پاسخ به:بانک مقالات زراعت و باغبانی
طي پژوهشي در مزارع موسسه تحقيقات تهيه و اصلاح نهال و بذر کرج در سال 1385، اثرات کرم خاکي و قارچ ميکوريزا، به تنهايي و يا با ترکيب با هم به صورت تلقيح با خاک و نيز تلقيح با بذر تحت طرح بلوک کامل تصادفي با چهار تکرار بر ميزان عملکرد علوفه و همزيستي ميکوريزايي شبدر برسيم طي چين هاي مختلف بررسي شد. ميکوريزا بر عملکرد چين اول شبدر برسيم اثر نداشت، اما بر عملکرد علوفه خشک چين هاي دوم تا چهارم موثر بود. فعاليت کرم هاي خاکي سبب افزايش ميزان همزيستي و بهبود رشد و عملکرد شبدر برسيم گرديد به طوري که عملکرد اين محصول با به کارگيري تيمار کرم خاکي + قارچ ميکوريزا در چين دوم به نحو چشمگيري افزايش يافت. به کارگيري قارچ ميکوريزايي به صورت تلقيح با بذر در استقرار همزيستي و افزايش عملکرد اين محصل موثرتر است.
نسخه قابل چاپ
حدود 500 هکتار باغ زيتون در رودبار و حومه وجود دارد و بيش از 3 هزار هکتار از اين باغات داراي قدمتي 40 ساله مي باشند که رقم روغني محلي رودبار کشت غالب اين باغات قديمي بوده و اکنون با عملکرد کم و سال آوري شديد مواجه مي باشد. به نظر مي رسد برداشت ميوه طي ساليان متمادي به همراه تغذيه با کودهاي شيميايي و آلي به ويژه عناصر کم مصرف، از عوامل مهم کاهش عملکرد و سال آوري باغات قديمي منطقه باشد. به همين منظور بررسي اثر تغذيه درختان با استفاده از عناصر غذايي به صورت محلول پاشي در زمان هاي مختلف در بهبود وضعيت گلدهي و عملکرد مورد توجه قرار گرفت و مطالعه اي در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با 5 تيمار و 4 تکرار بر روي درختان زيتون رقم روغني محلي رودبار باغ کلکسيون ايستگاه تحقيقات زيتون رودبار انجام گرفت. در اين مطالعه برخي خصوصيات گل شامل تعداد گل در گل آذين درصد گل هاي کامل و درصد تشکيل ميوه در هر تيمار شمارش گرديد. نتايج اين بررسي نشان داد تيمار محلول پاشي اثر معني داري بر افزايش تعداد گل در گل آذين، درصد گل هاي کامل و درصد تشکيل ميوه داشته است. بين زمان هاي مختلف محلول پاشي نيز تفات معني داري مشاهده گرديد. محلول پاشي درختان در ماه هاي شهريور و مهر تفاوت معني داري با درختان شاهد به لحاظ خصوصيات گل و درصد تشکيل ميوه نداشتند در حالي که محلول پاشي در ماه هاي بهمن و اسفند تاثير معني داري در افزايش تعدد گل در گل آذين، درصد گل هاي کامل و درصد تشکيل ميوه در مقايسه با درختان شاهد داشتند.
هدف از انجام اين مطالعه بررسي عوامل موثر بر سودآوري واحدهاي توليدي قارچ دکمه اي در استان تهران مي باشد. در اين مطالعه، براي تدوين چارچوب نظري از مطالعات کتابخانه اي و جهت جمع آوري داده ها از روش تکميل پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماري مربوطه کليه واحدهاي توليدي قارچ دکمه اي استان تهران (واحدهاي فعال در سال 1384) را در برگرفته و هزينه ها، درآمدها، سود ساليانه واحدها و نيز عوامل موثر بر سودآوري آنان بررسي گرديده است. براي تجزيه و تحليل سودآوري و عوامل موثر بر آن، از شاخص نسبت درآمد کل به هزينه کل (TR/TC)، تحليل خوشه اي (Cluster Analysis) و تحليل تبعيضي (Discriminant Analysis) استفاده شده است. نتايج مطالعه نشان ميدهد که واحدهاي مورد مطالعه به طور متوسط 16 کيلوگرم قارچ در هر متر مربع توليد نموده و ضريب تبديل مواد غذايي در آنها به طور متوسط 140 کيلوگرم در يک تن کمپوست بوده و متوسط بهره وري نيروي کار 10.4 تن قارچ به ازاي هر نفر مي باشد. با استفاده از روش تحليل خوشه اي K– ميانگين، واحدهاي مختلف بر اساس شاخص سودآوري TR/TC به دو گروه موفق و کمتر موفق تقسيم شدند. نتايج نشان مي دهد که ميانگين شاخص TR/TC در گروه موفق، 2.72 و در گروه کمتر موفق، 1.26 مي باشد. همچنين نتايج حاصل از بکارگيري روش تجزيه و تحليل تبعيضي نشان داد که مهمترين متغيرهايي که سبب تمايز اين دو گروه از واحدها مي شوند، به ترتيب اهميت، بهره وري نيروي کار، ضريب تبديل مواد غذايي و فاصله واحد توليدي تا بازار مصرف مي باشند.
