و نود کيلومتري جنوب شهر اصفهان و سي و سه کيلومتري غرب شهر سميرم واقع است. حداقل ارتفاع آن 1650 متر و حداکثر آن 4034 متر از سطح دريا مي باشد. در اين تحقيق براي اولين بار ترکيب فلوريستيک اين منطقه مورد مطالعه قرار گرفت و 649 گونه گياهي متعلق به 80 تيره و 340 جنس جمع آوري و شناسايي شد. از ميان تيره هاي موجود در منطقه، تيره Asteraceae با 84 گونه بزرگترين تيره و در ميان جنس ها، جنس Astragalus با 23 گونه، متنوع ترين جنس تعيين شد. همچنين مطالعات نشان داد که در حدود 45.37 درصد از گياهان منطقه همي کريپتوفيت، 30.86 درصد تروفيت، 9.26 درصد فانروفيت، 8.96 ژئوفيت، 5.25 درصد کاموفيت و 0.30 درصد هيدروفيت مي باشند. از ميان گياهان شناسايي شده 121 گونه نادر، 119 گونه دارويي، 61 گونه چوبي، 115 گونه مرتعي و 81 گونه سمي تعيين گرديد.

 نسخه قابل چاپ

فون حشرات کلزا از سال 1379 به مدت سه سال در نقاط مختلف کشور مورد بررسي و تحقيق قرار گرفت. بر اساس نتايج حاصل، 26 گونه حشره زيان آور کلزا متعلق به 6 راسته و 13 خانواده همراه با 13 دشمن طبيعي در طي مراحل مختلف رويشي گياه تشخيص داده شده است. يک گونه از اين حشرات به نام Psylliodes hyoscyami L. (Col. Chrysomelidae) براي اولين بار از ايران گزارش مي گردد. همچنين در بين نمونه هاي جمع آوري شده در بعضي از مناطق، شته مومي کلم Brevicoryne brassicae سوسک هاي کک مانند Psylliodes persicus، Phyllotreta corrugata، سوسک گرده خوار Meligethes aeneus و زنبور برگخوار آتاليا Athalia rosae که جزو آفات کليدي کلزا در ايران محسوب مي شوند، از جمعيت بالايي برخوردار بودند. علاوه بر اين 13 حشره مفيد به عنوان دشمن طبيعي در ارتباط با حشرات زيان آور کلزا جمع آوري گرديده است.

 نسخه قابل چاپ

در بين عناصر غذايي مورد نياز گياه برخي از اهميت ويژه اي برخوردار هستند که در بين آنها سه عنصر نيتروژن، فسفر و پتاس بارزتر مي باشد. با توجه به اهميت اين عناصر در خاک براي گياه لزوم انجام تحقيق بر روي آنها از نکات ضروري به نظر مي رسد. به اين منظور در استان زنجان منطقه اي در نظر گرفته شد که سيستم هاي مختلف کشاورزي در آن رايج مي باشد. سپس به منظور تعيين چگونگي تغيير اين عناصر در سيستم هاي مختلف اراضي کشاورزي و همچنين اراضي مرتعي همجوار با آنها آزمايشي در قالب طرح بلوک کامل تصادفي در 6 تکرار و 5 تيمار زراعي انجام گرفت. نمونه برداري از خاک در هر سيستم در دو سطح 30-0 و 60-30 سانتيمتري انجام شد. بررسي و تجزيه واريانس نمونه ها در قالب طرح نشان داد که بين سيستم هاي مختلف به جز در مورد پتاسيم در لايه تحتاني تفاوت معني داري به احتمال 95 و 99 درصد وجود دارد و مقايسه ميانگين ها به روش دانکن نشان نشان داد که هم در لايه سطح و هم در لايه تحتاني اراضي آبي از نظر اين عناصر در مقايسه با ساير تيمارها مقدار نيتروژن و فسفر و پتاسيم بيشتري وجود دارد.

