دانستنیهای کودک و نوجوان (10)

  چرا فرا رسيدن سال نو را جشن مي گيريم؟

شايد يكي از قديمي ترين رسوم بشر، جشن گرفتن فرا رسيدن هر سال نو باشد. اين رسم چگونه آغاز شده؟ بعضي ها عقيده دارند كه چيني ها، اولين مردمي بودند كه اين رسم را معمول كردند. بعضي ديگر اين نسبت را به قوم ژرمن ها و بالاخره عدهاي هم به رومي ها نسبت مي دهند.

مي دانيم كه چيني ها، هميشه در اول سال نوي خود، يك جشن بزرگ دارند كه چندين روز به طول مي انجامد.

ژرمن هاي قديمي از جمله اقوامي بودند كه يك جشن بزرگ سال نو را به خاطر تغيير فصل، متداول كردند. مي دانيد كه زمستان در آلمان، از اواسط ماه نوامبر شروع مي شود. اين همان موقعي بود كه مردم خرمن ها را جمع مي كردند و بعد هم دور هم گرد مي آمدند. بنابراين چون خيلي ميل داشتند كه بعد از كار زياد و خسته كننده، يك فرصت استراحت و شادماني داشته باشند، جشن بزرگي را كه همان جشن سال نو است، متداول كردند و با وجود اين كه ماه نوامبر بود اين ماه را مبناي شروع سال جديد نيز قرار دادند.

اما موقعي كه رومي ها اروپا را فتح كردند، ماه ژانويه را مبناي شروع سال جديد قرار دادند. براي آنها، فرا رسيدن يك سال نو، نشانه شروع يك زندگي جديد با اميدها و آرزوهائي براي اينده بود.

از آن تاريخ، اين رسم و مفهوم آن، تا امروز همچنان حفظ شده است. سال جديد را شادمانه، شادباش مي گوئيم، اميدواريم كه زندگي جديد و خوبي را براي ما به ارمغان بياورد.

  انواع ريش چگونه نامگذاري شدند؟

در دنيا، انواع مختلف ريش وجود دارد. البته، هر كدام از اين ريش ها، به دليلي اسم مخصوصي دارد. مثلاً يك نوع ريش كوتاه و نوك تيز هست كه «ونديك» نام دارد. براي اين كه نقاش مشهور «آتوني ونديك» در تمام تصاوير خود مرداني را با اين نوع ريش نشان داده است. بنابراين تدريجاً اين نوع ريش كه در نقاشي هاي او به چشم مي خورد، بنام ونديك معروف شد.

يك نوع ريش خيلي كوچك كه به صورت يك دسته باريك موي روي چانه مي چسبد، بنام گوتي يا ريش بزي ناميده مي شود. در حقيقت چون اين ريش خيلي به ريش بز شبيه بوده اين اسم را روي آن گذاشته اند! نوع ديگري از ريش، يك نوع ريش كم پشت و زير لب است كه ريش «امپريال» يا سلطنتي نام دارد. چون، ناپلئون سوم پادشاه فرانسه از اين نوع ريش داشته است.

بعضي مردها، يك نوع ريش مي گذارند كه از اين بناگوش تا آن بناگوش كشيده شده است. اين نوع ريش را «برنسايد» مي گويند، اين ريش نام خود را از يك ژنرال جنگ هاي داخلي كه «ژنرال برنسايد» نام داشته، گرفته است. اين نوع ريش، گاهي وارونه هم تلفظ مي شود يعني «سايدبرن»!  

  سنجاق از كجا آمده است؟

وقتي انسان به ميليون ها شيئي كه به وسيله سنجاق به يكديگر متصل مي شوند، فكر مي كند، تازه متوجه مي شود كه اگر اين چيز كوچولو، يعني سنجاق نبود، بشر چه كار مي كرد! خوب كاملاً معلوم است كه خيلي كارش سخت تر مي شد.

بنابراين، اين وسيله كه از يك ماده يا موادي چند ساخته مي شد، از ابتدائي ترين زمان ها مورد استفاده بشر بوده است.

اولين شكل يك سنجاق احتمالاً يك خار بوده است. در حقيقت كلمه «پين » يا سنجاق شبيه لغت لاتين براي خار يعني «سپينا» مي باشد.

بعد از آن، بشر ياد گرفت كه اين وسيله را چطور از موادي مانند استخوان ماهي، يا استخوان حيوانات بسازد. در دوران ما قبل از تاريخ، بشر عهد حجر، سنجاق را با برنز درست مي كرده است.

موضوع تعجب آور اين است كه سنجاق قفلي، يا چيزي شبيه به آن، در اروپا نزديك به «عصر برنز»، حدود هزار سال قبل از ميلاد، به كار رفت است. اين نوع سنجاق ها که خيلي نازك بودند از برنز ساخته مي شدند.

در اروپا، در زمان هاي پيشين، سنجاق بيشتر جنبه تزئيني داشته تا جنبه مصرف در خياطي و اين نوع كارها، و در اواخر قرن پانزدهم بود كه آن نوع سنجاقي كه امروزه ما مي شناسيم ساخته شد. بعداً وقتي ارزش سنجاق معلوم گرديد، آن قدر اين وسيله ارج و قيمت پيدا كرد كه مثلاً يك مجموعه سنجاق به عنوان هديه سال نو با ارزشي محسوب مي شد و بعضي اوقات هم به جاي دادن اين سنجاق ها به عنوان عيدي، معادل آن پول مي دادند. بنابراين اصطلاح «پول سنجاقي» از اين جا ناشي شده است.

اولين ملتي كه سنجاق را به شكل جديد و امروزي آن، ساخت؛ كشور فرانسه بود. اين وسيله ضمناً يكي از صادرات فرانسه به انگليس را هم تشكيل مي داد. در سال 1775 هم، «كنگره قاره‌اي» در مستعمرات آمريكائي، جايزه اي براي اولين 25 دوجين سنجاق داخلي كه قادر به برابري با كيفيت سنجاق هاي انگلستان باشد، تعيين كرد.