استفاده از ميدان هاي مغناطيسي مصنوعي به سبب کاربرد وسيع لوازم خانگي توسعه مخابرات و خطوط انتقال نيرو نيز در عرصه هاي پزشکي، در زندگي روزمره انسان رو به گسترش است. با اين وجود در مورد اثرات مثبت يا منفي ميدان هاي مغناطيسي بر سامانه هاي زنده اتفاق نظر کاملي وجود ندارد و گرچه مطالعات متعددي در زمينه تاثير اين ميدان ها بر فيزيولوژي، اندام زايي و بيوشيمي مدل هاي جانوري و انسان صورت گرفته است اما مطالعات مشابه بر روي گياهان بسيار اندک است. در اين آزمايش گياه نخود (Cicer arietium) (در مرحله رويشي به مدت 5 روز متوالي روزانه 5 ساعت متناوب در ميدان مغناطيسي به شدت 30 ميلي تسلا قرار داده شد. پس از آن ميزان ليگنين، قند، پروتئين ديواره و شدت پراکسيداسيون ليپيدهاي غشايي در هر دو گروه گياهان شاهد و تحت تيمار اندازه گيري شدند. جوانه هاي راسي گياهان تيمار شده و گياهان شاهد جدا شده، پس از تثبيت و قالب گيري و برش گيري و رنگ آميزي، ساختار آنها به وسيله ميکروسکوپ نوري و فلورسانس مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل نشان داد که ميدان مغناطيسي ايستا بر رشد اندام هاي هوايي (برگ، ساقه و جوانه راسي) اثر تحريک کنندگي و بر روي رشد ريشه اثر بازدارندگي داشته و در راستاي اين تاثير درصد ليگنين، قند و پروتئين و ميزان پراکسيداسيون ليپيدهاي غشا نيز در اندام هاي هوايي نمونه هاي تحت تيمار نسبت به ريشه کاهش نشان داد. بر مبناي نتايج حاصل، اعمال ميدان مغناطيسي ايستا بر روي جوانه راسي موجب تغيير شکل از حالت گنبدي به مسطح، تغييرات در ميزان تقسيمات سلولي و تغيير در الگوي تسهيم مريستم گرديد.
اين تحقيق در سال 1382 جهت دست يابي به بهترين روش توليد و تعيين مناسب ترين رقم پياز به منظور استفاده در کشت پاييزه و در قالب طرح استمرار توليد با استفاده از يک آزمايش استريپ پلات در قالب بلوک هاي کامل تصادفي در چهار تکرار در منطقه جيرفت اجرا گرديد. فاکتورهاي مورد بررسي در اين آزمايش شامل سه رقم پياز روز کوتاه که عبارت بودند از: پريماورا (Primavera)، ساواناسوئيت (Savanah sweet) و تگزاس ارلي گرانو 502 پي آر – آر (Texas Early Grano 502 PRR) که در کرت هاي افقي قرار داشتند و سه روش توليد پياز شامل کشت نشا، کشت آنيون ست و کشت مستقيم بذر که در کرت هاي عمودي قرار داشتند. تهيه نشا ارقام از منطقه سردسير اطراف جيرفت (ساردوئيه) در 20 تير ماه انجام پذيرفت و براي تهيه آنيون ست از پيازچه هاي ريز به قطر 1.5-2 سانتي متر از محصول توليد شده در فصل بهار منطقه استفاده گرديد. عمليات کاشت در سه روش توليد در 20 شهريور ماه به صورت همزمان انجام شد. برداشت محصول در اسفند ماه انجام پذيرفت. با توجه به نتايج اين تحقيق مناسب ترين رقم پياز جهت استفاده در طرح استمرار توليد پياز در هر سه روش توليد رقم پريماورا بود. در اين تحقيق مناسب ترين روش توليد، روش نشاکاري تعيين شد و تيمار پريماورا در کشت نشايي با عملکرد 95.1 تن در هکتار برترين تيمار بوده و در منطقه قابل توصيه مي باشد.
