پژوهش و سازندگي

به منظور ارزيابي سطوح تحمل و تعيين مکانيسم هاي تحمل به شوري و تاثير دماهاي مختلف بر روي جوانه زني، رشد و روابط يوني در ارزن پروسو (Panicum miliaceaum)، آزمايشي در قالب فاکتوريل بر پايه طرح کاملا تصادفي اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي شامل شش سطح شوري (صفر، 25، 50، 100، 200، 400 ميلي مولار کلريد سديم) و دماهاي 15، 20، 25 و 30 درجه سانتي گراد بودند. تجزيه واريانس داده هاي حاصل نشان داد که جوانه زني بذر ارزن به طور معني داري (P<0.05) تحت تاثير سطوح شوري، دما و اثر متقابل آنها قرار گرفت. حداکثر درصد جوانه زني در محلول شاهد (آب مقطر) حاصل شد. با افزايش غلظت کلريد سديم (NaCl) از درصد جوانه زني بذور به طور معني داري کاسته شد. همچنين با افزايش شوري از 50mM جوانه زني با تاخير اتفاق افتاد. افزايش دما از 20 درجه سانتيگراد نيز موجب کاهش معني دار درصد جوانه زني گرديد. سطوح پايين کلريد سديم (25 و 50 ميلي مولار) موجب تحريک وزن خشک ريشه و بخش هوايي گياهچه هاي ارزن گرديد. با اين حال، سطوح بالاتر کلريد سديم (100mm) منجر به کاهش معني دار وزن خشک ريشه، بخش هوايي و وزن خشک کل شد. تجمع بيوماس به طور معني داري در دماي 20 و 25 درجه سانتيگراد افزايش نشان داد. غلظت Na⁺ در اندام هاي هوايي و ريشه ها به طور معني داري با افزايش غلظت کلريد سديم افزايش يافت. غلظت K⁺ در ريشه ها و نسبت k/Na در اندامهاي هواي و ريشه ها به طور معني داري با افزايش شوري کاهش نشان داد. نسبت k/Na به طور معني داري تحت تاثير غلظت هاي بالاتر کلريد سديم و دما قرار گرفت.

 نسخه قابل چاپ

در حال حاضرکشاورزي يکي از مهمترين بخش هاي اقتصادي کشور به شمار مي آيد تا جايي که مي توان گفت رشد اقتصادي کشور بدون رشد کشاورزي امکان پذير نيست. از آنجايي که هر يک از محصولات کشاورزي شرايط اقليمي و محيطي خاصي را مي طلبند، لذا محققان و کارشناسان منابع طبيعي و اقليم شناسان توجه ويژه اي به آمايش سرزمين داشته و بر پايه مدلهاي اکولوژيکي-کشاورزي، منابع اکولوژيکي زمين را با روش هاي مناسب شناسايي، ارزيابي و به منظور اهداف خاصي قابليت سنجي مي نمايند. تحقيق حاضر به هدف شناخت عوامل و عناصر اقليمي موثر در کشت زيتون در استان اصفهان و پهنه بندي نواحي مستعد کشت اين محصول از نظر اقليمي و محيطي با استفاده از توانايي سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) در تلفيق لايه هاي مختلف اطلاعاتي و در قالب مدلهاي مختلف مي باشد. در اين تحقيق پس از مطالعه شرايط اقليمي استان و مقايسه آن با ايستگاه شاخص رودبار به تشکيل پايگاه اطلاعات اقليمي و محيطي از استان در محيط GIS پرداخته شده است، سپس بر اساس رابطه بين هر يک از پارامترهاي محيطي و اقليمي موثر در کشت زيتون و عملکرد محصول زيتون به طبقه بندي نقشه هاي حاصله بر اساس قابليت کشت زيتون پرداخته شد، آنگاه بر اساس دو مدل وزن دهي رتبه بندي و سلسله مراتبي (AHP) به تخصيص ارزش و تلفيق نقشه هاي حاصله در محيط GIS پرداخته شده است. در ادامه جهت كنترل و ارزيابي مدلها از توابع تحليلي GIS استفاده شد و در نهايت نواحي مستعد کشت اين محصول در استان طبقه بندي گرديد. نتايج حاکي از عدم انطباق مکاني شرايط اقليمي و محيطي استان جهت کشت زيتون مي باشند. از بين مدلهاي به کار رفته، مدل سلسله مراتبي (AHP) تطابق بيشتري با واقعيت محيطي و بويژه اقليمي استان جهت کشت زيتون نشان مي دهد.

