هرچه رطوبت هوا زياد شود، بيشتر احساس گرما ميکنيم و به همان نسبت بدن فعاليت بيشتري براي خنک کردن خود انجام ميدهد. هنگامي که تعريق براي خنک کردن بدن کافي نباشد و دماي بدن بالا برود، آب و مواد شيميايي مورد نياز بدن از دست ميروند و موازنه مواد شيميايي در بدن بههم ميخورد.رطوبت به بخار آب موجود در هوا گفته ميشود. بخار آب کاملا شفاف است و نميتوان با چشم آن را ديد، ولي اثر رطوبت زياد به صورت قطرههاي آب روي اجسام مينشيند. هوا هم ميتواند مقدار زيادي بخار آب را در خود نگه دارد و هم ميتواند آن را به صورت ابر يا مه درآورد. عموماً هرچه قدر هوا گرمتر باشد، مقدار رطوبت هوا نيز بيشتر ميشود.
رطوبت هوا و آلرژي
رطوبت به طور مستقيم بر مقدار آلرژنها (مواد حساسيت زا) موثر است.
رطوبت زياد باعث افزايش ميزان گردوغبار و قارچها ميشود و در نتيجه موجبات ابتلا به آلرژي را فراهم ميآورد.
رطوبت هوا و درد مفاصل
رطوبت هوا باعث بالا و پايين رفتن مقدار مايعات بدن ميشود.
هنگامي که رطوبت هوا زياد ميشود، برخي افراد دچار سردرد و حتي درد مفاصل ميشوند.
مفاصل داراي گيرندههايي هستند که نسبت به تغييرات رطوبت و درد از خود حساسيت نشان ميدهند. رطوبت بيش از حد ميتواند عروق پا را متورم کند و باعث درد زيادي شود.
بين رطوبت هوا و کم آبي بدن ارتباط مستقيمي وجود دارد، يعني هر چقدر رطوبت هوا بيشتر شود، کم آبي بدن نيز بيشتر ميشود.
از آنجاکه غضروفهاي مفاصل نياز به مقدار زيادي آب دارند، کم آبي بدن ميتواند باعث درد مفاصل شود.
همچنين هواي مرطوب باعث ورم بافتها و افزايش درد آرتروز ميشود.
رطوبت و چسبندگي بدن
هيچ فردي از هواي گرم خوشش نميآيد. با افزايش رطوبت هوا عرق کمتر از سطح پوست تبخير ميشود. درنتيجه ما احساس گرما و چسبندگي بدن ميکنيم.
احساس گرما در هواي مرطوب
رطوبت هوا باعث گرم شدن بدن ميشود. هنگامي که قطرات رطوبت هوا زياد است، احساس گرماي بيشتري ميکنيد.پوست، به طور مداوم رطوبت خود را از دست ميدهد. مقدار از دست دادن رطوبت پوست، برابر مقدار بخار آب موجود در هوا است، به همين خاطر بوميان مناطق گرم صحرايي نسبت به مناطق مرطوب، توانايي زيادي در خنک کردن بدن خود دارند.يکي از دلايل اينکه گرماي هوا غيرقابل تحمل ميشود، اين است که رطوبت هوا بالا ميرود. براي مثال فرض کنيد، رطوبت نسبي هوا 30 درصد و درجه حرارت 95 درجه باشد، اما اگر رطوبت به 65 درصد برسد، درجه حرارت 95 درجه به نظر 117 درجه ميرسد.
بدن چگونه سرد ميشود؟
هنگامي که دماي محيط نزديک به دماي بدن شود، بدن با اعمال يک سري تغييرات، خود را خنک ميکند. اين تغييرات شامل عرق کردن، تغيير سرعت گردش خون و افزايش تعداد دم و بازدم براي خنک نگه داشتن بدن است.
عرق کردن اولين تغييري است که بدن براي خنک شدن خود به کار ميبرد. تعريق باعث ميشود آب زيادي از سطح پوست خارج و تبخير شود.
گرفتگي عضلات: هنگامي که شما خسته هستيد و گرما و رطوبت زياد است، گرفتگي عضلات رخ ميدهد. گرفتگي عضلاني به علت عدم تعادل املاح و آب در بدن رخ ميدهد.
از حال رفتن و سنکوپ: اگر مدت زيادي در گرما بمانيد و بدن نتواند خود را خنک کند، باعث توقف تعريق و افزايش دماي بدن و افت سريع فشار خون ميشود و منجر به از حال رفتن و سنکوپ ميشود. بهتر است هر چه سريعتر فرد دچار سنکوپ را به نزد پزشک ببريد.
خستگي ناشي از گرما: از دست دادن آب و املاح براثر گرما و رطوبت، باعث سرگيجه و ضعف ميشود و دماي بدن بالا ميرود. علائم خستگي ناشي از گرما عبارتند از: ناهماهنگي در چشم و دست، گيجي، احساس ضعف و سرگيجه. در برخي موارد به خصوص افراد مسن، بايد در بيمارستان بستري شوند.گرمازدگي ميتواند کشنده باشد، از اينرو بايد فرد گرمازده را از محل گرما دور کنيد، به او آب و نوشيدنيهاي حاوي املاح بدهيد و او را فوراً به نزد پزشک ببريد.
گرمازدگي: هنگاميکه آب زيادي از بدن توسط تعريق خارج ميشود و دماي بدن بالا ميرود، گرمازدگي رخ ميدهد. رطوبت زياد اجازه نميدهد که بدن از طريق تبخير، خود را خنک کند.علائم اين گرمازدگي شامل: خواب آلودگي، خستگي و تعريق شديد، سرگيجه، گيجي، بيهوشي و تشنگي بيش از حد است.
راهکارهاي مقابله با رطوبت شديد هوا
- نوشيدن مقدار زيادي آب
- خنک کردن بدن
- آرامش
- حفظ رطوبت کافي در خانه
- دوري از هواي گرم
- دم کرده گياهي، مخصوصا بابونه كه باعث شل شدن عضلات و کاهش درد ميشود.
- دوش آب گرم بگيريد.
- از غذاهاي حاوي کلسيم، پتاسيم و منيزيوم استفاده کنيد. موز منبع خوبي از پتاسيم است.
- ماساژ نيز باعث سهولت درگردش خون ميشود و گرفتگي عضلات و درد را کاهش ميدهد.