انواع دوتایی ها

انواع دوتایی ها:

ستاره های دوتایی بنابر ویژگیهایشان به چند دسته اصلی تقسیم میشوند :

1) گاه دو ستاره فقط از دید ما در یک امتداد قرار گرفته اند و نزدیک هم دیده میشوند ، در حالی که هیچ ارتباط فیزیکی با هم ندارند و حتی ممکن است صدها سال نوری از یکدیگر فاصله داشته باشند . این ستاره های دوتایی ظاهری ، به دوتایی های اپتیکی معروفند ، یا به سادگی دوگانه نام دارند . بارزترین نمونه دوگانه های آسمان ، دو ستاره عناق و سها در دسته ملاقه بزرگ دب اکبرند که آنها را با چشم غیر مسلح نیز میتوان تفکیک کرد .

2) گاهی دو ستاره نزدیک به هم واقعا با یکدیگر ارتباط فیزیکی دارند . آنها دو ستاره ای هستند که در دام گرانش یکدیگرند و گرد مرکز جرم مشترک منظومه میگردند . اغلب این دوتایی ها از بدو تولد در کنار هم و از یک سحابی اولیه شکل گرفته اند . مرکز جرم منظومه به ستاره پرجرمتر نزدیک است و اگر اختلاف جرم زیاد باشد به نظر میرسد که یکی به دور دیگری که پرجرمتر است میگردد . به اینگونه منظومه های دوتایی واقعی یا به سادگی دوتایی میگویند . نمونه بارز چنین دوتایی هایی بتا- دجاجه یا عناق ، دومین ستاره دسته ملاقه دب اکبر است که پیش از این نیز درباره آن گفته شد. عناق و سها گرچه دوگانه اند ، ستاره پرنورتر یعنی عناق منظومه ای دوتایی است که با تلسکوپهای کوچک به خوبی مشخص است . با محاسبه مدار و حرکت فضایی دو ستاره یا با در دست داشتن فاصله آن دو ، به نوع منظومه میتوان پی برد . اگر فاصله هر دو یکی باشد یا اینکه هر دو حرکت فضایی یکسانی داشته باشند ، مشخص است که دوتایی واقعی اند .