 نسخه قابل چاپ

شوري و خشكي دو استرس فزآينده در خاك هاي منطقه بوده و يكي از راههاي مقابله با آن انتخاب ارقام مقاوم است. به منظور بررسي مقاومت به شوري وخشكي ارقام جو (Hordeum vulgaris)، چهار رقم رايج سهند، ماكويي، نقده وCB ، مورد مطالعه قرار گرفت. سطوح شوري 5، 10، 15 و 20 گرم در ليتر NaCl و سطوح خشكي 100،50،25و 150 گرم در ليتر گلوكز بودند. با توجه به نتايج حاصل، از بين ارقام، سهند با بالاترين ميانگين در صد جوانه زني 80% در سطح 20 گرم در ليتر شوري و 87% در سطح 150 گرم خشكي به عنوان رقم مقاوم و CB با پايين ترين ميانگين در صد جوانه زني 27% در سطح20 گرم در ليترشوري و 34% در سطح 150گرم خشكي به عنوان رقم حساس براي انجام مراحل بعدي كار انتخاب شد. دو رقم بالا تحت تنش خشكي بر حسب ظرفيت مزرعه در سطوح آزمايشي .F.C و .1.2F.C و.1.4F.C كاشته شدند. قند هاي محلول و پرولين ساقه و ريشه در سطح F.C.1/4، اختلاف معني دار داشته و در حالت كلي در  رقم سهند تحت شرايط خشكي مقادير پرولين ساقه و ريشه بسيار بيشتر از رقم CB بوده در مقابل توليد قند هاي محلول رقم CB بالا بود. در بررسي فعاليت  آنزيم آلفا آميلاز بر اساس مقدار نشاسته تجزيه شده در گياهچه هاي چهار روزه دو رقم فوق تحت شوري و خشكي اختلاف معني دار بوده و عملكرد رقم سهند تقريبا دو برابر آن در CB بود. اعمال تنش هاي خشكي و شوري به ترتيب  در سطوح 50 و 100 گرم در ليترگلوكز و 7 و14 گرم در ليتر NaCl به بذور در حال جوانه زني منجر به تغيير در الگوي الكتروفورزي باند هاي 3،1  و 7 (62.7، 43.35 و 26.68 كيلو دالتون ) پروتئين هاي قسمت  بذري شد. بطوريكه عمده تفاوت ها در حضور يا عدم حضور باندها در محدوده 43.35 تا 62.7 كيلو دالتوني در سطح تيمارها بود كه در اين محدوده آنزيم هاي آلفا آميلازي قرار مي گيرند.اختلاف اصلي دو رقم در نمونه هاي شاهد و 7 گرم در ليتر NaCl بود. اين تفاوت مي تواند بيانگر اختلاف معني دار دو رقم در مرحله جوانه زني باشد.

 نسخه قابل چاپ

تراکم و آرايش کاشت دو عامل اساسي براي تغيير آرايش فضايي اندامهاي هوايي و در نهايت کاهش توانايي تداخل علفهاي هرز با گياه زراعي هستند. تاثير تراکم وآرايش کاشت ذرت (Zea mays L.) بر روند رشد و شاخصهاي فيزيولوژيکي اين گياه در تراکمهاي مختلف سلمه تره در يک آزمايش فاکتوريل در قالب طرح بلوکهاي کامل تصادفي با سه تکرار در سال 1383 مورد بررسي قرار گرفت. عامل اول يعني تراکم کاشت شامل 70 و 105 هزار بوته در هکتار، عامل دوم آرايش کاشت شامل کشت به صورت يک رديفه و دو رديفه و عامل سوم تراکمهاي علف هرز سلمه تره در چهار سطح صفر، 5، 10 و 15 بوته در متر طولي رديف بود. نتايج اين بررسي کاهش چشمگير شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشک، سرعت رشد محصول و عملکرد دانه ذرت را در شرايط حضور سلمه تره در تراكمها و آرايشهاي كاشت مختلف ذرت نشان داد. تراکم بيشتر ذرت در شرايط حضور و عدم حضور سلمه تره باعث افزايش سطح برگ، برتري تجمع ماده خشک، سرعت رشد محصول و عملکرد دانه نسبت به تراكم كمتر شد. آرايش کاشت دو رديفه ذرت نيز باعث افزايش سطح برگ، تجمع ماده خشک و سرعت رشد محصول ذرت نسبت به آرايش کاشت تک رديفه شد، هر چند كه اثر آن به اندازه تاثير تراكم نبود.

