پژوهش هاي توليد گياهي (علوم كشاورزي و منابع طبيعي)

يکي از مشکلات توليد بادام خود ناسازگاري است که موجب کاهش شديد تشکيل ميوه مي گردد. بنابرين اصلاح بادام به منظور ايجاد ارقام خود سازگار اهميت بالايي دارد. در اين آزمايش رشد لوله گرده پس از عمل خود گرده افشاني در 28 ژنوتيپ انتخاب شده بادام به دست آمده از تلاقي رقم خود سازگار تونو (والد پدري) و رقم خود ناسازگار شاهرود 12 (والد مادري) به کمک ميکروسکوپ فلورسنس بررسي شد. گل ها به وسيله قلم مو با گرده خودي گرده افشاني دستي و سپس با کيسه ايزوله شدند. نمونه هاي گل در 24، 72 و 120 ساعت پس از گرده افشاني دستي برداشت شدند. نتايج نشان داد که زمان 24 و 72 ساعت پس از خود گرده افشاني به منظور رسيدن لوله گرده به قسمت انتهايي خامه کافي نمي باشد ولي زمان 120 ساعت براي رسيدن لوله گرده به انتهاي خامه مناسب بود. در زمان 120 ساعت پس گرده افشاني بر اساس طبقه بندي اول (درصد مادگي هاي داراي لوله گرده در قسمت انتهايي خامه)، 60.71 درصد از ژنوتيپ ها خود ناسازگار، 17.86 درصد مشکوک، 7.14 درصد خود سازگار و 14.29 درصد کاملا خود سازگار بودند، از سوي ديگر، بر اساس روش ديگري از طبقه بندي (ميانگين تعداد لوله هاي گرده در قسمت انتهايي خامه)، 50 درصد از ژنوتيپ ها خود ناسازگار، 32.14 درصد مشکوک، 17.86 درصد خودسازگار بودند. بنابرين مشاهده رشد لوله گرده توسط ميکروسکوپ فلورسنس به عنوان يک روش مفيد و کاربردي به منظور تشخيص ژنوتيپ هاي خود سازگار بعد از اين که ژنوتيپ ها شروع به گل دهي کردند، شناخته شد.

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش با هدف بررسي اثرات كمبود آب در مراحل مختلف فنولوژيك كلزاي بهاره، روي عملكرد و اجزاي عملكرد دانه و روغن و ارزيابي قابليت شاخص هاي دماي تاج پوشش برگ و مقدار نسبي آب برگ در بازتاب اثرات كمبود آب در مرکز تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي آذربايجان شرقي طي سال زراعي 1386 به اجرا درآمد. آزمايش به صورت فاکتوريل شامل دو فاكتور تنش خشكي در 4 سطح آبياري کامل، قطع آبياري در مراحل ساقه روي، گل دهي و پر شدن خورجين ها و ژنوتيپ با 2 سطح هايولا 401 و آرجي اس 300، بر پايه بلوک هاي کامل تصادفي با 3 تکرار پياده گرديد. نتايج نشان دادند كه کمبود آب در تمام مراحل اعمال، باعث افزايش دماي تاج پوشش برگ و كاهش مقدار نسبي آب برگ، تعداد خورجين در بوته، تعداد دانه در خورجين، شاخص برداشت، عملکرد دانه و روغن شد. همبستگي هاي معني داري بين دماي تاج پوشش برگ و مقدار نسبي آب برگ با يكديگر و با عملكرد دانه و روغن ديده شد. به نظر مي رسد اين دو شاخص براي شناسايي اثرات کمبود آب در کلزاي بهاره قابل استفاده باشند. بيش ترين افت عملکرد دانه و روغن در شرايط کمبود آب در مراحل گل دهي و پر شدن خورجين ها رخ داد، بنابراين تامين آب کافي در اين مراحل براي دست يابي به عملکرد قابل قبول، ضروري به نظر مي رسد. بين دو ژنوتيپ مورد مطالعه، هايولا 401 همواره از عملكرد دانه و روغن بالاتري برخوردار بود.