يکي از فرايندهاي غالب تخريب خاک در مناطق خشک و نيمه خشک شور و سديمي شدن خاک ها مي باشد. تحقيق حاضر به منظور ارزيابي قابليت داده هاي ماهواره Landsat7 در شناسايي و تفکيک خاک هاي شور و سديمي با استفاده از مطالعات صحرايي و نتايج آزمايشگاهي خاک ها، در دشت قزوين صورت گرفت. در اين تحقيق ابتدا کلاس هاي طيفي منطقه مورد مطالعه در تصوير استخراج و سپس با کمک اطلاعات جانبي و مطالعات صحرايي به کلاس هاي شوري و قليائيت تبديل و در نهايت نقشه هاي EC و SAR به دست آمدند. نمونه برداري صحرايي با روش نمونه برداري طبقه بندي شده تصادفي انجام گرفت. با استفاده از نقشه خاک موجود، در هر واحد نقشه خاک حداقل يک پروفيل به منظور بررسي تغييرات عمقي شوري و قليائيت مورد مطالعه قرار گرفت. پارامترهاي pH، EC، کاتيون هاي Ca+2، Mg+2 و +Na و بافت در نمونه هاي خاک اندازه گيري شد. از اطلاعات کمکي مانند نقشه مدل رقومي ارتفاع و شيب براي افزايش دقت طبقه بندي استفاده گرديد. شاخص هاي BI، SI، SAVI، PVI، SRVI، NDVI و NDSI و هم چنين مولفه هاي اصلي و تبديل تسلدکپ تجزيه و تحليل شد. نقشه شوري مربوط به هر مجموعه باندي تهيه و سپس با نقشه واقعيت زميني تلاقي داده شد. نتايج نشان داد تلفيق مدل رقومي ارتفاع و تمامي باندهاي سنجنده داراي بالاترين صحت بود. از طرفي مشاهده شد باند حرارتي دقت طبقه بندي را افزايش داد که تاييد کننده نقش موثر اين باند در طبقه بندي خاک هاي شور و سديمي است. در بين تکنيک هاي پردازش تصوير، تبديل تسلدکپ و شاخص ها داراي صحت بالايي بودند. شاخص مطلوب داراي صحت کلي نسبتا پاييني بود. نتايج نشان داد که پوسته هاي صاف با رنگ روشن، خصوصا پوسته هاي بدون درز و شکاف موجب افزايش بازتاب ها در تمامي باندهاي سنجنده گرديدند. دقت طبقه بندي نقشه قليائيت کمتر از نقشه شوري بود و در نقشه قليائيت دقت طبقه بندي کلاس ها با قليائيت متوسط کمتر از کلاس هاي با قليائيت کم و زياد بود.