 نسخه قابل چاپ

مصرف بي رويه و نامتعادل كودهاي شيميايي ازته و فسفره سبب گرديده توازن عناصر غذايي بويژه كم مصرف در خاك به هم خورده و منجر به كاهش جذب عناصر آهن، روي، مس و منگنز توسط گياه گردد. بعلاوه شرايط قليايي و آهكي خاك هاي زراعي استان آذربايجان شرقي از عوامل عمده محدود كننده جذب عناصر غذايي كم مصرف مي باشد. با توجه به اينكه ارقام مختلف پياز عكس العمل متفاوتي به جذب عناصر غذايي نشان مي دهند، لذا اهميت داشت كه در اين زمينه تحقيقي صورت گيرد. به منظور بررسي تاثير تغذيه برگي عناصر آهن و روي بر صفات كمي و كيفي دو رقم پياز قرمز ري و سفيد قم آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با دو عنصر آهن در سه سطح (صفر، پنج و ده در هزار) و عنصر روي در سه سطح ( صفر، دو و چهار در هزار) از منابع سولفاته و دو رقم پياز سفيد قم و قرمز ري در 18 تيمار و سه تكرار روي خــاك (Fine Mixed Calcareous Fluventic Xerorthents) به اجرا درآمد.بيشترين عملكرد (71 تن در هكتار) از محلول پاشي توام سولفات آهن با غلظت يك درصد و سولفات روي با غلظت چهار در هزار به دست آمد. همچنين بالاترين عملكرد (70 تندر هكتار) از پياز سفيد قم نسبت به پياز قرمز ري (62 تن در هكتار) حاصل شد. بيشترين درصد مواد جامد محلول كل (21 درصد) در صورت محلول پاشي توام سولفات روي با غلظت دو در هزار و سولفات آهن با غلظت پنج در هزار حاصل شد. همچنين بالاترين درصد مواد جامد محلول كل (21.5 درصد) از پياز قرمز ري نسبت به سفيد قم (19.7 درصد) به دست آمد.كمترين ميزان نيترات سوخ پياز (80 ميلي گرم دركيلوگرم وزن تر) در صورت محلول پاشي توام سولفات آهن با غلظت يك درصد و سولفات روي با غلظت 4 در هزار به دست آمد. همنچنين كمترين غلظت نيترات (76 ميلي گرم در كيلوگرم) در رقم قرمز ري در كنار محلول پاشي سولفات آهن با غلظت يك درصد حاصل شد. بيشترين ميزان اسيد اسكوربيك سوخ پياز(13.8 ميلي گرم در يكصدگرم وزن تازه) در صورت محلول پاشي توام سولفات آهن با غلظت يك درصد و سولفات روي با غلظت چهار در هزار اندازه گيري شد. اسيدتيه پياز سفيد قم (8.1) نسبت به قرمز ري (7.9) بيشتربود. بيشترين ميزان تندي (8.8 ميكروگرم در ميلي ليتر) در صورت محلول پاشي توام سولفات آهن و سولفات روي اندازه گيري شد. همچنين بالاترين ميزان تندي در پياز قرمز ري (8.7 ميلي گرم درميلي ليتر) در صورت محلول پاشي سولفات آهن حاصل شد. از نظر وزن تك سوخ پياز سفيد قم بيشتر از قرمز ري بود. بيشترين قطر پياز (8.4 سانتي متر) در سطح سوم آهن يعني محلول پاشي با غلظت يك درصد حاصل شد.

