پژوهش هاي توليد گياهي (علوم كشاورزي و منابع طبيعي)

به منظور تعيين بهترين شاخص هاي گزينش براي تسهيل عمل انتخاب در برنج و انتخاب برترين خانواده هاي F₃ از بين 260 خانواده حاصل از تلاقي بين طارم محلي × خزر با استفاده از شاخص هاي گزينش چندگانه پايه و بهينه، آزمايشي در سال زراعي 1387 در مزرعه تحقيقاتي مجتمع آموزش عالي گنبد کاووس به اجرا در آمد. بدين منظور 260 خانواده F₃ به همراه والدين و نسل F₁ کشت شدند. جهت به دست آوردن برترين شاخص هاي گزينش، بردارهاي مختلفي از ارزش هاي اقتصادي صفات در نظر گرفته شد که شامل اطلاعات ضرايب همبستگي فنوتيپي و ژنوتيپي، اثرات مستقيم ژنوتيپي در تجزيه عليت و وراثت پذيري صفات بود. ضرايب همبستگي فنوتيپي بين عملکرد بوته با تعداد خوشه (**0.836)، ارتفاع بوته (**0.409)، طول خروج خوشه از غلاف (**0.476)، تعداد دانه پر (**0.698) و زيست توده (**0.958) مثبت و معني دار بود. نتايج تجزيه رگرسيون بين عملکرد دانه و ساير صفات مورد بررسي نشان داد که تعداد خوشه، تعداد دانه و زيست توده به ترتيب بيشترين ميزان تغييرات عملکرد را توجيه نمودند. همچنين نتايج تجزيه عليت نيز اهميت صفات تعداد خوشه، تعداد دانه پر و زيست توده را در تغييرات عملکرد نشان داد. بين شاخص هاي گزينش مطرح شده، شاخص هشتم (حاصل از وراثت پذيري صفات رديف اول تجزيه عليت) و شاخص ششم (حاصل از اثرات مستقيم ژنتيکي صفات رديف اول در تجزيه عليت و ضرايب همبستگي ژنتيکي معني دار ساير صفات با عملکرد دانه در بوته) سودمندي نسبي خوبي را نشان دادند به ويژه براي شاخص پايه که سودمندي نسبي و پيشرفت براي عملکرد دانه بدست آمده از ساير شاخص هاي محاسبه شده بيشتر بود. بر اساس نتايج حاصل از اين تحقيق برترين خانواده هاي جمعيت طارم محلي × خزر مي توانند با استفاده از شاخص هاي گزينشي بهينه و پايه با بيشترين پيشرفت ژنتيکي انتخاب شوند.