به منظور بررسي سطوح مختلف تاريخ کاشت بر روند رشد دانه هيبريدهاي جديد ذرت، در تابستان سال 1382 آزمايشي در مرکز تحقيقات کشاورزي صفي آباد اجرا گرديد. اين تحقيق به صورت کرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با چهار تکرار اجرا گرديد. فاکتور اصلي تاريخ کاشت در سه سطح: 22 تير ماه، يک مرداد ماه و 11 مرداد ماه و فاکتور فرعي شامل چهار هيبريد تجارتي 4-S-3261، 4-S-3282، 4-S-3393، KSC704، بودند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد، تفاوت عملکرد دانه براي ارقام و سطوح مختلف تاريخ کاشت در سطح احتمال 0.01 معني دار است و نيز اثر متقابل ارقام در تاريخ هاي مختلف کاشت در مورد عملکرد دانه در سطح احتمال 0.05 معني دار بود. بيشترين عملکرد دانه در تاريخ کاشت يکم مرداد ماه با ميانگين 11310 کيلوگرم در هکتار و کمترين آن در تاريخ کاشت 22 تير ماه با متوسط 8065 کيلوگرم در هکتار به دست آمد. در اين آزمايش هيبريد 4-S-3393، با متوسط عملکرد دانه 10490 کيلوگرم در هکتار بيشترين و هيبريد 4-S-3261، با ميانگين 9263 کيلوگرم در هکتار کمترين عملکرد دانه را داشتند. بالاترين عملکرد دانه، 12420 کيلوگرم در هکتار مربوط به رقم 4-S-3261، در تاريخ کاشت اول و کمترين آن با عملکرد 6689 کيلوگرم در هکتار مربوط به رقم S-4-3261 در تاريخ کاشت 22 تير ماه بود. در بين سطوح مختلف تاريخ کاشت از نظر صفات تعداد رديف دانه در بلال، تعداد دانه در رديف، قطر دانه و طول بلال اختلاف معني داري مشاهده نگرديد. صفات وزن هزار دانه، ارتفاع بلال و شاخص برداشت در سطح احتمال 0.01 اختلاف معني داري داشتند. در بين اثرات متقابل تاريخ کاشت و ارقام، صفات: وزن هزار دانه، ارتفاع بلال با هم اختلاف معني داري را نشان ندادند در صورتي که اثر متقابل در مورد صفت تعداد دانه در رديف در سطح 0.01 و در مورد صفات تعداد رديف دانه، طول بلال، قطر دانه، ارتفاع بوته و شاخص برداشت در سطح احتمال 0.05 معني دار بود.
در اين تحقيق وضعيت مجلات الکترونيکي فارسي و غيرفارسي از نظر ميزان تعبيه قابليت هاي جستجو در موتورهاي جستجوي آنها مورد بررسي قرار گرفته اند. 97 مجله الکترونيکي فارسي و 30 مجله الکترونيکي غير فارسي جامعه پژوهش در اين تحقيق را شکل مي دهند. روش تحقيق در اين پژوهش پيمايشي است. اطلاعات مورد نياز از طريق طراحي سياهه وارسي و تکميل آنها براي هر يک از مجلات الکترونيکي فارسي و غيرفارسي گردآوري شده است. داده هاي پژوهش پس از استخراج، با استفاده ازنرم افزار آماري SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته اند. نتايج حاصل از پژوهش نشان داد که وضعيت تعبيه قابليت هاي جستجو در موتورهاي جستجوي مجلات الکترونيکي فارسي و غيرفارسي در وضعيت مناسبي قرار ندارد. به طور کلي مجلات الکترونيکي غيرفارسي با فراواني 37.9 درصد از نظر تعبيه قابليت هاي جستجو در موتورهاي کاوش خود در وضعيت مناسب تري از مجلات الکترونيکي فارسي قرار دارند.
به منظور بررسي نحوه رشد و نمو ذرت و لوبيا چشم بلبلي در سيستم زراعت تک کشتي و مخلوط، آزمايشي با استفاده از روش جايگزيني و افزايشي با نسبت هاي مختلف، تراکم مطلوب و بالاي مطلوب دو گياه با استفاده از آزمايش فاکتوريل در قالب طرح بلوکهاي کامل تصادفي با سه تکرار در مزرعه تحقيقاتي دانشکده کشاورزي، دانشگاه زنجان در سال 1385 به اجرا در آمد. نتايج به دست آمده نشان داد که با افزايش تراکم گياه، بيشترين عملکرد دانه ذرت به ميزان 11560 کيلوگرم در هکتار از کشت مخلوط افزايشي با نسبت (%100 ذرت +%20 لوبيا چشم بلبلي) توليد شد. بيشترين عملکرد توليد دانه لوبيا چشم بلبلي به ميزان 1939 کيلوگرم در هکتار از سيستم تک کشتي و بيشترين مجموع عملکرد دانه دو گياه به ميزان 11871.9 کيلوگرم در هکتار از کشت مخلوط افزايشي با نسبت (%100 ذرت + %20 لوبيا چشم بلبلي) حاصل شد. بالاترين ميزان LER=1.83 از کشت مخلوط جايگزيني با نسبت 1:2 (%67 لوبيا چشم بلبلي + %33 ذرت) به دست آمد. الگوي کاشت بر عملکرد دانه ذرت و متوسط تعداد بلال در گياه در سطح احتمال پنج درصد و بر متوسط تعداد دانه در بلال و وزن صد دانه ذرت در سطح احتمال يک درصد اثر معني دار داشت. همچنين الگوي کاشت بر عملکرد دانه، متوسط تعداد غلاف در گياه، متوسط تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه لوبيا چشم بلبلي در سطح احتمال يک درصد اثر معني دار داشت. محاسبه شاخص ارزيابي نسبت برابري (LER) زمين سودمندي سيستم کشت مخلوط نسبت به سيستم تک کشتي را نشان داد.