 نسخه قابل چاپ

برنج عمده ترين محصول زراعي استان گيلان با سطح زيرکشتي معادل 230 هزار هکتار مي باشد که نيمي از آن (حدود 100 هزار هکتار) در شرق استان گيلان در شهرستان هاي آستانه، لاهيجان، لنگرود، رودسر، و املش واقع شده است. خاک و اقليم از مهمترين فاکتورهاي محيطي است که کشت و توليد محصولات زراعي را به شدت تحت تاثير قرار مي دهد. اراضي زير کشت برنج در منطقه مورد مطالعه در مناطق کوهستاني، جلگه اي، مردابي، ساحلي قرار دارند. با توجه به متغيير بودن خصوصيات خاک و توانايي بالقوه متفاوت در حمايت از گياهان، شناسايي اين توانمندي ها مي تواند در انتخاب بهترين محل براي کشت برنج و همچنين شناسايي مناطق با استعدادهاي مختلف بسيار مفيد مي باشد. در اين مطالعه از يک روش ساده طبقه بندي استعداد حاصلخيزي، (FCC) و روش پيچيده تر پارامتريک براي بررسي توانايي خاک هاي زير کشت برنج در شرق استان گيلان استفاده شده است. سيستم FCC براي خاک هاي با رژيم رطوبتي آکوئيک و آنترآکوئيک براي کشت آبي برنج ارايه شده است. مهمترين محدوديت اقليمي منطقه براي کشت گونه هاي محلي برنج، ميانگين دما در مرحله رشد سبزين هاي و نسبت تعداد ساعات آفتابي به طول روز يا طول مدت روشنايي (n/N) مي باشد. نتايج نشان مي دهد که روش FCC در شناسايي مناطق با استعداد مختلف براي کشت برنج جهت اهداف کاربردي مي تواند در بسياري موارد اطلاعات مفيدي مشابه روش پارامتريک ارايه دهد. مهمترين محدوديت هاي خاکي بر اساس روش FCC و پارامتريک در منطقه مورد مطالعه، کم بودن گنجايش تبادل کاتيوني و شني بودن اراضي نزديک ساحل درياي خزر و زهکشي بسيار ضعيف در اراضي پست و حاشيه مرداب ها مي باشد. با توجه به سطح آگاهي هاي کشاورزان و مروجين کشاورزي، روش FCC در صورت آزمون منطقه اي و مطابقت با روش هاي پيچيده تر و دقيق تر پارامتري مي تواند در سطحي گسترده مورد استفاده قرار گيرد.

 نسخه قابل چاپ

ريزش ميوه در باغ هاي بادام (Prunus amygdalus L.) از مشکلات جدي است که باغداران کشور با آن مواجه مي باشند. عناصر غذايي به ويژه ازت، روي و بر در اين زمينه نقش موثري دارند. براي بررسي اثر اين عناصر آزمايشي به صورت فاکتوريل بر پايه بلوک هاي کامل تصادفي با 18 تيمار و سه تکرار و در مجموع 108 درخت از رقم 8 ساله آذر هشت ساله در شهترستان شبستر در دو سال 83-1381 پياده گرديد. فاکتور اول ازت از منبع اوره در دو سطح (صفر و پنج در هزار)، فاکتور دوم بر از منبع اسيد بوريک در سه سطح (صفر دو در هزار و چهار در هزار) و فاکتور سوم روي از منبع سولفات روي در سه سطح (صفر دو در هزار و چهار در هزار به کار برده شدند. بيشترين درصد تشکيل ميوه اوليه (24 درصد) در سطح سوم بر و روي اندازه گيري شد . بالاترين درصد تشکيل ميوه نهايي (15 درصد) در سطوح دوم و سوم اسيد بوريک بدست آمد. بيشترين وزن تک مغز (2.4 گرم) از محلول پاشي توام اوره با غلظت پنج در هزار و اسيد بوريک با غلظت چهار در هزار اندازه گيري شد. بالاترين درصد مغز (14 درصد) در سطح سوم بر حاصل گرديد. بيشترين طول ميوه (4.4 سانتيمتر) در سطح سوم بر اندازه گيري شد. بيشترين عرض ميوه (3.1 سانتيمتر) بدست آمده در سطوح دوم و سوم اسيد بوريک بود. بالاترين درصد روغن اندازه گيري شده (53 درصد) از سطح سوم روي بدون کاربرد ازت مشاهده گرديد. بيشترين درصد پوست سخت (22 درصد) بدست آمده در صورت محلول پاشي توام سطح دوم ازت در کنار سطوح دوم و سوم اسيد بوريک حاصل شد. بالاترين درصد پروتئين (23 درصد) در صورت محلول پاشي توام اوره و سطح سوم اسيد بوريک اندازه گيري شد. تاثير اثرات ساده و متقابل سال × مکان در هيچ يک از تيمارهاي کودي معني دار بدست نيامد.