 نسخه قابل چاپ

به منظور داشتن يک برنامه اصلاحي موفق، تعيين ارتباط بين صفات اهميت زيادي دارد. اين پژوهش به منظور ارزيابي روابط بين صفات زراعي و فيزيولوژيک و عملكرد دانه 10 رقم گندم در تيمارهاي رطوبتي معمول و تنش (به ترتيب آبياري پس از 3±70 و 3±130 ميلي متر تبخير از تشت كلاس A) در مزرعه تحقيقاتي دانشکده کشاورزي دانشگاه صنعتي اصفهان در سال 84 اجرا گرديد. ضرايب همبستگي فنوتيپي و ژنتيکي بين عملکرد دانه با شاخص برداشت، تعداد دانه در سنبله، محتواي نسبي آب، ميزان کلروفيل a و مجموع ميزان كلروفيل هاي a و b در هر دو شرايط مثبت و معني دار و با سرعت از دست دادن آب منفي و معني دار بود. همبستگي بين سطح برگ با وزن ويژه برگ در هر دو شرايط منفي و معني دار بود. در شرايط تنش همبستگي مثبت و معني داري بين وزن پدانکل در مرحله سنبله دهي و تفاوت وزن پدانکل در مراحل سنبله دهي و رسيدگي با عملکرد دانه و محتواي نسبي آب مشاهده شد. نتايج تجزيه به عامل ها در شرايط تنش 6 و در شرايط معمول 7 عامل را معرفي نمود که به ترتيب 94.0 و 94.6 درصد از تنوع کل داده ها را توجيه نمودند. نتايج همبستگي هاي متعارف در شرايط معمول نشان داد که در اولين متغير متعارف براي گروه صفات زراعي، روز تا سنبله دهي و وزن هزار دانه سهم بيش تري نسبت به ساير صفات داشتند. در بين صفات فيزيولوژيک وزن ويژه برگ و محتواي نسبي آب سهم به سزايي در اولين متغير متعارف داشتند. نتايج همبستگي هاي متعارف در شرايط تنش نشان داد که اولين متغير براي گروه صفات زراعي تحت تاثير ارتفاع و روز تا سنبله دهي و براي مجموعه صفات فيزيولوژيك تحت تاثير محتواي نسبي آب و وزن ويژه برگ بود.

نوع قند و تنظيم کننده رشد از اجزا ضروري تشکيل دهنده محيط کشت بافت مي باشند. در اين پژوهش، غلظت هاي مختلف برخي از کربوهيدرات ها و تنظيم کننده هاي رشد در طي کشت بساک و توليد جنين رويشي تاتوره (D. stramonium L.) در محيط کشت موراشيگي و اسکوگ (MS) مورد بررسي قرار گرفت. در محيط کشت MS حاوي 0.5 ميلي گرم در ليتر کينتين (Kin) همراه با 2 ميلي گرم در ليتر 4،2- دي کلرو فنوکسي استيک اسيد ((2,4-D و همچنين محيط کشت MS داراي 0.25 ميلي گرم در ليتر کينتين همراه با 2 ميلي گرم در ليتر 4،2- دي کلرو فنيل استيک اسيد ( (2,4-Dبيش ترين توليد کالوس را مي نمايند. در بين چهار نوع قند ساکاروز، گلوکوز، فروکتوز و مالتوز به کار برده شده در اين پژوهش، بيش ترين ميزان کالزايي در محيط کشت MS محتوي مالتوز با غلظت 40 گرم در ليتر مشاهده گرديد. بررسي اثر تنظيم کننده هاي رشد بر ميزان جنين زايي نشان داد که بيش ترين ميزان القا جنين سوماتيکي در کالوس هاي بساک در غلظت 1 ميلي گرم در ليتر 6- بنزيل آمينوپورين (BAP) همراه با 0.5 ميلي گرم در ليتر -? نفتالين اسيد استيک (NAA) به دست آمد.