 نسخه قابل چاپ

ترهالوز يک دي ساکاريد مهم پيام رسان است که در زندگي گياهان نقش هاي فراواني دارد. اين دي ساکاريد بر فرآيند هايي مثل رشد گياه، سهميه بندي کربن، تخصيص کربن، پاسخ به تنش و فتوسنتز اثر دارد. گياه جهش يافته آرابيدوپسيس (tps1) که فاقد آنزيم ترهالوز فسفات سنتتاز 1 است داراي مقادير زيادي اسيد آسکوربيک مي باشد. افزودن ترهالوز سبب مهار رشد گياهچه هاي آرابيدوپسيس وحشي شده درحالي که افزودن اسيد آسکوربيک به محيط اين اثر مهاري ترهالوز را برطرف کرده و در تخصيص کربن آن اثر دارد. بنابراين برهمکنش هايي رابطه بين ترهالوز و اسيد آسکوربيک در گياهان وجود دارد. اين پژوهش ماهيت اين برهمکنش را از طريق سنجش برخي پارامترهاي رشدي و بيوشيميايي دانه رست هاي آرابيدوپسيس که با سوربيتول (100 ميلي مولار) به عنوان شاهد، ترهالوز (100 ميلي مولار)، ترهالوز به علاوه اسيد آسکوربيک (0.1 ميلي مولار) و اسيد آسکوربيک به تنهايي تيمار شده بودند، بررسي مي کند. افزودن ترهالوز به محيط کشت گياه آرابيدوپسيس سبب کاهش رشد ريشه و برگ ها و افزايش ميزان پراکسيد هيدروژن، آنتوسيانين و افزايش بيشتر فعاليت آنزيم هاي کاتالاز، پراکسيداز و پلي فنل اکسيداز همراه با کاهش محتواي کلروفيل شد. برگشت اين آثار پس از افزودن اسيد آسکوربيک به گياه حاکي از وجود استرس اکسيداتيو در گياهان رشد يافته در محيط حاوي ترهالوز بود. در حالي كه گياهان رشد يافته در محيط حاوي سوربيتول (شاهد) در نوک ريشه ها نشاسته انباشته کردند، نشاسته در گياهان رشد يافته در محيط حاوي ترهالوز در برگ هاي لپه اي انباشته شد. افزودن اسيد آسكوربيك به محيط حاوي ترهالوز دوباره سبب انباشته شدن نشاسته در ريشه ها گرديد. بنابراين ترهالوز در تعيين قدرت منبع- مخزن متابوليکي موثر باشد. احتمالا تنش اکسيداتيو ايجاد شده در اثر تيمار با ترهالوز سبب کاهش رشد و تقسيم سلول هاي مريستمي ريشه شده و از اين رو قدرت ريشه ها به عنوان يک مخزن متابوليکي مهم گياه در دريافت قند از لپه ها کاهش مي يابد. در چنين شرايطي قند ناشي از گلوکونئوژنز ذخائر روغني لپه به منظور پرهيز از اثرات اسمزي در لپه ها به صورت نشاسته انباشته مي گردد. در مقابل افزودن اسيد آسکوربيک سبب برطرف شدن تنش اکسيداتيو و تقسيم سلول هاي ريشه اي شده و از اين رو قدرت اين مخزن متابوليکي در دريافت قند از لپه ها مي يابد. در اين تيمار بنابراين انباشتگي ذخاير کربوهيدراتي به صورت نشاسته در ريشه مشاهده گرديد. برخلاف انتظار گياهان تيمار شده با ترهالوز بيشترين ميزان اسيد آسکوربيک را داشتند که مي تواند ناشي از محدوديت استفاده از اسيد آسکوربيک براي مقابله با استرس اکسيداتيو باشد.

 نسخه قابل چاپ

به منظور بررسي برخي از خصوصيات فنولوژيک و فيزيولوژيک موثر بر عملکرد 18 هيبريد آفتابگردان، آزمايشي در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با سه تکرار در سال 1385 در مزرعه پژوهشي موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر کرج اجرا گرديد. نتايج آزمايش نشان داد که هيبريدهاي مورد بررسي از نظر تمامي خصوصيات فنولوژيك، تعداد برگ فعال و شاخص سطح برگ در مرحله پر شدن دانه، شدت تشعشع فعال فتوسنتزي و نسبت نور قرمز به مادون قرمز در کف جامعه گياهي، ضريب استهلاک نور، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و درصد روغن دانه تفاوت معني داري داشتند، در حالي که از نظر تعداد دانه در تک گياه و شاخص برداشت اختلاف معني داري مشاهده نشد. در اين آزمايش هيبريدهاي متوسط رس و ديررس آفتابگردان در مقايسه با هيبريدهاي زودرس با دارا بودن شاخص سطح برگ بالا در جذب شدت تشعشع فعال فتوسنتزي کارآمدتر ظاهر شدند و با کسب بيشترين ضريب استهلاک نور از بيشترين عملکرد دانه برخوردار بودند. بررسي ضرايب همبستگي نشان داد که همبستگي مثبت و معني داري بين عملکرد با صفات طول دوره پر شدن دانه، طول دوره زايشي، طول دوره رشد، شاخص سطح برگ، وزن هزاردانه، درصد روغن دانه و شاخص برداشت وجود داشت، در حالي که نسبت نور قرمز به مادون قرمز در کف جامعه گياهي همبستگي منفي و معني داري با عملکرد دانه داشت. هيبريد مهر با دارا بودن دوره گلدهي طولاني (6 روز) و طول دوره رشد مناسب (98 روز) توانست با استفاده بهتر از شرايط مطلوب محيطي و با برخورداري از شاخص سطح برگ زياد (3.3) و ضريب استهلاک نور بالا (0.98)، بيشترين تعداد دانه (980)، عملکرد دانه (3861 كيلوگرم در هكتار) و درصد روغن دانه (48.3) را توليد نمايد.