 نسخه قابل چاپ

پروتئين هاي برگ و جوانه در رقم زرد زيتون، در منطقه گيلوان، هر دو هفته يكبار در طي تشكيل ميوه و رسيدن آن به طور كمي و كيفي مورد بررسي قرار گرفت. پروتئين هاي برگ در مراحل اوليه رشد و نمو ميوه ابتدا كاهش و بعد از آن يك روند افزايشي را نشان داد. پروتئين هاي جوانه يك روند افزايشي را از آغاز رشد و نمو ميوه نشان داد و در اواخر آبان ميزان آن كم شد. الگوي الكتروفورزي پروتئين هاي برگ و جوانه، ظهور باندهاي جديد پروتئين را در طي اين دوره نشان داد. تغييرات كمي و كيفي پروتئين هاي برگ و جوانه در طي رشد و نمو ميوه، الگوي تقريبا مشابهي را نشان مي دهند.

 نسخه قابل چاپ

در حال حاضر کرم گلوگاه انار (Spectrobates ceratoniae) و قارچ هاي بيمارگر، به ويژه گونه هاي مختلف آسپرژيلوس (.Aspergillus spp) و پنيسيليوم (.Penicillium spp)، مهمترين مشكل انبارداري و مانع عمده صادرات ميوه انار مي باشند. کرم گلوگاه عوا مل بيمارگر را به درون ميوه انار انتقال داده و مهمترين عامل در فرآيند پوسيدگي ميوه انار محسوب مي گردد. به منظور تعيين مناسب ترين روش كاهش خسارت پوسيدگي هاي ميوه انار در انبار و افزايش عمر انبـارداري آن، تحقيقي از سال 1378 به مدت دو سال،در ايستگاه مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي يزد به مرحله اجرا گذاشته شد. اين بررسي در قالب طرح اسپليت پلات با سه تكرار و دو عامل و تحت شرايط كنترل دما و رطوبت انجام شد. عامل اصلي، دو رقم انار (ملس يزدي و گل تفتي) و عامل فرعي، شش نوع ماده مختلف ضدعفوني شامل، محلول 5% كلريدكلسيم (Cacl2)، واكس، هيپوكلريت سديم (ClONa) به نسبت 10% از مايع تجارتي بنام وايتكس، بنوميل (Benomyl) و 1.5 در هزار، اكسي كلـرورمس (Copper oxychloride) %1، تيابندازول (Thiabendazole) يا تكتــو 1.5 در هزار و شاهد بود. آزمايش در اطاق با دماي ثابت 10±1 درجه سانتيگراد  و رطوبت نسبي 60-50 درصد انجام شد. در اين آزمايش درصد پوسيدگي ميوه در طول مدت انبارداري تعيين و با استفاده از برنامه MSTAT-C مورد تجزيه و تحليل آماري قرارگرفت. نتايج نهايي نشان داد كه اختلاف بين تيمارها از نظر سال، رقم، مواد ضد عفوني كننده و همچنين اثر متقابل سال و رقم، سال و مواد ضدعفوني، رقم و مواد ضدعفوني در سطح احتمال 1% و اثر متقابل سه گانه سال، رقم و مواد ضد عفوني روي پوسيدگي هاي انباري ميوه انار در سطح احتمال 5% معني دار است. در مجموع انار گل تفتي نسبت به پوسيدگي هاي انباري مقاومتر و داراي افت وزن كمتري بود. در بين عوامل فرعي هم، وايتكس تجاري 10 درصد، بيشترين تاثير در كاهش ميزان پوسيدگي هاي انباري انار داشت. بنابراين مي توان اين ماده را براي ضد عفوني ميوه انار قبل از انباركردن توصيه نمود.