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش با هدف بررسي سطوح مختلف سولفات آلومينيوم در محلول نگهدارنده همراه با برش مجدد شاخه بر ماندگاري گل شاخه بريده رز رقم وارلون در گروه باغباني دانشکده کشاورزي دانشگاه زنجان انجام گرفت. گل هاي شاخه بريده رز از پايه هاي مادري دوساله برداشت شده و تحت تيمار محلول سولفات آلومينيوم با غلظت هاي (0، 100، 150 و 200 ميلي گرم در ليتر) و برش مجدد شاخه در 2 سطح (بازبرش و بدون برش) قرار گرفتند. در طول آزمايش صفات ماندگاري، کلروفيل a،b و کلروفيل کل، جذب آب، محتواي نسبي آب، پروتئين كل، فعاليت آنزيم هاي پراکسيداز و كاتالاز در گلبرگ ها اندازه گيري شدند. نتايج نشان داد كه سطوح مصرف سولفات آلومينيوم تاثير معني دار بر صفات ميزان كلروفيل a، كلروفيل کل و فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدان در سطح 1 درصد و بر صفات ماندگاري، کلروفيل a و محتواي نسبي آب در سطح 5 درصد داشت. همچنين سطوح برش مجدد شاخه تاثير معني دار بر صفات ماندگاري، ميزان كلروفيل، جذب آب، محتواي نسبي آب، پروتئين كل و فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدان در سطح 1 درصد نشان داد. تاثير متقابل سولفات آلومينيوم و برش مجدد شاخه نيز بر صفات كلروفيل b و فعاليت آنزيم هاي پراكسيداز و كاتالاز در سطح 1 درصد و بر صفات ماندگاري، كلروفيل کل، محتواي نسبي آب در سطح 5 درصد معني دار بود. بنابراين تيمارها به طور مستقيم و يا غيرمستقيم بر صفات اندازه گيري شده تاثير معني دار داشته و موجب کاهش پيري و افزايش ماندگاري و کيفيت گل ها گرديد.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش، تاثير 5 جدايه از گونه قارچي Trichoderma harzianum در افزايش رشد گياه گوجه فرنگي در شرايط گلخانه اي و در قالب طرح کاملا تصادفي در 6 تکرار انجام شد. براي انجام اين پژوهش از 3 غلظت 0.5، 1 و 1.5 درصد مايه تلقيح به ازاي هر گلدان استفاده شد. طول گياه، قطر ساقه، وزن تر و خشك اندام هوايي و ريشه و تعداد برگ به عنوان شاخص هاي رشدي در اين آزمون مورد استفاده قرار گرفتند. نتايج آزمون نشان داد که جدايه ها اثرات متفاوتي در شاخص هاي رشدي گياه گوجه فرنگي داشته و تفاوت معني دار آماري در سطح احتمال 5 و 1 درصد با آزمون چند دامنه اي دانکن نشان دادند. در بين جدايه ها، T₁ با افزايش 12.18 درصدي در وزن تر اندام هوايي، 15.41 درصدي در وزن خشك اندام هوايي، 12.70 درصدي در وزن تر ريشه، 16.11 درصدي در وزن خشك ريشه، 20.41 درصدي در تعداد برگ، 2.50 درصدي در قطر ساقه و افزايش 18.51 درصدي در طول گياه بيش ترين اثر رشدي را از خود نشان داد. جدايه ها در غلظت 1.5 درصد بيش ترين اثر رشدي را داشتند. امکان استفاده از جدايه هاي ياد شده به عنوان عوامل محرک رشد گياهي در اين مقاله بحث شده است.

