دیدکلی
احتمال قریب به یقین می‌رود که روزی زلزله شدیدی در تهران رخ دهد و این شهر زیبا و ساختمانهای باشکوه و عظیم به قبرستان و خرابه‌ای مبدل شود. 99% این بناها روی اهالی می‌ریزد و تلفات بیشماری وارد خواهدشد. البته ممکن است این حادثه پس از چند سال ، بلکه پس از قرنی اتفاق نیفتد و خود ما ناظر این آوارگی و خرابی نباشیم و ممکن است در آتیه‌ای نزدیک و شاید هنگام قرائت این سطور اتفاق افتد. متن فوق را (آبرالیان) ، زمین شناس برجسته ایران در سال 1330 نوشته است و نشان می‌دهد طرح موضوع زلزله تهران مربوط به امروز نیست و تازگی ندارد.
گسلهای اصلی تهران
شهر تهران دارای گسلهای فراوانی است. گسلهای اصلی تهران عبارتنداز :
گسل مشا : گسل مشا که از شمال شرقی تهران ، از آبعلی تا بعد از کلاک در کرج ادامه دارد و تمام شمال تهران را دربر می‌گیرد.
گسل ری شمالی و جنوبی
گسل کهریزک
گسل دارآباد
گسل نیاوران
گسل گرمسار
خطر زمین لرزه‌های قوی که تهران را تهدید می‌کند، زمین لرزه‌هایی هستند که از جنبش دوباره و حرکت احتمالی گسلهای فوق به وجود می‌آید.
احتمال وقوع زلزله در تهران
آخرین زلزله مهیب تهران در اثر حرکت گسل مشا و با بزرگی 7.1 ریشتر مربوط به 174 سال پیش است. در این فاصله در سالهای 1309 ، 1326 ، 1334 ، 1362 چند زمین لرزه در تهران احساس شده که تنها از نظر ارتباط با گسل مشا اهمیت دارد. طبق مطالعات انجام شده دوره بازگشت یک زمین لرزه 10 تا 219 سال است و همانطور که در بالا ذکر شد از آخرین فعالیت مشا 174 سال گذشته است و تهران همچنان در انتظار یک زلزله مهیب به سر می‌برد.
فاجعه‌ای بزرگ
آنچه مسلم است این است که تهران آمادگی چندانی برای مقابله با این پدیده مخرب طبیعی ندارد. خطر زلزله تأسیسات مهمی چون بیمارستانها ، مدرسه‌ها ، پادگان‌ها ، ادارات دولتی ، هلال احمر و مراکز آتش نشانی را هم در معرض خطر قرار می‌دهد و پس از زلزله ، آب و برق و گاز شهر قطع خواهد شد و به سبب ویرانی ساختمانها ، راهها بسته می‌شود و اثرات فاجعه را بیشتر می‌کند.
وضعیت ساختمانها
وضعیت ساختمانها در شهر تهران نیز مطلوب نیست. بخش‌های مرکزی تهران و محلات قدیمی شهر و اطراف آن مانند تجریش ، قلهک و جنوب شهر ساختمانهایی با طول عمر بیش از 30 سال وجود دارد که با مصالح نامرغوب و ملات ضعیف ساخته شده‌اند و نمی‌توانند در برابر زلزله‌ای با بزرگی متوسط مقاومت کنند.
مشکلات موجود
تراکم خانه‌ها و جمعیت ، نبودن فضای باز برای چادر زدن و کمک رسانی از گرفتاریهای تهران است. وجود ساختمانهای غیر مقاوم ، سطح بالای آب زیرزمینی ، دانه ریز بودن خاک ، آبرفتی بودن رسوبات باعث شده است با وجود اینکه گسلهای اصلی بیشتر در شمال شهر تهران است، ولی جنوب تهران نیز در برابر آسیب پذیر باشد. سدهای کرج ، لتیان ، لار در برابر زلزله‌های بزرگ مقاوم نیستند و مشکل دیگری برای شهر هستند.
راهکارهای ممکن
در حال حاضر انتقال پایتخت به شهر دیگر از نظر مالی به صرفه نیست. اما دست کم می‌توان دانشگاهها ، تجهیزات و مراکز مهم صنعتی را از این شهر خارج کرد. مهمترین اقدامات کوتاه مدت ، امن کردن ساختمانهای مهم دولتی ، بیمارستانها ، آتش نشانی‌ها و مراکز امداد رسانی است. به امید اینکه هیچ وقت شاهد خشم طبیعت در کشور عزیزمان نباشیم.