 نسخه قابل چاپ

هر نظام آموزشي داراي زيرساخت هاي اساسي است، که ارکان آن نظام را تشكيل مي دهند و با يکديگر در تعامل مي باشند. با توجه به اينکه يكي از مولفه هاي اساسي در نظام آموزش کشاورزي مربيان هستند، بخش آموزش بايد براي ارتقا سطح کيفي مربيان کشاورزي و تبديل آنها به مربيان حرفه اي برنامه ريزي مناسبي داشته باشد. اما قبل از اين برنامه ريزي بايد، سطوح توسعه حرفه اي مربيان تعيين گردد، که تحقيق حاضر در اين راستا تلاش نموده است. در اين تحقيق هدف اساسي تعيين سطوح توسعه حرفه اي مربيان مجتمع ها و مراکز آموزش کشاورزي کشور است، تا بر اساس آن بتوان براي توسعه حرفه اي آنها برنامه ريزي نمود. نوع تحقيق توصيفي و همبستگي بوده و ابزار گردآوري داده ها نيز پرسشنامه مي باشد، که روايي و پايايي آن سنجيده شده است. جامعه آماري تحقيق مربيان مراکز آموزش جهاد کشاورزي مي باشند، که بر اساس آمار موجود تعداد آنان حدود 490 نفر مي باشد و حجم نمونه نيز بر اساس فرمول کوکران و محاسبه واريانس 104 نفر برآورد گرديده است. به منظور انتخاب مربيان از شيوه نمونه گيري تصادفي طبقاتي استفاده شده است. داده ها با استفاده از فراواني، درصد و ميانگين، ضريب تغيير و ميانه و با کمک تحليل رگرسيون، همبستگي، مقايسه ميانگين ها و تحليل عاملي توصيف و تحليل شده اند. نتايج حاصله حاکي از آن است که مربيان در زمينه تمامي مقياس هاي توسعه حرفه اي در سطوح بالا و بسيار بالايي قرار داشته و عمدتا در سطوح مطلوبي از نظر توسعه حرفه اي قرار دارند. آزمون مقايسه ميانگين ها (من وايت ني) در زمينه طي کردن دوره بدوخدمت فقط در مقياس هدايت تحقيق عملياتي معني دار بوده است. آزمون مقايسه ميانگين ها (کروسکال واليس) در زمينه سطوح مختلف تحصيلي نشان مي دهد که متغيرهاي؛ مشارکت در کارگاه هاي آموزشي، هدايت تحقيق عملياتي فراگيران در سطوح دکتري ميانگين رتبه بيشتري داشتند و همچنين از نظر مرتبه علمي نيز عضويت در انجمن هاي حرفه اي در اعضا هيات علمي رتبه بالاتري را نشان داده و معني دار شد. نتايج همبستگي نشان دهنده ارتباط سن، تحصيلات، سابقه تدريس و سطح تدريس با توسعه حرفه اي مي باشد. نتايج رگرسيون بيانگر تاثير ميزان تحصيلات و سن فراگيران در سطح توسعه حرفه اي مي باشد. تحليل عاملي تائيدي نيز ده عامل را با حدود 60% تبيين واريانس نشان داده، که با شاخص هاي استاندارد مشابهت زيادي داشته و در برخي موارد جزيي تفاوت داشت.

 نسخه قابل چاپ

از آنجا كه نيتروژن و پتاسيم اثرات مهمي بر فيزيولوژي رشد گياه پياز در سال توليد بذر دارند، مديريت مصرف اين عناصر در مزرعه توليد بذر، اهميت ويژه اي دارد. به منظور تعيين مناسب ترين مقدار و زمان مصرف كودهاي نيتروژن و پتاس جهت توليد بذر پياز، آزمايشي طي دو سال زراعي1380 تا1382 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي كبوترآباد اصفهان به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در 4 تكرار اجرا گرديد. عامل اول شامل سه سطح كود نيتروژن و پتاسيم بود كه عبارت بودند از: a1 نيتروژن و پتاسيم توصيه شده براساس آزمون خاك، -a2 و 35 درصد بيشتر از مقدار توصيه شده و-3a  و 35 درصد كمتر از مقدار توصيه شده. عامل دوم شامل شش سطح زمان مصرف كودهاي نيتروژن وپتاس بود كه عبارت بودند از: b2 مصرف كود نيتروژن، نيمي هنگام كشت در پائيز و نيمي هنگام شروع ظاهر شدن ساقه گل دهنده و مصرف كود پتاس در هنگام كشت، b2 مصرف كود نيتروژن و كود پتاس، نيمي هنگام كشت در پائيز و نيمي هنگام شروع ظاهر شدن ساقه گل دهنده، b3 مصرف كود نيتروژن، ¹/₃ هنگام شروع ظاهر شدن ساقه گل دهنده، در مرحله گرده افشاني و در مرحله دانه بندي و مصرف كود پتاس در هنگام كشت، b4 مصرف كود نيتروژن، ¹/₂ هنگام كشت، هنگام شروع ظاهر شدن ساقه گل دهنده، اواسط رشد ساقه گل دهنده و در مرحله دانه بندي و مصرف كود پتاس، نيمي هنگام كشت و نيمي هنگام شروع ظاهر شدن ساقه گل دهنده، b5 مصرف كود نيتروژن، ¹/₃ هنگام شروع ظاهر شدن ساقه گل دهنده و در مرحله دانه بندي و مصرف كود پتاس هنگام كشت و b6 مصرف كود نيتروژن، ²/₃ هنگام شروع ظاهر شدن ساقه گل دهنده و در مرحله دانه بندي و مصرف كود پتاس، نيمي هنگام كشت و نيمي هنگام شروع ظاهر شدن ساقه گل دهنده. نتايج نشان دادكه در بين تيمارهاي مقداركود، تيمار a1 به طور معني داري، بيشترين عملكرد دانه (1018.3 كيلوگرم درهكتار) و تعداد چتر در واحد سطح را توليد كرد. در تيمار a3 تعداد كپسول در چتر و تعداد دانه در كپسول به طور معني داري كمتر از تيمارهاي a1 و a2 بود. مقايسه ميانگين هاي عملكرد و اجزا عملكرد دانه بين سطوح زمان مصرف كود، افزايش معني دار عملكرد دانه (1120 كيلوگرم در هكتار) تعداد چتر در واحد سطح و تعداد كپسول در چتر را در تيمار b4 نسبت به ساير تيمارهاي زمان مصرف كود نشان داد. بررسي درصد و سرعت جوانه زني بذرهاي حاصله، تنها كاهش درصد جوانه زني را در تيمار b3 نسبت به ساير تيمارهاي زمان مصرف كود نشان داد و بين ساير تيمارهاي زمان مصرف كود و نيز بين سطوح مقدار كود تفاوت معني داري وجود نداشت.