 نسخه قابل چاپ

بابونه آلماني يکي از مهم ترين گياهان دارويي از خانواده کاسني مي باشد که از گل هاي آن در صنايع داروسازي، آرايشي-بهداشتي و صنايع غذايي استفاده فراواني مي گردد. به منظور مطالعه اثر تنش خشکي ناشي از پلي اتيلن گليکول (PEG) بر درصد و سرعت جوانه زني، طول ريشه چه و ساقه چه در 4 رقم اصلاح شده بابونه آلماني، آزمايشي به صورت فاکتوريل و در قالب طرح کاملا تصادفي با دو فاكتور و سه تکرار اجرا گرديد. فاکتور اول شامل سطوح مختلف تنش خشکي (صفر، 1-، 2-، 3-، 4-، 5-، 6-، 8-، 10- و 12- بار) به دست آمده از پلي اتيلن گليکول که پتانسيل صفر بار به عنوان شاهد در نظر گرفته شد، فاکتور دوم شامل 4 رقم اصلاح شده بابونه آلماني: بونا، جرمانيا، گورال و لوتئا بود. نتايج آناليز واريانس بيانگر اثر معني دار سطوح مختلف تنش خشکي و نوع رقم بر مولفه هاي جوانه زني بود و همچنين اثر متقابل خشکي و رقم نيز بر خصوصيات مورد بررسي معني دار گرديد. نتايج نشان داد که با افزايش تنش خشکي، هر يک از صفات اندازه گيري شده کاهش معني داري يافتند به طوري که در پتانسيل هاي 4- و 6- بار درصد جوانه زني به 48 و 16 درصد و سرعت جوانه زني به 5.7 و 1.8 بذر در روز کاهش يافت و در پتانسيل هاي 8-، 10- و 12- جوانه زني به صفر رسيد. طول ساقه چه نيز نسبت به طول ريشه چه کاهش بيش تري در مقابل تنش خشکي نشان داد. ارقام مختلف بابونه به دليل تفاوت هاي ژنتيکي نسبت به تنش خشکي عکس العمل متفاوتي نشان دادند به طوري که ارقام لوتئا و بونا در بين ارقام مورد مطالعه بيش ترين تحمل به خشکي را در مرحله جوانه زني نشان دادند.

 نسخه قابل چاپ

با اين فرض که تمام شرايط گياهي و محيطي مناسب باشند، به دست آوردن شرايط مطلوب مستلزم تنظيم تراکم در واحد سطح و افزايش کارآيي مصرف نور مي باشد. بنابراين به منظور بررسي خصوصيات فنولوژيکي و فيزيولوژيکي سه هيبريد زودرس، متوسط رس و ديررس ذرت در 7 تراکم مختلف، آزمايشي در سال زراعي 1385 در مزرعه تحقيقاتي دانشکده کشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد اجرا شد. تيپ هاي رشدي شامل =V₁رقم ديررس (704)، =V₂رقم متوسط رس (504) و =V₃رقم زودرس (260) در 7 تراکم 30=D₁، D₂=50، D₃=70، D₄=90، D₅=110، D₆=130 و 150=D₇ هزار بوته در هکتار در آزمايشي به صورت طرح کرت هاي نواري در سه تکرار اجرا شد. نتايج آزمايش نشان داد که فاکتور تراکم اثر معني داري بر طول دوره رشد گياه و اثر متفاوتي بر روند توليد ماده خشک، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت جذب خالص و دوام سطح برگ داشت. رسيدن به شاخص هاي مطلوب براي رقم ديررس در تراکم D₃، براي رقم متوسط رس در تراکم D₄ و براي رقم زودرس در تراکم D₅ به دست آمد. با افزايش تراکم شاخص سطح برگ، ميزان کارآيي مصرف نور و ماده خشک افزايش يافت. در تراکم هاي بالاتر از حد مطلوب فاصله زماني بين گرده افشاني و کاکل دهي افزايش يافت ولي طول دوره رشد در گياه کاهش يافت. اين بررسي نشان داد که شاخص هاي فنولوژيکي و فيزيولوژيکي مطلوب به تيپ رشد گياه، تراکم و کارآيي مصرف نور بستگي دارد. به طوري که براي رقم ديررس با طول دوره رشد بيش تر مي توان تراکم را کم تر در نظر گرفت و براي رقم متوسط رس و زودرس، تراکم را افزايش داد.