 نسخه قابل چاپ

به منظور بررسي عملکرد و صفات مرتبط با آن در ژنوتيپ هاي لوبيا تحت شرايط نرمال و محدود آبياري و تعيين ژنوتيپ هاي متحمل به خشکي، 32 ژنوتيپ لوبياي قرمز در دو آزمايش جداگانه بدون تنش (آبياري معمول) و تنش خشكي (آبياري محدود) در طرح بلوک هاي کامل تصادفي هر كدام در سه تکرار در مزرعه كشاورزي دانشگاه تهران واقع در كرج در سال 1386كشت شدند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه تفاوت معني داري بين ژنوتيپ ها در تمام صفات مورد بررسي وجود دارد كه بر وجود تنوع ژنتيكي بين ژنوتيپ ها دلالت داشت. صفات از نظر وراثت پذيري، ضريب تغييرات ژنوتيپي و ضريب تغييرات فنوتيپي مورد ارزيابي قرار گرفتند و اكثر صفات داراي ضريب تغييرات ژنوتيپي قابل ملاحظه اي بودند. در هر دو شرايط آبياري محدود و نرمال، عملکرد همبستگي بالايي با وزن غلاف ها در گياه داشت. هم چنين نتايج رگرسيون گام به گام نشان داد که انتخاب ژنوتيپ ها براي عملکرد بالا مي تواند بر اساس صفات وزن غلاف ها در گياه، تعداد بذر در غلاف و وزن صد بذر انجام گيرد. به منظور گروه بندي ژنوتيپ ها بر اساس صفات عملکرد و اجزاي آن، از تجزيه خوشه اي به روش UPGMA استفاده شد كه در شرايط آبياري نرمال، ژنوتيپ ها در 6 گروه مجزا و در شرايط آبياري محدود ژنوتيپ ها در 5 گروه قرار گرفتند. نتايج به دست آمده از بررسي بهترين شاخص تحمل به خشکي نشان داد که شاخص هاي تحمل به خشکي، ميانگين هندسي محصول دهي و ميانگين هارمونيک، شاخص هاي مناسبي بوده و گزينش بر اساس آن ها مي تواند ژنوتيپ هاي مقاوم را شناسايي کند. ژنوتيپ هاي شماره 4، 13، 15، 16، 14، 21 و 9 به دليل قرارگيري در ناحيه مطلوب باي پلات، به عنوان ژنوتيپ هايي با عملکرد بالا در هر دو شرايط آبياري محدود و نرمال شناسايي شدند.

 نسخه قابل چاپ

پتاسيم يکي از عناصر ضروري رشد گياه بوده و اهميت آن در کشاورزي به خوبي شناخته شده است. اين عنصر نقش مهمي در بهبود کيفيت محصولات کشاورزي ايفا مي کند. از آن جا که کاني هاي ميکايي در خاک هاي ايران فراوان هستند و نقش گونه گياهي در جذب پتاسيم ساختماني حائز اهميت است، اين مطالعه با هدف مقايسه توانايي سه گونه گياهي جو، يونجه و فسکيوي بلند در استفاده از پتاسيم غيرتبادلي و ساختاري فلوگوپيت انجام شد. جو به عنوان دومين محصول پرتوليد کشور، يونجه به عنوان مهمترين علوفه زراعي در مقياس جهاني و فسکيوي بلند به عنوان گراس طبيعي در اين آزمايش استفاده شدند. اين تحقيق به صورت آزمايش فاکتوريل در قالب طرح کاملا تصادفي با سه تکرار انجام شد. فاکتورهاي آزمايش شامل نوع گياه (جو، يونجه و فسکيوي بلند)، نوع بستر کشت (شن کوارتزي + فلوگوپيت و شن کوارتزي به عنوان شاهد) و نوع محلول غذايي (کامل و بدون پتاسيم) بودند. بستر کشت مخلوطي از شن کوارتزي (به عنوان ماده پرکننده) و کاني پتاسيم دار فلوگوپيت بوده و گياهان به وسيله آب مقطر آبياري و توسط محلول غذايي در دوره 140 روزه کشت تغذيه شدند. در پايان دوره کشت بخش هوايي و ريشه گياه جدا برداشت شده و عصاره گيري به روش خاکستر خشک انجام و مقدار پتاسيم در عصاره گياه توسط فليم فتومتر تعيين شد. نتايج حاصله نشان داد که غلظت پتاسيم در گلدان هاي تحت کشت فلوگوپيت و تغذيه شده با محلول غذايي بدون پتاسيم براي دو گياه جو و يونجه در محدوده کفايت قرار دارد. اين در حالي است که غلظت پتاسيم در شرايط ذکر شده براي گياه فسکيوي بلند کمتر از حد کفايت گياه بوده است. مقايسه مقدار پتاسيم جذب شده توسط اندام هوايي در بين گياهان کشت شده به اين ترتيب است: جو < يونجه < فسکيوي بلند (P<0.05). در طول دوره کشت اين گياهان به ترتيب قادر به تخليه 50، 41 و 28 درصد از پتاسيم موجود در کاني فلوگوپيت در شرايط تغذيه اي بدون پتاسيم بوده اند. اين نشان مي دهد که رهاسازي پتاسيم به ميزان زيادي وابسته به گونه گياهي بوده و نياز گياه به پتاسيم، سرعت رشد گياه و مورفولوژي ريشه از علل اختلاف بين گياهان مي باشد. نتايج بدست آمده در اين آزمايش به روشني نشان مي دهد که علي رغم وجود ذخاير بالاي پتاسيم در خاک هاي ايران، بي توجهي به عدم استفاده کودهاي پتاسيم دار تخليه خاک هاي کشور از پتاسيم و کاهش راندمان توليد را به دنبال خواهد داشت.

