نیکلاس کر (
Nicholas
Carr
) مدیر سابق
Harvard
Business Review
مجله تخصصی مدرسه تجارت دانشگاه هاروارد در
مقاله ای که در ماهنامه فرهنگی آمریکایی “آتلانتیک” منتشر کرده است نگرانی خود را
از کاهش توانایی مطالعه در بین نسل کاربران اینترنت ابراز کرد.
کر در این مورد نوشت: “حس می کنم که اینترنت
در حال خرد کردن قدرت تمرکز و اظهار عقیده من است. ذهن من کم کم به جمع آوری
اطلاعات به همان روشی که شبکه گسترش می دهد عادت می کند. حس می کنم که همانند یک زیر
دریایی هستم که در دریایی از واژگان غوطه ور است. مدنیت وب به طرزی منفی درحال شرطی
کردن مکانیزمهای ذهنی ما است. شبکه روش خواندن، گزینش و به خاطر سپردن ما را کاهش
داده و به خصوص قدرت تمرکز و دقت ما را تخریب کرده است.”
او با طرح این سوال که “آیا گوگل ما را
کودن می کند؟” (
Is Google making us Stoopid
) با دلایل بسیاری به پاسخ این سوال پرداخته است. [نیکلاس کر به
عمد واژه
stupid
به معنای کودن را به صورت
Stoopid
نوشته است تا با این روش این واژه را از نظر
ظاهری شبیه به واژه
Google
کند]
او در پاسخ به این سوال نوشته است: “این
حقیقت دارد که ما به محض آنکه برای خواندن سندی چند صفحه ای و یا یک کتاب مقابل رایانه
می نشینیم در یک چند عملکردی ذهنی غوطه ور می شویم و پس از خواندن چند پاراگراف
احساس خستگی می کنیم. به این ترتیب روش خود را عوض کرده و بلافاصله خود را آماده
مشاهده یک لینک جدید می کنیم.”
نیکلاس کر نوشت: “شما نمی توانید
استعداد ۱۲ تا آنتونیو سالریو [آهنگساز ایتالیایی قرون ۱۸ و ۱۹] را داشته باشید و
قطعه ای از موتزارت را بسازید. شما نمی توانید در کنار هم کمیته ای از دانشجویان
با استعداد هنر را تشکیل دهید و نقاشی “لا دنس” اثر هنری ماتیسه نقاش فرانسوی را
بکشید. چون ناتوانی ماندگار ما با ماهیت وجودی چندگانه ها سازش پیدا می کند و باعث
می شود که میل ما در وضع الگوهای هنری در جایگاهی غلط قرار گیرد. شکسپیر صاحب هملت
است چون آن را خلق کرده است به همین ترتیب الکساندر گراهام بل مالک تلفن است چون
زودتر از آنتونیو مئوچی حق انحصاری اختراعش را به ثبت رساند.”
به اعتقاد کر، اینترنت دقت و توجه
کاربران را نابود می کند و موجب می شود که استعدادها هرگز شکوفا نشوند.
در حقیقت این نخستین بار نیست که نسبت
به نقش مخرب اینترنت در سرکوب استعدادها و خلاقیت هشدار داده شده است به طوری که
دسامبر گذشته “تارا برابازون” استاد ارتباطات و رسانه دانشگاه برایتون انگلیس
استفاده از جستجوگرهای گوگل و ویکی پدیا را به عنوان منابع جستجوی تحقیقات دانشجویان
خود ممنوع کرد.
این استاد در توضیح این مسئله اظهار
داشت: “مسئله این است که امروزه بسیاری از دانشجویان دیگر تمایلی به استفاده از
مغز خود ندارند. ما باید ارزش تحقیق و تجزیه تحلیل را احیا کنیم. به همین علت من
استفاده آنها از سایتهایی مثل گوگل و ویکی پدیا را ممنوع و به آنها لیستی از
کتابهایی را ارائه کردم که دانشجویانم می توانند با کمک آنها تحققیات خود را انجام
دهند.”
این استاد در سایت رسمی دانشگاه برایتون
نوشت: “می خواهم که دانشجویانم پشت میز بنشینند و کتاب بخوانند. می خواهم که آنها
تجربه صفحات نوشته و چاپ شده را یادبگیرند، دقیقا همانطور که تجربه پیکسل و محتویات
دیجیتالی را آموخته اند. در حقیقت می خواهم که دانشجویانم هر دوی اینها را و نه
تنها یکی از آنها را تجربه کنند.”
همچنین در روزهای اخیر مایکروسافت،
گوگل، اینتل و “آی بی ام” گروهی را به منظور بررسی مشکلات ناشی از اعتیاد به پست
الکترونیک که موجب کاهش راندمان کار کارمندان این شرکتها شده است تشکیل دادند.
اینتل تولید کننده جهانی ریزتراشه ها در
مدت ۸ ماه یک تحقیق درون شرکتی را انجام داد و کشف کرد که پس از محدود کردن امکان
استفاده از پست الکترونیک بسیاری از وابستگان به این فناوری بیشتر احساس خلاقیت
کردند و بر راندمان کاری آنها افزوده شد.