 نسخه قابل چاپ

اين تحقيق به منظور تعيين مناسب تر ين زمان برداشت، خشك كردن، بسته بندي و نگهداري ميوه عناب در شهرستان بيرجند از سال 1378 به مدت سه سال و در دو مرحله، بر اساس آزمايش فاكتوريل دو متغيره با طرح پايه كاملا تصادفي در سه تكرار انجام گرديد.در مرحله اول طرح، نمونه ها در دو زمان (100 و120 روز پس از تمام گل) برداشت و به سه روش خشك كردن (روي درخت، خاكستر، صنعتي ) تيماربندي گرديدند.سپس آزمون هاي فيزيكي و شيميايي (عرض ميوه، وزن ميوه، درصد رطوبت، ميزان مواد جامد محلول، اسيد قابل تيتر و pH) ميوه هاي عناب بعداز برداشت اندازه گيري شدند. بر روي نمونه هاي خشك شده ارزيابي حسي به عمل آمد. تجزيه و تحليل آماري مرحله اول نشان داد كه زمان 120 روز پس از تمام گل مناسب ترين زمان براي برداشت مي باشد، كه در اين زمان ميوه عناب بيشترين وزن، طول، مواد جامد محلول و اسيديته را داشته است و روش خشك كردن در خاكستر از نظربافت، رنگ، طعم و پذيرش عمومي از نظر مصرف كننده مطلوب بود. درمرحله دوم طرح، نمونه فوق به سه روش (بسته بندي دركارتن، فيلم پلي اتيلني با دانسيته پايين و سلوفان) بسته بندي و در سه درجه حرارت (25، 10، 4 درجه سانتي گراد) به مدت يكسال نگهداري شدند. هر 6 ماه يكبار درصد تغييرات وزني، ميزان فعاليت حشرات، ميزان رطوبت، ارزيابي حسي (بافت، رنگ، طعم و پذيرش عمومي) محصول بررسي گرديد. نتايج تجزيه و تحليل آماري طرح نشان داد كه بسته بندي با پلي اتيلن با دانسيته پايين مناسب ترين نوع بسته بندي و درجه حرارت 4 درجه سانتي گراد مطلوب ترين شرايط نگهداري ميوه عناب مي باشد. همچنين نمونه هاي نگهداري شده تحت اين شرايط پس از يكسال نيز از نظر داوران كيفيت قابل قبولي داشتند.