به منظور بررسي تفاوت هاي اکوفيزيولوژيکي ارقام رقيب و غير رقيب گندم و اثر تراکم گياهي بر اين خصوصيات در رقابت با يولاف وحشي آزمايش مزرعه اي در مزرعه تحقيقاتي موسسه تحقيقات، آفات و بيماريهاي گياهي در کرج در قالب آزمايش فاکتوريل بر پايه طرح بلوک کامل تصادفي با 4 تکرار در سال 84-1383 به مرحله اجرا در آمد. تيمارهاي آزمايش: رقم گندم (نيک نژاد (رقيب) و روشن (غيررقيب)) و تراکم گندم (توصيه شده براي هر رقم، توصيه شده %25 + و توصيه شده + %50، و تراکم يولاف وحشي (0، 25، 50 و 75 بوته در متر مربع) بود. از معادلات رگرسين غير خطي براي تخمين پارامترهاي اکوفيزيولوژيکي براي هر واحد آزمايشي استفاده شد. نتايج حاصل از آزمايش نشان داد که رقم رقيب از نظر شاخص سطح برگ، دريافت نور، زمان رسيدن به نصف حداکثر شاخص سطح برگ و ارتفاع و ارتفاعي که در آن حداکثر شاخص سطح برگ وجود دارد نسبت به رقم غير رقيب برتري داشت. افزايش تراکم گياهي با افزايش اين خصوصيات توان رقابتي را افزايش و تلفات عملکرد را کاهش داد.
کمبود آب و کاهش کيفي منابع آب و خاک از عوامل اصلي کاهش توليد در مناطق شمالي استان گلستان محسوب مي شوند. به همين منظور پژوهش حاضر، ابتدا واکنش گندم را تحت مقادير مختلف کمي و کيفي آب به مدت دو سال زراعي (82-1380) در شمال گرگان مورد ارزيابي قرار داده و سپس به استناد داده هاي جمع آوري شده و اجراي مدل شبيه سازي SWAP به مدت 10 سال روند تغييرات شوري در نيمرخ خاک مورد بررسي قرار گرفت. اين آزمايش شامل چهار سطح آب آبياري (W1) 50، (W2) 75، (W3) 100 و (W4) 125 درصد نياز گياه و چهار سطح شوري با ميانگين (S1) 1.5، (S2) 8.5، (S3) 11.5 و dS/m (S4) 14.2 (دسي زيمنس بر متر) در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي به صورت کرت هاي خرد شده با سه تکرار اجرا شد. نتايج نشان داد که عملکرد گندم با کاهش 25 درصد از آب مورد نياز گياه، در حد 9 درصد و با کاربرد آب شور (14 dS/m) در حدود 10 درصد کاهش داشت. کاربرد آب شور موجب افزايش شوري خاک در زمان برداشت گندم شده ولي باران پاييزه باعث تعديل اين روند در اوايل رشد گندم در فصل بعد گرديد. نتايج طولاني مدت کاربرد آب شور با استفاده از مدل SWAP در شورترين تيمار (S4) روند افزايش تجمع نمک در نيمرخ خاک را نشان داد. در نتيجه باران به تنهايي قادر به آبشويي لازم در خاک نيست. در نتيجه براي تداوم پايداري نظام هاي کشاورزي در اين مناطق پس از چهار سال کاربرد اين نوع آب ها، لازم است آبشويي املاح در اوايل رشد گندم با آب غير شور انجام گيرد.
