مقالات اقتصاد کشاورزی و توسعه

هدف مقاله حاضر ارزيابي هزينه هاي مبادله تسهيلات بانك كشاورزي مي باشد. هزينه هاي مبادله بالا به عنوان يكي از عواملي كه سبب محدوديت خانوارهاي روستايي در دسترسي به اعتبارات در كشورهاي در حال توسعه مي شود، عنوان شده است. داده هاي مورد استفاده از بانك كشاورزي و نيز از طريق مصاحبه و تكميل پرسشنامه در يك نمونه گيري تصادفي چندمرحله اي در سال 1383-1384 جمع آوري گرديده است. در اين مطالعه ضمن برآورد و محاسبه هزينه هاي مبادله در دو بخش تسهيلات گيري و تسهيلات دهي، با استفاده از الگوهاي اقتصادسنجي آثار عوامل موثر بر هزينه هاي مبادله استفاده كشاورزان از تسهيلات مورد بررسي قرار گرفته است. يافته هاي تحقيق نشان دهنده اهميت هزينه مبادله در جريان تسهيلات گيري و تسهيلات دهي مي باشد. نتايج به دست آمده نشان مي دهد كه متوسط هزينه مبادله دريافت تسهيلات از بانك كشاورزي برابر 915510 ريال مي باشد. نرخ هزينه مبادله بر حسب نرخ سود تسهيلات برابر 2.68 برآورد شده است. ميانگين هزينه هاي مبادله اعطاي تسهيلات براي بانك كشاورزي 3.40 درصد کل هزينه هاي اعطاي تسهيلات محاسبه شده است . نتايج برآورد الگوهاي اقتصادسنجي نشان دهنده اهميت اندازه اعتبارات، تجربه، سطح تحصيلات و آگاهي دريافت کنندگان تسهيلات بر ميزان هزينه هاي مبادله دسترسي به اعتبارات مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

فناوري هاي ميزان متغير آبياري راهكار جديدي از كاربرد فناوري هاي اطلاعاتي در كشاورزي در جهت افزايش بهره وري آب در كشاورزي است. با استفاده از اين فناوري ها، آبياري فقط در بخش هايي از مزرعه انجام مي شود كه به آنها نياز باشد. هدف اين مقاله مقايسه تمايل رفتاري و ايستارهاي كارشناسان سازمان جهاد كشاورزي استان  هاي فارس و خوزستان نسبت به كاربرد فناوري هاي ميزان متغير آبياري با استفاده از مدل اصلاح شده پذيرش فناوري مي باشد. مطالعه به روش پيمايش انجام گرفت. از نمونه گيري طبقه بندي تصادفي براي جمع آوري داده ها به ترتيب در بين 135 و 114 كارشناس در استان هاي فارس و خوزستان استفاده گرديد. يافته ها نشان داد كه مدلهاي ارايه شده در اين پژوهش قدرت پيش بيني بمراتب بيشتري از تمايلات رفتاري و ايستارهاي افراد نسبت به مدلهاي قبلي دارد. بر مبناي نتايج بدست آمده، متغيرهاي پژوهش قدرت متفاوتي براي پيش بيني نگرش و تمايل به كاربرد و همچنين درك كارشناسان از مفيدبودن فناوري هاي ميزان متغير آبياري در دو استان دارند. اما بين دو استان از نظر درك آساني كاربرد تفاوت وجود ندارد بر اساس نتايج بدست آمده، پيشنهادهايي در خصوص كاربرد اين فناوري ها در كشور ارايه شده است.

