نگاهی به فیلم « برنی »
جنایتکار دوست داشتنی
مهدی علیپور
Bernie
برنی
محصول 2011
هنرپیشگان : جک بلک ، شرلی مک لین ، متیو مک کانهی
نویسنده و کارگردان : ریچارد لینکلیتر
روزی « برنی تید » مامور زبردست کفن و دفن ، با اداره تشییع جنازه شهر کوچک کارتاژ - تگزاس تماس گرفته و برای کار به آن شهر می رود . رفتار «برنی» با مردم شهر خصوصا در مراسم کفن و دفن و بعد از آن با بازماندگان اموات ، به قدری محبت آمیز و دوستانه است که بعد از مدت کوتاهی به محبوب ترین شهروند کارتاژ تبدیل می شود . پس از مرگ آقای « نجنت » برنی سعی می کند به همسر مسن و در عین حال بی عاطفه او دلداری دهد که رفت و آمد بین برنی جوان با خانم نجنت بسیار پیر ، رفته رفته به رابطه ای دوستانه و سپس عاشقانه تبدیل می شود . اما پس از چندی خانم نجنت که ظاهرا به برنی علاقه مند است رفتارش با او عوض شده و همچون یک برده با برنی برخورد می کند ...
قصه فیلم بر مبنای یک ماجرای واقعی و بر اساس قسمتی از زندگی «برنی تید» نوشته شده است . فیلمساز برای تاثیر گذاری بیشتر روی مخاطب ، « تراژدی - کمدی » خود را به شیوه ای که معمولا در فیلمهای « مستند – بیوگرافی » کاربرد دارد ساخته و سعی کرده است بی طرفانه با داستان برنی و اتقاقی که برای وی رخ داده بر خورد کند ؛ که این شیوه در کنار نمایش درست ، دقیق و به موقع اطلاعات موجب بالارفتن جذابیت فیلم شده است . همه عناصر در این فیلم به اندازه و به موقع است و این مسئله موجبات ایجاد کنجکاوی و در پی آن غافلگیری و تعلیق خوبی را فراهم آورده است . غافلگیری که توانسته لحظات مضحک و خنده آوری را ایجاد کرده و تعلیقی که وقتی نتیجه آن آشکار می شود بیننده نمی داند که باید بخندد یا برای عاقبت غم انگیز «برنی» گریه کند ؛ عاقبتی که برنی در اثر یک جنون آنی ، برای خود رقم می زند .
پس از معرفی برنی به عنوان متصدی زبردست کف و دفن ، برنی از زبان مردم شهر کارتاژ همچون مصاحبه های فیلمهای « مستند – بیوگرافی » معرفی می شود . در میان این مصاحبه ها گوشه هایی از زندگی برنی برای تایید صحبتها مردم شهر نشان داده شده که این شیوه فیلم را به شکلی مستند وار درآورده است .شخصیت برنی با بازی جک بلک ، شخصیتی رئوف و مهربان است . او بسیار بسیار خوش برخورد و مردمدار بوده به طوری که به عقیده یکی از مصاحبه شوندگان اگر لیستی از انسانهای بهشتی تهیه شود برنی در بالای آن لیست قرار می گیرید . جک بلک با لحنی سرشار از شور و محبت و حرکاتی آرام و متین به خوبی توانسته برنی را که از نظر اهالی کارتاژ بهترین انسان دنیا ست به نمایش بگذارد .
پس از آنکه شخصیت برنی به خوبی برای بیننده معرفی شد ، فیلمساز با همان شیوه معرفی برنی شخصیت بی عاطفه ، و نفرت انگیز خانم « مارجوری نجنت » با بازی شرلی مک لین که با زل زدن های مکرر به دوربین هنگام جویدن غذا و تغییر نکردن اجزاء صورتش چهره بی روحی از مارجوری را به نمایش گذاشته ، معرفی می کند . در اوایل آشنایی برنی و مارجوری که دو شخصیت کاملا متضاد هستند ، تصور می شود برنی ، مارجوری را رام و اسیر خلق و خوی بسیار جذاب خود کرده است ولی پس از مدتی معلوم می شود که قضیه عکس تصور ایجاد شده برای بیننده بوده و این برنی است که در دام مارجوری افتاده و باید همانند برده ای برای او کار کند .
مارجوری آن قدر نفرت انگیز و برنی آن قدر جذاب است که بیننده کاملا به او حق می دهد که مارجوری را سر به نیست کند ولی باور این مسئله برای مردم شهر بسیار بسیار سخت است . هیچکس باور نمی کند که او مرتکب این خطای بزرگ شده باشد ولی به دلیل صداقت بالای او همه حرف او را می پذیرند اما نمی توانند قبول کنند که برنی به خاطر موجود نفرت انگیزی چون مارجوری مجازات شود . معلق کردن بیننده در بین اجرای عدالت و حس ترحم به برنی دوست داشتنی ، تعلیقی بسیار خوب را در انتهای فیلم بوجود آورده که چون بیننده با توجه به کل قصه نتیجه ای خاص را محتمل می داند ، غافلگیری خوبی را نیز در پایان شاهدیم
