مقدمه ای بر Microsoft SQL Server

MS SQL Server يکی از سيستم های مديريت بانک های اطلاعاتی رابطه ای (Relational) است که توسط شرکت مايكروسافت ارائه شده است  . SQL Server از مدل سرويس دهنده - سرويس گيرنده (Client/Server) تبعيت می نمايد . در اين مدل ، درخواست های (InQuery) سرويس گيرندگان برای سرويس دهنده ارسال و در سمت سرويس دهنده بررسی و آناليز می گردند . در ادامه ، پردازش های‌ مورد نياز  بر روی اطلاعات ذخيره شده در بانک های اطلاعاتی انجام و در نهايت ، نتايج برای سرويس گيرنده ارسال خواهد شد .
MS SQL Server با استفاده از  مجموعه عناصری ( Components ) كه به صورت هدفمند اجراء می گردند ، قادر به تامين نيازها و درخواست ها  از مخازن داده (Data Storages) می باشد . مخازن داده در SQL Server به دو روش زير مديريت می گردند :
OLTP  ( برگرفته از  OnLine Transaction Processing System )
OLAP ( برگرفته از     OnLine Analytical Processing System )
در مدل OLTP ، مخازن داده به صورت جداول رابطه ای که عموما" به جهت جلوگيری از تکرار و ناهمگونی اطلاعات به صورت هنجار (Normalize) درآمده اند ، سازماندهی می شوند . اين نوع از بانک های اطلاعاتی برای درج و تغییر سریع اطلاعات توسط چندین کاربر بطور همزمان مناسب می باشند . در مدل OLAP مخازن داده جهت تجزيه و تحليل و خلاصه سازی حجم زيادی از اطلاعات سازماندهی می شوند . مخازن داده و ارتباط بين اطلاعات در اين مدل توسط SQL Server مديريت می گردد .يکی از اهداف مهم سيستم های مديريت بانک های اطلاعاتی ، قابليت رشد و توسعه (Scalability) است .  MS SQL Server مجموعه ای از پتانسيل ها را به منظور تامين هدف فوق ارائه نموده است كه به برخی از مهمترين آنها اشاره می گردد :
قابليت کار با بانکهاي اطلاعاتی حجيم (در حد ترابايت)
قابليت دسترسی هزاران کاربر بطور همزمان به بانک اطلاعاتی
قابليت خود سازگاری (Self Compatibility) . با استفاده از ويژگی فوق ، منابع مورد نياز هر كاربر (نظير حافظه ، فضای ديسک و ...) به محض اتصال به سرور (Log in) به صورت اتوماتيك به وی تخصيص داده می شود  و  پس از Log off ، منابع اختصاص يافته به منظور استفاده ساير كاربران آزاد  می شوند .  
قابليت اعتماد و در دسترس بودن (Reliability) . با استفاده از ويژگی فوق می توان بسياری از فعاليت های مديريتی را بدون توقف سرور انجام داد (نظير BackUp) .
برخورداری از سطوح امنيتی بالا . بدين منظور اعتبار سنجی کاربران توسط SQL  با اعتبار سنجی ويندوز تجميع می گردد . در چنين مواردی ، ضرورتی به تعريف کاربر در MS SQL نخواهد بود و اعتبار سنجی وی توسط ويندوز انجام خواهد شد . پشتيبانی از حجم بالائی از حافظه در سرور (در نسخه 2000 تا 64 گيگابايت و در نسخه 2005  متناسب با حافظه ای كه سيستم عامل از آن حمايت می نمايد ) . استفاده از چندين پردازنده به صورت موازی (در نسخه 2000 تا 32 پردازنده همزمان و در نسخه 2005 محدوديتی وجود ندارد )
پشتيباني از لايه ها و سوکت های امنيتی نظير SSL ، خصوصا" جهت استفاده در  وب .
یکی ديگر از ويژگی های مهم سيستم های مديريت بانک های اطلاعاتی‌ ، ايجاد تسهيلات لازم به منظور مديريت بانك های اطلاعاتی است .  SQL Server با ارائه برنامه هاي جانبی نظير Enterprise Manager  استفاده و مديريت بانک های اطلاعاتی را آسان نموده است . MS SQL Server بطور اتوماتيک در Active Directory ثبت می شود (Register) ، بنابراين کاربران شبکه به راحتی می توانند  آن را در Active Directory جستجو و در صورت نياز به آن متصل شوند . همچنين ،  MS SQL Server توسط IIS پشتيبانی می گردد و  مرورگرها با استفاده از پروتکل HTTP  قابليت استفاده از آن را خواهند داشت .از جمله نكات مهم در خصوص MS SQL Server ، اجرای آن به صورت يك سرويس است . بنابراين ، در صورتی كه كاربری به ماشينی كه MS SQL Server بر روی آن اجراء شده است ، Log on نكرده باشد ، همچنان سيستم در دسترس كاربران خواهد بود . علاوه بر اين ، می توان از سيستم مانيتورينگ ويندوز به منظور مانيتورينگ SQL Server استفاده نمود . یکی از مهمترین و شاخص ترین ویژگی های MS SQL Server که از نسخه 2000  در آن ايجاد شده است ، امکان نصب چندین نسخه SQL بر روی یک ماشین می باشد (Multi Instance) ، بطوریکه هر یک از نسخه ها  فایل های باینری مخصوص به خود را داشته و بطور جداگانه مدیریت و راهبری می گردند ، ولی تمام نسخه ها بطور همزمان اجرا می شوند (دقيقا" مشابه اين است كه چندين نسخه بر روی چندين كامپيوتر نصب شده باشد ) .با توجه به اين كه نسخه (Instance) قراردادی فاقد نام است و سایر نسخه ها می بايست دارای نام باشند به آنها نسخه های دارای نام (Named Instance) می گويند . نسخه های دارای نام را می توان هر زمان نصب نمود (قبل  و یا بعد از نسخه قراردادی) .  ابزارهای همراه SQL نظیر SQL Enterprise Manager یک مرتبه نصب خواهند شد و در تمامی نسخه های SQL به صورت مشترك استفاده خواهند شد .  تاكنون نسخه های متعددی از  MS SQL Server ارائه شده است . استفاده از نسخه های  2000 و 2005  بيش از ساير نسخه ها ، متداول است . هر يک از نسخه های MS SQL Server ، در مدل های مختلف ( با توجه به نوع استفاده و اندازه سازمان متقاضی ) ، ارائه شده اند كه در يك مقاله جداگانه به بررسی‌ ويژگی هر يك از آنها خواهيم پرداخت .