 نسخه قابل چاپ

در اين مطالعه از مدل شبکه عصبي- خودرگرسيوني با ورودي هاي برونزا (NNARX) در پيش بيني سه افق زماني آتي قيمت خرده فروشي برنج، گوشت مرغ و تخم مرغ استفاده و کارايي آن با مدل ARIMA -به عنوان رايج ترين روش خطي پيش بيني- مقايسه شد. براي اين منظور از داده هاي هفته اي گردآوري شده از شرکت پشتيباني امور دام و فروشگاه رفاه کل کشور (مربوط به دوره 1387:4-1381:1) و معيارهاي ارزيابي کارايي مدل ها از جمله R²، MAD و RMSE استفاده شد. نتايج ارزيابي کارايي مدل ها نشان داد که مدل غيرخطي شبکه عصبي- خودرگرسيوني NNARX در پيش بيني قيمت خرده فروشي محصولات کشاورزي و افق هاي زماني مورد بررسي، در مقايسه با مدل خطي ARIMA کاراتر مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

هدف كلي تحقيق حاضر «بررسي عوامل فردي و حرفه اي تاثيرگذار بر ادراك کشاورزان شهرستان کرج نسبت به مشكلات مديريت آب کشاورزي» بوده است. جامعه آماري تحقيق شامل 5297 نفر از كشاورزان شهرستان بود كه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 142 نفر با استفاده از روش نمونه گيري طبقه اي با انتساب متناسب به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوري داده ها، پرسشنامه اي بود كه روايي آن بر اساس نظرات اساتيد رشته هاي ترويج و آموزش كشاورزي و كارشناسان آبياري حوزه ستادي وزارتخانه هاي نيرو و كشاورزي تاييد گرديد و جهت سنجش ميزان پايايي پرسشنامه از روش آلفاي کرونباخ استفاده شد که ضريب محاسبه شده (A=0.76) حاکي از پايا بودن ابزار تحقيق بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج تحقيق نشان داد که بين ميزان سابقه كار کشاورزي افراد مورد مطالعه و ميزان مواجهه با مشکلات مديريت آب رابطه منفي و معني داري در سطح يك درصد (P=0.07، R=-0.225) وجود داشت. همچنين بر اساس نتايج حاصل از آزمون تي-استيودنت، بين گروه هاي مختلف شكل گرفته بر اساس متغير استفاده از اعتبارات دولتي از نظر مواجه با مشکلات استحصال آب در سطح پنج درصد (P=0.033، T=4.46) و از نظر مواجه با مشکلات انتقال آب در سطح يك درصد (P=0.00، T=4.46) اختلاف معني داري وجود داشت. بر اساس نتايج آزمون F نيز بين کشاورزاني که از فناوري هاي مختلف براي بهره برداري از آب استفاده ميكردند در سطح پنج درصد (P=0.033) اختلاف معني داري وجود داشت. همچنين بر اساس نتايج حاصل از آزمون كروسكال واليس، بين افراد با مالكيت هاي مختلف منبع آبي در سطح يك درصد (P=0.000، X²=27.546) و بين گروه هاي با سطوح مختلف تحصيلي (P=0.026، X²=11.300)، فعال در نظام هاي مختلف بهره برداري از زمين (P=0.030، X²=12.342)، استفاده كننده از روش هاي انتقال مختلف آب (P=0.008، X²=11.355) از نظر مواجه با مشکلات مديريت آب كشاورزي در سطح پنج درصد اختلاف معني داري وجود داشت. طبق يافته ها چهار عامل آموزش، اعتبارات، فناوري و بهبود ساختار نظام هاي بهره برداري بر كاهش چالش هاي مديريت آب كشاورزي بسيار تاثيرگذار هستند.