 نسخه قابل چاپ

به منظور بررسي ويژگي هاي مورفولوژيک و فيزيولوژيک موثر در رقابت گندم با علف هرز يولاف وحشي آزمايشي دو ساله طي سال هاي زراعي 80-1379 و 81-1380 در مزرعه تحقيقاتي علف هاي هرز موسسه تحقيقات آفات و بيماري هاي گياهي واقع در کرج انجام گرفت. آزمايشات در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با 4 تکرار و با ساختار تيماري فاکتوريل اجرا گرديد. تيمارهاي آزمايشي شامل ژنوتيپ گندم در 6 سطح و علف هرز در 2 سطح (با و بدون علف هرز) بود. ژنوتيپ هاي مورد مطالعه بر اساس آزمايش مقدماتي انتخاب و بر اين اساس سه ژنوتيپ رقيب شامل M-75-13، M-75-15 و 6618 و سه ژنوتيپ غير رقيب شامل الموت، قفقاز و M-75-5 استفاده شد. علف هرز مورد نظر نيز يولاف وحشي بود. نتايج نشان داد که براساس عملکرد دانه در کشت خالص و مخلوط، بيوماس علف هاي هرز يولاف وحشي و شاخص رقابتي به ترتيب دو لاين 6618 و M-75-5 همواره با قدرت رقابت بالا و پايين برخوردار بوده اند. مقايسه دو لاين رقيب و غير رقيب 6618 و M-75-5 نشان داد که توان رقابتي ژنوتيپ هاي مورد بررسي تحت تاثير ويژگي هايي مانند ارتفاع کانوپي، ساقه بارور، شاخص سطح برگ، ماده خشک تجمعي، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبي قرار دارند. اين ويژگي ها مي توانند در برنامه هاي به نژادي جهت تشخيص ارقام رقيب از غير رقيب در مقابل علف هاي هرز باريک برگ به کار گرفته شوند.

 نسخه قابل چاپ

تلفيق با استفاده همزمان از دانش بومي و دانش رسمي، يک استراتژي اساسي است که توسط متخصصان گوناگون براي توسعه کشورهاي توسعه نيافته و در حال توسعه مورد تاکيد قرار گرفته است. بخش کشاورزي و زير بخش هاي آن نيز از اين امر مستثني نيستند. لذا، پژوهش حاضر با همين استراتژي انجام گرفت. موضوع مورد پژوهش، آفت کرم خوشه خوار انگور و محل انجام آن، روستاهاي کوخدان و سرمور در شهرستان دنا از استان کهکيلويه و بويراحمد بوده است. موضوع و محل پژوهش با استفاده از داده هاي موجود، مصاحبه با کارشناسان محل و مشاهدات شخصي پژوهشگر انتخاب شدند. نمونه گيري، طبقه بندي تصادفي بوده است که، براي هر کدام از روستاها يک نمونه 30 نفري انتخاب گرديد. روش پژوهش عملي بکار گرفته شد که يکي از مراحل آن، عمل براي بهبود وضعيت موجود است که براي اين منظور، موکاران آموزش ديدند. براي بررسي عملکرد آموزش از طرح يک گروهي با پيش آزمون–  پس آزمون استفاده شد. بررسي تلفيق دانش بومي و دانش رسمي با الگوي ارتيز انجام گرفت. يافته ها حاکي از آن است که از ميان 25 موضوع مورد بررسي در دانش بومي، 16 مورد آن نيازمند آموزش بودند؛ نتايج آموزش اين موارد به موکاران نشان مي دهد که يادگيري آن در 11 مورد معني دار بوده است. بررسي يادگيري ها به تفکيک مراحل مختلف زندگي آفت نيز نشان مي دهد که به جز يادگيري پيرامون مرحله شرايط مناسب براي فعاليت آفت، يادگيري در بقيه موارد بسيار معني دار بوده است. با توجه به نتايج، توصيه مي شود از پژوهش عملي براي بررسي هاي مختلف دانش بومي کشاورزي استفاده شود. ضمنا، الگوي مورد استفاده در اين پژوهش نيز مي تواند براي نيازسنجي کشاورزان و تعيين محتواي آموزش هاي ترويجي از طريق تلفيق دانش بومي و دانش رسمي مناسب باشد.