درک بهتر ارتباط ميان صفات مورفولوژيک گياه و مقاومت به بادزدگي فوزاريومي سنبله مي تواند در اجراي يک برنامه اصلاحي موفق، موثر باشد. در اين آزمايش به بررسي ارتباط ميان مقاومت به بيماري و صفات مورفولوژيک ارتفاع بوته، طول پدانکل و تراکم سنبلچه ها در 28 رقم گندم بهاره و دو رقم گندم دوروم پرداخته شد. همبستگي منفي و معني داري ميان ارتفاع بوته و طول پدانکل با حساسيت به بادزدگي فوزاريومي مشاهده شد. پابلندي در گندم به عنوان يک صفت نامطلوب زراعي به شمار مي رود، در اين پژوهش با رسم دياگرام دوبعدي ارتفاع بوته در برابر مولفه حساسيت به بادزدگي فوزاريومي سنبله، اقدام به گزينش ژنوتيپ هاي پاکوتاه با مقاومت مناسب در برابر بادزدگي فوزاريومي شد. با توجه به نتايج به دست آمده ارقام فرونتانا، وانگشوباي و فرونتانا ام ايکس به عنوان ارقام مقاوم در برابر بادزدگي فوزاريومي سنبله، در گروه پابلندترين ارقام قرار گرفتند. با توجه به اهميت زراعي طول پدانکل در غلات در توانايي گياه در فتوسنتز و تشکيل دانه، به بررسي ارتباط ميان اين صفت با مقاومت به بادزدگي فوزاريومي سنبله پرداخته شد. با توجه به نتايج به دست آمده شش واريته با مقاومت بالا و پدانکل بلند در اين آزمايش شناسايي شدند. با توجه به تاثير تراکم سنبلچه ها روي عملکرد دانه در گندم، استفاده از دياگرام دوبعدي تراکم سنبلچه در برابر مقاومت به بادزدگي فوزاريومي سنبله در اين آزمايش به انتخاب ژنوتيپ هاي مقاوم همراه با تراکم بالاي سنبلچه ها براي استفاده در برنامه هاي اصلاحي کمک کرد.