 نسخه قابل چاپ

حمايت از بخش كشاورزي مقوله اي است كه سالها در جهان مورد بحث بوده و مساله اي كه در سه دهه اخير در كانون توجه بسياري از محققان قرار گرفته، ارتباط و مشاركت محققان و كشاورزان در فرايند توليد مي باشد. اين مطالعه نيز به بررسي عوامل موثر بر مشاركت كشاورزان با كارشناسان ناظر گندم در شهرستان زابل پرداخته است. براي اين منظور با استفاده از مدل رگرسيون خطي فازي، تاثير عوامل متعددي در قالب 10 شاخص بوسيله اعداد مثلثي فازي متقارن و نامتقارن بررسي شد. آمار و اطلاعات مورد نياز از طريق تكميل پرسشنامه از زارعين گندمكار در سال 1387 بدست آمد. روايي و پايايي ابزار پژوهش با استفاده از روش تحليل عاملي مورد سنجش قرار گرفت. ضرايب تخمين زده شده نشان داد كه شاخص هاي آگاهي، انگيزه پيشرفت، نوگرايي رضايت شغلي و وي‍ژگيهاي كارشناس در هر دو حالت متقارن و نامتقارن تاثيري بر مشارکت نداشتند و شاخص هاي انتظارات کشاورزان از کارشناس، مشوق هاي اقتصادي، اعتماد، علم گرايي و تقدير گرايي در سطح بسيار کم برآورد شدند. از اين رو با توجه به يافته هاي تحقيق پيشنهاد مي شود اقداماتي از جمله بالا بردن سطح تجربه و مهارت كارشناسان، بكارگيري به موقع و متناسب با زمان نياز كشاورز به كارشناس، بازديد كارشناسان خبره به همراه ناظران و ايجاد انگيره هاي مختلف در كشاورزان جهت همكاري با كارشناسان انجام گيرد.

 نسخه قابل چاپ

در اين مطالعه انواع کارايي شامل کارايي فني،کارايي مديريتي و کارايي مقياس شهرستانهاي استان خراسان رضوي در کشت گندم ديم با استفاده از روش تحليل پوششي داده ها اندازه گيري شده است. اطلاعات آماري از سالنامه آماري استان خراسان رضوي که در سال 1387 منتشر گرديده بود استخراج گرديد و جهت جمع آوري ساير اطلاعات از مطالعات کتابخانه اي و جستجو در وب سايتهاي مرتبط و مفيد بهره گرفته شد. جهت تعيين تاثير سطح سواد مرتبط با علوم کشاورزي کشاورزان بر ميزان عملکرد ايشان، ابتدا با استفاده از نرم افزار SPSS ضريب همبستگي اسپيرمن براي آن محاسبه گرديده و پس از تاييد وجود همبستگي ،اين متغير نيز به عنوان نهاده تاثيرگذار انتخاب گرديد. کارايي فني در دو حالت شرايط بازده متغير و ثابت نسبت به مقياس محاسبه و مقايسه گرديد. در حالت بازده متغير نسبت به مقياس کارايي فني به دو کارايي مديريتي و کارايي مقياس تجزيه شد. علاوه بر آن ميانگين مصرف واقعي نهاده ها در شهرستانهاي استان با ميانگين مصرف مطلوب نهاده ها مقايسه گرديد. نتايج حاکي از آن بود که ميانگين کارايي مديريتي شهرستانهاي استان خراسان رضوي 0.732 و ميانگين کارايي فني و کارايي مقياس شهرستانها به ترتيب 0.479 و0.654  مي باشد. از طرفي نتايج گوياي آن بود که از مجموع 17 شهرستان استان، تنها 12 درصد (2 شهرستان) در سطح بهينه مقياس، 82 درصد (14 شهرستان) بالاتر از سطح بهينه مقياس و 6 درصد (1 شهرستان) پايين تر از حد بهينه وسعت زمينهاي کشاورزي خود عمل نموده اند با توجه به نتايج حاصل مي توان اينگونه استنباط نمود که پتانسيل زيادي براي افزايش انواع کارايي در اين استان جهت کشت گندم ديم وجود دارد که با اتخاذ سياستهاي مناسب مي توان به آن دست يافت.