 نسخه قابل چاپ

دما و رطوبت از عوامل ضروري جوانه زني بذر هستند. هر دو عامل به طور جداگانه و يا با هم مي توانند بر درصد و سرعت جوانه زني بذر تاثيرگذار باشند. مدل هاي ترمال تايم و هيدروتايم به طور گسترده و موفقيت آميز به ترتيب براي توصيف رابطه بين دما و جوانه زني و رابطه بين پتانسيل آب و جوانه زني استفاده شده اند. همچنين، به منظور توصيف ترکيب اثر دما و پتانسيل آب بر جوانه زني از مدل هيدروترمال تايم استفاده مي شود. در اين مطالعه اثر متقابل پنج سطح دما (7، 10، 15، 20 و 25 درجه سانتي گراد) و پنج سطح خشکي (0، 0.2-، 0.4-، 0.6- و 0.8- مگاپاسکال) بر جوانه زني دو رقم سويا به اسامي دي پي ايکس و ويليامز و گياه گاوپنبه، در سال 1389 مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد که در هر سه گياه با کاهش پتانسيل آب، دماي پايه و مقدار ترمال تايم (درجه سانتي گراد در روز) تا 50 درصد جوانه زني افزايش يافت، و در پتانسيل هاي پايين مقدار ترمال تايم در گاوپنبه از دو رقم سويا کم تر بود. همچنين، با کاهش دما از 25 به 7 درجه سانتي گراد پتانسيل پايه در هر سه گياه به طور ميانگين از 0.9- به 0.6- مگاپاسکال و هيدروتايم براي 50 درصد جوانه زني از 1.4 به 10 مگاپاسکال در روز افزايش پيدا کرد، به طوري که در دماهاي پايين مقدار هيدروتايم در گاوپنبه از دو رقم سويا کم تر بود. پس از کمي سازي ترکيب اثر دما و رطوبت در اين سه گياه با استفاده از مدل هيدروترمال تايم، مقدار دماي پايه براي جوانه زني گياه گاوپنبه، ارقام ويليامز و دي پي ايکس به ترتيب 3.9، 4.3 و 5.2 درجه سانتي گراد، پتانسيل پايه براي هر سه گياه 0.9- مگاپاسکال و مقدار هيدروترمال تايم به ترتيب 26.7، 26.5 و 27.3 مگاپاسکال در درجه سانتي گراد در روز محاسبه شد. با توجه به نتايج اين مطالعه مي توان چنين استنباط کرد که از نظر جوانه زني، گياه گاوپنبه در شرايط تنش رطوبتي و دمايي مشابه، قدرت رقابتي بالاتري نسبت به ارقام سويا مورد مطالعه داشت.

 نسخه قابل چاپ

استفاده از گياهان مقاوم در کشاورزي پايدار يکي از بهترين روش هاي مديريت تلفيقي آفات مي باشد. مقاومت 140 لاين اميدبخش برنج به آفت كرم ساقه خوار در دو تاريخ كاشت به فاصله 15 روز در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبيعي ساري ارزيابي شد. اين مطالعه به صورت آزمايش فاکتوريل در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 88-1387 انجام گرفت. آلوده سازي به صورت طبيعي بود و ارزيابي لاين ها به منظور تعيين لاين هاي مقاوم در مراحل رويشي و زايشي انجام گرفت. نتايج ارزيابي درصد آلودگي نشان داد که لاين هاي 131 (نوک سياه×فجر) با 94.20 درصد و 27 (سنگ طارم×ساحل) با 91.40 درصد آلودگي بيش ترين و لاين هاي 2 (طارم×ديلماني) و 70 (ندا/ ((IR58025A×IR-19R) کم ترين درصد آلودگي را به کرم ساقه خوار برنج داشتند و مي توان اين لاين ها را به عنوان لاين هاي حساس و نسبتا مقاوم معرفي نمود. ارزيابي درصد سفيد شدن خوشه ناشي از خسارت کرم ساقه خوار برنج نشان داد که 21.42 درصدند لاين ها حساس و 11.43 درصد از آن ها مقاوم بودند. همچنين، نتايج آزمايش نشان داد که لاين هاي کاشته شده در تاريخ کاشت دوم (اواسط خرداد) 9.62 درصد آلودگي و 14.17 درصد سفيد شدن خوشه بيش تري نسبت به تاريخ کشت اول نشان دادند. بررسي همبستگي صفات مورفولوژيک گياه نشان داد که بين ارتفاع بوته و درصد آلودگي (r=0.197) همبستگي مثبت و معني دار، بين تعداد پنجه و درصد آلودگي (r=-0.101) و بين تعداد پنجه با درصد سفيد شدن خوشه (r=-0.182) همبستگي منفي معني داري وجود داشت. همچنين قطر ساقه با تعداد پنجه (r=-0.25) همبستگي منفي معني دار داشت، بنابراين مي توان بيان نمود که افزايش تعداد پنجه از طريق کاهش قطر ساقه مي تواند در مقاوم شدن گياه موثر باشد.

