روان شناسان معتقدند؛ پسر و دختر جوانی که پیمان زناشویی می بندند، خود مهمترین نقش را در حفظ و تداوم روابط مفید و مؤثر در میان دو خانواده و حتی فامیل بزرگتر، بازی می کنند.
پس اگر بتوانند این نقش را به خوبی و با شفافیت هر چه تمامترعهده دار شوند، در دراز مدت برای بهره مندی روحی و آسایش خانوادگی از این حسن ارتباط، فرصت بیشتری به دست می آورند چون این موضوع سبب می شود والدین و سایر منسوبان درجه یک و حتی وابستگان آنها با علاقه مندی و اعتماد بیشتری به هنگام بروز مشکلات یا نیازمندی احتمالی به کمک آنها بشتابند و از مشورت و مساعدت خویش آنها را بهره مند سازند.
دکتر عبدالمجید وهابی، روانشناس، در این باره به گزارشگر ما می گوید: اگر روابط فامیلی و ارتباطهای خانوادگی از همان ابتدا با حسن تدبیر و درایت برنامه ریزی شود، از آسیبهای روحی و عاطفی لطمه زننده به استحکام خانواده پیشگیری خواهد شد.
وی یکی از راههای جلوگیری از تخریب روابط فامیلی زوجهای جوان را اجتناب از مداخله خواسته و ناخواسته والدین و یا نزدیکان دو طرف در مقدرات زندگی مشترک آنها دانسته و اضافه می کند: تکلف و تشریفات زائد به هنگام رفت و آمدهای خانوادگی و مقایسه پیشرفتهای شغلی، تحصیلی و همچنین اندوخته و امکانات مالی افراد توسط بزرگترهای خانواده، یکی دیگر از دلایل ایجاد شکاف در روابط خانوادگی و تقویت حس غرور و تکبر در حسادت و احساس حقارت میان اقوام و نزدیکان بویژه در زوجهای جوان است.
● وقتی بازار فخر فروشان کساد می شود!
دکتر وهابی، یکی از راههای مقابله با این گونه رفتارهای ناپسند و غیراخلاقی را پیروی از رفتارهای بی ریا و ساده زیستی زوجهای جوان برمی شمارد و یادآور می شود:
چنانچه زوجهای جوان ما همان طور که توصیه دین مبین اسلام نیز هست در تمام شؤون زندگی از تجمل گرایی و اسراف دست بردارند، به مرور بازار فخر فروشی و رفتار مستکبرانه کساد خواهد شد.
● خانواده های کم درآمد بیشتر در معرضند
همین روانشناس سپس تأکید می کند: متأسفانه اکنون نوعی فرهنگ رقابتی بین خانواده ها، به خصوص در مورد برگزاری مراسم ازدواج و همچنین تهیه جهیزیه و حتی سیسمونی به راه افتاده است و روز به روز با وجود گرانی اجناس و کالاها، در حال گسترش است.به گفته وهابی مسایلی از این نوع نه تنها در آداب و رسوم ملی و یا مذهبی ما جایی ندارد، بلکه در بسیاری از موارد با آنها در تضاد است.به اعتقاد وی، در چنین شرایطی بیشترین صدمه متوجه اقشار کم درآمد و متوسط جامعه می شود، زیرا این دسته از افراد گمان می کنند شأن و منزلت دختر یا پسرشان در میان فامیل طرف مقابل در گرو تهیه و تدارک جهیزیه سنگین و یا برگزاری مجلس عروسی پر هزینه است. غافل از اینکه همین امر یکی از موانع آرامش خاطر و ایجاد تنشهای روحی و بروز اختلاف در میان خانواده هاست.
به نحوی که وقتی زوج جوان با هزاران امید و آرزو وارد زندگی مشترک می شوند، به ناچار باید تا مدتها خود و خانواده هایشان درگیر مشکلات ناشی از پرداخت اقساط مربوط به هزینه های ازدواج باشند و با کوهی از مشکلات جدید دست و پنجه نرم کنند.