 نسخه قابل چاپ

هدف اصلي از اجراي كم آبياري، افزايش راندمان كاربرد آب از طريق كاهش ميزان آب آبياري در هر نوبت و يا از طريق حذف آبياري هايي است که کمترين بازدهي را دارند. پنبه گياهي است که به زمان و مقدار آب آبياري در مراحل مختلف رشد واکنش زيادي نشان مي دهد، به طوري که ممکن است در بعضي از مراحل رشد به كم آبياري حساس بوده يا در بعضي از مراحل اصلا به آب نياز نداشته باشد. براي تعيين ميزان آب مصرفي و حساسيت پنبه به كم آبياري در هر يک از مراحل رشد، پژوهش حاضر در قالب طرح كرت هاي خرد شده با 3 تکرار در ايستگاه تحقيقات پنبه هاشم آباد گرگان طي سه سال اجرا گرديد. تيمارهاي کم آبياري شامل: کم آبياري در مرحله گلدهي (I₁)،کم آبياري در مرحله اوج گلدهي (I₂)، کم آبياري در مرحله قوزه دهي (I₃)، کم آبياري در مراحل گلدهي، اوج گلدهي و قوزه دهي (I₄)، کم آبياري در مراحل گلدهي و اوج گلدهي (I₅)، کم آبياري در مراحل گلدهي و قوزه دهي (I₆) و کم آبياري در مرحله اوج گلدهي و قوزه دهي (I₇) به عنوان کرت اصلي و مقادير آب آبياري 0، 35، 70 و 100 درصد نياز آبي به عنوان کرت فرعي در نظر گرفته شدند. نتايج تجزيه مرکب سه ساله نشان داد که بين سال ها از نظر عملکرد، درصد زودرسي، وزن قوزه و تعداد قوزه در بوته اختلاف کاملا معني دار وجود داشت. بين تيمارهاي کم آبياري در مراحل مختلف رشد از نظر عملکرد اختلاف کاملا معني دار اما از نظر درصد زودرسي، وزن قوزه و تعداد قوزه در بوته اختلاف معني دار وجود نداشت. بيشترين عملکرد در طي سه سال مربوط به تيمارهاي آبياري I₇، I₂ و I₃ بود. کمترين عملکرد مربوط به تيمارهاي I₄ و I₅ بود. در مجموع مي توان گفت حساس ترين مراحل رشد پنبه از نظر تنش آبي مراحل گلدهي و اوج گلدهي مي باشند. بين مقادير مختلف آب آبياري از نظر عملکرد، درصد زودرسي، وزن قوزه و تعداد قوزه در بوته اختلاف کاملا معني دار وجود داشت. بهترين تيمار آبياري، تيمار 70 درصد نياز آبي بود که داراي کارايي مصرف آب بيشتر، آب مصرفي کمتر و کاهش عملکرد به ترتيب به ميزان 16.7، 18.4 و 4.7 درصد نسبت به تيمار آبياري کامل بود.

به منظور تعيين مناسب ترين زمان آبياري پنبه در شرق استان مازندران، آزمايشي با 6 تيمار و 4 تكرار در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي روي رقم پنبه ساحل و به مدت سه سال در ايستگاه تحقيقات زراعي بايع كلا به اجرا در آمد. تيمارهاي آبي بر اساس I₀: تيمار بدون آبياري، I₁: يکبار آبياري در مرحله باز شدن غوزه ها I₂: يكبار آبياري در مرحله غوزه دهي، I₃: يکبار آبياري در مرحله گلدهي، I₄: دو بار آبياري (در مرحله گلدهي و غوزه دهي) و I₅: سه بار آبياري (مرحله گلدهي، غوزه دهي و مرحله باز شدن غوزه ها) به اجرا در آمدند. نتيجه تجزيه واريانس و مقايسه ميانگين هاي 3 سال آزمايش نشان داد که اثر تيمارهاي آبياري بر عملکرد پنبه در سطح احتمال 1 درصد معني دار بوده است (P<0.01). تيمارهاي I₅ با سه بار آبياري و تيمار I₀ بدون آبياري به ترتيب با 4722 و 1649 کيلوگرم در هکتار بيشترين و کمترين مقدار عملکرد را به خود اختصاص دادند. نتايج به دست آمده نشان داده است که در تيمار I₃ با کاهش 49 درصدي آب مصرفي نسبت به تيمار I₄ تنها 23 درصد کاهش عملکرد مشاهده گرديده است. تيمار I₃ در صورتي که محدوديت منابع آب وجود داشته باشد، به عنوان بهترين تيمار آبي محسوب مي گردد. در صورتي که محدوديت منابع آب وجود نداشته باشد، تيمار I₄ به عنوان بهترين تيمار معرفي مي گردد. مقدار فاکتور حساسيت گياه (K_y) با استفاده از داده هاي 3 سال آزمايش برابر با 0.84 مي باشد.