به منظور بررسي اثرات رقم و تراکم بوته بر سرعت و روند پر شدن دانه، عملکرد و اجزا عملکرد لوبيا چيتي يک آزمايش فاکتوريل در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي در سال 1386 در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي آذربايجان شرقي (تبريز) به اجرا در آمد. سه رقم خمين،G-14088  و 11816 (اميدبخش) در چهار تراکم 14، 20، 30 و 60 بوته در مترمربع در مزرعه کشت شدند. در اين بررسي با استفاده از يک مدل خطي دو تکه اي، پارامترهاي مربوط به پر شدن دانه ارزيابي گرديد. چهار پارامتر سرعت پر شدن دانه، زمان رسيدگي وزني، حداکثر وزن دانه و دوره موثر پر شدن دانه به طور معني داري تحت تاثير اثر متقابل رقم و تراکم قرار گرفتند، به طوري که بيش ترين مقادير اين چهار پارامتر از رقم خمين در کم ترين تراکم (14 بوته در مترمربع) به دست آمد. اين پارامترها در ارقام خمين و G-14088 با افزايش تراکم بوته در واحد سطح، کاهش معني داري يافتند. بين ارقام لوبيا و نيز بين تراکم هاي مختلف از نظر همه صفات مربوط به عملکرد و اجزا عملكرد اختلاف معني داري وجود داشت اما اثر متقابل رقم و تراکم فقط در مورد صفات تعداد روز تا رسيدگي، تعداد نيام در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه در هکتار و درصد پروتئين دانه معني دار بود، به طوري که همه اين صفات (به جز عملکرد دانه) با افزايش تراکم بوته در واحد سطح، کاهش يافتند اما زيادي تراکم و افزايش تعداد غلاف در مترمربع، همه آن ها را جبران نموده و در نهايت عملکرد دانه در هکتار که مهم ترين و تعيين کننده ترين پارامتر محسوب مي شود با افزايش تراکم افزايش يافت و بيش ترين عملکرد دانه نيز از رقم خمين در تراکم 30 بوته در مترمربع به دست آمد. رقم خمين به دليل برخورداري از بيش ترين سرعت پر شدن دانه، دوره موثر پر شدن دانه، حداکثر وزن دانه، تعداد دانه در بوته، وزن صددانه، شاخص برداشت و عملکرد دانه، مناسب ترين رقم در منطقه و تراکم 30 بوته در مترمربع به عنوان تراکم مطلوب شناخته شد.

 نسخه قابل چاپ

در اين بررسي 12 توده بومي پياز جمع آوري شده از مناطق مختلف کشور (هوراند اهر، قرمز ري، قولي قصه زنجان، قرمز آذرشهر، سفيد کاشان، زرد نيشابور، سفيد قم، درچه اصفهان، سفيد نيشابور، قرمز نيشابور، سفيد فتح آباد، اسحاق آباد نيشابور) با طرح آزمايشي فاکتوريل بر پايه بلوک هاي کامل تصادفي با 3 تکرار در مرکز تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي استان آذربايجان شرقي کشت شدند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد که بين توده هاي مورد بررسي از نظر صفات تندي، درصد ماده خشک پياز، عملکرد توده ها، درصد پيازهاي دوکي شکل، قطر پياز و تعداد فلس خشک بيروني اختلاف معني دار وجود دارد. در اين ميان برخي از صفات مانند قطر گلوي پياز و تعداد فلس خشک بيروني جزو صفات مهم انبارداري پياز به شمار مي آيند. بررسي اين صفات با توجه به تنوع توده هاي پياز ايراني به منظور استفاده در زراعت و انبارداري پياز مهم و سودمند مي باشد.