 نسخه قابل چاپ

اين بررسي، رابطه بين آلودگي محيطي و رشد اقتصادي در قالب فرضيه منحني کوزنتس را نشان مي دهد که از داده هاي استاني در دوره زماني 1385-1375 استفاده شده است. آلاينده مونوكسيدكربن بعنوان شاخص محيطي و توليد ناخالص ملي بعنوان شاخص اقتصادي به كار برده شده اند. با استفاده از آزمون F، روش اثرات ثابت(FIX EFFECTS MODEL)  به منظور برآورد منحني كوزنتس محيط زيستي با داده هاي تلفيقي در مقايسه با روش اثرات تصادفي (RANDOM EFFECTS MODEL) ترجيح داده شده است. نتايج آزمون والد پس از برآورد مدل حاكي از رابطه درجه سه افزايشي بين دو شاخص اقتصادي و محيطي مي باشد. بنابراين مطالعه در مورد پنج استان اصفهان، تهران، خراسان، فارس و مازندران در فاصله زماني ده ساله حاكي از افزايش آلودگي همراه با رشد اقتصادي مي باشد. پس لازم است دولت اقدامات مثبتي را در جهت كاهش آلودگي انجام داده و تصميمات موثر در جهت حفاظت از محيط زيست اتخاذ نمايد.

 نسخه قابل چاپ

اثر آزادسازي تجاري و تاثيرات آن بر بخش کشاورزي ايران در خلال سالهاي 1346-1386 موضوع مقاله حاضر است. بدين منظور بر اساس تئوريها، مدلهاي صادرات، واردات، عرضه و تقاضاي محصولات كشاورزي تشکيل گرديده و به روش الگوي خود توضيح برداري(VAR) ، تخمين زده شده است. همچنين به منظور تعيين ميزان تاثير هريک از متغير هاي الگو ها از روش تجزيه واريانس استفاده شده است. نتايج نشان مي دهد در حالي شوک حاصل از آزادسازي تجاري تاثير مثبت و ناچيزي بر تقاضاي محصولات کشاورزي دارد، ليکن تاثير چشمگيري بر عرضه محصولات کشاورزي دارد. در عين حال که شاخص هاي آزاد سازي تاثير معني داري بر واردات محصولات کشاورزي ندارد، ليکن صادرات محصولات کشاورزي تابع شاخصهاي آزادسازي مي باشند. اين امر به دليل سهم بالاي نقش دولت در در بخش واردات محصولات کشاورزي و عدم تبعيت واردات کشاورزي از متغيرهاي اقتصادي مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

شهرستان خوي بزرگترين توليدکننده آفتابگردان کشور است. هدف اصلي اين تحقيق تحليل وضعيت انواع کارايي (فني، تخصيصي، اقتصادي و مقياس) براي بهره برداران آفتابگردان اين شهرستان مي باشد. تحقيق حاضر بر مبناي تحليل پوششي داده ها بوده و آمار و اطلاعات از طريق تکميل 140 پرسشنامه در سال زارعي 87-1386 جمع آوري شده است. نتايج نشان مي دهد که متوسط کارايي هاي فني، تخصيصي، اقتصادي و مقياس بهره برداران آفتابگردان در منطقه به ترتيب 66، 54.7، 35.9 و 75.9 مي باشد و عدم کارايي اقتصادي در اين منطقه در درجه اول مربوط به عدم کارايي تخصيصي و در درجه دوم به علت کيفيت هاي متفاوت نهاده ها از قبيل آب و زمين است. همچنين، همه نهاده هاي توليدي بيشتر از مقدار بهينه استفاده شده اند و بيشترين اختلاف مصرف در نهاده آب با 886.7 مترمکعب و کود حيواني با 385.76 کيلوگرم مي باشد. بر حسب نتايج بدست آمده، با اجراي برنامه هاي افزايش كارايي فني كشاورزان، مي توان بدون تغيير عمده در سطح فن آوري و منابع به كار رفته، توليد را افزايش و هزينه را کاهش داد.