اين آزمايش با هدف بررسي تاثير فاصله رديف و تراکم بوته بر تغييرات رطوبت خاک، عملکرد گندم و کارايي مصرف آب در شرايط کشت ديم با استفاده از آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبيعي گرگان در منطقه انبار الوم در سال 88-1387 انجام شد. تيمارهاي استفاده شده شامل 4 تراکم بوته (125، 250، 375 و 500 بوته در مترمربع) و دو فاصله رديف کشت (12.5 و 25 سانتي ‏متر) بودند. نتايج نشان داد که مقدار رطوبت خاک در فاصله رديف هاي 25 سانتي متر در مرحله خروج برگ برچم (19.61 درصد) بيش از فاصله رديف هاي 12.5 سانتي متر (17.82 درصد) بود. همچنين مقدار رطوبت خاک در اواسط مرحله ساقه رفتن در تراکم هاي 250، 375 و 500 بوته در مترمربع (به ترتيب 26.82، 25.66 و 25.11 درصد) بيش از تراکم 125 بوته در مترمربع (23.32 درصد) بود. فاصله رديف هاي 25 سانتي متر و افزايش تراکم از 125 تا 375 بوته در مترمربع، سبب افزايش عملکرد دانه (حدود 9.5 و 46 درصد)، توليد ماده خشک (6.5 و 50 درصد)، کارايي مصرف آب در توليد دانه (0.7 و 3.7 کيلوگرم در هکتار بر ميلي متر) و کارايي مصرف آب در توليد ماده خشک (2 و 17.5 کيلوگرم در هکتار بر ميلي متر) در واحد سطح گرديد. در مجموع، کشت گندم در اين شرايط (کشت ديم، خاک شور و بارندگي حدود 250 ميلي‏متر در طول فصل رشد) با فاصله رديف هاي 25 سانتي متر با ايجاد فشردگي بيش تر از طريق تراکم بوته ها روي رديف و ارتفاع بيش تر آن ‏ها نسبت به فاصله رديف هاي 12.5 سانتي متر و افزايش تراکم تا 375 بوته در مترمربع با فراهم نمودن پوشش کامل ‏تر سطح خاک نسبت به تراکم 125 بوته در مترمربع در مراحل بعد از ساقه رفتن تا قبل از گلدهي، مي توانند با کاهش نفوذ تشعشع خورشيد بر سطح خاک، مقدار تبخير را کاهش و ذخيره رطوبت در خاک را افزايش دهند. ذخيره بيش تر رطوبت در خاک در مراحل حساس قبل از گلدهي، سبب افزايش توليد ماده خشک، عملکرد دانه و کارايي مصرف آب در توليد دانه و ماده خشک مي شود.

بيماري زنگ قهوه اي (زنگ برگي) گندم، يکي از بيماري هاي بسيار مهم در کشور ايران مي باشد که تقريبا در تمام مناطق گندم خيز ظاهر مي شود و عملکرد و کيفيت گندم را تحت تاثير قرار مي دهد. مهم ترين استراتژي مقابله با اين بيماري استفاده از مقاومت ژنتيکي است و تاکنون 51 ژن مقاومت به زنگ قهوه اي در گندم گزارش شده است. اين پژوهش به منظور شناسايي حضور و يا حضور نداشتن ژن مقاومت به زنگ قهوه اي Lr₃₂ در 48 رقم و لاين گندم ايراني با استفاده از آزمون مورفولوژيکي و نشانگرهاي مولکولي پيوسته به ژن Lr₃₂ انجام گرديد. آناليز تيپ آلودگي بر اساس دستورالعمل بين المللي برودر (1973) با استفاده از 6 جدايه زنگ قهوه اي شناسايي شده در ايران انجام شد که 17 رقم از 48 رقم مورد مطالعه، نسبت به جدايه هاي بيماري زا بر روي ژن مقاومت به زنگ قهوه اي Lr₃₂ از خود تيپ آلودگي پايين تري نشان دادند. مقاومت موجود در اين ارقام و لاين ها ناشي از حضور ژن يا ژن هايي، غير از ژن مقاومت به زنگ قهوه اي Lr₃₂ مي باشد، در ضمن احتمال حضور ژن مقاومت به زنگ قهوه اي Lr₃₂ يا ژن هايي با اثر مشابه در 25 رقم و لاين مورد آزمايش پيش بيني گرديد و در 6 رقم احتمال حضور ژن Lr₃₂ منتفي گرديد. در بخش مولکولي با استفاده از نشانگرهاي مولکولي رپيد (S₄₉ و S₄₂₁) وجود نوارهاي 1100 جفت باز و 640 جفت باز که در مطالعات قبلي همبستگي زيادي با ژن Lr₃₂ در گندم نشان داده اند در 48 رقم گندم مورد مطالعه قرار گرفت. طبق انتظار نوارهاي 1100 و 640 جفت باز در رقم شاهد مثبت (لاين ايزوژن حاوي ژن Lr₃₂) مشاهده گرديد ولي در هيچ يک از نمونه هاي مورد مطالعه و شاهدان منفي (رقم بولاني و آگرالوکال) تکثيري مشاهده نشد. نتايج داده هاي مولکولي در توافق با آزمون تيپ آلودگي بيانگر اين حقيقت است که در اين پژوهش، ارقام و لاين هاي گندم مورد مطالعه، فاقد ژن مقاومت به زنگ قهوه اي Lr₃₂ مي باشند.

