دانستنیهای کودک و نوجوان (8)

  كلم از كجا آمده است؟

كلم يك گياه بسيار قديمي است و گياهان خواركي ديگري كه نسلشان به اين گياه قديمي مي رسد، آنقدر تعدادش زياد است كه حتماً تصورش را هم نمي كرديد كلم يك چنين گياهي باشد!

هزاران سال پيش، كلم، گياه بي مصرفي بود كه در ساحل دريا در نقاط مختلف اروپا خود به خود مي روئيد كه داراي گل هائي زرد رنگ و برگ هائي حاشيه دار بود. ولي در حقيقت، اين گياه وحشي، مادر بيش از 150 نوع گياه زراعتي است كه از آن به عمل آمده اند. معروف ترين نوع كلم ها عبارتند از كلم معمولي، كلم پيچ، كلم دكمه اي، گل كلم، بروكلي و گلم قمري.

در كلم معمولي، يك غنچه مركزي وجود دارد كه برگها دور اين غنچه و نزديك به هم رشد كرده و چين مي خورند و بدين ترتيب يك كله تو پر و بزرگ به وجود مي آوردند. كلم قرمز و كلم سفيد برگ هاي منظمي دارند، كلم سفيد تازه يا به صورت خام در سالاد به مصرف مي رسد يا به عنوان سبزي در آشپزي به كار مي رود.

كلم پيچ، به كلم وحشي شباهت دارد براي اين كه برگ هايش خيلي بي قواره و جدا از هم رشد مي كنند. كلم دلمه اي تركيبي از كلم معمولي و كلم پيچ است. بدين ترتيب كه بر جستگي هاي كوچك كلم شكل، در روي يك ساقه قرار دارند و در انتهاي ساقه يك دسته برگ به شكل شكفته و پر، قرار گرفته است.

گلم كلم، گل هاي غنچه اي ظريف و خوشمزه اي دارد ولي برگ هاي اين نوع كلم زياد نيست. اين غنچه ها رشد مي كنند تا به صورت يك توده تو پر در مي ايند كه چند برگ جدا از هم در اطراف آن قرار دارد. ايتاليائي ها يك نوع از گلم كلم را پرورش داده اند كه «بروكلي» نام دارد.

كلم قمري، كه عبارت از يك ساقه به اصطلاح متورم شده توپي شكل است مربوط به آن قسمتي از ساقه است كه از زمين خاج شده، اين قسمت را موقعي كه تازه و ترد است، مي خوردند.

  پرچم براي اولين بار چه موقع مورد استفاده قرار گرفت؟

پرچم چيست؟ پرچم عبارت از يك نشانه يا علامتي است كه از پارچه درست مي شود. ضمناً بايد قابل حمل بوده و جائي نصب شود و يا بتواند به اهتزاز در بيايد. پرچم به منظور متمايز كردن افراد يك ملت يا سازماني خاص، حمل شده يا به كار مي رود.

تاريخچه فكر درست كردن پرچم، احتمالاً به هزاران سال پيش بر مي گردد زيرا شكارچيان و يا جنگجويان اوليه بودند كه اين فكر را ايجاد كردند. چون مي خواستند اطمينان داشته باشند هم دوستان و هم دشمنانشان بتوانند آنها را تشخيص داده و بفهمند كه آنها خيال جنگ دارند يا صلح و دوستي. اين پرچم هاي اوليه احتمالاً از پوست حيوانات يا پرندگان ساخته مي شده است.

در مصر باستان تير چوب بلندي را حمل مي كرده اند كه مجسمه فلزي يك پرنده يا يك حيوان و يا هر چيز ديگري، در بالاي آن قرار داشته است. اولين پرچم هاي پارچه اي كه در دنيا ساخته شد، توسط چيني ها و هندي ها بود. معروفست كه چيني ها، 1100 سال قبل از ميلاد، داراي پرچم پارچه اي بوده اند.

در اوايل حكومت روم، سربازان رومي، تيرهاي چوبي كه شكل و تركيب حيوانات مختلف در بالاي آنها نصب شده بود، با خود حمل مي كردند. بعد آنها هم شروع به استفاده از پرچم هاي پارچه اي كردند.

در قرون وسطي، پرچم از هر نوعي، در اروپا بسيار متداول شد. سربازان جنگ هاي صليبي، در جنگ هاي مذهبي با خود پرچم حمل مي كرده اند. بعضي از خانواده هاي سلطنتي و اشرافي هم از پرچمي كه علامت مخصوص خانوادگيشان را داشت، براي مشخص كردن خود استفاده مي كردند.

احتمالاً قديمي ترين پرچم ملي، پرچم كشور دانمارك است. اين پرچم عبارت از صليب سفيدي است كه روي يك زمينه قرمز رنگ نقش بسته است. و طبق روايت افسانه اي، تاريخچه آن به سال 1219 مي رسد.  

  نخستين كانال (ترعه) را چه کسي ساخت؟

چيني ها در اوايل قرن پنجم قبل از ميلاد، كار ساختمان «ترعه بزرگ چين» را كه بين «هنگچو» و «پكن» قرار داشت، شروع كردند كه جمعاً 1000 ميل طول داشت و گفته شده است كه قديمي ترين ترعه دنيا بوده است. قسمت اساسي ساختمان اين ترعه در قرن سيزدهم بعد از ميلاد، ساخته شد.

در حدود 2000 سال قبل از ميلاد مسيح هم، مصري ها كانالي ساختند كه رود نيل را به درياي سرخ متصل مي كردند. بدين ترتيب راه آبي كانال سوئز را كه امروزه مي شناسيم پيش بيني كردند.

بعداً «بخت النصر» كانال يا آب راه سلطنتي بابل را ساخت كه رودخانه دجله و فرات را به همديگر وصل مي كرد.

رومي ها هم كانال هاي بسياري را در سراسر امپراطوري خود، ساختند شارلماني امپراطور فرانسه هم حدود قرن هشتم، شروع به ساختن يك رشته كانال كرد كه رود راين و مس و دانوب را به يكديگر متصل مي ساخت. در سال هاي بعد، پيشرفت وسيعي در زمينه كانال سازي در ايتاليا، فرانسه، بلژيك و خلاصه جاهاي ديگر اروپا به چشم مي خورد. در نيمه دوم قرن هيجدم، فعاليت چشمگيري در زمينه كانال سازي در بريتانيا به چشم مي خورد كه خصوصاً براي حمل زغال و ساير كالاهاي ديگر بود. اين فعاليت تا ظهور راه آهن در سال 1820، با حرارت ادامه داشت. «منچستر شيپ كانال»، مثال خوبي است براي اين كه بفهميم چگونه راه هاي آبي براي اتصال شهرهاي داخلي به سواحل ساخته شدند. بين سال هاي 1830- 1759 مجموعاً حدود 4790 ميل كانال در انگلستان حفر گرديد. اشخاص بسياري در اين راه سرمايه گذاري كرده و بسياري از كمپاني هاي كانال سازي، سود سهام قابل توجهي به سهامداران خود پرداختند.

در ابتدا، قايق هاي توي كانال، به وسيله مردان در طول كانال كشيده مي شد، ولي بعداً اين قايق ها را به اسب يا قاطر مي بستند كه اين حيوانات در طول كانال رفته و قايق را با خود مي كشيدند.

امروزه، قايق يا به وسيله قدرت خود حركت مي كند يا وسيله اسب كشيده مي شود. تا زماني كه دريچه كانال اختراع شود، ساختن كانال فقط در سرزمين هاي مسطح امكان پذير بود.