 نسخه قابل چاپ

رشد بهره وري در سطح ملي حاکي از وجود تفاوتهاي معني دار استانهايي كه به سرعت پيشرفت مي كنند با ساير استانها است. از آنجا كه تفاوتها در نرخ هاي رشد بهره وري در استانهاي مختلف نتيجه نابرابري منطقه اي است، لذا مهم است كه حركات بلندمدت تفاوتهاي سطوح بهره وري استانها شناسايي شود تا اقدامات موثر مانند سرمايه گذاري بيشتر در تاسيسات زيربنايي، تحقيقات، توسعه و غيره انجام گردد. با توجه به اهميت موضوع، اين مطالعه به دنبال يافتن پاسخ به اين سوال است كه آيا تمايل به سمت همگرايي در بهره وري غلات (گندم آبي و ديم، جو آبي و ديم، ذرت دانه اي آبي و شلتوك) در دو دهه گذشته در استانهاي مختلف كشور وجود داشته است يا خير؟ نتايج حاصل از بکارگيري شاخص مالم كوئيست و آزمون همگرايي بهره وري نشان داد كه به طور متوسط در سالهاي 82-1363، برخي استانها از رشد بهره وري بالا برخوردار بوده اند و برخي استانها در توليد غلات رشد بهره وري منفي را تجربه كرده اند. چنين يافته هايي بيانگر اختلاف زياد نرخ هاي رشد بهره وري بين استانهاي توليدكننده غلات كشور مي باشد. نتايج حاصل از آزمون همگرايي حاكي است كه تعدادي از استانهاي با سطوح اوليه بهره وري پايين اين پتانسيل را دارند كه سريعتر از استانهاي با بهره وري بالا رشد كنند. به عبارت ديگر به سمت ميانگين بهره وري کل استانها همگرا مي باشند. درحاليكه شكاف در تفاوتهاي بهره وري غلات در بعضي استانها عميق تر شده و اين تفاوتها در بلندمدت به صفر نخواهد رسيد. علاوه بر اين، تاثير تغييرات اجزاي بهره وري بيانگر آن است كه رشد بهره وري غلات به استثناي گندم ديم در اكثر استانها به دليل پيشرفت تكنولوژي است. همچنين كارايي مقياس در اغلب استانها سهم کمي در افزايش بهره وري داشته است که نشان مي دهد توليدكنندگان غلات بطور عام از نهاده هاي توليد بيش از حد بهينه استفاده مي كنند.

 نسخه قابل چاپ

توليد گل و گياهان زينتي در ايران، در عين حال كه توام با مزيتهاي قابل توجهي مي باشد، چالشها و نارسايي هايي را نيز در ساختار بازار و بازاريابي اين محصولات در بر دارد. در اين مطالعه، به بررسي مسيرهاي مختلف بازاررساني گل و گياهان زينتي در وضعيت ساختار بازار موجود بر اساس معيارهاي اقتصادي بازاريابي و ويژگيهاي ساختار بازار، پرداخته شده است. گل رز شاخه بريده و استان اصفهان، به ترتيب، به عنوان محصول و منطقه نمونه توليد انتخاب شد. نتايج نشان داد كه سهم توليدكننده از قيمت فروش به مصرف كننده و راندمان بازاريابي پايين باشد. در عين حال در اين نظام، به دليل وجود ضايعات بالا، كارايي فني پايين است. ولي، كارايي قيمتي به دليل بالا بودن قيمت خرده فروشي نسبت به قيمت سر مزرعه، بالا و در نتيجه كارايي كل نيز بالا مي باشد. بنابراين، سهم ساير عوامل بازاريابي از اين نسبت بالا بيشتر از توليدكننده است. بررسي ساختار اين بازار نشان مي دهد كه كالاها غير همگن بوده و شرايط ورود به بازار سخت و توام با عدم حتميت است. بر اين اساس، نظام بازار رساني گل و گياه در ايران ناكارا و ساختار بازار، يك ساختار غير رقابتي است. اين شرايط غير رقابتي كه باعث وجود اطلاعات ناقص در بازار خواهد شد، امكان برنامه ريزي توليد براي توليدكنندگان را ميسر نمي سازد و به دليل وجود مازاد عرضه يا تقاضا، نوسانات قيمت گل در سطح عمده فروشي زياد است. اين در حالي است كه قيمت خرده فروشي نوسانات كمتري داشته و كاهش قيمت بازار در بسياري از زمانها به مصرف كننده منتقل نمي شود. بنابراين، توليد كننده كمترين و مصرف كننده بيشترين قيمت ممكن را، به ترتيب دريافت و پرداخت، مي نمايند. در اين خصوص اصلاح ساختار بازار گل در ايران پيشنهاد گرديد.