 نسخه قابل چاپ

يکي از ابزارهاي کاهش مصرف سموم علف کش، استفاده از خاصيت آللوپاتي موجود در برخي گونه هاي گياهي مي باشد. بدين منظور آزمايشي جهت بررسي اثر بازدارندگي عصاره برگ گونه هاي Aretmisia siebery، A.auchari و A. scoparia بر ميزان جوانه زني بذر و رشد گياهچه علف هرز يولاف وحشي (Avena ludoviciana) انجام گرفت. آزمايش در قالب طرح کاملا تصادفي و با ساختار تيماري فاکتوريل با سه تکرار انجام گرديد. تيمارهاي آزمايش سه گونه درمنه و نه سطح (0، 6250، 10000، 12500، 40000، 20000، 80000، 125000، 162500ppm) غلظت عصاره بود. عصاره بافت خشک شده برگ گونه هاي مختلف درمنه بوسيله کلريدمتيلن استخراج شد. ميزان جوانه زني، طول ريشه چه و ساقه چه گياهچه يولاف وحشي، تحت تاثير در حضور مقادير مختلف عصاره گونه هاي مختلف درمنه اندازه گيري شد. نتايج نشان داد که تاثير بازدارندگي گونه A. auchari بر جوانه زني يولاف وحشي بيش از ديگر گونه هاي درمنه مورد بررسي بود. درصد جوانه زني يولاف وحشي تحت تاثير غلظت هاي مختلف عصاره کلريد متيلني گونه A.scoparia قرار نگرفت، ولي درصد جوانه زني گونه هاي A. auchari و A. siebery، در غلظت 80000ppm به ترتيب 48 و 44.7% کاهش يافت. با افزايش مقادير عصاره درمنه طول ريشه چه و ساقه چه يولاف وحشي به طور نمايي کاهش يافت. گونه A. auchari بيشترين اثر و گونه A.scoparia کمترين اثر روي اين متغيرها داشت. تاثير عصاره گونه هاي مختلف درمنه روي ريشه چه و ساقه چه يولاف وحشي بيش از تاثير آن بر ميزان جوانه زني آن بود، به طوري که مقادير 6640 و 9970ppm عصاره A.auchari و 50% کاهش در طول ريشه چه و ساقه چه يولاف وحشي ايجاد کردند.

 نسخه قابل چاپ

براي بررسي مراحل نمو گلرنگ بر اساس تعداد روز و درجه روز رشد – تجمعي و ارتباط اين مراحل با عملکرد 8 ژنوتيپ خاردار و 2 ژنوتيپ بدون خار گلرنگ، آزمايشي در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با سه تکرار در مزرعه تحقيقاتي کشاورزي مرکز تحقيقات کشاورزي اصفهان در سال زراعي 77-1376 انجام شد. اثر ژنوتيپ بر شمار روز و درجه روز– رشد تجمعي از کاشت تا وقوع مراحل سبز شدن، ساقه دهي، شاخه دهي، تکمه دهي، 50 درصد گلدهي و رسيدگي فيزيولوژيک و بر طول دوره هاي روزت، شاخه دهي، تکمه دهي و پر شدن دانه بسيار معني دار بود. تجزيه کلاسترده ژنوتيپ گلرنگ مورد مطالعه با ترکيب 22 صفت مراحل نموني، نشان داد که اختلاف اساسي بين دو شکل خاردار و بدون خار وجود دارد. ژنوتيپ هاي بدون خار اکثر مراحل نمو خود را ديرتر از ژنوتيپ هاي خاردار سپري نمودند که مي توان اين موضوع را به سير تکاملي آنها ربط داد. در ژنوتيپ هاي داراي خار بعضي از ضرايب همبستگي بين عملکرد و صفات مراحل نموي، از جمله طول دوره شاخه دهي و درجه روز رشد تجمعي مربوطه معني دار گرديدند ولي با در نظر گرفتن کليه ژنوتيپ هاي خاردار و بدون خار، اين ضرايب همبستگي معني دار نشدند. با توجه به نتايج بدست آمده مي توان طول دوره شاخه دهي ار موثرترين دوره تکميل اجزاي عملکرد و عملکرد دانست. بنابراين توجه به تامين نيازهاي گياه در اين دوره در بهبود عملکرد گياه نقش اساسي خواهد داشت و توصيه مي شود طول اين دوره به عنوان معيار مناسبي جهت انتخاب ژنوتيپ هاي با پتانسيل عملکرد بالاتر مورد استفاده قرار گيرد.

 نسخه قابل چاپ