يکي از مشکلاتي که غالبا در آزمايشگاه بافت شناسي با آن دست به گريبان هستيم تهيه نمونه هاي بافتي طيور است که بر خلاف نمونه هاي ساير حيوانات، اگرچه با همان روش معمول تهيه مي شود ولي غالبا حاوي آرتيفکت هاي فراوان شده و ناچارا مجبور به چندين بار تکرار آن شده و نهايتا نيز نتيجه مطلوب حاصل نمي شود. با توجه به نوع آرتيفکت ها به نظر مي رسد که مشکل اصلي پايدار نشدن کامل نمونه ها است. لذا به منظور اصلاح روش تهيه مقاطع بافت شناسي طيور، از بافتهاي كليه، ريه، پوست، پيش معده، مري، دوازدهم، تهي روده، سكوم، طحال و بورس فابريسيوس طيور بومي بالغ سالم بلافاصله پس از كشتار نمونه گيري به عمل آمد. نمونه ها در بافر فرمالين با درصدهاي 5، 7.5، 10 و 15 درصد قرار داده شدند. پس از پايداري، تمامي مراحل تهيه مقاطع معمول بافت شناسي به طور يكنواخت براي همه نمونه ها انجام پذيرفته و مقاطع 6 ميكرومتري با هماتوكسيلين- ائوزين رنگ آميزي و با ميكروسكوپ نوري مورد مطالعه قرار گرفتند. براي حصول اطمينان از نتايج بدست آمده نمونه برداري و آزمايشات مجددا در نمونه هاي جديد و با همان شرايط قبلي و از همان اندامها تكرار گرديد. نتايج بدست آمده نشان داد كه بهترين درصد پايدار کنندگي بجز در بافت ريه براي بقيه بافتهاي مورد آزمايش بافر فرمالين 15% بود و تنها بافت ريه با فرمالين 7.5-10 درصد بهترين نتيجه را داد.

 نسخه قابل چاپ

يكي از راه هاي حفاظت ذخاير ماهيان خاوياري، انجام تکثير مصنوعي مي باشد. در اين راستا بهبود سيستم انکوباسيون از اهميت ويژه اي برخوردار است. در حال حاضر جهت انکوباسيون تخم تاسماهيان در ايران از دستگاه انکوباتور يوشچنکو استفاده مي شود. در سال 1383 انکوباتور آذرخش توسط ايران طراحي و ساخته شد. جهت مقايسه کارايي دستگاه هاي انکوباتورهاي آذرخش و يوشچنکو بر روي چهار مولد تاسماهي ايراني با تاکيد بر ارزيابي پارامترهاي درصد لقاح در مرحله بلاستولا (96.2 ، 90.2) و گاسترولا ( 92 ، 83 )، درصد تلفات مرحله انکوباسيون (57.2 ، 21.4) ، درصدهاي تلفات لارو قبل ( 5.4 ،10.6) و بعد ( 8.6، 16.4) از تغذيه فعال و باز ماندگي نهايي لارو (86 ، 73) صورت گرفت. در اين بررسي برتري کارايي انکوباتور آذرخش به يوشچنکو با توجه به فاکتورهاي فوق به اثبات رسيد. از مزيت هاي مهم ديگر دستگاه آذرخش فعاليت بي صدا هنگام کار و خروج لاروسالم از ظروف انکوباتور بدون دخالت انساني مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