● خود را از دایره روابط خانوادگی حذف نکنید
دکتر وهابی، با اشاره به عملکرد اشتباه برخی از زوجهای جوان که با عدم حضور در مجالس فامیلی و خانوادگی خود یا همسرشان را به ورطه انزواطلبی و دوری از رفتوآمد با خویشان و اقوام نزدیک می کشانند، یادآور می شود: حذف خود یا همسر از دایره ارتباط خانوادگی نه تنها مشکلی را حل نمی کند بلکه زمینه ساز مسایل پیچیده تری هم می شود که اولین صدمه آن به زوج جوان برمی گردد.
وی تقویت رفتارهای مذمومی نظیر غیبت، تهمت، و دامن زدن به اختلافهای موجود را از پیامدهای این مسأله بر می شمارد و می گوید: همواره گروهی در میان خویشاوندان هستند که به دلایل گوناگون طالب یا خریدار حرفها و حرکتهای تحریک کننده هستند.
آنها با نقل و انتقال شنیده ها و یا مشاهدات خود به دیگران، سبب بر هم خوردن کانون گرم خانوادگی دیگران می شوند، بنابراین برای مقابله با این قبیل رفتارها لازم است که دختر و پسری که تازه پا به زندگی مشترک گذاشته اند از همان ابتدا با حسن خلق همراه حسن نیت نسبت به خانواده همسرشان نیز احساس مسؤولیت کرده، خود را از آنها جدا ندانند و با توجه به خواسته ها و حرفهای منطقی آنها، هرجا که لازم باشد با آنها همراهی و همدلی کنند.
● چند توصیه برای حفظ روابط سالم
همین روانشناس در پاسخ به این سؤال گزارشگر ما که برای حفظ روابط سالم و منطقی بین خود و فامیل طرف مقابل چه توصیه هایی به زوجهای جوان دارد، می گوید: اولین نکته این که درست است آنها متعلق به خانواده پدریشان هستند ولی با تشکیل زندگی مشترک دارای همسری شده اند که نیازمند توجه و رسیدگی آنهاست. پس باید بکوشند میان خانواده پدری و خانواده دو نفره خودشان رابطه ای متعادل و به دور از رفتارهای افراط و تفریطی برقرار کرده و در حفظ آن کوشا باشند.
وهابی، رفتارهای افراطی و تفریطی را سرمنشأ سوء تفاهم ها و دلخوریهای بی اساسی می داند که به وجود آورنده آن خود زوج جوان هستند.به گفته وی، یکی از دلایل این مسأله کم اطلاعی از شیوه صحیح ایجاد ارتباط کلامی و ناآشنایی با مهارت حل مسأله است.
او به زوجهای جوان توصیه می کند، گاهی خود را به جای همسرشان بگذارند و از منظر او به مسایل نگاه کنند.
مسایل خودشان را با اهل فن در میان بگذارند و هر کسی را محرم راز خود قرار ندهند تا به راه حل مناسب برسند.
اگر احساس کردند روابطشان با خانواده های یک یا هر دو طرف بیش از حد معمول است و استقلال عمل را از آنها سلب کرده، به آرامی فاصله خود را با آنها کمتر کنند اما هرگز آن را کاملاً قطع نکنند.
یکی دیگر از توصیه های این روانشناس به زوجهای جوان این است که اگر والدین یا سایر افراد، نکته ای را در ارتباط با همسر آنها متذکر شدند، ابتدا روی آن فکر کنند و اگر منطقی بود آن را به طور صادقانه با خود او در میان بگذارند.
در غیر این صورت اگر او خود متوجه تغییر روحیه یا رفتار شما گردد، واکنش غیرعادی از خود بروز می دهد که به ایجاد اختلافها و سوء تفاهم منجر می شود و به زندگی خانوادگی صدمه می زند.
عالیه حجت زاده
روزنامه قدس