 نسخه قابل چاپ

يکي از عوامل موثر و تعيين كننده در استفاده مطلوب از نهاده ها اندازه واحد توليدي مي باشد. با توجه به اين كه اندازه بهينه واحدهاي توليدي كشاورزي تحت تاثير ويژگي ها و شرايط اقتصادي هر منطقه مي باشد، مطالعات مربوط به تعيين اندازه واحدهاي توليد كشاورزي بايد به طور اختصاصي براي هر محصول و در هر منطقه صورت بگيرد. در مطالعه حاضر با استفاده از تابع هزينه ترانسلوگ اندازه مطلوب مزارع برنج استان گيلان كه يكي از مستعدترين مناطق توليدكننده برنج كشور است تعيين شد. داده هاي مورد نياز از طريق تکميل پرسشنامه از 280 کشاورز نمونه که به روش نمونه گيري تصادفي دو مرحله اي انتخاب شده بودند، بدست آمد. نتايج بدست آمده حاکي از وجود بازده صعودي نسبت به مقياس در کل استان و همچنين در هريک از شهرستان هاي منتخب مي باشد. اندازه بهينه بدست آمده براي مزارع برنج استان 2.17 هکتار مي باشد. اين اندازه براي رشت 2.2، صومعه سرا 2.26، تالش 2.01، آستانه اشرفيه1.73  و رودسر 1.47 هکتار بدست آمد. در همه موارد اندازه هاي بهينه از متوسط سطح زيركشت موجود مزارع در منطقه بزرگتر مي باشند. تشويق برنجكاران به تشكيل تعاوني ها و تغيير مديريت مزارع از حالت خرده مالكي به مديريت هاي يکپارچه از جمله پيشنهادات اين تحقيق مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

اين تحقيق در پي شناسايي عوامل تاثير گذار بر توسعه فناوري هاي ارتباطي و اطلاعاتي مرتبط با توسعه کارآفريني سازماني در سازمان ترويج کشاورزي بود كه به روش همبستگي انجام شد. جامعه آماري تحقيق شامل 2768 نفر از کارشناسان ترويج کشاورزي بود. از هر منطقه جغرافيايي کشور و بر اساس تقسيم بندي کشوري وزارت جهاد کشاورزي، يک استان به تصادف انتخاب و جامعه آماري منتخب 1145 نفر برآورد شد. كه از بين آنها به صورت تصادفي و با رعايت انتساب متناسب 250 نفر (بر حسب محاسبه فرمول كوكران) انتخاب شدند. ابزار تحقيق پرسشنامه اي در سه بخش و در قالب طيف ليکرت بوده است، که بخش هاي آن عبارتند از: ميزان به کارگيري فنآوري هاي ارتباطي و اطلاعاتي، مهارت هاي استفاده از فنآوري هاي ارتباطي و اطلاعاتي و توسعه ICT سازمان (زير ساخت ها و راهبردها). روايي پرسشنامه فوق بر اساس نظر جمعي از اساتيد رشته ترويج کشاورزي و کارآفريني سازماني دانشگاه تهران تاييد گرديد. سپس جهت تعيين پايايي پرسشنامه تعداد 25 پرسشنامه توسط کارشناسان ترويج تکميل و ضريب آلفاي کرونباخ براي بخش هاي مذکور محاسبه شد و در نتيجه A=0.92, A=0.88 و A=0.96 نشان داد که وسيله تحقيق از قابليت بالايي براي جمع آوري اطلاعات برخوردار است. روش آماري مورد استفاده تحليل عاملي و نرم افزار مورد استفاده SPSSWIN 15 بوده است. يافته هاي تحقيق حاکي از آن است که از ميان متغير هاي ICT مرتبط با توسعه کارآفريني سازماني متغير "حمايت مديريت سازمان از حضور فناوري هاي پيشرفته در سازمان" در رتبه اول و متغير "توسعه و تنوع در انجام فعاليت ها از طريق تعاملات بيشتر با ارباب رجوع به واسطه ICT سازمان" در رتبه آخر در سازمان ترويج فعلي قرار گرفت. با استفاده از تحليل عاملي متغير هاي ICT مرتبط با توسعه کارآفريني سازماني با توجه به ماهيت مولفه هاي توسعه ICT سازماني مرتبط با کارآفريني سازماني، در چهار عامل سازماني و محتوايي، زير بنايي و آموزشي، راهبردي و فردي خلاصه شدند. اين عوامل در مجموع توانستند 83/79 درصد از واريانس متغير ها را تبيين نمايند. 17/20 درصد از واريانس باقيمانده مربوط به ساير عواملي است كه پيش بيني آن ها در اين تحقيق ميسر نشده است. يافته هاي تحقيق حاکي از آن است که حمايت مديريت سازمان از حضور ICT، توسعه شايستگي ها و مهارت هاي کارکنان، بستر سازي و وجود انگيزه در کارکنان در ارتقاي مهارت هاي خود در اين زمينه بيشترين سهم را در توسعه فناوري هاي ارتباطي و اطلاعاتي مرتبط با توسعه کارآفريني سازماني دارند.