رودخانه سياه درويشان يكي از رودخانه هاي مهم ورودي تالاب انزلي بوده و نقش مهمي را هر ساله در بازسازي طبيعي ذخاير ماهيان مهاجر درياي خزر ايفا مي نمايد. اين بررسي با هدف شناسايي و تعيين پراكنش مكاني و زماني ماهيان رودخانه و نيز تعيين وضعيت كنوني اين رودخانه در بازسازي ذخاير ماهيان مهاجر درياي خزر و در طي سالهاي 1377 تا 1379 انجام و تعداد 8 ايستگاه مطالعاتي از بالا دست (تولم شهر) به طول حدود 20 كيلومتر تا پايين دست (لاكسار) انتخاب و نمونه برداري ماهيان با استفاده از تور محاصرهاي، تور پرتابي و دستگاه صيد الكتريكي انجام گرفت. نتايج بررسي نشان داد كه در اين رودخانه تعداد 30 گونه و زير گونه ماهي از يازده خانواده دهان گرد ماهيان (Petromyzontidae)، تاسماهيان (Acipenseridae)، شگماهيان (Clupeidae)، كپورماهيان (Cyprinidae)، رفتگرماهيان (Cobitidae)، اسبله ماهيان (Siluridae)، اردك ماهيان (Esocidae)، آزادماهيان (Salmonidae)، گامبوزياماهيان (Poeciliidae)، سوفماهيان (Percidae) و گاوماهيان (Gobiidae) وجود دارند كه كپور ماهيان داراي 20 گونه بوده و بيشترين فراواني (95.9 درصد) را دارا بود و ساير خانواده ها با يك نماينده حضور داشتند. سياه ماهي (Capoeta capoeta gracilis) در تمامي فصول و نيز در ايستگاه هاي 1، 3، 4 و 6 و ماهي حوض (Carassius auratus gibelio) در ايستگاههاي 2، 5، 7 و 8 غالب بوده و در مجموع، سياه ماهي، ماهي حوض و شاه كولي (Chalcalburnus chalcoides) به ترتيب با 36.61، 26.17 و 9.94 درصد تعداد بيشترين فراواني را در طي مطالعه داشتند. ايستگاه بالادست (1) با 13 گونه كمترين و ايستگاه پايين دست (8) با 27 گونه بيشترين تعداد گونه را در خود جاي دادند. تعداد 7 گونه ماهي شامل سه گونه مذكور و ماهي خياطه (Alburnoides bipunctatus)، سس ماهي سرگنده (Barbus capito)، ماهي سفيد درياي خزر (Rutilus frisii kutum) و سياه كولي (Vimba vimba persa) در تمام ايستگاه ها مشاهده شدند. تعداد 9 گونه جزو ماهيان دريازي رود كوچ يا مهاجر (Anadromous) و 19 گونه جزو ماهيان آب شيرين (رودخانه اي) و دو گونه داراي هر دو فرم بودند. همچنين 7 گونه از ماهيان غير بومي (Alein) در اين رودخانه شناسايي شده كه برخي از آنها انتشار و فراواني بالايي داشته و مي توانند خطراتي را براي ذخاير ماهيان بومي و مهاجر به رودخانه ايجاد نمايند.

 نسخه قابل چاپ

ميكروب هايي نظير سالمونلا، ليستريا، كمپيلوباكتر و … بيماري هايي را از راه مواد غذايي در انسان ايجاد كرده اند كه سيستم هاي كنترلي وتضمين ايمني غذا توانايي ممانعت از بروز آنها را ندارند. در اين بررسي 30 نمونه از مراحل كشتار اخذ گرديده و ميزان شيوع سه باكتري Staphyloccus aureus كوآگولاز مثبت، سالمونلا و Clostridium perfringens و هم چنين بار آلودگي بهSta. Aureus  طبق روش استاندارد ايران مورد مطالعه قرار گرفت. در نتايج بدست آمده از آناليز واريانس چند راهه براي گروه هاي وابسته و آزمون مك نمار براي تفاوت نسبت هاي وابسته و از آزمون T- test براي مقايسه داده هاي كميتي بصورت دوبدو استفاده گرديد. ميانگين بار Staph. aureus نيز در هر كدام از مراحل پركني و تخليه احشا و بعد از غوطه وري در تانك آب خنك كننده افزايش معني داري را نشان داد (p<0.05). ولي كاهش بار استافيلوكوكي در اثر دوش آب سرد اختلاف معني داري را نشان نداد (P>0.05). همچنين مقايسه فراواني آلودگي استافيلوكوكي در مرحله بعد از غوطه وري در تانك آب خنك كننده نسبت به مرحله دوش آب سرد و مقايسه فراواني آلودگي سالمونلايي در بعد از تخليه احشا نسبت به مرحله پركني افزايش معني داري را نشان داد (P>0.05). آلودگي به Clostridium perfringens در نمونه هاي گرفته شده مشاهده گرديد ولي تغييرات ميزان شيوع آن و مقايسه آنها به صورت دو به دو با هم تغيير معني داري را نشان نداد (P>0.05). بطور كلي نتايج اين بررسي نشان داد كه مقاطع پركني، تخليه احشا دوش آب سرد و مرحله غوطه وري در آب خنك كننده قويا از نقاط بحراني در كشتارگاه طيور مي باشد.

 نسخه قابل چاپ