تناوب باردهي يكي از مهم ترين مشكلات در برخي ارقام مركبات از جمله نارنگي انشو مي باشد. درخت سال آور، در سال هاي متوالي محصول منظمي توليد نمي كند. كاهش كيفيت ميوه در سال پرمحصول و كاهش حجم توليد در سال كم محصول، خسارت اقتصادي به توليدكننده وارد مي كند. به منظور بررسي امكان كاهش اين ناهنجاري، آزمايشي در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 5 تيمار شامل: 1- شاهد؛ 2- مصرف بهينه كودهاي شيميايي؛ 3- مصرف بهينه كودهاي شيميايي و محلول پاشي نفتالن استيك اسيد؛ 4- مصرف بهينه كودهاي شيميايي و محلول پاشي دي كلروفنوكسي استيك اسيد و 5- مصرف بهينه كودهاي شيميايي و محلول پاشي ساكارز هر يك با 4 تكرار در 4 سال متوالي با درختان بالغ نارنگي انشو انجام شد. درختان شاهد بيش ترين رفتار تناوب باردهي را طي چهار سال نشان دادند به طوري كه به ترتيب يك سال «آور»، دو سال متوالي «نياور» و يك سال آور داشتند در مقابل، چهار تيمار ديگر، تعداد سال هاي كم محصول را طي چهار سال، به يك سال كاهش دادند. تيمار 2 بيش ترين عملكرد سال كم محصول و كم ترين عملكرد سال پرمحصول را به خود اختصاص داد. كوچك ترين و كم وزن ترين ميوه در سال هاي اول، دوم و چهارم متعلق به تيمار شاهد بود. مجموع عملكرد درختان در مدت 4 سال، در بين 5 تيمار، در تيمار شاهد حداقل بود. به طوركلي تيمار 2 با كاهش عملكرد در سال پر محصول، افزايش عملكرد در سال كم محصول و كاهش تعداد سال هاي كم محصول نسبت به شاهد و تيمارهاي 3، 4 و 5 با كاهش تعداد سال هاي كم محصول و افزايش اندازه ميوه در سال هاي پرمحصول، سبب تعديل سيكل سال آوري، افزايش عملكرد كل طي سال هاي متوالي، كاهش ميوه هاي ضايعاتي و بهبود بازارپسندي نارنگي سال آور انشو گرديده اند.

پيش بيني قابليت حيات بذر براي توليدکنندگان بذر مهم است و پيش بيني آن در انبار به درک روابط کمي بين زوال بذر، رطوبت بذر و دماي انبار بستگي دارد. از اين رو اين پژوهش به منظور کمي سازي روابط دما، رطوبت بذر و زوال بذر و تعيين ضرايب قابليت حيات بذر در کدو تخم کاغذي، گاوزبان و سياه دانه صورت گرفت. به اين منظور 5 تيمار دمايي (30، 35، 40، 45 و 50 درجه سانتي گراد) و 4 تيمار رطوبت بذر (5، 8، 11 و 14 درصد) استفاده شدند. V=Ki-p /10K_E - C_Wlog10 m - C_Ht - C_Qt² معادله قابليت حيات بذر مي باشد که در آن K_E، C_W، C_H و C_Q ضرايب معادله مي باشند. نتايج تجزيه داده ها نشان داد که مقدار ضريب K_E براي کدو تخم کاغذي، گاوزبان و سياه دانه به ترتيب معادل 3.4018، 6.7485 و 4.9701 بود. براي اين گياهان مقدار ضريب C_W به ترتيب 3.2148، 2.4195 و 1.2528 برآورد گرديد. مقدار ضريب C_H براي کدو تخم کاغذي، گاوزبان و سياه دانه نيز به ترتيب 0.131، 0.0665 و 0.0516 و مقدار ضريب C_Q به ترتيب 0.00264، 0.000478 و 0.000478 تخمين زده شد.