به منظور بررسي اثر تاخير رشد جوانه ها بر کاهش خسارت سرمازدگي بهاره در انگور رقم سفيد بي دانه آزمايشي دو ساله در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با 4 تکرار در ايستگاه تحقيقات انگور تاکستان روي تاک هاي غير پيوندي با هفت سال سن انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل تيمار شاهد (عرف محلي باغدار در هرس تاک ها)، محلول پاشي پاکلوبوترازول با غلظت 1000 ميلي گرم در ليتر در دو نوبت، هرس با تاخير در زمان پنبه اي شدن جوانه ها و محلول پاشي پاکلوبوترازول در دو نوبت به همراه هرس در زمان پنبه اي شدن جوانه ها بودند. در هر کرت آزمايشي 5 تاک تيمار شدند. در آغاز بهار با يادداشت برداري تاريخ جوانه زني، ميزان تاخير در جوانه زني تاک ها در مقايسه با شاهد تعيين گرديد. همچنين شدت سرما و تعداد شاخه هاي آسيب ديده از سرماي ديررس بهاره، عملکرد و برخي صفات کيفي محصول نيز به دنبال تيمارها يادداشت گرديد. تجزيه آماري با نرم افزار SPSS انجام و مقايسه ميانگين ها با آزمون دانکن صورت گرفت. نتايج نشان داد که جوانه زني تاک ها در اوايل دوره رشد در هر سه تيمارنسبت به شاهد با تاخير صورت گرفت و ميزان آن بين 8 تا 14 روز متفاوت بود. بيشترين تاخير جوانه زني مربوط به تيمار هرس ديرهنگام به همراه مصرف پاکلوبوترازول به مدت 13.36 روز بوده است. اين تيمار خسارت سرماي ديررس بهاره را به حدود %1 کاهش داده است در حالي که در شاهد خسارت %14.4 بوده است. هم چنين اثر تيمار مذکور بر افزايش عملکرد انگور کشمش به ترتيب بيش از %36 و %24 در مقايسه با شاهد بوده است. بين شاهد و ساير تيمارها از نظر ميزان TSS محصول اختلافي وجود نداشت ولي تيمار شاهد کمترين ميزان اسيديته (mg/L 726) را دارا بوده است. تيمار مصرف پاکلوبوترازول به تنهايي بالاترين نسبت TSS/TA (24.95) را سبب شد.
جهت شناسايي و بررسي تنوع درختان انجير ايران، 39 رقم انجير کاشته شده در کلکسيون انجير مرکز تحقيقات جهاد کشاورزي ورامين از نظر مورفولوژيکي مورد بررسي قرار گرفتند. و در اين بررسي 31 صفت کمي و کيفي ارزيابي شد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد که تمام صفات مورد بررسي در محدوده ارقام معني دار هستند که نشان دهنده تنوع در صفات مورد بررسي مي باشند. نتايج تجزيه همبستگي ساده صفات، وجود همبستگي هاي مثبت و منفي معني داري بين برخي صفات مهم را نشان داد. همچنين از تجزيه عامل براي تعيين تعداد عامل هاي اصلي استفاده شد. تجزيه عامل نشان داد که اغلب صفات مربوط به عادت رشدي درخت شامل، طول شاخه، تعداد ميانگره و طول ميانگره در يک سوم و دو سوم انتهاي شاخه و همچنين اندازه برگ از اجزاي تشکيل دهنده عوامل اصلي بوده است. صفات موثر در 11 گروه عاملي قرار گرفتند که مجموعا 77.6 درصد کل تغييرات را توجيه نمودند. در محدوده هر عامل صفات با ضرايب عاملي بالاي 0.5 به عنوان ضرايب عاملي معني دار در نظر گرفته شده اند. تجزيه خوشه با استفاده از اين 11 عامل انجام شد ارقام در فاصله 13 به 5 گروه اصلي تقسيم شدند.