 نسخه قابل چاپ

در تحقيق حاضر تلاش شده است كه با استفاده از روش تحليل تغيير- سهم آن دسته از محصولات مختلف زراعي و باغي كه استان خراسان شمالي در زمينه توليد آنها داراي مزيت رقابتي است، مشخص گردد. براي رسيدن به هدف مورد نظر از آمار و اطلاعات رسمي منتشر شده توسط نهادهاي دولتي در يك فاصله زماني ده ساله (سالهاي 1374 و 1384) استفاده گرديد. نتايج به دست آمده نشان مي دهد كه استان خراسان شمالي در توليد محصولاتي مانند پياز، خربزه، گوجه فرنگي و انگور، داراي مزيت رقابتي است. همچنين در تحقيق حاضر با استفاده از نظرات كارشناسان مربوطه و بر اساس بكارگيري روش دلفي، پتانسيل هاي بالقوه براي محصولاتي كه در حال حاضر در استان در سطح وسيع كشت نمي شود، تعيين گرديد. نتايج بدست آمده از روش دلفي نيز نشان داد كه استان خراسان شمالي مي تواند در زمينه توليد محصولات زراعي مانند نباتات علوفه اي، سبزيجات برگي، کلزا، آفتابگردان و کنجد و محصولات باغي آلبالو، شليل، شفتالو، زعفران و گياهان دارويي از مزيت رقابتي برخوردار باشد.

 نسخه قابل چاپ

اندازه دولت در فرآيند توسعه اقتصادي، نقش كليدي ايفا مي نمايد. به همين دليل در اين مطالعه، وجود رابطه غير خطي بين اندازه دولت و رشد اقتصادي با استفاده از تابع توليد دو بخشي توسعه يافته بوسيله رام (1986) مورد بررسي قرار گرفت. داده مربوط به يك دوره 44 ساله (1384-1340) از مركز اطلاعات اقتصادي ايران بدست آمد و دو نوع اندازه دولت بعنوان متغير آستانه مورد آزمون واقع شد. نتايج نشان داد كه اندازه فعلي دولت از اندازه بهينه آن عبور كرده است، بنابراين سهم مخارج دولت از توليد ناخالص داخلي بايد كاهش يابد. همچنين وجود اثربخشي غيرخطي اندازه دولت بر رشد بخش كشاورزي مشخص گرديد.

 نسخه قابل چاپ