به منظور بررسي اثر گرما و خشکي آخر فصل بر عملکرد، اجزا عملکرد و برخي صفات مورفولوژيك 16 رقم کلزا، آزمايشي به صورت تجزيه مرکب در پايه بلوک هاي کامل تصادفي در چهار محيط متفاوت (20 آبان، 20 آبان با قطع آخرين آبياري، 20 آذر، 20 آذر با قطع آخرين آبياري) هر يک در سه تکرار در ايستگاه تحقيقاتي بهبهان در جنوب شرق استان خوزستان اجرا گرديد. در اين آزمايش اثر گرما و خشكي بر روي ارقام مورد بررسي قرار گرفت. نتايج آناليز واريانس نشان داد که درجه- روز- زشد (GDD) بين محيط هاي مختلف از زمان جوانه زدن تا شروع گلدهي اختلاف معني داري داشته و همچنين طول دوره گلدهي بين محيط هاي مورد اشاره تفاوت معني داري ايجاد نموده است و در نهايت تنش گرما و خشكي باعث گرديده كه بين محيط هاي مختلف از نظر عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، شروع گلدهي، درصد روغن و عملکرد روغن در سطح يک درصد اختلاف معني داري وجود داشته باشد. در ميان اجزا عملکرد، تعداد غلاف در بوته بالاترين همبستگي را با عملکرد دانه نشان داد (0.83)، در حالي که همبستگي معني داري بين عملکرد و وزن هزاردانه مشاهده نشد. هيبريدهاي هايولا نسبت به ساير ارقام عملکرد بالاتري داشتند و با توجه به شرايط آب و هوايي براي منطقه و مناطق مشابه در کشور توصيه مي گردند.

در اين پژوهش تاثير چهار پايه مرکبات شامل نارنج (Citrus aurantium)، بکرائي (C. reticulate × C. aurantium)، ليموآب (C. aurantifolia) و ولکامرلمون (C. volkameriana) بر ميزان کلروفيل و غلظت عناصر معدني (ازت، فسفر، پتاسيم، كلسيم، منيزيم، سديم، آهن، روي، مس، منگنز، كلر و بور) برگ اورلاندو تانجلو رشديافته در گلدان هاي داراي خاک آهکي در گلخانه در قالب طرح کاملا تصادفي در چهار تکرار مورد بررسي قرار گرفت. بر اساس نتايج نوع پايه تاثير معني دار بر ميزان کلروفيل برگ داشت و بيش ترين ميزان کلروفيل روي پايه نارنج به دست آمد. به غير از كلسيم، منيزيم، مس و بور غلظت ساير عناصر تحت تاثير نوع پايه در برگ اختلاف معني دار داشت. غلظت ازت و كلسيم روي همه پايه ها و منگنز تنها روي پايه ليموآب كم تر از حد مطلوب و غلظت مس و كلر روي تمام پايه ها زيادتر از حد مطلوب بود. پايه نارنج بالاترين غلظت كلر و پايه ولكامرلمون بالاترين غلظت سديم را در برگ داشتند.

از مزارع ذرت استان هاي غرب کشور نمونه هايي با علايم پوسيدگي نرم در محل ساقه و رنگ پريدگي و کوتولگي جمع آوري شدند. با کشت اين نمونه ها روي محيط کشت ائوزين متيلن بلو 20 جدايه باکتري به منظور انجام آزمون هاي شناسايي انتخاب و خالص گرديد. بر اساس آزمون هاي فيزيولوژيکي و بيوشيميايي تمام اين جدايه ها به عنوان گونه Dickeya zeae تشخيص داده شدند. براي بررسي مقاومت هيبريدهاي ذرت به باكتري لهيدگي ساقه، از دو روش تزريق سوسپانسيون به ساقه در گلخانه و روش ايجاد زخم برگ در آزمايشگاه استفاده شد. در روش تزريق به ساقه هيبريدهاي سينگل كراس 647 و 704 با بيش ترين درصد لهيدگي ساقه در كلاس حساس و سينگل كراس 700 با مقاومت متوسط و هيبريدهاي سينگل كراس 108 و 500 با كم ترين درصد لهيدگي ساقه به عنوان واريته هاي مقاوم طبقه بندي شدند. نتايج به دست آمده از روش زخم برگ همبستگي بالايي (0.93=r) با روش تزريق به ساقه داشتند. در اين روش هيبريدهاي سينگل كراس 704 و 647 به عنوان واريته هاي حساس و سينگل كراس 108 به عنوان واريته مقاوم معرفي شد.