به منظور تعيين پايداري فنوتيپي و سهم اجزاي عملکرد در پايداري فنوتيپي عملکرد دانه، 21 ژنوتيپ نخود در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با سه تکرار در شرايط آبي و ديم در دانشکده کشاورزي دانشگاه رازي کرمانشاه به مدت 4 سال، با فاصله رديف هاي 50 سانتي متر، فاصله بوته در رديف 10 سانتي متر و عمق بذر حدود 5 سانتي متر مورد ارزيابي قرار گرفتند. تجزيه واريانس مرکب به روش ناپارامتري تفاوت بسيار معني داري بين ژنوتيپ ها و اثر متقابل ژنوتيپ × محيط نشان داد که بيانگر وجود تنوع ژنتيکي و امکان انتخاب ژنوتيپ هاي پايدار بود. در داده هاي اصلي فرض صفر مبني بر تساوي پايداري ژنوتيپ ها در سطح احتمال 5 درصد رد شد 32.7)=21، 0.05 c2 و Szi (1)=68.62 و Szi (2)=881.5). اين شاخص ها بيانگر آن هستند که ژنوتيپ ها داراي سازگاري متفاوت براي شرايط آبي و ديم هستند. سازگارترين و پايدارترين ژنوتيپ آن است که Si (1) و Si (2) در آن حداقل باشد. نظر به اينکه Si (1)=Si (2)=0 به معني حداکثر پايداري است. لذا رقم Filip 92-9 C (شماره 8) داراي حداکثر پايداري براي شرايط آبي و ديم مي باشد و پس از آن به ترتيب ژنوتيپ هاي شماره 10، 12، 14، 17 و 19 قرار گرفته اند. در اين بررسي پايداري عملکرد دانه در نخود با تعداد غلاف در بوته و وزن دانه همبستگي بالايي داشت. ارزيابي همزمان عملکرد دانه و پايداري عملکرد با پارامتر مجموع رتبه کنگ نيز نشان داد که ژنوتيپ Filip 92-9 C مطلوب ترين رقم از نظر عملکرد و پايداري مي باشد. تجزيه مولفه هاي پايداري فنوتيپي با استفاده از شاخص Ci نشان داد که وزن دانه و تعداد دانه در بوته بيشترين مقدار و تعداد بوته در واحد سطح و تعداد غلاف در بوته کمترين مقدار را دارند، اين مساله بيانگر اين است که ناپايداري عملکرد عمدتا ناشي از وزن دانه و تعداد دانه در بوته مي باشد در حالي که تاثير تعداد بوته در واحد سطح و تعداد غلاف در بوته کمتر است. از آن جايي که تعداد بوته در واحد سطح داراي مقدار Ci منفي بوده و به ميزان زيادي توسط صفات ديگر جبران مي شود (کوواريانس منفي) مي توان نتيجه گرفت که اين صفت بيشترين سهم را در پايداري فنوتيپي عملکرد دانه داشته است. به طور کلي ميتوان نتيجه گرفت که براي اصلاح پايداري فنوتيپي در نخود بايستي انتخاب بر اساس تعداد بوته در واحد سطح و پس از آن تعداد غلاف در بوته صورت گيرد.
در اين بررسي تحت شرايط گلخانه اي، اثر آنيون همراه پتاسيم بر روابط کميت – شدت پتاسيم خاک (Q/I) و تعيين همبستگي آن با خصوصيات خاکي و شاخصهاي گياهي گندم (.Triticum aestivum L) در منطقه آبيک استان قزوين مورد مطالعه قرار گرفت. آزمايشي به صورت فاکتوريل در قالب طرح کامل تصادفي که فاکتور اول 21 نمونه خاک و فاکتور دوم دو سطح کودي 0 و 100 ميلي گرم پتاسيم در کيلوگرم در سه تکرار انجام شد. به منظور تعيين اثر آنيون همراه پتاسيم بر روابط کميت – شدت پتاسيم خاک (Q/I) از دو محلول کلريد پتاسيم (با آنيون همراه -Cl) و سولفات پتاسيم (با آنيون همراه SO4-2) استفاده گرديد. اثر کود پتاسه بر عملکرد گياه گندم در سطح %5 و اثر خصوصيات خاک بر عملکرد گندم در سطح %1 معني دار گرديد، ظرفيت بافري بالقوه پتاسيم خاک (PBCk) همبستگي بالايي را با ظرفيت تبادل کاتيوني (r=0.969**) CEC، درصد رس (r=0.908**) و درصد اشباع خاک (r=0.872**) نشان داد. در نهايت معادله زير به عنوان برآورد کننده ظرفيت بافري خاک در خاک هاي زير کشت گندم منطقه آبيک پيشنهاد گرديد. PBCk=7.419 CEC-19.743 و R2adj=0.782 بين ظرفيت بافري بالقوه پتاسيم خاک (PBCk) حاصل از دو محلول پتاسيمي اختلاف معني داري در سطح %5 وجود داشت. همچنين بين پتاسيم به سهولت قابل تبادل ( DK0) حاصل از اين دو محلول اختلاف معني داري در سطح %1 وجود داشت اما بين نسبت فعاليت پتاسيم در حالت تعادل (AReK) دو محلول اختلاف معني داري وجود نداشت. همبستگي بين پارامترهاي Q/I حاصل از دو محلول پتاسيمي با خصوصيات خاک داراي تفاوت معني داري نبود اما از نظر همبستگي با شاخصهاي گياهي بين اين دو محلول تفاوت معني داري وجود داشت و کلريد پتاسيم در تعيين رابطه کميت – شدت پتاسيم خاک (Q/I) ارجح بود.