ارزيابي صحيح مقاومت يک بخش مهم و کليدي در برنامه هاي توليد ارقام متحمل عدس مي باشد. در سال هاي اخير پيشرفت هاي زيادي در زمينه تشخيص منابع مقاومت در ژرم پلاسم حبوبات به عوامل بيمارگر خاک زاد انجام گرفته است. پژمردگي آوندي عدس Fusarum oxysporum f.sp. lentis يکي از بيماري هاي مهم عدس در دنيا و از جمله ايران است. در اين مطالعه به منظور شناسايي مقاومت عدس در مقابل 10 جدايه قارچ پژمردگي آوندي که از مزارع مختلف استان هاي خراسان شمالي و رضوي جدا شده بود، عکس العمل 30 ژنوتيپ عدس در شرايط گلخانه مورد بررسي قرار گرفت. اين ژنوتيپ ها توسط سوسپانسيون اسپور مايه زني و در خاک سترون کشت شدند. ميزان خسارت بيماري بر اساس سيستم 9 درجه اي بايا، يادداشت برداري شد. طي بررسي هاي انجام شده، در مرحله گياهچه اي نسبت به جدايه بيماري زاي HO₃F₃ (خراسان رضوي) بيش ترين درصد ژنوتيپ بسيار مقاوم و نسبت به جدايه  RA₁F₁(خراسان شمالي) بيش ترين درصد ژنوتيپ مقاوم شناسايي شد. اما هيچ يک از ژنوتيپ ها، نسبت به جدايه هاي بيمارگر در مرحله بلوغ فيزيولوژيکي مقاومت ايجاد نکردند. البته جدايه HO₃F₃ در مقايسه با ساير جدايه ها در هر دو مرحله گياهچه اي و بلوغ فيزيولوژيکي قدرت بيماري زايي ضعيف تري را نشان داد.

 نسخه قابل چاپ

به منظور بررسي اثرات درون شيشه اي و باززايي فلس گل سوسن (Lilium longiflorum) با استفاده از تنظيم كننده هاي رشد 2,4-D و ايندول استيك اسيد (IAA) در محيط كشت پايه B₅، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با 4 تكرار انجام گرديد. تيمارهاي اعمال شده در اين پژوهش شامل تنظيم كننده هاي IAA و 2,4-D هر يك شامل 4 سطح (0، 0.5، 1 و 2 ميلي گرم در ليتر) و تركيب متقابل هر يك از اين سطوح در اين محيط كشت بود. بررسي نتايج به دست آمده نشان داد كه با افزايش غلظت IAA تا 2 ميلي گرم در ليتر تعداد پيازچه ها به طور معني داري افزايش پيدا كردند ولي هيچ تفاوت معني داري بين استفاده از غلظت هاي مختلف IAA و پارامترهاي ريشه زايي و کالوس زايي در محيط كشت مشاهده نشد. با افزايش غلظت 2,4-D تا 2 ميلي گرم در ليتر از تعداد پيازچه، طول و تعداد ريشه کاسته شد. كالوس زايي در حضور 2,4-D انجام شد و با افزايش آن بر وزن تر كالوس افزوده شد. طبق نتايج به دست آمده از اين پژوهش به طور ميانگين از يك پياز بالغ گل سوسن امكان حصول حدود 150-100 گياهچه وجود دارد.

 نسخه قابل چاپ

قارچ Priformospora indica يا پيري، نوعي مايکوريز ايندوفيت است که نقش آن در تحريک رشد گياهان ميزبان از طريق افزايش ريشه هاي موئين گزارش شده است. اثر پيري بر رشد رويشي گياهان دارويي و تجمع متابوليت هاي ثانويه کم تر مورد بررسي قرار گرفته است. اين پژوهش در قالب طرح کاملا تصادفي در دو تيمار گياهان شاهد و آلوده با 4 تکرار در اتاقک رشد (شدت نور 2500 لوکس و 16 ساعت روشنايي، و دماي 25 درجه سانتي گراد) انجام شد. تعداد ريشه هاي فرعي گياهان آلوده به صورت قابل توجه اي تحت تاثير فعاليت قارچ افزايش يافت. همچنين داده ها نشان مي دهند که برگ هاي گياهان آلوده نسبت به انواع غيرآلوده رشد عرضي بيش تري داشت. اگرچه افزايش قابل توجه‏اي در ميزان کافئيک اسيد برگ گياهان آلوده مشاهده شد ولي نسبت به شاهد معني دار نبود. با توجه به کوتاهي زمان آزمايش، به نظر مي رسد که بسياري از ترکيبات پلي فنلي موجود در برگ تشکيل نشده يا قابل اندازه گيري نبود. بنابراين ادامه اين پژوهش در شرايط مزرعه اي مي تواند رابطه قارچ و گياه به ويژه تجمع متابوليت هاي ثانويه را بهتر مورد بررسي قرار دهد.

 نسخه قابل چاپ